۱۳۹۹/۰۱/۲۲
–
۱۰۶۵ بازدید
من باور دارم که خدا محتاج عبادت های ما نیست و این که ما در کارهامون اولویت او را قرار دهیم کافیست میخواستم بدونم اگع واجباتی مثل نماز را ادا نکنم چه میشود؟
پرسشگر گرامی ، اگر کسی نماز نخواند دو صورت دارد یا به این دلیل است که آن را انکار می کند و می داند انکار نماز به انکار خدا و وحدانیت پروردگار و یا انکار نبوت و رسالت و معاد و قیامت بر می گردد، در این صورت چنین شخصی کافر است و احکام کافر (که در رساله های عملیه آمده است)بر او مترتب می گردد.
حضرت آیت الله العظمی خامنه ای در پاسخ به این سؤال که : اگر کسی بعضی از ضروریات دین مانند روزه و غیر آن (مانند نماز) را انکار کند، حکم کافر را دارد یا خیر؟ می فرمایند: «اگر انکار هر یک از ضروریات دین به انکار رسالت یا تکذیب پیامبر اکرم اسلام (ص) یا وارد کردن نقصی به شریعت منجر شود، باعث کفر و ارتداد است.»[2]اما اگر شخصی کاهل به نماز باشد و از روی بی مبالاتی نماز نخواند و آن را ترک کند در حالی که پروردگار و وحدانیت او و دیگر ضروریات دین و وجوب نماز را قبول دارد، کافر نمی باشد.
چنان که مقام معظم رهبری در پاسخ به سؤالی، این چنین می فرمایند: «مجرد ترک نماز و روزه و سایر واجبات شرعی باعث ارتداد مسلمان و کافر شدن و نجاست وی نمی گردد و تا زمانی که ارتداد وی احراز نشده است، حکم سایر مسلمانان را دارد».[3]*** بنابراین روایاتی که تارک عمدی نماز را کافر معرفی می کند[4] شامل دو دسته می شود دسته اول کسانی که اعتقاد به خدا و رسول و معاد ندارد که نتیجه اش کفراعتقادی می شود و دسته دیگر که خدا و پیغمبر خدا و ضروریات دین را قبول دارند اما نماز نمی خوانند ، در اینجا کفر به معنای کفر نعمت (کفران نعمت) یا ترک دستور خداوند و مخالفت کردن با او است .
ج ) عاقبت ترک کننده نماز
کسانی که خدا و پیغمبر خدا را قبول دارد ، اما نماز را ترک کرده و از این کار خود توبه نمی کند و قضای نماز واجب خود را انجام نمی دهد ، عاقبت او جهنم است . افراد بی نماز با حقارت و ذلیلانه وارد جهنم می شوند همان گونه که خداوند متعال فرموده است:
«إِنَّ الَّذِینَ یسْتَکبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی سَیدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِینَ»[ غافر(40)، آیه 60 ] «آنان که از عبادت کردن به خداوند تکبّر می ورزند، هر چه زودتر ذلیلانه به جهنم فرو خواهند رفت».
در قرآن کریم آمده: در قیامت یکی از سؤال هایی که بهشتیان از جهنمیان می پرسند در خصوص علّت جهنمی شدن آنها می باشد که آنها جواب می دهند ما به خاطر این جهنمی شدیم که نماز نمی خواندیم. خداوند متعال این مکالمه را چنین بیان داشته:
«فِی جَنَّاتٍ یتَساءَلُونَ. عَنِ الْمُجْرِمِینَ. ما سَلَککمْ فِی سَقَرَ. قالُوا لَمْ نَک مِنَ الْمُصَلِّینَ»[ مدثر(74)، آیات 40 تا 43] «آنها (مؤمنان) در باغ های بهشتند، و سؤال می کنند. از مجرمان: چه چیز شما را به دوزخ وارد ساخت؟!» می گویند: «ما از نمازگزاران نبودیم».
بنابراین عاقبت بی نماز گرفتار شدن به عذاب الهی است مگر این که توبه نموده و به جبران گذشته خود بپردازد. این سرنوشت شوم اختصاص به تارکین نماز ندارد بلکه دامن گیر آنان که به بی نمازها کمک کرده و آنان را از این مسیر انحراف باز نداشتند نیز خواهد شد[ ر. ک: جامع الأخبار، ص 74 ] البته جهنمی بودن اینها همیشگی نیست و پس از عذاب شدن و پاک شدن به بهشت وارد می شوند.
انجام کارهای حسنه ی دیگر جبران نماز را نمی کند وهرچیزی حساب خودش را دارد ، چون نماز اصل و ستون دین است و اگر ستون نماز در کسی افراشته نشود، بنای دین در او ایجاد نمی شود! تنها چیزی که می تواند شخص را نجات دهد نماز است! چون نماز بهترین و جامعترین عملى است که براى ایجاد ارتباط و توجّه بخداوند متعال، و خضوع و خشوع در مقابل عظمت و جلال او، و تزکیه و تهذیب نفس و پیدایش حالت روحانى و عبودیّت، صورت مى گیرد. :در روایت آمده، حضرت فاطمه (سلام الله علیها) از پدر بزرگوارش حضرت محمّد (صلّى اللَّه علیه و آله) پرسیدند: اى پدر جان! سزاى مردان و زنانى که نماز را سبک بشمارند، چیست؟ فرمود: اى فاطمه، هر کس چه مرد باشد و چه زن، نمازش را سبک بشمارد، خداوند او را به پانزده مصیبت گرفتار مى نماید:
پی نوشتها :
[1] حسینی دشتی، سید مصطفی، معارف و معاریف (دایرة المعارف جامع اسلامی)، ج 8، ص 450.
[2] رساله اجوبة الاستفتائات، آیت الله العظمی خامنه ای، ص 67، مسأله 336.
[3] رساله اجوبة الاستفتائات، آیت الله العظمی خامنه ای، صص 62 تا 63، مسأله 315.
[4] ِ مَنْ تَرَکَ الصَّلَاةَ مُتَعَمِّداً فَقَدْ کَفَرَ…؛ علامه مجلسی، بحارالأنوار، ج 30، ص 673 و 674.
آثار ترک نماز:
شش چیز در سراى دنیا، و سه چیز هنگام مرگ، و سه چیز در قبرش، و سه چیز در قیامت هنگام بیرون آمدن از قبر.
1 – مصیبتهایى که در دار دنیا بدان مبتلا مى گردد عبارتند از:
1-1 . خداوند، خیر و برکت را از عمر او برمى دارد.
2- 1 . خداوند، خیر و برکت را از روزى اش برمى دارد.
3- 1 . خداوند- عزّ و جلّ- نشانه صالحان را از چهره او محو مى فرماید.
4 – 1 . در برابر اعمالى که انجام داده پاداش داده نمى شود.
5- 1 . دعاى او به سوى آسمان بالا نمى رود و مستجاب نمى گردد.
6 – 1 . هیچ بهره اى در دعاى بندگان شایسته خدا نداشته و مشمول دعاى آنان نخواهد بود.
***واضح و روشن است کسی که خیر و برکت از عمر و مال او ونشانه صالحان از او برداشته شود ، این مهم در خیر و برکت و آبروی خانوادگی او تاثیر گذار است.
2 . مصائبى که هنگام مرگ به او مى رسد بدین ترتیب است:
1- 2 . با حالت خوارى و زبونى جان مى دهد.
2- 2 . گرسنه مى میرد.
3- 2 . تشنه جان مى سپارد، به گونه اى که اگر آب تمام رودخانه هاى دنیا را به او بدهند، سیراب نگشته و تشنگى اش برطرف نخواهد شد.
3 . مصیبتهایى که در قبرش بدان گرفتار مى گردد بدین قرار مى باشد:
1- 3 . خداوند فرشته اى را بر او مى گمارد تا او را در قبر نگران و پریشان نموده و از جایش برکند.
2- 3 . خداوند گور را بر او تنگ مى گرداند.
3- 3 . قبرش تاریک مى شود.
4 . مصائبى که در روز قیامت، هنگام بیرون آمدن از قبر، بدان مبتلا مى شود، عبارت است از:
1- 4 . خداوند فرشته اى را بر او مى گمارد تا در حالى که مردم به او مى نگرند، او را به رو بر زمین بکشد.
2- سخت از او حساب مى کشند.
3- خداوند هرگز نظر رحمت به او ننموده و از بدیها پاکیزه اش نمى گرداند، و براى او عذاب دردناکى خواهد بود. (فلاح السائل و نجاح المسائل ص 22، ادب حضور ص 62 )
برای آگاهی بیشتردر این زمینه کتاب های فراوانی وجود دارد که به برخی از آنها اشاره می شود.
1- پرتوی از اسرار نماز، قرائتی
2- اسرار الصلاه ، ملکی تبریزی
3- آداب الصلاه ، امام خمینی
4- صلاه الخاشعین، دستغیب
5- اسرارالصلاه، جوادی آملی
پیروز و موفق باشید.
حضرت آیت الله العظمی خامنه ای در پاسخ به این سؤال که : اگر کسی بعضی از ضروریات دین مانند روزه و غیر آن (مانند نماز) را انکار کند، حکم کافر را دارد یا خیر؟ می فرمایند: «اگر انکار هر یک از ضروریات دین به انکار رسالت یا تکذیب پیامبر اکرم اسلام (ص) یا وارد کردن نقصی به شریعت منجر شود، باعث کفر و ارتداد است.»[2]اما اگر شخصی کاهل به نماز باشد و از روی بی مبالاتی نماز نخواند و آن را ترک کند در حالی که پروردگار و وحدانیت او و دیگر ضروریات دین و وجوب نماز را قبول دارد، کافر نمی باشد.
چنان که مقام معظم رهبری در پاسخ به سؤالی، این چنین می فرمایند: «مجرد ترک نماز و روزه و سایر واجبات شرعی باعث ارتداد مسلمان و کافر شدن و نجاست وی نمی گردد و تا زمانی که ارتداد وی احراز نشده است، حکم سایر مسلمانان را دارد».[3]*** بنابراین روایاتی که تارک عمدی نماز را کافر معرفی می کند[4] شامل دو دسته می شود دسته اول کسانی که اعتقاد به خدا و رسول و معاد ندارد که نتیجه اش کفراعتقادی می شود و دسته دیگر که خدا و پیغمبر خدا و ضروریات دین را قبول دارند اما نماز نمی خوانند ، در اینجا کفر به معنای کفر نعمت (کفران نعمت) یا ترک دستور خداوند و مخالفت کردن با او است .
ج ) عاقبت ترک کننده نماز
کسانی که خدا و پیغمبر خدا را قبول دارد ، اما نماز را ترک کرده و از این کار خود توبه نمی کند و قضای نماز واجب خود را انجام نمی دهد ، عاقبت او جهنم است . افراد بی نماز با حقارت و ذلیلانه وارد جهنم می شوند همان گونه که خداوند متعال فرموده است:
«إِنَّ الَّذِینَ یسْتَکبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی سَیدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِینَ»[ غافر(40)، آیه 60 ] «آنان که از عبادت کردن به خداوند تکبّر می ورزند، هر چه زودتر ذلیلانه به جهنم فرو خواهند رفت».
در قرآن کریم آمده: در قیامت یکی از سؤال هایی که بهشتیان از جهنمیان می پرسند در خصوص علّت جهنمی شدن آنها می باشد که آنها جواب می دهند ما به خاطر این جهنمی شدیم که نماز نمی خواندیم. خداوند متعال این مکالمه را چنین بیان داشته:
«فِی جَنَّاتٍ یتَساءَلُونَ. عَنِ الْمُجْرِمِینَ. ما سَلَککمْ فِی سَقَرَ. قالُوا لَمْ نَک مِنَ الْمُصَلِّینَ»[ مدثر(74)، آیات 40 تا 43] «آنها (مؤمنان) در باغ های بهشتند، و سؤال می کنند. از مجرمان: چه چیز شما را به دوزخ وارد ساخت؟!» می گویند: «ما از نمازگزاران نبودیم».
بنابراین عاقبت بی نماز گرفتار شدن به عذاب الهی است مگر این که توبه نموده و به جبران گذشته خود بپردازد. این سرنوشت شوم اختصاص به تارکین نماز ندارد بلکه دامن گیر آنان که به بی نمازها کمک کرده و آنان را از این مسیر انحراف باز نداشتند نیز خواهد شد[ ر. ک: جامع الأخبار، ص 74 ] البته جهنمی بودن اینها همیشگی نیست و پس از عذاب شدن و پاک شدن به بهشت وارد می شوند.
انجام کارهای حسنه ی دیگر جبران نماز را نمی کند وهرچیزی حساب خودش را دارد ، چون نماز اصل و ستون دین است و اگر ستون نماز در کسی افراشته نشود، بنای دین در او ایجاد نمی شود! تنها چیزی که می تواند شخص را نجات دهد نماز است! چون نماز بهترین و جامعترین عملى است که براى ایجاد ارتباط و توجّه بخداوند متعال، و خضوع و خشوع در مقابل عظمت و جلال او، و تزکیه و تهذیب نفس و پیدایش حالت روحانى و عبودیّت، صورت مى گیرد. :در روایت آمده، حضرت فاطمه (سلام الله علیها) از پدر بزرگوارش حضرت محمّد (صلّى اللَّه علیه و آله) پرسیدند: اى پدر جان! سزاى مردان و زنانى که نماز را سبک بشمارند، چیست؟ فرمود: اى فاطمه، هر کس چه مرد باشد و چه زن، نمازش را سبک بشمارد، خداوند او را به پانزده مصیبت گرفتار مى نماید:
پی نوشتها :
[1] حسینی دشتی، سید مصطفی، معارف و معاریف (دایرة المعارف جامع اسلامی)، ج 8، ص 450.
[2] رساله اجوبة الاستفتائات، آیت الله العظمی خامنه ای، ص 67، مسأله 336.
[3] رساله اجوبة الاستفتائات، آیت الله العظمی خامنه ای، صص 62 تا 63، مسأله 315.
[4] ِ مَنْ تَرَکَ الصَّلَاةَ مُتَعَمِّداً فَقَدْ کَفَرَ…؛ علامه مجلسی، بحارالأنوار، ج 30، ص 673 و 674.
آثار ترک نماز:
شش چیز در سراى دنیا، و سه چیز هنگام مرگ، و سه چیز در قبرش، و سه چیز در قیامت هنگام بیرون آمدن از قبر.
1 – مصیبتهایى که در دار دنیا بدان مبتلا مى گردد عبارتند از:
1-1 . خداوند، خیر و برکت را از عمر او برمى دارد.
2- 1 . خداوند، خیر و برکت را از روزى اش برمى دارد.
3- 1 . خداوند- عزّ و جلّ- نشانه صالحان را از چهره او محو مى فرماید.
4 – 1 . در برابر اعمالى که انجام داده پاداش داده نمى شود.
5- 1 . دعاى او به سوى آسمان بالا نمى رود و مستجاب نمى گردد.
6 – 1 . هیچ بهره اى در دعاى بندگان شایسته خدا نداشته و مشمول دعاى آنان نخواهد بود.
***واضح و روشن است کسی که خیر و برکت از عمر و مال او ونشانه صالحان از او برداشته شود ، این مهم در خیر و برکت و آبروی خانوادگی او تاثیر گذار است.
2 . مصائبى که هنگام مرگ به او مى رسد بدین ترتیب است:
1- 2 . با حالت خوارى و زبونى جان مى دهد.
2- 2 . گرسنه مى میرد.
3- 2 . تشنه جان مى سپارد، به گونه اى که اگر آب تمام رودخانه هاى دنیا را به او بدهند، سیراب نگشته و تشنگى اش برطرف نخواهد شد.
3 . مصیبتهایى که در قبرش بدان گرفتار مى گردد بدین قرار مى باشد:
1- 3 . خداوند فرشته اى را بر او مى گمارد تا او را در قبر نگران و پریشان نموده و از جایش برکند.
2- 3 . خداوند گور را بر او تنگ مى گرداند.
3- 3 . قبرش تاریک مى شود.
4 . مصائبى که در روز قیامت، هنگام بیرون آمدن از قبر، بدان مبتلا مى شود، عبارت است از:
1- 4 . خداوند فرشته اى را بر او مى گمارد تا در حالى که مردم به او مى نگرند، او را به رو بر زمین بکشد.
2- سخت از او حساب مى کشند.
3- خداوند هرگز نظر رحمت به او ننموده و از بدیها پاکیزه اش نمى گرداند، و براى او عذاب دردناکى خواهد بود. (فلاح السائل و نجاح المسائل ص 22، ادب حضور ص 62 )
برای آگاهی بیشتردر این زمینه کتاب های فراوانی وجود دارد که به برخی از آنها اشاره می شود.
1- پرتوی از اسرار نماز، قرائتی
2- اسرار الصلاه ، ملکی تبریزی
3- آداب الصلاه ، امام خمینی
4- صلاه الخاشعین، دستغیب
5- اسرارالصلاه، جوادی آملی
پیروز و موفق باشید.