طلسمات

خانه » همه » مذهبی » امامت و خاتم بخشی علی(ع) در نماز

امامت و خاتم بخشی علی(ع) در نماز

ماجرای بخشیدن انگشتر به فقیر معروف به خاتم بخشی است . محمدحسین شهریار در بیت شعری به خاتم‌بخشی حضرت علی (ع) اشاره کرده است:برو ای گدای مسکین در خانه علی زن که نگین پادشاهی دهد از کرم گدا را

درست است که بخشیدن انگشتر به فقیر توسط امام علی(ع) در نماز قبل از امامت رسمی حضرت پس از پیامبری پیامبر(ص) در قران و در زمان نزول آیه ولایت قرآن بود، اما جانشینی و امامت ایشان در همان روز اول که پیامبر(ص) مامور شده بود نبوت خود را در اقوام و عشیره خود بیان کند با اعلام پیامبر (ص) مشخص شده بود و پیامبر(ص) فرمودند این فرد وصی و جانشین بعد از من است، لذا مشکلی در اصل داستان نیست و پیامبر(ص) در مواقع مختلف به امامت و جانشینی ایشان پس از خود اشاره کردند.

خاتَم‌بَخشی ماجرای بخشیدن انگشتر(خاتم) توسط امام علی(ع) به فقیر در رکوع نماز است. این واقعه در کتب روایی شیعه و اهل سنت نقل شده و به گفته مفسران، آیه ولایت درباره این واقعه نازل شد. از خاتم‌بخشی به‌عنوان یکی از فضائل امام علی(ع) یاد شده است.
بر اساس برخی روایات، روزی فقیری وارد مسجد پیامبر(ص) شد و تقاضای کمک کرد؛ اما کسی چیزی به او نداد. او دست خود را به‌سوی آسمان بلند کرد و گفت: خدایا! شاهد باش که من در مسجد رسول تو تقاضای کمک کردم؛ اما کسی به من چیزی نداد. در همین حال، علی(ع) که در حال رکوع بود، به انگشت کوچک دست راست خود، اشاره کرد، فقیر نزدیک آمد و انگشتر را از دست او بیرون آورد.[1]
شیخ مفید تاریخ این ماجرا را ۲۴ ذی‌الحجه دانسته است.[2]بنا به روایت دیگری پیامبر، امام علی را به یمن فرستاده بود وقتی که به مکه رسید در رکوع نماز بود که انگشترش را به فقیر داد.

نزول آیه ولایت
مفسران شأن نزول آیه «إِنّما وَلیکُمُ اللهُ و رَسولُهُ والّذینَ ءَامَنوا الَّذینَ یقِیمُونَ الصَّلوةَ و یؤتُونَ الزَّکوة و هُم راکِعونَ؛ ولیِّ شما فقط خدا، پیامبر و مؤمنانی هستند که نماز را به پا داشته، در رکوع زکات می‌دهند.»[3] مشهور به آیه ولایت را ماجرای خاتم‌بخشی حضرت علی(ع) می‌دانند.به گفته قاضی عضدالدین ایجی از متکلمان اهل سنت، مفسّران بر نزول این آیه در‌ شأن علی (ع) اجماع دارند؛ هرچند در برخی تفاسیر اهل سنت آمده است که آیه ولایت درباره افراد دیگری نازل شده است.
بسیاری از صحابه مانند ابن عباس،عمار، ابوذر، انس بن مالک،ابورافع مدنی و مقداد نزول آیه ولایت را در شأن حضرت علی و پس از خاتم‌بخشی او دانسته‌اند. ماجرای خاتم‌بخشی حضرت علی (ع) در کتاب‌های روایی و تفسیری شیعه و سنی آمده است.

پی‌نوشت:
1. حاکم حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۲۰۹-۲۳۹.
2. شیخ مفید، مسار الشیعه، ۱۴۱۴ق، ص۴۱.
3.سوره مائده، آیه۵۵.

منابع جهت مطالعه بیشتر :
مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۱۰ق، ج۸۱، ص۲۸۱.
طبسی، نشان ولایت و جریان خاتم‌بخشی، ۱۳۷۹ش، ص۴۹.
طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۶، ص۱۶.
طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۶، ص۸.
طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۶، ص۲۰.
طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۶، ص۲۵.
مکارم شیرازی، آیات ولایت در قرآن، ۱۳۸۶ش، ص۱۰۵.

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد