سنّ بلوغ در پسر 163 روز و 6 ساعت از پانزده سال شمسى کم تر است و در دختر 97 روز و 22 ساعت و 48 دقیقه از نه سال شمسى کم تر است. تبصره. سال قمرى از اوّل محرم شروع و به آخر ذى الحجّه ختم مى شود و هر ماه قمرى 29 روز و دوازده ساعت و 44 دقیقه است و یک سال قمرى 354 یا 355 شبانه روز است. سال شمسى از اوّل فروردین شروع و به آخر اسفند ختم مى شود و شش ماه اوّل سال، هر ماه 31 روز و پنج ماه بعد هر ماه سى روز و ماه اسفند در سال هاى عادى 29 روز و در سال کبیسه سى روز است. بر اساس این محاسبه، هر سال شمسى یازده روز بیش تر از سال قمرى خواهد بود و چون ملاک عبادت و تکالیف شرعى از نظر قرآن و روایات، ماه هاى قمرى است؛ از این روز بلوغ شرعى (اوّل تکلیف)، به حساب قمرى تعیین شده است.اگر قبل از سن منی خارج شود یا موی خشن پایین بدن رشد کند بالغ است