آب مُضاف (در مقابل آب مُطلَق) آبی است که چیزی به آن اضافه شده و خالص نباشد به گونهای که در عرف به آن آب نگویند. آب بسیار گِل آلود، گلاب و آبمیوهها، مثالهایی برای آب مضاف هستند.[۱] درباره آب مضاف در باب طهارت کتابهای فقهی بحث شده است.
آب مضاف در فقه شیعه دارای احکامی است؛ ازجمله:
- آب مضاف در صورت پاک بودن اصل آن، پاک است، امّا پاک کننده نجس نیست. همچنین نمیتوان با آب مضاف، وضو و غسل گرفت. زیرا برطرف کننده حَدَث نیست.
- آبی که پیش از این مضاف بوده و هم اکنون معلوم نیست مطلق شده یا نه، مضاف محسوب میشود.
- آب مضاف هرچند زیاد باشد در تماس با نجاست نجس میشود؛ ولی چنانچه با فشار از بالا به پایین یا از پایین به بالا مانند فوّاره در جریان باشد، با نجس شدن بخش پایین درصورت نخست و بخش بالا در صورت دوم، بالا و پایین آن نجس نمیشود؛ زیرا به نظر عرف، بالا و پایین آن، دو آب به شمار میرود.[۲]
- برخی از مراجع تقلید معتقدند آب مضافِ نجس با تبدیل شدن به بخار پاک شده و آب حاصل از تبخیر آن نیز پاک خواهد بود. [۳]
- آب مضافِ نجس در صورت ترکیب شدن با آب کرّ یا جاری به گونهای که دیگر به آن مضاف گفته نشود، پاک میگردد.[۴]
پانویس
منابع
- طباطبائی یزدی، محمد کاظم، العروة الوثقی، مؤسسة النشر الاسلامی التابعه لجماعه المدرسین، قم، ۱۴۱۷ -۱۴۲۰ق.
- طوسی، محمد بن حسن، المبسوط، تصحیح و تعلیق محمد تقی کشفی، بیروت، دار الکتاب، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م.