آرتروز دوران کودکی چیست؟

آرتروز در کودکان آرتروز دوران کودکی یا آرتروز نوجوانان نامیده می شود. شایعترین نوع این بیماری در دوران کودکی آرتروز روماتوئید نوجوان یا JIA است.
 
آرتروز دوران کودکی می تواند باعث آسیب فیزیکی دائمی به مفاصل شود. این آسیب می تواند برای کودکان درانجام کارهای روزمره مانند پیاده روی و یا لباس پوشیدن مشکل ایجاد کند و همچنین می تواند باعث ناتوانی شود.1
 

انواع آرتروز کودکان

آرتروز مفصلی در کودکان انواع مختلف دارد که به شرح زیر است:
 

 آرتریت ناشناخته کودکان

به‌عنوان شایع‌ترین نوع آرتریت شناخته شده و شامل شش زیرمجموعه می‌باشد: الیوآرتریت، پلی آرتریت، سیستمیک، وابسته به انسزیت، آرتریت پسوریازیس نوجوان یا نامتمایز.
 

درﻣﺎﺗﻮﻣﻴﻮزﻳﺖ کودکان

بیماری التهابی، درماتومیوزیت کودکان باعث ایجاد ضعف عضلانی و خارش پوست در پلک‌ها و قوزک پا می‌شود.
 

 لوپوس کودکان

لوپوس یک بیماری خودایمنی است. شایع‌ترین نوع لوپوس اریتماتیک سیستمیک یا SLE است. لوپوس می‌تواند روی مفاصل، پوست، کلیه‌ها، خون و سایر قسمت‌های بدن تأثیر بگذارد.
 

اسکلرودرمی کودکان

اسکلرودرم که به معنای واقعی کلمه “پوست سخت” است توصیف گروهی از مشکلات است که سبب می‌شود پوست را سخت و سخت‌تر کند.
 

بیماری کاوازاکی

این بیماری سبب التهاب خون می‌شود که می‌تواند به عوارض قلبی منجر شود.
 

بافت متصل به بافت همبند

این بیماری ممکن است شامل ویژگی‌های آرتریت، درماتوموتیوسیت لوپوس و اسکلرودرمی باشد و با سطوح بسیار بالایی از آنتی‌بادی ضد انسدادی خاصی به نام anti-RNP مرتبط است.
 

فیبرومیالژیا

این سندرم درد مزمن یک بیماری مرتبط با آرتریت است که می‌تواند باعث سفتی و خشکی، خستگی، اختلال در خواب و سایر علائم شود. فیبرومیالژیا در دختران شایع‌تر است که به‌ندرت تشخیص داده می‌شود.2

علائم و نشانه های آرتروز دوران کودکی چیست؟

علائم ممکن است با گذشت زمان بروز کند. ممکن است زمانی که علائم بدتر می شود، به عنوان در رفتگی و آثار نامطلوب شناخته شوند، و زمانی که نشانه ها بهتر می شوند، به عنوان بهبود بیماری شناخته می شود. نشانه ها و علائم عبارتند از:

درد مفاصل

ورم

تب

احساس سفتی، سختی

احساس خارش یا تحریک روی پوست

احساس خستگی  مفرط (بی حوصلگی)

از دست دادن اشتها

التهاب چشم

دشواری در انجام فعالیت های روزانه زندگی مانند راه رفتن، لباس عوض کردن و بازی کردن.1
 

علل آرتروز دوران کودکی

هیچ‌کس دقیقاً نمی‌داند که چه عاملی سبب بروز آرتروز مفصلی کودکان می‌شود. یک عامل محیطی مثل یک ویروس ممکن است سبب فعال شدن بیماری در کودکانی شود که در حال حاضر ژن‌های مربوط به این بیماری را داشته و خطر ابتلای آن‌ها به این بیماری بالاست. آرتروز مفصلی کودکان واگیردار نبوده و درنتیجه کودک شما آن را از فرد دیگری نخواهد گرفت.

آرتروز یک بیماری خود ایمنی است. بیماری خود ایمنی بدین معنی است که سیستم ایمنی بدن دچار اشتباه شده و به بافت‌های خودی بدن حمله می‌کند.

معمولاً، سیستم ایمنی بدن یک کودک گلبول‌های سفیدی را تولید می‌کند که با باکتری‌ها، ویروس‌ها و دیگر عوامل بیگانه که می‌توانند باعث بیماری شوند مقابله کرده و بدن را در مقابل آن‌ها محافظت می‌کنند. ولی در موارد بیماری‌های خود ایمنی مثل آرتروز مفصلی کودکان، سیستم ایمنی به اشتباه، سلول‌های سالم بدن را مورد حمله قرار می‌دهد.

به‌جای شناسایی سلول‌های خودی و مراقبت از آن‌ها، سیستم ایمنی تصور می‌کند که این سلول‌ها باید نابود شوند و در نتیجه مواد شیمیایی خاصی را برای مبارزه با این سلول‌ها تولید می‌کند. مواد شیمیایی آزاد شده توسط سیستم ایمنی، درد و تورم ناشی از آرتروز را باعث می‌شوند.3

درمان آرتروز دوران کودکی

اگر کودک شما بیش از یک هفته از درد مفاصل، تورم و گرفتگی رنج می‌برد او را به نزد پزشک ببرید. مخصوصاً اگر او تب دارد. داروها نمی‌توانند آرتروز را درمان کنند ولی می‌توانند آن را کنترل کرده و احتمال آسیب به مفاصل را کاهش دهند.

برخی از کودکان مبتلا به آرتروز مفصلی ممکن است برای کنترل درد و التهاب نیاز به استفاده از داروهایی مثل ایبوپروفن داشته باشند. اگر آرتروز شدیدتر باشد، ممکن است لازم باشد تا از داروهای دیگری برای کنترل درد و التهاب استفاده شود.

برخی از این داروها به شکل قرص بوده و برخی دیگر به صورت تزریقی استفاده می‌شوند. برای ایجاد اثرات بهتر، باید این داروها را به صورت منظم و در دوره‌های چند ساعته استفاده کرد. ازجمله عوارض جانبی آن‌ها می‌توان به یبوست، خواب‌آلودگی و احساس گیجی اشاره کرد.

روش‌های درمانی بیولوژیک نامی است که به برخی از داروهای جدید داده شده است. طرز تأثیر این داروها با سرکوب سیستم ایمنی بوده و دلیل نام‌گذاری بیولوژیک بر روی آن‌ها، به دست آمدن این داروها درنتیجه‌ی تحقیق بر روی بیولوژی آرتروز می‌باشد.

این داروها روند آرتروز را کند کرده و درد، تورم و گرفتگی را کاهش می‌دهند. رایج‌ترین این داروها که برای آرتروز مفصلی کودکان مورد استفاده قرار می‌گیرد، اتانرسپت نام دارد. انواع دیگر این داروها مثل اینفلیکسیماب و آدالیموماب نیز امروزه برای کودکان و افراد کم و سن و سال مبتلا به این عارضه، در دسترس قرار گرفته‌اند.
 

تزریق آستروئید

تزریق آستروئید گزینه‌ی دیگری برای کنترل التهاب، درد و گرفتگی است. این دارو را می‌توان به صورت قرص خوراکی، تزریق به درون مفصل و یا وارد کردن آن به یک سیاهرگ مصرف نمود. یکی از روش‌های درمانی رایج برای افراد کم سن و سال، تزریق آستروئید به صورت مستقیم به درون مفصل آسیب دیده می‌باشد.
 

درمان‌های دیگر

اگر درمان آرتروز مفصلی کودکان با استفاده از دارو با شکست مواجه شود، پزشک فرد را برای فیزیوتراپی معرفی می‌کند. حفظ تحرک مفاصل در کودکان مبتلا به آرتروز مفصلی اهمیت زیادی دارد. علاوه بر کمک به کودکان برای حفظ تحرک مفاصل و تقویت عضلات، پزشک می‌تواند برنامه‌ی ورزشی خاصی را برای او طراحی کند تا در خانه و مدرسه به فعال نگه داشتن کودک کمک کند.

علاوه بر مشکلات مفصلی، آرتروز مفصلی کودکان می‌توانند سبب بروز یووئیت شود که عارضه‌ای مربوط به التهاب چشم است و در صورت درمان نشدن می‌تواند سبب مشکلات بینایی شود. تمامی کودکان مبتلا به آرتروز مفصلی باید توسط متخصص مربوطه تحت معاینه‌ی چشم قرار بگیرند.3
 

چگونه کودک باید با آرتروز مفصلی خود کنار بیاید؟

آرتروز مفصلی کودکان می‌تواند پیشرفت کودک در مدرسه و زندگی اجتماعی او را تحت تأثیر قرار دهد. همچنین ممکن است بر زندگی سایر اعضای خانواده تأثیر بگذارد یا دیگر اعضا نیز با این مشکل روبه‌رو باشند. برای کمک به ساده‌تر شدن وضعیت:

کودک را به‌طورمعمول و مشابه با سایر برادران و خواهران خود درمان کنید. کودک مبتلابه آرتروز مفصلی را تحت درمان “ویژه” قرار ندهید.

به کودک توضیح دهید که ابتلا به آرتروز مفصلی تقصیر او نیست و او هیچ اشتباهی انجام نداده است که باعث بیماری شود.

تمام دستورالعمل‌ها را دنبال کنید و برنامه درمان را بدون صحبت کردن با پزشک یا سایر اعضای تیم مراقبت‌های پزشکی فرزند خود تغییر ندهید. تغییرات را بر اساس پیشنهاد والدین دیگر کودکان مبتلا انجام ندهید زیرا درمانی که برای یک کودک مؤثر است ممکن است برای دیگری کار نکند.

 اگر داروهای تجویزشده باعث عوارض جانبی شده‌اند یا علائم را تسکین نداده‌اند از پزشک فرزند خود درباره گزینه‌های دیگر درمان سؤال کنید.

با مدرسه‌ی فرزند خود برای آموزش معلم و همکلاسی‌های فرزند خود در مورد آرتروز مفصلی همکاری کنید. بعضی از کودکان مبتلابه آرتروز مفصلی برای مدتی طولانی از مدرسه دور می‌مانند. با مدرسه و معلمان فرزندتان همکاری کنید تا کودک از درس‌هایش عقب نماند.

 فرزندتان را تشویق کنید تا در فعالیت و تمرینات شرکت کند. ورزش‌های تیمی و یا فعالیت‌های گروهی دیگر کمک می‌کند که مفاصل قوی و انعطاف‌پذیر باشند. آن‌ها همچنین به کودک کمک می‌کنند مهارت‌های اجتماعی را توسعه دهند.

به دنبال پیوستن به یک گروه حمایت از والدین و کودکان مبتلابه آرتروز مفصلی باشید. این گروه‌ها به فرزندتان امکان می‌دهند با دیگر کودکان در ارتباط باشد. آن‌ها همچنین به شما اجازه می‌دهند با پدر و مادران دیگری که با  آرتروز مفصلی سروکار دارند صحبت کنید.

مشاوره برای خود و فرزندتان را در نظر بگیرید. مقابله با یک بیماری مزمن می‌تواند کار بسیار سختی باشد. صحبت کردن با مشاور حرفه‌ای می‌تواند به شما و فرزندتان کمک کند با کنترل احساساتی مانند ترس، غم و خشم به کار خود ادامه دهید.2

پینوشتها
1.www.sibofen.com
2.www.manokoodakam.ir
3.www.niniban.com