گل پامچال از گل‌های زیبای بهاری است و علاوه بر جنبه زینتی آن از خواص درمانی گسترده‌ای نیز برخوردار است. گل، برگ و ریشه این گیاه قسمت‌های مورد استفاده دارویی گیاه هستند و از برگ و گل این گیاه چای و دمنوش تهیه می‌شود. برای آشنایی با خواص درمانی گل پامچال با ما همراه شوید.

مشخصات گل پامچال

گل پامچال از گل‌های بهاری است و از اواخر اسفند تا اردیبهشت گلدهی دارد. این گیاه در چمن زارها به صورت خودرو وجود دارد. همچنین کاشت و پرورش آن در فضای سبز و گلدان بسیار ساده است. پامچال گیاهی علفی، چند ساله با برگ‌های کرکدار بیضی شکل است. بخش‌های دارویی این گیاه گل، برگ و ریشه گیاه است. برای استفاده دارویی از گیاه، اوایل بهار قبل از رویش گیاه و اوایل پاییز اقدام به جمع آوری ریشه ها می‌شود. ریشه‌ها در این زمان بالاترین مقدار مواد موثر را دارند. همچنین زمان مناسب برای جمع‌آوری گل‌ها هنگامی است که کاملا باز شده باشند. گل‌ها را باید بدون کاسبرگ‌ها برداشت نمود و در دمای 70 تا 80 درجه سانتیگراد خشک می‌شوند. برای آشنایی با نحوه کاشت، تکثیر و نگهداری از گل پامچال مطالعه مطلب زیر را پیشنهاد می‌کنیم.1

خواص و فواید شگفت انگیز گل پامچال

این گل ها در فصل بهار، بین ماه های فروردین – اردیبهشت تشکیل می شوند. گل های پامچال با بالا آمدن خورشید باز می شوند و غروب آفتاب پژمرده می گردند. گل ها حاوی مقادیر کمی اسانس، ساپونین و ترکیبات فلاونوییدی هستند. میوه از نوع کپسول بوده و حاوی تعداد زیادی دانه های پهن کوچک است.

گل پامچال بیشتر در اروپا و غرب آسیا رشد می کند و در مناطقی با آب و هوای مدیترانه ای به ندرت یافت می گردد. دشت ها و جنگل های دارای خاک آهکی و حاوی مقادیر فراوان ترکیبات کلسیم برای رویش آن ترجیح دارند. این گیاه می تواند خشکی را تا مدت محدودی تحمل کند. نور مستقیم را نمی پسندد و باید آن را در سایه آفتاب و در نور غیر مستقیم نگهداری کرد. قسمت های دارویی این گیاه در بهار جمع آوری می شوند.

خواص دارویی گل پامچال

ریشه، برگ ها و گل های پامچال خاصیت دارویی دارند و مواد موثره آن خلط آور است و برای درمان آسم، تنگی نفس و هم  چنین برای مداوای بیماری های مربوط به معده، روده و کبد مورد استفاده قرار می گیرد. دم کرده گل پامچال برای کسانی که مبتلا به سر دردهای شدید و میگرن هستند مفید است.

گل پامچال یکی از منابع روغن طبیعی است. روغن گل پامچال از غنى ترین منابع اسید چرب غیر اشباع گاما لینولنیک اسید (GLA) به شمار مى رود. در روغن این گیاه حدود ۸ تا ۱۰ درصد گامالینولنیک اسید وجود دارد. سنتز GLA در بدن با افزایش سن، ابتلا به بیمارى هایى نظیرآرتریت، دیابت و شیوه زندگى نامناسب (مانند استرس، سیگار، الکل و…) کاهش مى یابد، لذا دریافت آن از رژیم غذایى و یا از طریق مکمل هاى غذایى ضرورى مى باشد.

روغن گل پامچال گران است اما به دلیل این که حاوی اسیدهای چرب غیر اشباع لینولئیک اسید و گاما لینولنیک اسید است تاثیر چشم گیری در درمان اختلالات و بیماری های زیر دارد:
.
بهبود علایم سندرم پیش از قاعدگى و علایم قاعدگى

کمک به برقراری تعادل هورمونى و کاهش علایم یائسگی

کمک به بهبود بیمارى هاى التهابى به ویژه التهابات مفصلى

کمک به سلامت پوست و بهبود علایم اگزما

تنظیم عملکرد هورمون های بدن ازجمله انسولین

کمک به بهبود عوارض عصبى دیابت و بهبود خشکى چشم

بهبود مشکلات حافظه مربوط به بیماری آلزایمر

پیشگیرى از پوکى استخوان

کاهش کلسترول و فشار خون

پیشگیری از آترواسکلروز و بیماری قلبی- عروقی

مقابله با سرطان

برطرف کردن خستگی مفرط

تقویت سیستم دفاعی بدن

درمان برونشیت مزمن در صورت مصرف گل پامچال به همراه آویشن

کمک به درمان بیماری های خودایمنی مانند لوپوس و بیماری التهابی قسمت انتهایی روده باریک (بیماری کرون)

کمک به کاهش وزن بدن با سرعت بخشیدن به سوخت و ساز بدن به هنگام ورزش و در حالت استراحت

در طب سنتی از گیاه پامچال برای حل کردن اسید اوریک و بهبود روماتیسم‌های مفصلی استفاده می‌شود، به این منظور می‌توانید دمکرده گل آن را به صورت نوشیدن و برگ آن را به صورت مرهم استفاده کنید.

روغن پامچال در کرم های مختلف برای رفع لکه ها، سیاهی دور چشم، چین و چروک، قرمزی و پوسته پوسته شدن به کار می رود.2

نکات ایمنی گل پامچال

از آنجا که گل مغربی آسیب پیشرونده مفاصل در آرتریت روماتوئید را متوقف نمی کند آن را در جای دارو استفاده نکنید.

اگر شما در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات هستید از گل مغربی استفاده نکنید. ( تصور بر این است که GLA رشد سلول های سرطانی پروستات را ترویج می دهد )

اگر شما تشنج دارید ازخوردن گیاه گل مغربی اجتناب نمایید گزارش شده است که GLA ممکن است تشنج در افراد مبتلا به اختلالات تشنج را آغاز کند.

از خوردن گیاه گل مغربی در دوران بارداری اجتناب کنید نگرانی از روغن های غنی از GLA است که می تواند به جنین آسیب برسانند.

قبل از مصرف دارو در صورت ابتلا به صرع، مصرف آنتی کواگولان، داروهای ضد فشار خون، داروهای کاهنده کلسترول یا مصرف داروهای هورمونی نظیر استروژن باید با پزشک مشورت کرد.3

طریقه مصرف گل پامچال

کمپرس گل پامچال: برای تهیه کمپرس و استفاده از گل پامچال به عنوان مرهم، ۱۰۰ گرم از ریشه تازه گیاه را در یک لیتر آب ریخته و بجوشانید تا حجم آب نصف شود، سپس پارچه‌ای را به آن آغشته نموده محل را کمپرس کنید.

دم کرده گل پامچال: برای تهیه دمنوش این گیاه مقدار 10 تا 20 گرم از ریشه و گل پامچال را در نیم لیتر آب ریخته ۲۰ دقیقه بخیسانید. سپس با حرارت ملایم اجازه دهید تا جوش آید. ۵ دقیقه جوشانده و به مدت ۱۰ دقیقه دم‌شود. از این دمنوش روزی ۵ فنجان میل شود.

مضرات گل پامچال (موارد احتیاطی و منع مصرف)

همانند سایر گیاهان دارویی مصرف بیش از اندازه و خودسرانه گیاه پامچال مضر است. همچنین توصیه می‌شود قبل از مصرف با متخصص طب سنتی یا پزشک مشورت شود و همراه با داروهای شیمیایی به ویژه داروهای مربوط به بیماری‌های عصبی مانند داروهای ضد تشنج و ضد افسردگی همزمان مصرف نگردد.4

پی نوشت:
1.www.vista.ir
2.www.ghazaa.com
3.www.zanemroozi.com
4.www.shamiim.ir