از علائم ظاهری آمادگی برای مرگ عربات، تهیه آخرین لباس دنیوی یعنی کفن است.

امام صادق علیه السلام در ثواب نگریستن به کفن می فرماید:
اذا اعدَّ الرَّجُلُ کفَنَهُ فهو مأجورٌ کلَّما نَظَرَ الیه.[1] وقتی آدمی کفنش را تهیه ببیند هر گاه به آن نظر کند، ثواب می برد.

و در جای دیگر فرموده است: چنین کسی از غافلان شمرده نمی شود.
مَن کان معه کفَنُهُ فی بیته لم یکتَبْ مِنَ الغافلینَ.[2] وصیت نیز از علامات ظاهری آمادگی برای رحیل است.

حداقل 3 / 2 اموال باقیمانده از میت بر طبق قانون میراث، بین ورثه تقسیم می شود، و احتیاجی به وصیت نداشته و اساساً وصیت به تقسیم این قسم اموال قابل اجرا نیست. انسان تا حداکثر 3 / 1 ما ترک خود را به هر شکل که بخواهد می تواند دستور به صرف آن دهد.

البته بر هر کسی لازم است برای پرداخت دیون احتمالی مردم و دینهای شرعی دیگر، اداء واجباب چون نماز، روزه، حج، خمس، زکات و.. . وصیت نماید. از این رو وصیت به این امور امری لازم شمرده می شود.

رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرماید:
ماینبغی لامرءٍ مسلمٍ انْ یبیتَ لیلةً الّا وَ وَصِیتُةُ تَحْتَ رأسِهِ.[3] سزوار نیست برای انسان مسلمان که بخوابد مگر اینکه وصیتش زیر سرش باشد.

ناگفته نماند که بهتر است از 3 / 1 ماترک خود، قدری را برای خویشان تهیدست خود که ارث بر نیستند قرار دهد.

امام باقر علیه السلام در این باره فرموده است:
مَن لَم یوصِ عند موته لذوی قرابَتِهِ مِمَّنْ لا یرِثُهُ فَقَدْ خَتَمَ عَمَلَهُ بمعصیة.[4] کسی که برای خویشانی که از او ارث نمی برند، چیزی را از وصیت نکند، عملش را با گناه به پایان برده است.

لازم به ذکر است که نباید آدمی چنان کند که ورثه تهیدست خود را از اموال خود محروم نماید. بنابراین وقف اموال و یا بخشش آنها در زمان حیات و محروم نمودن ورثه فقیر و مستحق، از ارث مشروع نیست و حتی آن کسی که ورثه نیازمند دارد نباید تمام ثلث حق خود را برای صرف در امور دیگر وصیت نماید.

امام صادق علیه السلام فرمودند:
مَن اوصی بِالثُلُثِ فَقَدْ اضَرَّ بالورَثَة، و الوصیةُ بالرُّبُعِ و الْخُمُسِ افْضَلُ مِنَ الْوَصِیةِ بِالثُّلُثِ، وَ مَنْ اوصی بِالثُّلُثِ فَلَمْ یتْرَک.[5] کسی که به ثلث اموال خود وصیت کند به ورثه ضرر رسانده، وصیت باید به 14 یا 15 اموال صورت گیرد و این از وصیت به 13 بهتر است. البته اگر وصیت به 13 کرد، حق اوست و باید رعایت شود.

پی نوشت ها:
[1] فروع کافى، ج 3، ص 253.
[2] فروع کافى، ج 3، ص 256.
[3] وسایل الشیعه، ج 19، ص 258.
[4] تهذیب الاحکام، ج 9، ص 174.
[5] وسایل الشیعه، ج 19، ص 269.

منبع: حوزه نت