1 .حديثي كه از سند آن سؤال شده است، در كتاب شريف كافي كه يكي از كتب اربعه (كتاب هاي چهارگانة اصيل شيعه) مي باشد از امام صادق ـ عليه السّلام ـ نقل شده است.
2. اين حديث شريف در كتاب الحجة، باب صلة الامام ـ عليه السّلام ـ وارد شده است، كه در ذيل عين حديث را با سند آن ذكر مي نماييم.
محمد بن يحيي، عن احمد بن محمد، عن ابن فضّال، عن ابن بكير قال: سمعت ابا عبدالله ـ عليه السّلام ـ يقول: إنّي لأخذ من احدكم الدّرهم و إنّي لمن أكثر أهل المدينة مالاً، ما اريد بذلك إلّا أن تطهّروا[1].
ترجمه: ابي بكير (كه يكي از اصحاب امام ـ عليه السّلام ـ است) مي گويد: از امام صادق ـ عليه السّلام ـ شنيدم كه مي گفت: من از بعضي مسلمانان پول مي گيرم (مثلاً به عنوان خمس يا زكاة و ديگر واجبات) در حالي كه من از جهت مال و ثروت از ثروتمندترين اهل مدينه هستم، منتهي اين بدان جهت است كه شما (با دادن واجبات) پاك شويد.
3. اين حديث داراي سندي متصل مي باشد. (همه سلسله راويان بدون كم و كاست در سند حديث ذكر شده اند ).
با توجه به توضيحات بالا گوييم : اولاً حديث درخواستي در يكي از كتب معتبر شيعي وارد شده است.
ثانياً: راويان حديث و به عبارت ديگر سند حديث هم داراي اعتبار بوده و جزو احاديث موثق[2] مي باشد[3].
ثالثاً: اين حديث شريف با احاديث ديگري نيز سازگار بوده و احاديث ديگري وجود دارند كه صحت اين را اثبات مي كند[4].
توجه به اين نكته لازم است كه حضرت اين جمله را براي نشان دادن بي نيازي خود به مال مردم فرموده اند و اين كه مالي را كه از آنجا به عناوين مختلف دريافت مي كنند فقط به خاطر پاك شدن خود آنها است. چرا كه در واقع هر مقدار پول و ثروتي هم كه مردم به دست مي آورند در واقع با اذن و اجازة خدا مي باشد و به توسط قدرت و توانايي و علم و آگاهي كه خدا در اختيار آنها قرار داده به دست مي آمدند و خدا در ابتداي سورة انفال حكم خمس مال را بيان فرموده كه با شرايط خاص بايد در راه خدا به امام معصوم بدهيد.
نتيجه اين كه: حديث مذكور داراي اعتبار بوده و مي توان با اطمينان زيادي گفت كه از امام صادق ـ عليه السّلام ـ مي باشد. البته بايد توجه داشت امام ـ عليه السّلام ـ از اين ثروت تنها و تنها براي تبليغ و گسترش دين و كمك به فقيران استفاده مي كردند.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1ـ اصول كافي، ج 1، كتاب الحجة، باب صلة الامام ـ عليه السّلام ـ ، احاديث 1 الي 6.
2ـ همان، باب أنّ الارض كلّما للامام ـ عليه السّلام ـ .
پي نوشت ها:
[1] . ر.ك: محمد بن يعقوب كليني، اصول کافي، دارالكتب الاسلاميه، 1375ش، ج1، ص538.
[2] . موثق به حديثي گفته مي شود كه به رغم برخورداري از اتصال سند به معصوم و نيز عدالت يا وثاقت راويان در تمام طبقات، يك يا چند راوي آن غير امامي مي باشد. ر.ك: درسنامة علم حديث، ص 214.
[3] . رجوع به نرم افزار نورالدراية، ذيل حديث.
[4] . كافي، همان، ج4، ص474، باب مولد امام صادق ـ عليه السّلام ـ .