آيا طلسم جادو حساب مي شود؟

جاي هيچ ترديدي نيست كه برخلاف عادت جاريه افعالي خارق العاده وجود دارد حال خود ما يا آن را به چشم ديده ايم يا آنكه بطور متواتر آن را از ديگران شنيده ايم و يقين پيدا كرده ايم و بسيار كم هستند كساني كه از افعال خارق العاده چيزي كم يا زياد نشنيده باشند.

اقسام كلي افعال خارق العاده
اعمال خارق العاده به طور كلي به دو دسته تقسيم مي شوند:
1. اعمالي كه مستند به يكي از اسباب طبيعي و عادي هستند كساني كه اين كارها را انجام مي دهند سه گروه هستند:
 اول: گروهي كه با تلاش و آموزش و تمرين, توان انجام آن را يافته اند.
دوم: گروهي كه از اسباب طبيعي استفاده مي كنند ولي اين اسباب طبيعي از حس مردم پنهان است و صاحب عمل به كارهايي دست مي زند كه ديگران اسباب آن را نشناخته اند.
سوم: گروهي كه به وسيلة سرعت حركت كارهايي را انجام مي دهند, سرعتي كه بيننده آن را تشخيص ندهد و اين گونه فكر كند كه عمل نامبرده بدون هيچ سبب طبيعي انجام يافته است.
2. اعمالي كه مستند به هيچ يك از اسباب طبيعي و عادي نيست مثل خبر دادن از غيب، ايجاد دشمني، ايجاد محبت و… اينگونه كارها با تمام اختلافي كه در نوع آنها هست مستند به قوت اراده و شدت ايمان به تأثير اراده است.[1]سحر و جادو نوعي خدعه و نيرنگ است كه عوامل آن مرموز و نامرئي مي باشد.
شيخ انصاري در تعريف سحر مي فرمايند: سحر كلامي است كه به زبان جاري كنند يا چيزي را بنويسند يا اورادي را بخوانند يا اينكه با استخدام ملائكه و جن در مسحور اثر بگذارند.[2]و اما طلسم يك لفظ يوناني است[3] و آن را به يوناني تلسما (Telesma) گويند كه نقش هاي سحري يا تنجيمي است كه براي دفع آفتها يا حوادث مختلف ديگر بكار مي رود كه طلسم سازان براي اعداد تأثيرات خاصي قائلند.[4]علومي كه از عجايب و غرايب آثار بحث مي كنند بسيار زياد است بطوري كه نمي توان در تقسيم آنها ضابطه اي كلي بيان كرد لذا در اين بحث معروفترين آنها را ذكر مي كنيم.
1. علم سيميا: موضوع اين علم هماهنگ كردن و خلط كردن قواي ارادي با قواي مخصوص مادي است .
2. علم ليميا: موضوع آن كيفيت تأثير اراده در صورت اتصالش با ارواح قوي و عالي است.
3. علم هيميا: موضوع آن تركيب قواي عالم بالا با عناصر عالم پايين است كه به آن علم طلسمات مي گويند پس اگر نقشه آسماني كه مناسب با حادثه اي از حوادث است با صورت و شكل مادي آن حادثه تركيب شود آن حادثه پديد مي آيد و اين معناي طلسم است.
4. ريميا: علمي است كه از استخدام قواي مادي بحث مي كند تا به آثار عجيب آنها دست يابد كه به آن شعبده هم مي گويند. علم كيميا، علم اعداد، خواب مغناطيسي. احضار ارواح نيز از ملحقات به اين علوم چهارگانه مي باشند.[5] با توجه به اين تقسيم روشن شد كه طلسم يكي از انواع علوم غريبه است .
مرحوم علامه طباطبايي در جاي ديگري دعا، افسون و طلسم را جزء سحر مي شمارد.[6] مرحوم شيخ انصاري نيز در كتاب مكاسب اقسام سحر را اينگونه مي شمارد .
1. سحر وابسته به تأثير نفس ساحران و رياضت نفس.
2. استفاده از علوم نجوم و پيشگويي.
3. طلسم كه به وسيلة مخلوط كردن قواي آسماني با قواي زميني به وجود مي آيد..
 4. استفاده از فرشتگان و جن[7].
 نتيجه: از تقسيماتي كه اين بزرگان براي سحر انجام داده اند روشن مي گردد كه طلسم نيز از اقسام سحر و جادو محسوب مي شود.

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. كاشفي، حسين بن علي، اسرار قاسمي، هند، بمبئي:چاپخانة فتح الكريم 1302 چاپ سنگي.
2. طباطبايي، محمد حسين، بررسيهاي اسلامي، قم:‌انتشارات هجرت، 1397 ق، ج 2.
3. هانس هولدز، حقايقي دربارة جادوگري، ترجمة ضياء طباطبايي،‌تهران: نشر ابن سينا 1351.
4. محمد آقايانس، جواد، نفوذ (چگونه مي توان در مردم نفوذ كرد) تهران نشر پويا ذهن 1372.
5. كيانيان، ‌رضا، طلسم در آثار حماسي ايران، نشرية عصر پنجشنبه شماره 5 و 6.
6. مجلسي، محمد باقر، بحارالانوار، بيروت لبنان :مؤسسة الوفاء 1404، چاپ 10، ص 165.
 
پي نوشت ها:
[1] . طباطبايي، سيد محمد حسين، تفسير الميزان، ترجمه: محمد باقر موسوي همداني، قم: نشر دفتر انتشارات اسلامي، چاپ پنجم، 1374، ج 1، ص 363.
[2] . انصاري، كتاب المكاسب، بيروت: مؤسسة النور للمطبوعات، 1410، ج 3، ص 36 ـ 38.
[3] . مجمع البحرين، ج 6، ‌ص 107.
[4] . مشكور، محمد جواد، خلاصة اديان، نشر شرق، چاپ دوم، 1362، ص 26.
[5] . طباطبايي، سيد ‌محمد حسين، تفسير الميزان، همان، ج1، ص 368.
[6] . همان، ص 366.
[7] . انصاري، مرتضي، كتاب المكاسب، بيروت: منشورات مؤسسة النور للمطبوعات، 1410 ق، چاپ سوم، ص 41.