آيا قرآن به فضائل امام حسين(ع) اشاره نموده؟

امام حسين عليه السلام فردي از خاندان عصمت و طهارت است كه فضائل بسياري از طرق مختلف براي او نقل شده است. يكي از اين راه ها، آيات قرآن است كه گرچه هيچ گاه مستقيما نام او و ساير اهل بيت ذكر نشده است، اما آيات بسياري بر ايشان اشاره دارد كه در شأن نزول ها، تفاسير و روايات بسيار مي توان  آنها را مشاهده كرد. برخي از اين آيات را در اين جا توضيح مي دهيم:
از حضرت امام صادق عليه السلام نقل شده كه مي فرمايد: «سورة فجر را در هر نماز واجب و مستحب بخوانيد كه سوره حسين بن علي عليه السلام است».
شخصي از ايشان سوال مي كند كه چگونه اين سوره مي تواند خاص امام حسين باشد؟ حضرت در پاسخ مي فرمايد: « شما مگر اين بخش از آيه و كلام خداوند را نشنيده‎ايد كه مي‌ فرمايد: «يا ايتها النفس المطمئنه ارجعي الي ربك راضية مرضية فادخلي في عبادي وادخلي جنتي[1]» اين آيه دربارة حسين بن علي ـ عليه السّلام ـ است؛ چرا كه آن بزرگوار صاحب نفس مطمئنه بود و از خدا راضي بود و خدا نيز از او راضي بود، و ياران آن بزرگوار از خاندان محمد(ص) از خداوند راضي بودند و خداوند نيز از آن‌ها راضي بود، و اين سوره فقط دربارة حسين بن علي و شيعيان او و شيعيان آل محمد(ص) مي‌ باشد. و هر كس در خواندن سورة فجر مداومت داشته باشد، با امام حسين در درجه‎اش در بهشت خواهد بود، به درستي كه خداوند بر هر چيز توانا و به هر امري دانا است.[2] هم چنين امام صادق عليه السلام در روايت ديگري آيه 33 سوره اسراء را درباره امام حسين عليه السلام معرفي كرده است. «…وَ مَنْ قُتِلَ مَظْلُوماً فَقَدْ جَعَلْنا لِوَلِيِّهِ سُلْطاناً فَلا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ إِنَّهُ كانَ مَنْصُورا» كسي كه مظلوم كشته شده است، براي ولي او، سلطه ( حق قصاص) قرار داديم. ايشان فرمودند: « اين قسمت از آيه دربارة امام حسين عليه السلام نازل گرديده است و منظور از ولي اي كه قصاص مي كند قائم آل محمد(عج) است.»[3] علاوه بر اين دو آيه، آيات بسياري هم هستند كه در شأن اهل بيت پيامبر صلي الله عليه و آله نازل شده است كه امام حسين عليه السلام را به عنوان يكي از افراد اهل بيت، شامل مي شود:
بخشي از آيات سوره دهر( انسان) به اهل بيت عليهم السلام، اشاره دارد كه داستان آنرا همه مي دانيم كه سه روز حضرت زهرا، امام علي، اما حسن و امام حسين عليه السلام روزه گرفتند. افطارشان در اين سه روز ناني بود كه حضرت زهرا پخته بود. در هر سه روز هنگام افطار سائلي(مسكين و يتيم و اسير) بر در خانه آمد و تقاضاي كمك كرد و هر سه روز اين خانواده سهم غذاي خود را به ايشان دادند. هنگامى كه صبح شد على (ع) دست حسن (ع) و حسين (ع) را گرفته بود و خدمت پيامبر (ص) آمدند هنگامى كه پيامبر (ص) آنها را مشاهده كرد ديد از شدت گرسنگى مى‏ لرزند! فرمود: اين حالى را كه در شما مى‏ بينم براى من بسيار گران است، سپس برخاست و با آنها حركت كرد .هنگامى كه وارد خانه فاطمه س شد ديد در محراب عبادت ايستاده، در حالى كه از شدت گرسنگى شكم او به پشت چسبيده، و چشمهايش به گودى نشسته، پيامبر (ص) ناراحت شد. در همين هنگام جبرئيل نازل گشت و گفت اى محمد! خداوند با چنين خاندانى به تو تهنيت مى‏ گويد، سپس سوره” هل اتى” را بر او خواند (بعضى گفته ‏اند كه از آيه” ان الْأَبْرارَ” تا آيه كانَ سَعْيُكُمْ مَشْكُوراً كه مجموعا هيجده آيه است در اين موقع نازل گشت). بر اين حقيقت، روايات فراواني دلالت مي كنند.[4] در جريان مباهله نيز پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم، چهار تن (حضرت علي، فاطمه، امام حسن و امام حسين عليهم السلام) را نيز با خود برد. به همين مناسبت، اين آيه نازل شد: «فَمَنْ حَاجَّكَ فيهِ مِنْ بَعْدِ ما جاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَكُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَكُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللّهِ عَلَي الْكاذِبينَ »[5]. مصداق «ابنائنا» در اين آيه، امام حسن و امام حسين عليهما السلام هستند.[6] آيات ديگر مانند آيه تطهير[7] و آيه مودت[8]  و ساير آياتي كه در شأن اين خاندان است ،امام حسين عليه السلام را نيز شامل مي شود.

پي نوشت:
[1] . تو اى روح آرام‏ يافته! به سوى پروردگارت بازگرد در حالى كه هم تو از او خشنودى و هم او از تو خشنود است، پس در سلك بندگانم درآى، و در بهشتم وارد شو! فجر،28-30
[2] . البرهان في تفسير القرآن، بحرانى، سيد هاشم ،بنياد بعثت،تهران،1416، ج‏5، ص: 658
[3] . البرهان في تفسير القرآن، ج‏3، ص: 528
[4] . تفسير نمونه، دار الكتب الإسلامية ،تهران،1374،ج‏25، ص: 344-343
[5] . هر گاه بعد از علم و دانشى كه (در باره مسيح) به تو رسيده، (باز) كسانى با تو به محاجّه و ستيز برخيزند، به آنها بگو: «بياييد ما فرزندان خود را دعوت كنيم، شما هم فرزندان خود را ما زنان خويش را دعوت نماييم، شما هم زنان خود را ما از نفوس خود دعوت كنيم، شما هم از نفوس خود آن گاه مباهله كنيم و لعنت خدا را بر دروغگويان قرار دهيم. آل عمران،61
[6] . البرهان في تفسير القرآن، ج‏1، ص: 631
[7] .احزاب،33
[8] .شوري،23