آیا در منابع تاریخی معتبر اطلاعاتی از زندگی‌نامه حلاس بن عمرو که روز عاشورا در رکاب امام حسین(ع) به شهادت رسید، وجود دارد؟

یکی از افرادی که توانست روز عاشورا در مکتب انسان‌ساز امام حسین(ع) به فیض شهادت برسد، و نام خود را در میان شهدای کربلا ثبت نماید،[1] شهیدی به نام حلاس (جلاس)[2] بن عمرو راسبی است.[3] او به همراه برادرش نعمان بن عمرو راسبی به کربلا آمد،[4] و در روز عاشورا و در حمله‌ی اول دشمن به شهادت رسید.[5]

در زیارت‌نامه امام حسین(ع) در نیمه شعبان و اول ماه رجب این‌گونه به وی سلام داده شده است: «السَّلَامُ عَلَى الْحَلَّاسِ‏ بْنِ‏ عَمْرٍو».[6] اما در برخی از زیارت‌‌نامه‌‌ها این‌گونه به وی سلام داده شده است: «السَّلَامُ عَلَى جُلَاسِ‏ بْنِ‏ عَمْرٍو».[7] که با توجه به تشابه نامهای «حلاس» و «جلاس» و بی‌نقطه بودن برخی رسم الخط‌ ها، به احتمال بالا این هر دو نام متعلق به یک نفر می‌باشد.

با بررسی منابع تاریخی، به اطلاعات بیشتر از آنچه گفته شد در مورد این شهید دست نیافتیم، اما برخی مقتل‌نویسان معاصر – بدون ذکر مستند – حلاس را از اصحاب امام علی(ع) اعلام کرده‌اند که در جنگ صفین نیز شرکت داشت و بعدها به همراه سپاه عمر بن سعد برای مقابله با امام حسین(ع) از کوفه خارج شد، اما وقتی عمر شروط امام(ع) را نپذیرفت، او شب هشتم محرم به سپاه امام(ع) پیوست و بدین وسیله خود را از عذاب دوزخ  نجات داد.[8]

[1]. «شهدای قیام عاشورا»، 28614.

[2]. محلی، حمید بن احمد، الحدائق الوردیة فی مناقب الأئمة الزیدیة، مصحح، محطوری، مرتضی بن زید، ج 1، ص 211، صنعا، مکتبة بدر، چاپ اول، 1423ق؛ ابن طاووس، علی بن موسی، اقبال الاعمال، ج 2، ص 714، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1367ش.

[3]. رسان، فضیل بن زبیر، تسمیة من قتل مع الحسین ع‏، ص 155، قم، آل البیت‏ ع، چاپ دوم‏، 1406ق.

[4]. ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی طالب ع، ج 4، ص 113، قم، علامه، چاپ اول، 1379ق.

[5]. همان.

[6]. شهید اول، محمد بن مکی، المزار فی کیفیة زیارات النبی(ص) و الأئمة(ع)، ص 153، قم، مدرسه امام مهدی(عج)، چاپ اول، 1410ق.

[7]. اقبال الاعمال، ج 2، ص 714.

[8]. الحسینی الحائری الشیرازی، سید عبدالمجید‏، ذخیرة الدارین فیما یتعلق بمصائب الحسین ع و اصحابه‏، ص 474، قم، زمزم هدایت‏، بی‌تا.