شخصی که در ماه رمضان جنب می شود، دو حالت دارد: یا قبل از اذان صبح جنب شده و یا بعد از اذان صبح و در طول روز جنب می شود (البته جنابت در حال روزه نباید به وسیله جماع و استمناء باشد، بلکه، مثلاً در خواب، منی از او خارج شده باشد).
غسل جنابت قبل از اذان صبح:
حضرت امام خمینی (ره):اگر جنب عمداً تا اذان صبح غسل نکند، یا اگر وظیفه او تیمم است عمداً تیمم ننماید، روزهاش باطل است.[1] و اگر در روزه واجبى که وقتش معیّن است (مانند روزه نذر) تا اذان صبح غسل نکند و تیمم هم ننماید، روزهاش صحیح است.[2]
پس، اگر در ماه رمضان قبل از اذان صبح جنابت حاصل شود، باید غسل جنابت نماید.
غسل جنابت بعد از اذان صبح و در طول روز:
حضرت امام خمینی (ره):اگر روزه دار در روز محتلم شود،(یعنی، در خواب از او منی خارج شود)، واجب نیست فوراً غسل کند؛[3]اما برای خواندن نماز ظهر و عصر و نماز مغرب و عشاء واجب است غسل جنابت نماید. و هر گاه در ماه رمضان بعد از اذان صبح بیدار شود و ببیند محتلم شده، اگر چه بداند پیش از اذان محتلم شده، روزه او صحیح است.[4]
پس، در هنگام روزه در طول روز می توان غسل جنابت کرد.
[1] توضیح المسائل (المحشی للامام الخمینی)، ج1، ص 908 – 909، م 1619:مکارم:«…، بنا بر احتیاط واجب روزهاش باطل است ولى اگر توانایى بر غسل ندارد یا وقت تنگ است تیمم نماید، اما اگر از روى عمد نباشد روزهاش صحیح است »؛ فاضل:« کسى که بخواهد روزه ماه مبارک رمضان یا قضاى آن را بگیرد نباید تا اذان صبح عمداً در حال جنابت باقى بماند. بنابراین اگر عمداً غسل نکند و در تنگى وقت تیمم نیز نکند روزهاش باطل است. بقاى عمدى بر جنابت در روزههاى دیگر چه واجب باشد یا مستحب ضررى براى روزه ندارد »؛ گلپایگانى، صافى: «اگر در ماه رمضان تا اذان صبح غسل نکند و تیمم هم ننماید ولى از روى عمد نباشد مثل آن که دیگرى نگذارد غسل و تیمم کند روزهاش صحیح است».
[2] همان، ص 909، م 1620: خوئى، تبریزى: «اگر در روزه غیر ماه رمضان و قضاى آن از روزههاى واجبى که مثل روزه ماه رمضان وقت آن معیّن است جنب عمداً تا اذان صبح غسل نکند أظهر این است که روزهاش صحیح است».
[3] همان، ص 915، م 1632: فاضل: «گر چه احتیاط مستحب آن است که فوراً غسل کند»؛ مکارم: «هر گاه روزه دار در روز محتلم شود بهتر است فوراً غسل کند اما اگر نکند براى روزهاش اشکالى ندارد».
[4] همان، م 1633: مکارم:«روزهاش صحیح است، خواه بداند پیش از اذان محتلم شده یا بعد از آن، و یا شک داشته باشد».