آیا راست است که مى گویند حضرت على(ع) شبى هزار رکعت نماز مى خوانده اند؟

بدون تردید نخستین کسى که همراه پیامبر(ص) به عبادت و پرستش خداوند پرداخت، على(ع) بود. حبة بن جوین روایت مى کند: «سَمِعتُ علِیّا یَقُولُ: عَبَدتُ اللَّهَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ(ص) قَبلَ أَن یَعبُدَهُ رَجُل مِن هذِهِ الأُمّةِ»؛ ترجمه امام على(ع)، ج 1، ص 53؛ تاریخ مدینة دمشق، ابن عساکر، ج 42، ص 30؛ کنزالعمال، ج 13، ص 122، ح 36390، (باب فضایل على(ع«؛ مستدرک، حاکم نیشابورى، ج 3، ص 112، (دارالمعرفة، بیروت، 1406 ه ق). شنیدم که على(ع) مى گفت: من پیش از این که کسى از این امت خدا را عبادت کند، همراه پیامبر، خدا را عبادت مى کردم. بى شک امام على(ع) از حیث مقدار عبادت یگانه روزگار بوده است. کشف الیقین، فضایل امیرالمؤمنین، علامه حلى، ص 118، (العبادة). کیفیت نماز شب، دعاهاى آن حضرت و مناجات هاى ایشان را کتاب هاى مختلف نقل کرده اند و اکنون دعاهاى به جا مانده از ایشان از گنجینه هاى عظیم است. ابن عباس مى گوید: «هیچ گاه حضرت على(ع) نماز شبش را ترک نکرد، حتى در لیلة الهریر »که یکى از شب هاى جنگ صفین بود و در آن شب جنگ هم چنان ادامه داشت. در روایات متعددى نقل شده است که حضرت على(ع)، امام سجاد(ع) و برخى از امامان دیگر در شبانه روز هزار رکعت نماز مى خوانده اند؛ ر.ک: الغدیر، علامه امینى، ج 5، ص 25، (دارالکتاب العربى، بیروت)؛ بحارالانوار، علامه مجلسى، ج 79، ص 309، ح 10 – 11 – 13، (مؤسسة الوفاء، بیروت). البته هزار رکعت نماز خواندن در شبانه روز کار همیشگى آنان نبوده است. مرحوم حرّعاملى(ره) در کتاب وسایل الشیعه در ابواب نافله شهر رمضان از امام جعفر صادق(ع) روایت مى کند: «إِن لِرَمَضانَ حُرمَة وَ حَقّا لا یَشبِهُهُ شَى ء، مِنَ الشهُورِ. صَل مَا استَطَعتَ فِى رَمَضانَ تَطَوعا بِاللیلِ وَ النهارِ وَ إِن استَطَعتَ فى کُل یَوم وَ لَیلَة ألفَ رکعَة فَصَل إِن عَلِیّا کانَ فِى آخِرِ عُمِرهِ یُصَلى فِى کُل یَوم وَ لَیلَة ألفَ رَکعة»؛ رمضان داراى حرمت و حقى است که هیچ ماه دیگرى از آن برخوردار نیست. در این ماه به قدر استطاعتتان در شب و روز آن نماز بخوانید و اگر بتوانید در هر شب و روز آن هزار رکعت نماز بخوانید. امام على(ع) در آخر عمر شریفش در هر شب و روز هزار رکعت نماز مى خواند.
البته لازم به یادآورى است هزار رکعت نماز خواندن در شبانه روز همه وقت را نمى گیرد، بلکه وقت بسیارى براى خوراک، استراحت و… باقى مى ماند؛ خصوصاً اگر در نماز فقط حمد خوانده شود. زیرا در نمازهاى مستحبى حمد کافى است و نیازى به خواندن سوره نمى باشد. و به واجبات نماز اکتفا شود. البته عبادت فراوان براى انسانى که در عبادت نشاط ندارد، سنگین و کسالت آور است. خواندن هزار رکعت نماز در شبانه روز سنگین و طاقت فرساست، اما براى کسانى که شیرینى و لذت عبادت را چشیده اند، این گونه عبادات، عبادتى عادى به شمار مى آید؛ چنان که عده اى از علما نیز این کار را انجام مى داده اند.الغدیر، همان، ص 30.
به نقل از مؤسسه آموزشی پژوهشی مذاهب اسلامی