عباس بن عبد المطلب عموی گرامی پیامبر اکرم (ص) از اهل بیت نبوده، اما همواره مورد احترام خاص شیعیان بوده و امروزه شیعه در کنار زیارت قبر امامان خود در بقیع آن بزرگوار را نیز با احترام خاص زیارت می کنند. هر چند در مورد عباس و فرزندش عبیدالله و نیز عقیل بن ابی طالب انتقاداتی داشته و این به دلیل آن است که همه نزدیکان و اقوام پیامبر اکرم (ص) در یک سطح نبوده اند.
عبدالله بن عباس از اشخاص ثقه و مورد اعتماد شیعه است. او کسی است که امام علی (ع) او را در قضیه حکمیت نماینده خود قرار داد. همچنین صد ها روایت در کتب روایی شیعه از ایشان نقل شده و تفاسیر شیعی نیز آکنده از نظریات ایشان است. آیا ممکن است که شیعه چنین شخصی را کافر بداند؟
اما روایتی که در شأن نزول آیه نقل کرده اید سند ندارد؛ زیرا بین عیاشی و کسی که عیاشی روایت را از او نقل کرده قطعا راوی یا راویان دیگری وجود داشته اند که ذکر نشده است. بر فرضی که چنین روایتی صحیح باشد تنها دلیل صدور چنین روایاتی را میتوان حفظ جان و سلامتی این افراد از ظلم و ستم بنی امیه دانست. امامان ما برای نشر معارف خود، چارهای نداشتند جز آن که افراد برجستهای همانند ابن عباس و زراره را در ظاهر از خود دور نمایند؛ چرا که در روایات دیگر، آنها مورد ستایش نیز قرار گرفتهاند.
بنابراین، شیعه گرچه ممکن است به بعضی از عملکردهای عباس بن عبد المطلب و فرزندانش در برهه ای از زمان انتقاداتی داشته باشد؛ چراکه آنان معصوم از گناه و خطا نبودند، اما آنها را کافر ندانسته و برای عباس بن عبد المطلب و عبد الله بن عباس احترام ویژه ای قائل است.