آیا فردی به نام جابر بن حارث سلمانی در میان شهدای کربلا وجود داشت؟

برخی منابع از وجود شهیدی به نام جابر بن حارث[1](حرث^[2]) سلمانی^[3] ازدی،^[4] در میان شهدای کربلا گزارش داده‌اند که توانست جان خویش را روز عاشورا و در دفاع از مکتب امام حسین(ع) فدا کند و به فیض شهادت برسد.

البته در منابع دیگر، از شهدایی با نام نسبتا مشابه، مانند جنادة بن حارث سلمانی، حباب بن حارث،[5] جبّار بن حارث،‏[6] حیّان بن حارث[7] یاد شده که به احتمال زیاد تمامشان ناظر به یک شهید بوده و به دلیل تشابه لفظی، هنگام استنساخ تبدیل شده است.[8]

[1]. ابو مخنف کوفی، لوط بن یحیی، وقعة الطف، محقق، مصحح، یوسفی غروی، محمد هادی‏، ص 238، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ سوم، 1417ق؛ طبری، أبو جعفر محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک(تاریخ طبری)، تحقیق، ابراهیم، محمد أبو الفضل، ج 5، ص 446، بیروت، دار التراث، چاپ دوم، 1387ق.

[2]. ابن طاووس، علی بن موسی، اقبال الاعمال، ج 2، ص 576، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1409ق.

[3]. رسان، فضیل بن زبیر، تسمیة من قتل مع الحسین(ع)‏، ص 154، قم، آل البیت‏(ع)، چاپ دوم‏، 1406ق؛ شیخ طوسی، محمد بن حسن، الابواب(رجال طوسی)، محقق، مصحح، قیومی اصفهانی، جواد، ص 99، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ سوم، 1427ق.

[4]. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 45، ص 72، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق.

[5]. ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی طالب(ع)، ج 4، ص 113، قم، علامه، چاپ اول، 1379ق.

[6]. ابن اثیر جزری، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج 4، ص 74، بیروت، دار صادر، 1385ق.

[7]. ابن مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، محقق، مصحح، قیومی اصفهانی، جواد، ص 494، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1419ق.

[8]. برای اطلاعات بیشتر، ر. ک: «زندگی‌نامه جنادة بن حارث سلمانی»، 121616؛ «حضور برخی از خانواده یاران امام حسین(ع) در کربلا»، 107394.