اکنون حسین در منظر الهی

نفس مطمئنه

 آیه های آخرین سوره فجر «یأَ ایَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ «27»  ارْجِعِی إِلَى رَبِّکِ رَاضِیَةً مَّرْضِیَّةً «28» فَادْخُلِی فِی عِبَادِی«29»  وَادْخُلِی جَنَّتِی «30»  یَا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ یعنی اى روح آرام‏یافته ، خشنود و خداپسند به سوى پروردگارت بازگرد،  پس در سلک بندگانم درآى‏، و در بهشتم وارد شو!

خداوند به ابراهیم فرمود: آیا شهادت فرزند حبیبم محمد را که دشمنانش از روی ستم ذبح می‌کنند نزد تو اندوهگین‌تر است یا ذبح فرزندت اسماعیل به دست تو؟

ابراهیم گفت: ذبح او بدست دشمنانش مرا اندوهگین ساخت .

فرمود: ای ابراهیم مردی شقی از امت محمد (صلی الله علیه و آله) بعد از او فرزندش حسین را ستمگرانه همچون گوسفند ذبح می‌کند و گرفتار غضب من می‌شود، و بدین سبب دل ابراهیم اندوهگین شد و چشمانش گریان.

وحی آمد که ‌ای ابراهیم ناله‌ات را پذیرفتیم، آن‌چنان‌که اشکت روان باشد و آهت سرد و سوزان و ناله‌ات بلند بر قربانی شدن دلستانت اسماعیل و بر درجاتت افزودیم و مقامت را تعالی بخشیدیم بر این مصیبت بزرگ و جانکاه.
 
امــام صـادق(علیه السلام) فرمودند : اقرؤا سورة الفجر فی فرائضکم وَنوافِلِکم، فانّها سورةُ الحسین(علیه السلام) وَارْغَبُوا فیها  رحمکم الله، فَهُو ذو النفس المطمئنّة الرّاضیة المرضیةِ واصحابُه مِن آلِ‌محمّدٍ هم الرّاضُونَ عَنِ اللّه یومَ القیامةِ وهو راضٍ عَنهم (1)

یعنی سوره فجر را در نمازهای واجب و مستحب خویش بخوانید ، به درستی که آن سوره سوره امام حسین علیه السلام است ، در خواندن سوره فجر از سر شوق و نشاط ، کوتاهی نکنید، خدا مهربانی خویش را شامل شما فرماید، پس حسین علیه السلام صاحب روح آرام یافته ای است که از خدای خویش خشنود بود و خدای نیز او را پسندیده بود و یاران او از خاندان محمد نیز چنین بودند.

در نوشته ای از مفسّر بزرگ مرحوم آیة الله طالقانی چنین آمده است :گویا ائمّه معصومین(سلام الله علیهم اجمعین) از این جهت،  این سوره را سوره‌حسین(علیه السلام) نامیده‌اند که قیام و شهادت آن حضرت در آن تاریکی طغیان، مانند طلوع نور فجر، از نو، منشأ حیات و حرکت گردید، خون پاک او و یارانش به زمین ریخت و نفوس مطمئنّه ‌آنها با فرمانِ «ارجعی» و با خشنودی به سوی پروردگار شتافت، تا همیشه از دلهای پاک بجوشد و آنها را با هم پیوسته دارد و الهام بخشد، تا از این الهام و جوشش، نور حق در میان تاریکیها بدرخشد و راه حیات با عزّت باز، و پایه‌های ظلم و طغیان بی‌پایه گردد و طاغیان را دچار خشم و نفرین کند.(2)
 

ذبح عظیم

در تفسیر آیه  107 سوره صافات «و َفَدَیْنَاهُ بِذِبْحٍ عَظِیمٍ؛ یعنی ما ذبح عظیمى را فداى او (اسماعیل) کردیم» برخی از مفسران مانند ملامحسن فیض در تفسیر صافی و علامه حویزی در نور الثقلین و علامه بحرانی در البرهان و علامه مجلسی در بحار الانوار بر اساس روایتی از حضرت ثامن الحجج (علیهم السلام) گفته‌اند که منظور از ذبح عظیم حضرت سید الشهدا (علیه السلام) است.

روایت رضویه را که از نظر سندی نیز مورد نظر برخی از محدثین است مرحوم شیخ صدوق در خصال چنین آورده است: و آنگاه که قوچی بزرگ در زیر دستان ابراهیم قرار گرفت و به آن گرامی گفته شد که تو در ماموریتت پیروز و سربلند گشته‌ای، ابراهیم به جهت خشنودی خدای بزرگ درخواست نمود که اجازه ذبح اسماعیل فراهم ‌آید و اسماعیل را ذبح نماید، تا با تحمل غم و اندوه مصیبت فرزند، درجاتش تعالی یابد، پروردگار جلیل از او پرسید ای ابراهیم محبوبترین مخلوقاتم نزد تو کیست؟

ابراهیم گفت: محبوبتر از حبیبت محمد نیافریدی.

فرمود: او نزد تو محبوبتر است یا خودت؟

ابراهیم گفت: البته او.

فرمود: فرزند او محبوبتر است یا فرزند تو؟

ابراهیم گفت: البته فرزند او

فرمود: آیا شهادت فرزند حبیبم محمد را که دشمنانش از روی ستم ذبح می‌کنند نزد تو اندوهگین‌تر است یا ذبح فرزندت اسماعیل به دست تو؟

ابراهیم گفت: ذبح او بدست دشمنانش مرا اندوهگین ساخت .

در تفسیر آیه  107 سوره صافات «و َفَدَیْنَاهُ بِذِبْحٍ عَظِیمٍ؛ یعنی ما ذبح عظیمى را فداى او (اسماعیل) کردیم» برخی از مفسران مانند ملامحسن فیض در تفسیر صافی و علامه حویزی در نور الثقلین و علامه بحرانی در البرهان و علامه مجلسی در بحار الانوار بر اساس روایتی از حضرت ثامن الحجج (علیهم السلام) گفته‌اند که منظور از ذبح عظیم حضرت سید الشهدا (علیه السلام) است.

فرمود: ای ابراهیم مردی شقی از امت محمد (صلی الله علیه و آله) بعد از او فرزندش حسین را ستمگرانه همچون گوسفند ذبح می‌کند و گرفتار غضب من می‌شود، و بدین سبب دل ابراهیم اندوهگین شد و چشمانش گریان.

وحی آمد که ‌ای ابراهیم ناله‌ات را پذیرفتیم، آن‌چنان‌که اشکت روان باشد و آهت سرد و سوزان و ناله‌ات بلند بر قربانی شدن دلستانت اسماعیل و بر درجاتت افزودیم و مقامت را تعالی بخشیدیم بر این مصیبت بزرگ و جانکاه.

آری آن فتنه‌ای که ابراهیم بدان گرفتار آمد و هزاران فرسنگ راه را برای آن آزمون درنوردید و در راه آن سنگها به شیطان رمی فرمود و خدای بزرگ به پاس آن همه بردباری و بندگی ماجرای حج را تشریع فرمود، به ذهن آدمی دور است که به قوچی بزرگ ختم یابد، این ماجرا تا پایان هستی باید دل هر انسان آزاده‌ای را اندوهگین سازد، اسماعیل باید زنده باشد تا پیشوایی موحدان عالم همواره به دست ابراهیمیان و اسماعیلیان و حسینیان باشد و حسین برای همیشه تاریخ ذبیح الله.
 

قیام شهداء

در سوره غافر آیه 51 می خوانیم «إِنَّا لَنَنصُرُ رُسُلَنَا وَالَّذِینَ آمَنُوا فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَیَوْمَ یَقُومُ الْأَشْهَادُ» یعنی ما به یقین؛ پیامبران خود و کسانى را که ایمان آورده‏اند، در زندگى دنیا و [در آخرت‏] روزى که گواهان به پا مى ‏خیزند یارى مى‏دهیم در همین زمینه مجلسی در بحارالانوار، ج 45، ص 298 از ابوبصیر روایت می‌کند که حضرت امام باقر(علیه السلام) این آیه را تلاوت کردند و فرمودند: حسین بن علی(علیه السلام) از آنهاست و هنوز نصرت نیافته است.

سپس فرمود: قسم به خدا قاتلان حسین کشته شدند ولی هنوز انتقام خونش گرفته نشده است.