نويسنده: محمد محمدي اشتهاردي
يکي از اسرار نماز، که اثر به سزايي در تربيت معنوي انسان نمازگزار دارد، در صورتي که نمازگزار به آن توجه عميق نمايد، اثرپذيري از آيات قرآن و اذکار و دعاهايي است که در نماز هست.
نمازگزاري که به محتواي حمد و سوره، و اذکار و دعاهاي نماز، آگاه بوده و با توجه به آن محتوا، نماز را بجا آورد، همواره پيوند خود را با قرآن و دعا و ياد خدا برقرار کرده، و از اين سه منبع فيض بهره مند مي گردد.
مرحوم شهيد ثاني (متوفي 966ه.ق) در کتاب اسرار الصلوة خود پس از سفارش به توجه نمودن به محتواي آيات قرآن که در نماز خوانده مي شود، مي نويسد:
يک بار به امام صادق (عليه السلام) در نماز، حالي دست داد که به صورت آدم غش کرده، به روي زمين افتاد، چون به حالت عادي بازگشت، علت آن را جويا شدند، فرمود:
مازلت اردد هذه الآية علي قلبي حتي سمعتها من المتکلم بها فلم يثبت جسمي لمعاينة قدرته.
«اين آيه را (اشاره به يکي از آياتي که در نماز مي خواند) در دلم آنقدر خطور دادم و تکرار کردم که آن را از خالقش شنيدم، و ديگر نتوانستم در برابر مشاهده ي قدرت و عظمت خالق، روي پاي خود بايستم.»(1)
بايد در نماز به گونه اي به محتواي آيات قرآن که در نماز خوانده مي شود توجه کرد و به اذکار و دعاهاي نماز، دل بست که مصداق اين آيه (2 سوره ي انفال) شد:
انما المؤمنون الذين اذا ذکر الله وجلت قلوبهم و اذا تليت عليهم آياته زادتهم ايماناً و علي ربهم يتوکلون.
«مؤمنان، تنها کساني هستند که هر وقت نام خدا برده شود، دلهايشان، ترسان مي شود و هنگامي که آيات او بر آنها خوانده مي شود، ايمانشان افزون مي گردد، و تنها بر پروردگارشان توکل دارند».
پر روشن است که اثرپذيري از قرآن و دعاها و اذکار نماز، نقش مهمي در پاک سازي و به سازي انسان خواهد داشت.