ادغام حوادث هجوم اول به خانه حضرت زهرا(علیها السلام) با حوادث هجوم اصلی
چگونه در منابع اهل سنت، برخی حوادث هجوم اصلی، در پاره ای از حوادث هجوم اول، ادغام گردیده اند؟
با مراجعه به منابع اهل سنت، عمده ادغام های صورت گرفته را می توان در ماجرای: «بیرون کشاندن حضرت علی (علیه السلام) از بیت فاطمه (علیها السلام) جهت اخذ بیعت برای ابوبکر»، مشاهده نمود.
در برخی از این نقل های ادغام شده، از: «خروج حضرت علی (علیه السلام) به همراه تیر و سایر متحصنین»، و در پاره ای دیگر، از: «خروج بر با شمشیر و سپس، بیرون کشاندن حضرت علی (علیه السلام) ع از بیت فاطمه (علیها السلام) » سخن به میان آمده است.(1)
چرا در بعضی از منابع امامیه، برخی حوادث «هجوم اصلی» با رویدادهایی از «هجوم اول» ادغام شده است؟
پاسخ:
ادغام برخی حوادث «هجوم اصلی» با رویدادهایی از «هجوم اول»، در بعضی منابع امامیه، به دلایل و ملاحظات متعددی همانند:
1. موجزنویسی به جهت ترس از حکومت های جائر،
2. سهو در هنگام ضبط و نگارش،
3. عدم تفکیک دقیق ماجراها،
4. استناد به منابع عامه جهت رعایت اصول مناظره،
5. اکتفا به کلیت حوادث این ماجرا به جهت کفایت آن در راستای رسواسازی چهره غاصبانی خلافت؛ و در نتیجه:
6. عدم احساس نیاز به ریزنگری در ثبت جزئیات حوادث، صورت پذیرفته است.
همچنین، وجود پارهای حوادث مشترک (یعنی حوادثی همچون: تهدید به احراق، جمع آوری هیزم، حمله و ورود نظامی مهاجمین به داخل خانه تحت فرماندهی عمربن خطاب) که در هر دو هجوم، به طور مشابه، به وقوع پیوسته اند؛ گاه به طور طبیعی، ناخواسته و ندانسته» موجبات غفلت از تفکیک میان این دو هجوم و در نتیجه: ادغام نقل های حاکی از «هجوم اول» و «هجوم اصلی» در یکدیگر را فراهم آورده است.
پینوشت:
١- دراسة و تحلیل حول الهجوم على بیت فاطمه (علیها السلام)، صص 4-25
منبع: راهنمای یاوران فاطمیه (مجموعه پرسش و پاسخ های پژوهشی)، به اهتمام: علی لباف، چاپ سوم، مرکز فرهنگی انتشارات منیر، 1390ش، صص 88-86