قوی ترین طلسمات+قویترین دعا و طلسم+قوی ترین کتاب طلسم و دعانویسی مطالب مذهبی+طلسم سیاهی و طلاق+طلسم احضار محبت معشوق+دانلود کتاب طلسم محبت و طلاق قوی
اربعين در فرهنگ اهل بيت (عليهمالسلام)
اربعين در فرهنگ اهل بيت (عليهمالسلام)
«اربعين» از اصطلاحات رايجي است كه در متون اسلامي كاربرد زيادي دارد، مثلاً در برخي از روايات به عنوان نماد كمال، حدّي براي تصفيه باطن و… قلمداد شده است. در اين نوشتار به مناسبت روز اربعين شهادت امام حسين عليهالسلام برخي از موارد كاربرد اين واژه ارزشمند كه در فرهنگ اسلامي به مناسبتهاي گوناگون از آن ياد شده و گاهي پيامهاي اخلاقي و دستورهاي الهي با آن همراه شده است، با اشاره به سي نكته تقديم ميشود:
1. شهادت چهل مؤمن
امام صادق عليهالسلام فرمود: «اِذا ماتَ الْمُؤمِنُ فَحَضَرَ جَنازَتَهُ اَرْبَعُونَ رَجُلاً مِنَ الْمُؤْمِنينَ وَقالُوا: اَللّهُمَّ اِنّا لانَعْلَمُ مِنْهُ اِلاّ خَيْرا وَاَنْتَ اَعْلَمُ بِهِ مِنّا، قالَ اللّهُ تَبارَكَ وَتَعالي: قَدْ اَجَزْتُ شَهادَاتِكُمْ وَغَفَرْتُ لَهُ ما عَلِمْتُ مِمّا لا تَعْلَمُونَ؛1 هرگاه يكي از اهل ايمان بميرد و بر جنازه او چهل نفر از مؤمنين حضور يابند و گواهي دهند كه پروردگارا! ما به جز خوبي و نيكي از اين شخص نديدهايم و تو از ما داناتر هستي، خداوند متعال ميفرمايد: من نيز شهادت شما را پذيرفتم و آنچه [از بديها و گناهان] از او ميدانستم كه شما بياطلاع بوديد، همه را بخشيدم.»
همچنين امام صادق عليهالسلام ميفرمايد: «در بني اسرائيل عابدي بود كه پيوسته به عبادت و راز و نياز اشتغال داشت. خداوند متعال به حضرت داوود عليهالسلام وحي فرستاد: اي داوود! اين مرد عابد، فردي رياكار و غيرمخلص است. هنگامي كه او مُرد، حضرت داوود عليهالسلام به تشييع جنازهاش حاضر نشد. امّا چهل نفر از بني اسرائيل حضور يافتند و در درگاه الهي به نيكي و خوبيهاي ظاهري وي شهادت دادند و از خداوند طلب عفو و آمرزش براي وي نمودند. در هنگام غسل نيز چهل نفر ديگر چنين كردند و در هنگام دفن چهل نفر ديگر آمده، بعد از گواهي به نيكمردي عابد از خداوند متعال آمرزش او را خواستار شدند. در آن حال، خداوند به حضرت داوود عليهالسلام الهام كرد كه من او را به خاطر شهادت آن عدّه بخشيدم و اعمال بد و ريايي او را ناديده گرفتم.2
2. دعا براي چهل مؤمن
پيشواي ششم يكي از مهمترين عوامل استجابت دعا را تقديم ديگر مؤمنين در هنگام دعا ميداند. آن حضرت ميفرمايد: «مَنْ قَدَّمَ اَرْبَعينَ مِنَ الْمُؤْمِنينَ ثُمَّ دَعا اُسْتُجيبَ لَهُ؛3 هر كس چهل نفر از مؤمنين را در دعا كردن بر خود مقدم بدارد، سپس حاجات خود را بطلبد، دعاي او به اجابت خواهد رسيد.» آن حضرت تأكيد ميفرمايد كه اگر اينگونه دعا كردن در نماز شب و بعد از آن باشد، تأثير بيشتري خواهد داشت.4 همچنين دعا كردن چهل مؤمن در قنوت نماز وتر در دل شبهاي تار اجابت دعا را نزديكتر و سريعتر مينمايد.5
3. دعاي چهل نفره
دعا كردن هميشه خوب و يكي از سلاحهاي مؤمن و وسيله ارتباط با پروردگار عالميان است. هنگامي كه انسان خود را از هر جهت درمانده و عاجز ميبيند با جان و دل زمزمه ميكند كه:
سينه مالامال درد است اي دريغا مرهمي دل زتنهايي به جان آمد خدايا همدمي
در آن لحظات حساس، دعا همچون نور اميدي در دل انسان ميتابد و دعاكننده علاوه بر آرامش درون، اعتماد به نفس، تلطيف روح، عشق و معرفت خويش را نيز به نمايش ميگذارد. امام صادق عليهالسلام در يكي از رهنمودهاي حكيمانه خويش ما را به دعاي دسته جمعي فرا ميخواند و ميفرمايد: «اگر گروهي چهل نفره جمع شوند و خداي خويش را بخوانند، مطمئنا دعاي آنان مستجاب خواهد شد و اگر چهل نفر نبودند گروه چهار نفره، ده بار خدا را بخوانند كه همين اثر را دارد و اگر بيش از يك نفر نباشد و چهل بار خدا را صدا بزند، خداي عزيز و جبار خواسته او را برآورده خواهد كرد.»6
4. آمرزش چهل گناه
حضرت باقر عليهالسلام يكي از حقوق واجب مسلمانان بر عهده همديگر را، حضور در تشييع جنازه آنان ميشمارد و با توجه به اهميت آن، تأثير معنوي اين حضور را نيز بيان ميكند: «مَنْ حَمَلَ جَنازَةً مِنْ اَرْبَعِ جَوانِبِها غَفَرَاللّهُ لَهُ اَرْبَعينَ كَبيرةً؛7 كسي كه جنازهاي را از چهار طرف حمل كند، خداوند متعال چهل گناه كبيره او را خواهد بخشيد.»
5. كمال در چهل سالگي
از مهمترين نكاتي كه در زندگي انسان وجود دارد و در مرحله تكامل معنوي و شخصيت وي مؤثر است، رسيدن به مراتبي از سنّ و سال است كه انسان كاملتر و پختهتر ميشود. خداوند متعال در اين زمينه چهل سالگي را اوج كمال انساني ميداند و ميفرمايد: «…حَتّي اِذا بَلَغَ اَشُدَّهُ وَبَلَغَ اَرْبَعينَ سَنَةً قالَ رَبِّ اَوْزِعْني أنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتي أَنْعَمْتَ عَلَيَّ وَعَلي والِدَيَّ وَأنْ اَعْمَلَ صالِحا تَرْضيهُ وَأَصْلِحْ لي في ذُرّيَّتي اِنّي تُبْتُ اِلَيْكَ وَاِنّي مِنَ الْمُسْلِمينَ»؛8 «تا زماني كه به كمال قدرت و رشد برسد و به چهل سالگي بالغ گردد، ميگويد: پروردگارا! مرا توفيق ده تا شكر نعمتي را كه به من و پدر و مادرم دادي، به جا آورم و كار شايستهاي انجام دهم كه از آن خشنود باشي و فرزندان مرا صالح گردان! من به سوي تو باز ميگردم و توبه ميكنم و از مسلمانان ميباشم.»
6. آثار چهل روز اخلاص
امام رضا عليهالسلام از پيامبر گرامي اسلام صلياللهعليهوآله چنين نقل فرمود: «ما أَخْلَصَ عَبْدٌ للّهِ عَزَّوَجَلَّ أرْبَعينَ صَباحا اِلاّ جَرَتْ يَنابيعُ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلي لِسانِهِ؛9 هيچ بندهاي چهل روز اعمال خود را خالصانه به درگاه حضرت حق انجام نميدهد، مگر اينكه خداوند متعال چشمه سارهاي حكمت را از قلب او به زبانش جاري ميسازد.» حافظ با اشاره به اين حديث ميگويد:
سحرگه رهروي در سرزميني همي گفت اين معما با قريني
كه اي صوفي شراب آنگه شود صاف كه در شيشه بماند اربعيني
7. ياران حضرت مهدي عليهالسلام
هنگامي كه حضرت مهدي عليهالسلام ظهور ميكند هر يك از ياران و شيعيان آن حضرت معادل نيروي چهل مرد قدرت روحي و بدني خواهد داشت. امام سجاد عليهالسلام فرمود: «اِذا قامَ قائِمُنا اَذْهَبَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ عَنْ شيعَتِنا العاهَةَ وَجَعَلَ قُلُوبَهُمْ كَزُبَرِ الْحَديدِ وَجَعَلَ قُوَّةَ الرَّجُلِ مِنْهُمْ قُوَّةَ اَرْبَعينَ رَجُلاً؛10 هرگاه قائم ما قيام كند، خداوند متعال از شيعيان ما آفت، بلا و سستي را دور خواهد كرد و دلهاي آنان را همانند پارههاي آهن قوي و محكم مينمايد و نيروي هر يك از آنان را معادل نيروي چهل مرد قرار خواهد داد.»
8. چهل روز عزاي مؤمن
رسول گرامي اسلام عليهالسلام در سفارشهاي خويش به جناب ابيذر غفاري به اهميت و جايگاه والاي مؤمن در جهان اشاره كرده و فرموده است: «يا اَباذَرٍّ! اِنّ الاَْرْضَ لَتَبْكي عَلَي الْمُؤمِنِ اِذا ماتَ اَرْبَعينَ صباحا؛11 اي ابوذر! هنگامي كه مؤمني از دنيا ميرود، زمين تا چهل روز براي فقدان او گريان و عزادار است.»
ممكن است منشأ مجالس اربعين براي اموات مؤمنين همين روايت نبوي باشد.
9. زندگي چهل ساله
هنگامي كه فرزدق شاعر قصيده معروف خود را در مدح حضرت امام سجّاد عليهالسلام در حضور خليفه ستمگر عباسي، هشام بن عبدالملك، با رشادت تمام قرائت كرد و مطلع آن چنين بود كه:
هذا الَّذي تَعْرِفُ الْبَطْحاءُ وَطْأَتَهُ وَالْبَيْتُ يَعْرِفُهُ وَاَلْحِلُّ وَالْحَرَمُ
يعني، اين آقايي است كه گامهاي او را سرزمين بطحاء، بيت خدا و حلّ و حرم ميشناسد؛ خليفه بر او خشم گرفت و دستور داد تا فرزدق را علاوه بر قطع حقوق، به جرم دفاع از اهلبيت عليهمالسلام زنداني كنند؛ امّا بعد از گذشت مدتي به دعاي امام چهارم عليهالسلام آزاد شد. امام زينالعابدين عليهالسلام براي كمك به فرزدق مبلغي را كه چهل سال مخارج زندگياش را كافي بود به حضورش فرستاد و فرمود: «لَوْ عَلِمْتُ اَنَّكَ تَحْتاجُ اِلي اكثر مِنْ ذلك لاََعْطَيْتُكَ؛ [اي فرزدق!] اگر ميدانستم بيش از چهل سال زنده خواهي بود، بيشتر ميفرستادم.» علي بن يونس بياضي مينويسد: دقيقا بعد از چهل سال از آن تاريخ فرزدق به ديار باقي شتافت و صداقت و كرامت امام چهارم بر همگان روشن شد.12
10. بعثت انبياء در چهل سالگي
در روايت آمده است كه اكثر انبياء در چهل سالگي به رسالت مبعوث شدهاند.13 همچنان كه رسول گرامي اسلام صلياللهعليهوآله نيز در چهل سالگي به رسالت مبعوث گرديد.14 امام باقر عليهالسلام فرمود: «پيامبر اكرم صلياللهعليهوآله در 63 سالگي از دنيا رفت، كه آخر سال دهم هجرت بود. آن حضرت بعد از تولد خويش هنگامي كه چهل سالش كامل گرديد، به پيامبري رسيد و 13 سال ديگر در مكه بود كه در 53 سالگي به مدينه هجرت كرد و بعد از ده سال در مدينه به سراي جاويدان منتقل شد.»15
11. حفظ چهل حديث
حضرت رسول صلياللهعليهوآله در زمينه پاسداري از فرهنگ و معارف اسلام ميفرمايد: «مَنْ حَفِظَ مِنْ اُمَّتي اَرْبَعينَ حَديثا مِمّا يَحْتاجُونَ اِلَيْهِ مِنْ اَمْرِ دينِهِمْ بَعَثَهُ اللّهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ فَقيها عالِما؛16 هر كس از امت من چهل حديث از احاديث ديني مورد نياز جامعه را حفظ كند خداوند متعال او را در روز قيامت به عنوان فقيه و دانشمند محشور خواهد كرد.»
براساس همين حديث، دانشمندان بزرگ شيعه تلاش كردهاند كه كتابهايي را به نامهاي الاربعين و چهل حديث از خود به يادگار بگذارند تا شايد مشمول اين كلام نوراني رسول گرامي اسلام بشوند، نظير: اربعين شيخ بهائي، اربعين شهيد اول، اربعين مجلسي دوم، اربعين جامي و چهل حديث امام خميني رحمهالله .
12. آثار گناه تا چهل روز
آثار گناهاني كه انسان مرتكب ميشود تا چهل روز در روح و روان او باقي است. امام صادق عليهالسلام فرمود: «لا تُقْبَلُ صَلاةُ شارِبِ الْخَمْرِ اَرْبَعينَ يَوْما اِلاّ اَنْ يَتُوبَ؛17 كسي كه از شراب و مسكرات حرام استفاده كند تا چهل روز نمازش پذيرفته نميشود، مگر اينكه حقيقتا توبه كند.»
13. اصلاح تا چهل سالگي
اساسا افراد سعادتمند و كساني كه به دنبال خوشبختي و كمال هستند تا سن چهل سالگي در اعمال و رفتارشان نشانههاي اصلاح پيدا ميشود؛ امّا اگر تا سن چهل سالگي تغييراتي در رفتارهاي زشت و ناپسند آنان ايجاد نگردد، بعد از آن اصلاح آنان مشكل خواهد بود. رسول گرامي اسلام صلياللهعليهوآله در اين زمينه به مسلمانان هشدار داده و فرموده است: «اِذا بَلَغَ الرَّجُلُ اَرْبَعينَ سَنَةً وَلَمْ يَغْلِبْ خَيْرُهُ شَرَّهُ قَبَّلَ الشَّيْطانُ بَيْنَ عَيْنَيْهِ وَقالَ: هذا وَجْهٌ لايَفْلَحُ؛18 هنگامي كه شخص به سن چهل سالگي پا ميگذارد و كارهاي نيك او از اعمال زشتش بيشتر نباشد، شيطان پيشاني او را بوسيده، ميگويد: اين چهرهاي است كه ديگر روي سعادت و خوشبختي را نخواهد ديد.» و در حديث ديگري آن حضرت افراد چهل سالهاي را كه به سوي صلاح گام برنميدارند از دوزخيان به شمار ميآورد و ميفرمايد: «فرد چهل سالهاي كه در انديشه كارهاي نيك نباشد، براي ورود به آتش جهنم خود را آماده كند كه نجات او مشكل است.»19
14. هشدار به چهل سالهها!
امام زينالعابدين عليهالسلام فرمود: «اِذا بَلَغَ الرَّجُلُ اَرْبَعينَ سَنَةً نادي مُنادٍ مِنَ السَّماءِ دَنا الرَّحيلُ فَاَعِدَّ زادا وَلَقَدْ كانَ فيما مَضي اِذا اَتَتْ عَلَي الرَّجُلِ اَرْبَعُونَ سَنَةً حاسَبَ نَفْسُه؛20 هرگاه شخصي به سن چهل سالگي برسد فرشتهاي از سوي خداوند در آسمان ندا ميدهد كه هنگام سفر نزديك است، زاد و توشه سفر را مهيّا كن و در گذشته هنگامي كه فردي به چهل سالگي ميرسيد، با نفس خود محاسبه ميكرد.»
و از رسول گرامي اسلام نقل است كه «خداوند فرشتهاي را مأمور كرده است تا در هر شب صدا بزند: «يا اَبْناءَ الاَْرْبَعينَ ماذا اَعْدَدْتُمْ لِلِقاءِ رَبِّكُمْ؛21 اي كساني كه چهلمين بهار عمر خود را سپري ميكنيد! براي ملاقات با پروردگارتان چه چيزي آماده كردهايد [و چه پاسخي داريد]؟!»
15. تغذيه و اربعين
پيامبر اكرم صلياللهعليهوآله فرمود: «مَنْ تَرَكَ اللَّحْمَ اَرْبَعينَ صَباحا ساءَ خُلْقُهُ؛22 هر كس چهل روز از خوردن گوشت خودداري كند، اخلاقش بد خواهد شد.»
16. چهل نفر هسته اوليه
زماني كه برخي از ياران امام حسن مجتبي عليهالسلام از وي درخواست كردند كه در مقابل ظلم و ستم زمامداران جور به ويژه معاويه قيام و مبارزه نمايد، امام حسن عليهالسلام فرمود: «لي اُسْوَةٌ بِجَدّي رَسُولِ اللّهِ حينَ عَبَدَاللّهَ سِرّا وَهُوَ يَوْمَئذٍ في تِسْعَةٍ وَثَلاثينَ رَجُلاً فَلَمّا اَكْمَلَ اللّهُ لَهُ الاَْرْبَعينَ صارُوا في عِدّةٍ وَاَظْهَرُوا اَمْرَ اللّهِ فَلَوْ كانَ مَعي عِدَّتُهُمْ جاهَدْتُ في اللّهِ حَقَّ جِهادِهِ؛23 الگوي من در رهبري امت، جدّم رسول خدا صلياللهعليهوآله است، آن حضرت تا زمانيكه تعداد يارانش به سي و نه نفر رسيده بود، مخفيانه و غيرعلني خدا را عبادت ميكرد [و به مبارزه و تبليغ علني روي نياورد]؛ امّا از موقعي كه خداوند متعال تعداد مسلمانان را به چهل نفر رساند، [تبليغ] دين خدا را آشكار كردند و اگر با من هم به تعداد آنها باشد، در راه خدا به جهاد و مبارزه شايسته دست ميزنم.»
17. دريغ از چهل ياور راستين!
علي عليهالسلام نيز با شكايت از مظلوميت و غربت خويش فرمود: «من بارها از مردم ياري خواستم امّا به غير از چهار نفر ـ زبير، سلمان، ابوذر و مقداد ـ كسي جواب مثبت به من نداد.» سپس افزود: «لَوْ كُنْتُ وَجَدْتُ يَوْمَ بُويِعَ (اَخُوتَيْمٍ) اَرْبَعينَ رَجُلاً مُطيعينَ لَجاهَدْتُهُمْ؛24 اگر من در روز بيعت چهل ياور گوش به فرمان [و راستين[ داشتم، با آنان مقابله و مجاهده ميكردم.»
18. حقوق همسايه
رسول گرامي اسلام به منظور سالم سازي و ايجاد روحيه اعتماد و اطمينان به همديگر و همچنين تقويت وحدت و اُنس و الفت در جامعه اسلامي درباره حدود همسايگي و رعايت حقوق آنان ميفرمايد: «كُلُّ اَرْبَعينَ دارا جيرانٌ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ وَعَنْ يَمينِهِ وَعَنْ شِمالِهِ؛25 تا چهل خانه از چهار سوي منزل يك مسلمان، از روبهرو، پشت سر، از سمت راست و از سمت چپ، همسايه يك مسلمان به شمار ميآيد.»
پيامبر صلياللهعليهوآله ضمن بيان اين پيام حكيمانه، به حضرت علي عليهالسلام و سلمان و ابوذر و مقداد دستور داد كه در ميان مسلمانان ندا دهند كه اي مردم! اين حدود همسايگي است و: «اَنَّهُ لااِيمانَ لِمَنْ لَمْ يَأمَنْ جارُهُ بَوائِقَهُ؛26 كساني كه همسايگانشان از شر و آزار آنان در امان نيستند، ايمان ندارند.»
19. مهلت تا چهل روز
برخي از مسلمانان كه در رعايت مسائل ديني و حفظ ناموس خود اهل تسامح و تساهل هستند، مورد خشم و غضب الهي قرار ميگيرند و خداوند متعال به آنان چهل روز مهلت ميدهد كه خود و خانوادههايشان را اصلاح كنند و در صورت ادامه سهلانگاري و بيتفاوتي چشم و قلبشان وارونه شده و از ديدن حقيقت ناتوان ميگردند. رسول اكرم صلياللهعليهوآله فرمود: هرگاه مردي در محيط خانواده خود عمل ناپسند و زشتي را مشاهده كند و در مورد آن حساسيت و غيرت ديني از خود نشان ندهد و اعضاء خانوادهاش را از ارتكاب گناه و معصيت باز ندارد و در صدد اصلاح برنيايد، خداوند متعال پرندهاي سفيد را مأمور ميكند كه چهل صبح بر در خانه وي پرهايش را بگسترد و هنگام ورود و خروجِ آن مرد مسامحه كار، بگويد: اصلاح كن! اصلاح كن! غيرت داشته باش! غيرت داشته باش! اگر خانوادهاش را اصلاح كرد كه چه بهتر وگرنه آن پرنده سفيد بالهايش را به چشمهاي او ميكشد و بعد از آن او وارونه ميبيند؛ يعني خوبيها را خوب نميبيند و بديها را بد نميبيند.»27
20. بهداشت فرزندان
پيامبر بزرگوار اسلام صلياللهعليهوآله با اشاره به لزوم ختنه كردن نوزادان پسر ميفرمايد: «اِخْتِنُوا اَوْلادَكُمْ يَوْمَ السّابِعِ فَاِنَّهُ اَطْهَرُ وَاَسْرَعُ لِنَباتِ اللَّحْمِ فَقالَ اِنَّ الاَْرْضَ تَنْجِسُ بِبَولِ الاَْغْلَفِ اَرْبَعين يَوْما؛28 نوزادان خود را در روز هفتم ختنه كنيد، اين عمل براي پاكيزگي و سلامت و رشد آنان تأثير فراوان دارد و زمين از بول فردي كه ختنه نشده تا چهل روز آلوده ميماند.»
21. تسبيح حيوانات
امام صادق عليهالسلام فرمود: «حضرت داوود عليهالسلام در يكي از شبها با حال خوشي زبور را تلاوت ميكرد و از حالات معنوي خود لذت ميبرد. آن شب به نظرش آمد كه شب زنده داري خوبي داشته است و از اين جهت شگفت زده شد. در آن حال قورباغهاي از زير صخرهاي از سوي خداوند متعال به سخن آمد و گفت: «يا داوُدُ تَعَجَّبْتَ مِنْ سَهَرِكَ لَيْلَةً وَاِنّي لَتَحْتَ هذِهِ الصَّخْرَةِ مُنْذُ اَرْبَعينَ سَنَةً ماجَفَّ لِساني عَنْ ذِكْرِ اللّه تعالي؛29 اي داوود! آيا از شب زندهداريات به شگفت آمدهاي؟ من چهل سال است كه در زير اين صخره زبانم به ذكر الهي مترنّم است.»
22. كرامت نام حضرت محمد صلياللهعليهوآله
حضرت علي عليهالسلام ـ در ضمن روايتي طولاني در منقبت حضرت خاتم الانبياء صلياللهعليهوآله ـ فرمود: « روزي يكي از علماء يهود به حضور پيامبر صلياللهعليهوآله آمد و سؤالات متعددي از آن حضرت پرسيد و پاسخهاي وافي دريافت كرد و مسلمان شد. سپس الواحي بيرون آورد و در مقابل پيامبر قرار داد و گفت: اين از جمله صفحات توراتي است كه به حضرت موسي بن عمران عليهالسلام نازل شده است. من فضائل تو را در آنها ميخواندم و شك ميكردم و چهل سال تمام نام تو را پاك مينمودم؛ اما قسم به آن خدايي كه تو را به حق و راستي مبعوث فرموده است، هرگاه نامت را از تورات پاك نمودم، دوباره آن را در آنجا ثبت شده مييافتم.»30
23. اربعين در قرآن
در برخي از آيات قرآن به واژه «اربعين» اشاره شده است، مثل: فرازي از قصه حضرت موسي عليهالسلام كه ميفرمايد: «وإذْ واعَدْنا مُوسي اَربعينَ لَيْلَةً»؛31 «[به ياد آوريد] آن هنگامي را كه با موسي عليهالسلام (براي يافتن پيامهاي آسماني) چهل شب وعده قرار گذاشتيم.»
نيز ميفرمايد: «وَواعَدْنا مُوسي ثَلثينَ لَيْلَةً وَاَتْمَمْناها بِعَشْرٍ فَتَمَّ ميقاتُ رَبِّهِ اَرْبَعينَ لَيْلَةً»؛32 «و ما با موسي سي شب وعده گذاشتيم، سپس آن را با ده شب ديگر تكميل نموديم. به اين ترتيب، ميعاد پروردگارش با چهل شب تمام شد.»
قرآن كريم در مورد نافرماني بنياسرائيل از حضرت موسي عليهالسلام و سرپيچي آنان از دستورات الهي و مجازات آن گروه از يهوديان با چهل سال سرگرداني، ميفرمايد: «فَاِنَّها مُحَرَّمَةٌ عَلَيْهِمْ اَرْبَعينَ سَنَةً يَتيهُونَ في الاَْرْضِ فَلا تَأْسَ عَلَي الْقَوْمِ الْفاسِقينَ»33؛ «اين سرزمين مقدس تا چهل سال بر آنها ممنوع خواهد بود و آنان همواره در مدت چهل سال در اين بيابان سرگردان هستند، پس تو درباره سرنوشت اين جمعيت گناهكار ناراحت نباش!»
24. مجاهد دار به دوش
دِعْبِل بن عليّ خُزاعي، از شاعران متعهد و شجاع اهلبيت عليهمالسلام است كه از دست مبارك حضرت رضا عليهالسلام به كسب مدال افتخار و عطاياي مادي و معنوي نائل شد. او وصيت كرد قصيده معروف خود به نام «مدارس آيات» را ـ كه مورد تأييد اهلبيت عليهمالسلام قرار گرفت ـ در كفنش بنويسند. زبان گوياي وي آن چنان بُرّنده بود كه حكمرانان ستمگر را به هراس ميانداخت.
ابن مدبّر ميگويد: «روزي به دعبل گفتم: من مردي بيباك و با شهامت مثل تو نديدهام كه اين چنين بيپروا در اشعار خود به زمامداران ستمگري، مثل مأمون ميتازي و حقائق را در قالب شعرهاي گويا و بليغ به گوش مردم ميرساني. دعبل در مقابل هشدار ابن مدبّر، با صلابت خاصي كه از عشق او به اهلبيت عليهمالسلام ريشه ميگرفت، چنين گفت: «يا ابا اسحاق! اِنّي اَحْمِلُ خَشَبَتي مُذْ اَرْبَعينَ سَنَةً وَلا اَجِدُ مَنْ يَصْلُبُني عَلَيْها؛34 اي ابا اسحاق! من چوبه دار خودم را چهل سال است كه با خود حمل ميكنم، امّا هنوز كسي را نيافتهام كه مرا بر آن بياويزد.»
شيعه يعني دعبل چشم انتظار ميكشد بر دوش خود چل سال دار
شيعه يعني همچو امثال كميل سر نهد بر خاك پاي اهلبيت
25. ارزش عدالت گستري
امام موسي بن جعفر عليهالسلام در تفسير آيه «يُحيي الاَْرْضَ بَعْدَ مَوْتِها» فرمود: «خداوند زمين را با قطرات باران احياء نميكند، بلكه با مردان عدالت گستر زنده ميگرداند… و اين عمل از منافع مادّي چهل روز باران بهتر و پربارتر است.»35
26. هشدار به محتكران!
امام صادق عليهالسلام به تاجراني كه براي منافع مادّي خود اجناس مورد نياز مردم را انبار كرده، با قيمتهاي گزاف ميفروشند، شديدا هشدار ميدهد و ميفرمايد: «اَلْحُكْرَةُ في الْخِصْبِ اَرْبَعُونَ يَوْما وَفي الشِّدَّةِ وَالْبَلاءِ ثَلاثَةُ اَيّامٍ فَمازَادَ عَلَي الاَْرْبَعينَ يَوْما في الْخِصْبِ فَصاحِبُهُ مَلْعُونٌ وَمازادَ عَلي ثَلاثَةِ اَيّامٍ في الْعُسْرَةِ فَصاحِبُهُ مَلْعُونٌ؛36 مدت احتكار جنسهاي مورد نياز مردم در روزگار فراواني، چهل روز است و در روزهاي سخت فقط سه روز. اگر بازرگاني در ايّام فراواني جنس، بيش از چهل روز و در هنگام دشواري بيش از سه روز انبار كند، لعنت خدا بر او باد.»
27. چلّه نشيني براي حاجت
مولاي متقيان علي عليهالسلام فرمود: «خداوند متعال به حضرت داوود وحي كرد: «اِنَّكَ نِعْمَ الْعَبْدُ لَولا اَنَّكَ تَأْكُلُ مِنْ بَيْتِ الْمالِ وَلا تَعْمَلُ بِيَدِكَ شَيْئا»؛ «اي داوود! اگر از بيتالمال تغذيه نميكردي و از دست رنج خودت امرار معاش مينمودي، چقدر بنده خوبي بودي!»
حضرت داوود چهل صبح با ناله و زاري به درگاه احديت استغاثه كرد و از خداوند خواست تا مشكل او را رفع نمايد. خداوند متعال نيز مقدمات آهنگري را در اختيار او گذاشت. به اين ترتيب، حضرت داوود، به كار زرهسازي پرداخت. او هر روز يك زره ميساخت و به هزار درهم ميفروخت تا اينكه با ساختن سيصد و شصت زره كه به مبلغ سيصد و شصت هزار درهم فروخت، سرمايهاي به دست آورد و از بيتالمال بينياز شد.»37
28. زيارت اربعين از نشانههاي ايمان و تشيّع
امام حسن عسكري عليهالسلام فرمود: «عَلاماتُ الْمُؤْمِنينَ خَمْسٌ: صلاةُ الاِْحْدي وَالْخَمْسينَ وَزِيارَةُ الاَرْبَعينَ واَلتَّخَتُّمُ في الْيَمينِ وَتَعْفيرُالْجَبينِ وَاَلْجَهْرُ بِبِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ؛38 نشانههاي مؤمنان (شيعيان) پنچ چيز است: خواندن پنجاه و يك ركعت نماز در هر روز (17 ركعت واجب و 34 ركعت نافله)، زيارت اربعين امام حسين عليهالسلام ، داشتن هر كس از امت من چهل حديث از احاديث ديني مورد نياز جامعه را حفظ كند خداوند متعال او را در روز قيامت به عنوان فقيه و دانشمند محشور خواهد كرد.
انگشتر در دست راست، و ساييدن پيشاني به خاك، و بلند خواندن بسم اللّه الرحمن الرحيم در نمازها.»
29. چهل روز گريه بر امام حسين عليهالسلام
امام صادق عليهالسلام در روايتي به بيان گريه موجودات عالم بر سالار شهيدان پرداخته، به زراره ميفرمايد: «يا زرارة! اِنَّ السَّماءَ بَكَتْ عَلَي الْحُسَيْنِ عليهالسلام اَرْبَعينَ صَباحا بِالدَّمِ وَاِنَّ الاَْرْضَ بَكَتْ اَرْبَعينَ صَباحا بالسَّوادِ و اِنَّ الشَّمسَ بَكَتْ اَرْبَعينَ صَباحا بِالْكُسُوفِ واَلْحُمْرَةِ… وَاِنّ الْمَلائِكَةَ بَكَتْ اَرْبَعينَ صَباحا عَلَي الحسين عليهالسلام ؛39 اي زراره! آسمان چهل روز بر حسين عليهالسلام خون گريه كرد و زمين چهل روز براي عزاي آن حضرت گريست به تيره و تار شدن و خورشيد با كسوف و سرخي خود چهل روز گريست … و ملائكه الهي براي آن حضرت چهل روز گريستند.»
30. فرازي از زيارت اربعين
صفوان بن مهران جمال ميگويد: مولايم حضرت صادق عليهالسلام زيارت اربعين را به من آموخت و فرمود: «در روز اربعين جدّم حسين عليهالسلام را اينچنين زيارت كن: اَلسَّلامُ عَلي وَليِّ اللّهِ وَحَبيبِهِ…» در بخشي از آن زيارت كه با مضامين عالي عرفاني و معنوي بيان شده است، چنين ميخوانيم: «وَبَذَلَ مُهْجَتَهُ فيكَ لِيَسْتَنْقِذَ عِبادَكَ مِنَ الْجَهالَةِ وَحَيْرَةِ الضَّلالَةِ؛40 [خداوندا! من شهادت ميدهم كه] حضرت حسين عليهالسلام جان را در راه تو تقديم كرد تا بندگان تو را از جهالت و بيخبري رها سازد و از حيرت و سرگرداني و گمراهي نجات دهد.»
پي نوشت ها :
1. مَنْ لايحضره الفقيه، ج1، ص166، ح472؛ مستدرك سفينة البحار، ج4، ص64.
2. مستدرك الوسائل، ج2، ص471.
3. الكافي، ج2، ص509، ح5.
4. بحارالانوار، ج90، ص389.
5. كشف الغطاء، ج1، ص246.
6. الكافي، ج2، ص487.
7. همان، ج3، ص174، ح1.
8. احقاف/15.
9. عيون اخبار الرضا عليهالسلام ، ج1، ص74، ح321.
10. الخصال، ج2، ص541، ح14.
11. مكارم الاخلاق، ص465.
12. الصراط المستقيم، ج2، ص181.
13. بحارالانوار، ج13، ص50.
14. تاريخ يعقوبي، ج2، ص22.
15. كشف الغمه، ج1، ص14.
16. الخصال، ج2، ص541، ح15.
17. مستدرك الوسائل، ج17، ص57.
18. مشكاة الانوار، ص295.
19. همان.
20. مستدرك الوسائل، ج12، ص156؛ مجموعه ورام، ج1، ص35.
21. مستدرك الوسائل، ج12، ص157.
22. همان، ج16، ص305.
23. مستدرك الوسائل، ج11، ص77.
24. همان، ص74.
25. وسائل الشيعة، ج12، ص132.
26. مستدرك الوسائل، ج8، ص431.
27. الجعفريات، شيخ صدوق، ص89.
28. مكارم الاخلاق، ص230.
29. بحارالانوار، ج61، ص50.
30. الخصال، ج2، ص356.
31. بقره/51.
32. اعراف/141.
33. مائده/26.
34. العدد القويه، ص292.
35. تهذيب الأحكام، ج10، ص146.
36. الكافي، ج5، ص165.
37. وسائل الشيعه، ج17، ص37.
38. مصباح المتهجد، ص787.
39. مستدرك الوسائل، ج10، ص314، با تلخيص.
40. تهذيب الاحكام، ج6، ص113.
ارسال توسط کاربر : sm1372
/ع