آمفیزم

آمفیزم یک بیماری طولانی مدت و پیشرونده در ریه ها است که در درجه اول به دلیل التهاب بیش از حد آلوئول ها (کیسه های هوا در ریه) باعث تنگی نفس می شود. در مبتلایان به آمفیزم، بافت ریه مختل یا از بین می رود. آمفیزم به عنوان یک بیماری انسدادی ریه و یا COPD نامیده می شود.

آمفیزم با تخریب بافت ریه، ساختار آن را از چند طریق تغییر می دهد. بافت ریه به طور معمول راه های هوایی کوچک ریه به نام برونشیول ها را باز نگه می دارد تا هوا در هنگام بازدم ریه ها خارج شود. وقتی این بافت آسیب ببینند، مجاری هوایی متلاشی شده و باعث می شوند ریه ها خالی نشوند و گازهای تنفسی اکسیژن و دی اکسید کربن در آلوئول ها گرفتار شود.

بافت طبیعی ریه مانند یک اسفنج نو است. ریه های مبتلا به آمفیزم مانند اسفنجی کهنه هستند که سوراخ های آن بزرگ شده و خاصیت ارتجاعی خودش را از دست داده است. آمفیزم این بافت اسفنجی ریه را از بین می برد و مویرگ های ریه، مجاری هوایی آن و به طبع جریان هوا و خون را به شدت تحت تأثیر قرار می دهد.1
 

انواع آمفیزم

آمفیزم یک نوع بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) است که بسته به قسمتی از ریه که تحت تاثیر قرار گرفته، می تواند در طبقه بندی های گوناگونی قرار بگیرد.
انواع آمفیزم عبارتند از:

پاراسپتال (Paraseptal)

سنتری لوبولار (Centrilobular) که اغلب روی قسمت های بالایی تاثیر می گذارد و در بین افرادی که سیگار می کشند رایج تر است.

پان لوبولار (Panlobular) که روی نواحی پاراسپتال و سنتری لوبولار تاثیر می گذارد.3
 

علت آمفیزم

استعمال سیگار عامل اصلی آمفیزم است.

سیگار کشیدن خطرناک ترین رفتار و علتی است که باعث می شود مردم به آمفیزم مبتلا شوند. اهمیت مصرف سیگار به عنوان یک عامل خطر برای بروز آمفیزم بسیار زیاد است. دود سیگار از دو طریق به روند این بیماری کمک می کند. سیگار بافت ریه را از بین می برد و باعث انسداد جریان هوا و التهاب و سوزش راه های هوایی می شود.1

علائم آمفیزم

دو مورد از علائم اصلی آمفیزم، تنگی نفس و سرفه مزمن هستند. این علائم در مراحل اولیه بیماری خود را نشان می دهند. فردی که دچار تنگی نفس (دیسپنیا) است احساس می کند که قادر به نفس گیری درست نیست. این حالت ممکن است که در ابتدا تنها در طول فعالیت های فیزیکی خود را نشان دهد اما با پیشرفت بیماری، در طول دوره استراحت هم رخ می دهد. آمفیزم و COPD در طول چندین سال نمایان می شوند.

در مراحل آخر، ممکن است که فرد این موارد را تجربه کند:

عفونت مکرر ریوی

مخاط زیاد

خس خس سینه

کاهش اشتها و از دست دادن وزن

خستگی مفرط

کبود شدن لب ها یا ناخن های دست، یا سیانوز به علت کمبود اکسیژن

اضطراب و افسردگی

مشکلات خواب

سردردهای صبحگاهی به علت نبود اکسیژن، هنگامی که تنفس در طول شب دشوار است.

برخی دیگر از اختلالات نیز علائم مشترکی با آمفیزم و COPD دارند پس حتما برای تشخیص درست و درمان به پزشک مراجعه کنید.3
 

عوامل خطر آمفیزم ریوی

عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا به آمفیزم:
 

سیگار کشیدن

بیشتر افراد مبتلا به آمفیزم سیگار می کشند ، خطر ابتلا برای انواع مصرف دخانیات وجود دارد.
 

سن

 آسیب ریوی که در آمفیزم اتفاق می افتد، به تدریج گسترش می یابد، اما اکثر افراد مبتلا به آمفیزم مربوط به دخانیات، علائم بیماری را بین 40 تا 60 سال تجربه می کنند.
 

قرار گرفتن در معرض دود و دم

دود دوم که همچنین به عنوان دود سیگار کشنده یا محیطی شناخته می شود، سیگار کشیدنی است که به طور غریزی از سیگار، پایپ یا تنباکو دیگران وارد ریه خود می کنید. نزدیک بودن به افرادی دخانیات مصرف می کنند، خطر ابتلا به آمفیزم را در شما افزایش می دهد.
 

قرار گرفتن در معرض مواد شیمیائی یا بخار

 اگر شما مواد شیمیایی خاص یا گرد و غبار از دانه، پنبه، چوب و یا محصولات معدنی را تنفس کنید، احتمال زیادی وجود دارد که آمفیزم بگیرید ، این خطر حتی اگر سیگار بکشید بیشتر هم می شود.
 

قرار گرفتن در معرض آلودگی داخلی و خارجی

 تنفس آلودگی های داخلی مانند سوخت دیزل و همچنین آلودگی های در فضای باز – مثل اگزوز خودرو، به عنوان – خطر آمفیزم را افزایش می دهد.2
 

عوارض جانبی آمفیزم ریوی

افراد مبتلا به آمفیزم نیز احتمال بیشتری به پیشرفت در این موارد دارند:

مردن ریه (پنوموتوراکس)

مرگ ریه می تواند در افرادی که دارای آمفیزم شدید هستند، تهدید کننده حیات باشد، زیرا عملکرد ریه ها در حال حاضر به خطر افتاده است ، این اتفاقی غیرعادی است اما زمانی که اتفاق بیفتد، بسیار جدی می باشد.
 

سوراخ های بزرگ در ریه ها (بولاعه)

برخی از افراد مبتلا به آمفیزم فضاهای خالی را در ریه ها به نام بولاعه ایجاد می کنند و آنها می توانند به اندازه نیمی از ریه بزرگ باشند.علاوه بر کاهش حجم فضای موجود ریه، بولاعه غول پیکر می تواند خطر ابتلا به پنوموتوراکس را افزایش دهد.
 

مشکلات قلبی

آمفیزم می تواند فشار داخل رگ هایی را افزایش دهد که قلب و ریه را متصل می کنند و این می تواند یک بیماری به نام کور پومونئال ایجاد کند که در آن بخشی از قلب، بزرگ و ضعیف می شود.2
 

درمان آمفیزم

روش های مختلفی برای درمان آمفیزم وجود دارد.

به طور کلی، یک پزشک بسته به شدت وضعیت بیمار، روش های درمانی زیر را تجویز می کند.
 

ترک سیگار

اگرچه ترک سیگار، درمان کاملاً جدی نیست، اما اکثر پزشکان به مبتلایان آمفیزم توصیه می کنند این کار را انجام دهند. ترک سیگار می تواند پیشرفت بیماری را متوقف کرده و عملکرد ریه ها را تا حدودی بهبود ببخشد. در افرادی که مستعد ابتلا به COPD هستند، سیگار کشیدن می تواند به پنج برابر عملکرد ریه ها را مختل کند. ترک سیگار ممکن است عملکرد ریه به وضعیت طبیعی خود برگرداند.
 

داروهای برونکودیلاتل کننده

این داروها، باعث می شوند کیسه های هوایی به طور کامل باز شوند و تبادل هوا را در ریه ها بهتر می کنند. داروهای برونکودیلاتل کننده معمولاً اولین داروهایی هستند که پزشک برای آمفیزم تجویز می کند. در موارد بسیار خفیف، برونکودیلاتیلاتورها فقط برای تنگی نفس استفاده می شوند.
 

داروهای استروئیدی

این داروها باعث کاهش التهاب در بدن می شوند و نشان داده شده است که در درمان آمفیزم فواید زیادی دارد موثر هستند. با این حال، این داور برای همه افراد مناسب نیست.

آنتی بیوتیک ها

آنتی بیوتیک ها اغلب برای افراد مبتلا به آمفیزم که تنگی نفس شدید دارند، تجویز می شوند.
 

اکسیژن

اکسیژن در مبتلایان به تنگی نفس در بیمارستان به بیمار داده می شود. حتی ممکن است برای اکسیژن رسانی و تنفس، بیمار به یک لوله (لوله گذاری داخل تراشه) نیاز باشد. در بعضی موارد احتمال دارد که بیمار مجبور باشد در خانه از دستگاه های اکسیژن استفاده کند.
 

جراحی آمفیزم

گزینه های جراحی برای برخی از افراد با آمفیزم شدید انجام می گیرد.
 

جراحی کاهش حجم ریه (LVRS)

کاهش اندازه ریه می تواند به تنگی نفس ناشی از آمفیزم کمک کند. این عمل جراحی تنها در صورتی انجام می شود که هر دو لوب فوقانی ریه ها مبتلا شوند.

جراحی و برداشتن قسمت هایی از ریه که درگیر بیماری شده است باعث بهبودی قسمت پایینی ریه ها می شود و حتی کیفیت زندگی فرد را بهبود ببخشد.
 

پیوند ریه

برای مبتلایان به بیماری پیشرفته آمفیزم، پیوند یک یا هر دو ریه می تواند یک روش درمانی باشد. پیوند یک سری خطرات و فواید خودش را به همراه دارد. با این حال افرادی که تحت پیوند ریه قرار می گیرند، برای جلوگیری از رد پیوند، مجبور به مصرف دارو هستند. همچنین، همه افراد واجد شرایط پیوند نیستند.1

پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.namnak.com
3.www.hidoctor.ir