گلیوما

گلیوما (Glioma) نوعی تومور است که در مغز و نخاع فرد مبتلا به وجود می آید. گلیوما معمولاً از سلول های پشتیبان گلویی (سلولهای گلیال) که سلولهای عصبی را احاطه کرده و به عملکرد آنها کمک می کند، شروع می شود. سه نوع از سلول های گلیال می توانند باعث به وجود آمدن تومور شوند.

بیماری گلیوما با توجه به سلول گلیال درگیر شده و ویژگی های ژنتیکی تومور دسته بندی شده و با توجه به این موارد می تواند وضعیت این تومور را در آینده پیش بینی نمود. علاوه بر این شناسایی این موارد می تواند تا حد زیادی به درمان عارضه گلیوما کمک کند.

گلیوما با توجه به نوع، به محل بروز و میزان رشد می تواند بر عملکرد مغز تأثیر گذاشته و حتی زندگی فرد را به خطر بیاندازد. گلیوما یکی از شایع ترین نوع از تومورهای مغزی است. تشخیص نوع گلیوما از جمله موارد بسیار مهمی است که می تواند به تشخیص و درمان صحیح این تومور کمک کند. البته به طور کلی، گزینه های درمانی گلیوما شامل جراحی، رادیوتراپی، شیمی درمانی و درمان هدفمند می شود.1
 

علائم گلیوما چیست؟

گلیوما با ایجاد فشار بر روی مغز یا نخاع باعث ایجاد علائمی می شود. از جمله شایع ترین علائم گلیوبلاستوما عبارتند از:

سردرد

تشنج

تغییر شخصیت

ضعف در بازوها ، صورت و پاها

بی حسی

اشکال در گفتار

علائم دیگر شامل:

تهوع و استفراغ

از دست دادن بینایی

سرگیجه

علائم گلیوبلاستوما و سایر علائم گلیوما به آرامی ظاهر می شوند و ممکن است در ابتدا خفیف باشند. بعضی از گلیوماها علامتی ایجاد نمی کنند و ممکن است به صورت اتفاقی تشخیص داده شوند.2

علت گلیوما

همانند دیگر تومورهای اولیه مغز، علت اصلی بروز تومور گلیوما نیز مشخص نیست. اما عواملی وجود دارد که می تواند خطر ابتلا به این تومور مغزی را افزایش دهد.1
 

عوامل خطر گلیوما

با وجود مشخص نبودن علت اصلی بروز این تومور، موارد زیر می تواند احتمال بروز تومور مغزی را افزایش دهد:
 

سن

خطر ابتلا به تومور مغزی با افزایش سن افزایش می یابد. بروز تومور گلیوما بیشتر در بزرگسالان بین 45 تا 65 سال شایع است. با این حال، این تومور مغزی ممکن است در هر سنی بروز پیدا کرده و افراد را درگیر کند. البته بروز انواع خاصی از گلیوما، مانند اپندیموما و آستروسیتومهای پیلوسیتیک در کودکان و نوجوانان شایع تر است.
 

قرار گرفتن در معرض تابش

افرادی که در معرض تابش نوعی تشعشع به نام تابش یونیزان قرار بگیرند، احتمال بروز این تومور در آن ها افزایش خواهد یافت. تابش یونیزان معمولاً برای درمان سرطان مورد استفاده قرار گرفته و در نتیجه بمب های اتمی افراد ممکن است در معرض این تابش ها قرار بگیرند. به نظر نمی رسد که اشکال متداول پرتو مانند میدان های الکترومغناطیسی ناشی از خطوط برق و تابش اجاق های مایکروویو بتواند زمینه ساز بروز تومور گلیوما باشد.

همچنین اینکه آیا استفاده از تلفن های همراه خطر ابتلا به سرطان مغزی را افزایش می دهد هنوز مشخص نشده است. در برخی مطالعات ارتباط احتمالی بین استفاده از تلفن همراه و نوعی از سرطان مغز به نام نوروم آکوستیک مشاهده است اما مطالعات دیگر هیچ ارتباطی بین این دو موضوع پیدا نکرده اند.

از آن جا که دستگاه های تلفن همراه یک راه ارتباطی جدید است به همین خاطر درک تأثیر احتمالی استفاده از موبایل بر روی انواع سرطان و تومور نیاز به تحقیقات طولانی مدت خواهد داشت. اگر نگران ارتباط احتمالی تلفن همراه با بروز انواع سرطان هستید، متخصصان توصیه می کنند تا با استفاده از بلندگو یا هندزفری تلفن همراه را از سر خود در کرده و قرار گرفتن در معرض امواج را به حداقل برسانید.

سابقه خانوادگی ابتلا به گلیوما

احتمال شیوع بیماری گلیوما در خانواده ها بسیار کم است. اما در صورتی که یکی از اعضای خانواده دچار گلیوما شده باشد، احتمال بروز گلیوما در دیگر اعضای خانواده تا حد بسیار زیادی افزایش خواهد یافت. همچنین بعضی از ژن ها ممکن است با بروز گلیوما در فرد ارتباط ضعیفی داشته باشد، اما تأیید این ارتباط نیاز به تحقیق و مطالعه بیشتر و دقیق تری خواهد داشت.1
 

تشخیص گلیوما

تشخیص گلیوما شامل موارد زیر است:
 

شرح حال از سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی

این مورد شامل سؤالاتی در مورد علائم بیمار ، سابقه بیماری های قبلی فرد و خانوادگی بیمار است.
 

معاینه عصبی

این معاینه بینایی ، شنوایی ، گفتار ، قدرت ، احساس ، تعادل ، هماهنگی ، رفلکس ها و توانایی تفکر و به یاد آوردن را آزمایش می کند.

پزشک ممکن است چشم شما را معاینه کند تا تورم ناشی از فشار بر روی عصب بینایی شما چک کند . این تورم – ادم پاپی – نشانه ای است که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.

اسکن مغز

تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (ام آر آی) و توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن ) ، که از کامپیوترها برای ایجاد تصاویر دقیق از مغز استفاده می کنند، رایج ترین اسکن هایی هستند که برای تشخیص تومورهای مغزی استفاده می شوند.
 

بیوپسی

این روش با برداشتن یک نمونه کوچک از تومور برای معاینه در زیر میکروسکوپ انجام می شود. بسته به محل تومور ، بیوپسی و برداشتن تومور ممکن است در یک زمان انجام شود. اگر پزشکان نتوانند بیوپسی انجام دهند ، تومور مغز را تشخیص داده و بر اساس نتایج دیگر آزمایش ، یک برنامه درمانی را تعیین می کنند.2
 

درمان گلیوما

گزینه‌های مختلف درمان برای گلیوما بدخیم در نظر گرفته شده بسته به محل تومور، نوع گلیوما (نوع سلول) و درجه بدخیمی است. سن و وضعیت جسمانی بیمار همچنین در تعیین درمان نقش دارند.

درمان گلیوما چند وجهی است و ممکن است شامل موارد زیر باشد:

حذف تومور توسط جراحی عامل اصلی درمان است. بیمار باید نسبتا سالم باشد و عملکرد مغز، گفتار و تحرک می‌تواند حفظ شود. تکنیک‌های تصویربرداری مانند سی تی اسکن و ام آر آی عملکردی ممکن است برای کمک به جراح در از بین بردن تومور استفاده شود. هدف حذف مقدار زیادی تومور و به دست آوردن تشخیص دقیق است. بازگشت تومور امری تکرار شونده است.

پرتو درمانی از اشعه‌های ایکس با انرژی بالا یا دیگر پرتوها به منظور کشتن سلول‌های سرطان استفاده می‌کند.

شیمی درمانی از داروها به منظور متوقف کردن رشد سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. این درمان ممکن است از طریق دهان یا تزریق انجام شود.

درمان الکترومغناطیس میدانی از زمینه‌های الکتریکی برای مورد هدف قرار دادن سلول‌های تومور استفاده می‌کند، در حالی که به سلول‌های طبیعی آسیب نمی‌زند. این کار با قرار دادن الکترود به صورت مستقیم روی پوست سر و پس از عمل جراحی و پرتو درمانی یا شیمی درمانی انجام می‌شود.

درمان پشتیبان برای بهبود علائم و عملکرد نورولوژیک شامل کورتیکواستروئیدها برای کاهش تورم در مغز ناشی از تومور و ضد تشنج برای کنترل یا جلوگیری از تشنج است.

آزمایشات بالینی انجام شده برای بررسی اینکه آیا درمان سرطان جدید موثر و ایمن است یا خیر، گزینه دیگر است.3

پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.drabdolhoseinpour.com
3.www.dreshraghi.com