بر اساس مطالعه ای که بر روی 31000 کودک نروژی و والدین آنها انجام شد، استرس و اضطراب پدر بر تکامل عاطفی و رفتاری کودک موثر است. نتایج این مطالعه در مجله کودک امریکا به چاپ رسیده است.

مطالعات پیشین نشان داده بودند که سلامت روانی مادر در طی دوران بارداری و پس از آن، بر سلامت کودک تاثیرگذار است. اختلالات روانی شدید در مادر، سلامتی و تکامل روانی کودک را تحت تاثیر قرار می دهد.

در مطالعات اخیر مشخص شد که سلامت روانی پدر نیز یک عامل مهم درتکامل کودک است، در حالی که پیش از این و بر اساس دیدگاه سنتی تصور می شد که مادر تنها عامل موثر بر کودک می باشد.

این تیم تحقیقاتی در ماه 4 تا 5 بارداری، پدران را مورد بررسی قرار دادند. سلامت روانی آنها از جمله احساس افسردگی و ترس ارزیابی شد. سلامت روانی مادر و همچنین تکامل رفتاری، اجتماعی و عاطفی کودکان در 3 سالگی نیز مورد مطالعه قرار گرفت. علاوه بر این متخصصان اطلاعاتی را در مورد تغییرات خلق و خو، نزاع و درگیری  و اضطراب کودکان جمع آوری نمودند. استرس روانی بالا در 3 درصد پدران گزارش شد و نتایج نشان دهنده ارتباط بین سلامت روانی پدر و تکامل کودک او بود. کودکانی که در 3 سالگی بیشترین مشکلات عاطفی را داشتند، متعلق به پدرانی بودند که استرس روانی آنها بالا بود.

محققان معتقدند که این ارتباط ممکن است ناشی از ژنتیک باشد. برخی نیز بر این باورند که سلامت روانی مادر باردار تا حد زیادی تحت تاثیر افسردگی همسر وی قرار می گیرد، در نتیجه این اختلال بر کودک نیز تاثیر گذار است. اضطراب پدر، ترشح هورمون های مادر در دوران بارداری را تحت تاثیر قرار داده، بنابراین شرایط روانی و حتی خواب مادر دستخوش تغییر می گردد.

در تحقیقات قبلی مشخص شده بود که کودکان تحت تاثیر افسردگی مادر هستند و واقعیت این است که این افسردگی تا حدی به رفتار و شرایط روانی پدر وابسته است. بنابراین می توان این طور نتیجه گرفت که سلامتی روانی پدر نیز نقش تعیین کننده ای در تکامل کودک ایفا می کند.

این مطالعه تاکید می کند که برای پیشگیری از اختلالات روانی کودک باید هم سلامت روانی مادر و هم پدر مورد توجه خاص قرار گیرد.

همه ما به خوبی می‌دانیم که الگوی زندگی مادر در دوران بارداری و پیش از آن، تضمین‌کننده سلامت جنین است و وزن و نوع رژیم‌غذایی مادر تاثیر مهم بر رشد جنین دارد. اما پزشکان دانشگاه مک‌گیل در مونترال تاکید کردند: این تصور که فقط عادات تغذیه‌ای مادران بر سلامت جنین تاثیر دارد اشتباه است چرا که طبق مطالعات اخیر حتی نوع رژیم‌غذایی پدران نیز می‌تواند در سلامت فرزندانشان نقش حیاتی داشته باشد.

«سارا کیمینز»، محقق ارشد این مطالعه گفت: پدران در انتقال نیمی از فاکتورهای وراثتی به فرزندان مشارکت دارند و به همین خاطر تاثیر قابل توجهی بر رشد جنین می‌گذارند با این حال تاکنون تمرکز تمامی مطالعات انجام شده بر سلامت و وضعیت تغذیه مادران بوده است.

در این مطالعه کیمینز و گروهی از همکارانش بر اهمیت نقش ویتامین B9 که با نام اسید فولیک شناخته می‌شود و در برخی سبزیجات، میوه‌ها، گوشت‌ها و غلات وجود دارد تاکید کردند. در مطالعات پیشین بر این نکته تاکید شده بود که مادران به منظور پیشگیری از سقط جنین و بروز نارسایی‌های مادرزادی باید مقدار کافی اسید فولیک در رژیم غذایی‌شان بگنجانند. با این حال پزشکان در یک بررسی آزمایشگاهی دریافتند که خطر ابتلا به نارسایی‌های مادرزادی در بچه‌موش‌های متولد شده از موش‌های والد نری که رژیم‌غذایی‌شان فاقد اسید فولیک است، 30 درصد افزایش پیدا می‌کند.

این یافته تایید می‌کند که حتی نوع تغذیه و الگوی زندگی سالم در پدران نیز روی تولد فرزندان سالم تاثیرگذار است.

نتایج یک پژوهش نشان داد: پدر‌هایی که در دوران بارداری همسرانشان استرس دارند، احتمال زیادی دارد بچه‌هایی با مشکلات رفتاری و عاطفی داشته باشند.
 
این نوزادان در مقایسه با نوزادانی که پدرانشان پیش از تولد آن‌ها در وضعیت روانی سالمی قرار داشتند، کینه‌توزی، بی‌قراری و بداخلاقی را در سطحی بالا نشان می‌دهند.
 
طبق گزارش مرکز بهداشت استکهلم، از آنجا که مردان کمتر امکان دارد که هنگام بروز مشکلات سلامتی به خصوص سلامت روانی یا عاطفی خود این موضوع را با دیگران و یا پزشک در میان بگذارد، خطر ابتلا به افسردگی در آن ها بیشتر از مادران است.
 
به همین دلیل، بهتر است مردانی که از افسردگی رنج می برند دست کم در دوران بارداری و قبل از آن اقداماتی پیشگیرانه در این خصوص انجام دهند و در صورت نیاز به پزشک مراجعه کنند تا از این طریق سلامت کودکان خود را در زمان تولد تضمین کنند.
 

اثرات جبران ناپذیر استرس پدر بر جنین

تاکنون اکثر مطالعات روی تاثیر فاکتورها و عوامل مادرانه روی جنین در دوران بارداری متمرکز شده‌اند اما یک بررسی جدید در اقدامی متفاوت روی نقش پدر در این دوران متمرکز شده است.

زنان باردار از استرس دوری کنند

این بررسی تایید کرد که رفتارهای تنش زای پدران در دوران بارداری مادر به کودک آنها که هنوز متولد نشده و دوران جنینی را سپری می‌کند، منتقل می‌شود.
 
متخصصان در این مطالعه نحوه انتقال استرس پدر به جنین را ردیابی کرده و اظهار داشتند که این انتقال صورت می‌گیرد اما چگونگی این فرآیند بسیار پیچیده است.
 
محققان پژوهشگاه دانشگاه پنسیلوانیا در ایالات متحده آمریکا پی برده‌اند که صفتی مانند میزان استرس در فرد از طریق پدر به فرزند منتقل می شود، اما منشاء آن در DNA فرد نیست.
 
احتمال بروز استرس و سایر اختلالات مرتبط با آن به شکل رفتاری به نسل‌های آینده قابل انتقال است.
 

مواد مغذی موثر بر باروری مردان

با توجه به آسیب‌پذیر بودن اسپرم در مردان به شرایطی چون آسیب‌های ناشی از تجمع ترکیبات فعال مضری که از واکنش‌های شیمیایی مختلفی در بدن تولید می‌‌گردند، استفاده از مواد مغذی با فعالیت آنتی‌اکسیدانی از جمله روی، سلنیم، ویتامین E و زیر گروهی از ویتامین A با نام کاروتنوئیدها و غیره، جهت مقابله و خنثی‌سازی این ترکیبات مضر و کمک به ترمیم آسیب‌های وارده به سیستم تولید مثلی برای باروری مطلوب و داشتن اسپرم‌های با کیفیت بالا مفید به نظر می‌رسد. در ادامه پاره‌ای از مواد مغذی موثر در باروری و منابع غذایی مربوط به هر یک عنوان خواهد شد:
 

روی

روی از جمله مهم‌ترین عناصر معدنی با خاصیت آنتی‌اکسیدانی است که عمدتاً در منابع غذایی چون گوشت بدون چربی، ماکیان و ماهی ها وجود دارد. این عنصر معدنی که در مایع منی مردان وجود دارد، نقش مهمی در از بین بردن ترکیبات فعال مضری که از واکنش‌های شیمیایی در بدن تولید می شود دارد و بر کیفیت اسپرم تولیدی اثرگذار است. شایان ذکر است که تجمع این ترکیبات مضر می‌‌تواند منجر به کاهش کیفیت اسپرم و در نتیجه باروری نامطلوب گردد.
 

ویتامین E و کاروتنوئیدها

ویتامین E و کاروتنوئیدها بخصوص بتاکاروتن از جمله قوی‌ترین آنتی اکسیدان‌های بدن هستند که اسپرم‌ها را از آسیب ناشی از ترکیبات فعال مضر محافظت می‌‌کنند. منابع غنی ویتامین E، انواع روغن‌های آفتابگردان، ذرت، بادام‌زمینی و کانولا می‌‌باشد. هویج، سبزی‌ها، اسفناج، آب پرتقال، سیب زمینی و طالبی نیز از جمله منابع کاروتنوئیدها محسوب می‌گردند.
 

سلنیم

سلنیم از جمله عناصر ضروری مورد نیاز بدن است که نقش‌های مهمی را در بسیاری از فرایندهای بدن ایفا می کند. سلنیم نقش خود را در باروری از طریق دو واسطه مهم (سلنوپروتئین ها) اعمال می‌‌کند. کمبود دریافت آن منجر به بروز اختلالات و ناهنجاری‌های وسیعی در سیستم باروری و تولید مثل مردان می گردد. مغزها، غذاهای دریایی، جگر، گوشت و ماکیان از مهم‌ترین منابع غذایی سلنیم می باشند.
 

فولات (اسید فولیک- فولاسین)

فولات از جمله ویتامین‌هایی است که در منابع غذایی گیاهی و حیوانی از جمله گوشت بدون چربی، سیب‌زمینی، غلات کامل، آب پرتقال و لوبیاهای خشک به میزان زیادی وجود دارد. کمبود فولات دریافتی با کاهش میزان آن در مایع منی و در نتیجه باروری نامطلوب در ارتباط است.
 

کارنیتین

کارنیتین ترکیبی است با خاصیت آنتی اکسیدانی که در بدن از پروتئین‌ها سنتز می‌‌شود و نقش مهمی در متابولیسم، بلوغ و تحرک اسپرم‌ها و در نتیجه باروری دارد. عمده منابع غذایی کارنیتین گوشت گاو و بره، گوشت گوسفند، جگر و به نسبت کمتر شیر گاو می‌‌باشد.
 

اسیدهای چرب غیر اشباع

همانطور که می‌‌دانیم چربی و روغن‌ها یکی از انواع درشت مغذی‌های مهمی هستند که روزانه تقریبا 30 درصد از کالری دریافتی انسان را تامین می‌‌کنند. اسیدهای چرب غیر اشباع PUFA (امگا 3 یا امگا 6) یکی از دو نوع چربی (اشباع و غیر اشباع) موجود در بدن هستند که چون بدن انسان قادر به سنتز آنها نمی‌باشد، باید از طریق رژیم غذایی تامین گردند.
 
رعایت نسبت دریافتی متعادل از هریک از PUFA‌ها مهم است. این چربی‌ها برای رشد، باروری، بینایی و تکامل مغز مورد نیازند. نوع چربی موجود در لایه بیرونی و محافظ اسپرم، در باروری نقش مهمی دارد.
 
تغییر در نسبت دریافت رژیمی PUFA، تغییراتی در ترکیب میزان اسیدهای چرب امگا 3 و امگا 6 اسپرم ایجاد می‌‌کند. مواد غذایی حاوی اسیدهای چرب امگا 3 انواع ماهی‌های ساردین، خال مخالی، شاه ماهی، قزل‌آلا و غیره می‌‌باشد.
 
چربی‌های با منشاء گیاهی نیز عمده‌ترین منابع غذایی اسیدهای چرب امگا 6 رژیم انسان را تشکیل می‌‌دهند. توصیه می‌‌گردد تا حد امکان چربی‌های اشباع که عمدتاً بصورت چربی‌های جامد در رژیم غذایی موجود هستند با چربی‌های غیر اشباع که بصورت روغن‌های مایع انواع گیاهان و ماهی‌ها یافت می‌‌شوند جایگزین گردند.
 

توجه!!!

در مقابل ترکیبات مغذی با اثرات مفید بر سیستم باروری در مردان، پاره‌ای از ترکیبات نیز هستند که نشان داده شده است، دریافت زیاد آنها اثرات مخربی بر پیامد باروری و بروز ناهنجاری‌های ژنتیکی در مردان خواهد داشت.
 
کادمیوم، سرب، جیوه و به میزان کمتر آرسنیک از جمله ترکیبات با اثرات سمی می‌‌باشند. راه‌های احتمالی ورود این ترکیبات بر جیره غذایی انسان سبزیجات، غذاهای دریایی چون برخی از ماهی‌ها و احشاء حیوانات خشکی عنوان شده است. از این‌رو دریافت زیاده از حد این منابع غذایی به دلیل احتمال آلودگی آنها با این ترکیبات توصیه نمی گردد.

منبع: سایت سیمرغ
سایت خوش امدید
سایت جام نیوز
سایت بیتوته