اعمال روز اول ماه مبارک رمضان
دعای روز اول ماه رمضان
اللَّهُمَّ اجْعَلْ صِیَامِی فِیهِ صِیَامَ الصَّائِمِینَ وَ قِیَامِی فِیهِ قِیَامَ الْقَائِمِینَ وَ نَبِّهْنِی فِیهِ عَنْ نَوْمَةِ الْغَافِلِینَ وَ هَبْ لِی جُرْمِی فِیهِ یَا إِلَهَ الْعَالَمِینَ وَ اعْفُ عَنِّی یَا عَافِیاً عَنِ الْمُجْرِمِینَ.
خداوندا! روزهام را در این ماه روزهی روزهداران قرار ده و شب زنده داریام را شب زنده داری شب زنده داران و بیدارم کن در آن از خواب بی خبران و ببخش گناهم را در آن، ای معبود جهانیان و از من درگذر، ای درگذرنده از گنهکاران.
شرح فرازهای دعا
خدایا در ماه رمضان قیام مرا قیام قائمین قرار بده؛ یعنی شب که نماز شب میخوانم، قیامم قیام قائمین باشد، قائمین آنهایی هستند که در نماز از خوف خدا گریه و زاری میکنند، باید نماز، نمازی باشد که از روی عشق باشد.
«قیام ما را قیام قائمین قرار بده»؛ یعنی نماز مرا نماز عاشقانه قرار بده؛ برای نماز شب از خواب باید بپریم نه اینکه ساعت کوک کنیم تا بیدار شویم. بعد دیگری که از این قسمت از دعا برداشت میشود این است که؛ در اینجا منظور از قیام شاید اقامه نماز و یا به عبارت دیگر هر نوع برخاستی که امر خیری در آن باشد، همانند (بیداری در سحرهای ماه رمضان برای سحری خوردن و یا دعا و مناجات نمودن، افطار نمودن روزه، کمک نمودن به مستمندان و…) که همه اینها نوعی قیام میباشد ، فقط مهم این است که هدف و قصد و نیت، رضای خداوند باشد یعنی اراده هر کاری را نمودیم فقط رضای خدا را در نظر بگیریم .
از غفلت بپرهیزیم
وَ نَبِّهْنِی فِیهِ عَنْ نَوْمَةِ الْغَافِلِینَ
و در این روز اول ماه رمضان مرا از خواب غفلت بیدار بکن ؛ این هم دعای خوبی است، گناه نکنیم هر لحظه ممکن است مرگ از راه برسد مثلاً فلان آقای فروشنده دارد آب توی شیر میریزد، یک مرتبه سکته میکند ، مرگ که خبر نمیکند و اینها غفلت است.
امیر مؤمنان حضرت علی علیهالسلام در نامهای به یکی از صحابه خویش مینویسد :
”فتدارک مابقی من عمرک ولا تقل غدا بعد غد فانما هلک من کان قبلک با قامتهم علی الامانی و التسویف حتی اقامهم امرالله بغته و هم غافلون فنقلوا علی اعوادهم الی قبورهم المظلمه الضیقه ..” (1)
یعنی ”پس باقیمانده عمرت را دریاب و نگو فردا بعد از فردا (چنین خواهم نمود) همانا انسانهای قبل از تو به خاطر آرزوها و به تأخیر انداختنها هلاک شدند تا ناگهان امر خداوند (یعنی مرگشان) فرا رسید و آنها غافل بودند، پس بر روی چوبهایشان (تابوتهایشان) به سوی قبرهای تاریک و تنگ خود منتقل شدند و فرزندان و خویشاوندانشان آنها را تسلیم (گور) نمودند” پس در اینجا در مییابیم که اکثر انسانها در خواب غفلت به سر میبردند، خوابی که انسان را از معبود و پروردگار خویش جدا میسازد، خوابی که چشمان انسان در آن باز است اما دل انسان واقعیتها را نمیبیند. پس در این روز از خداوند میخواهیم که ما را از خواب غفلتی که انسان را به هلاکت و نابودی میکشاند بیدار نموده و نجات بخشد…”
وَ هَبْ لِی جُرْمِی فِیهِ یَا إِلَهَ الْعَالَمِینَ وَ اعْفُ عَنِّی یَا عَافِیاً عَنِ الْمُجْرِمِینَ
خدایا در این ماه رمضان مرا ببخش ای خدایی که از گنهکاران میگذری
دعای پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) موقع رؤیت هلال ماه رمضان
روایت شده: زمانى که حضرت رسول خدا صلّى اللّه و علیه و آله وسلم هلال ماه رمضان را رؤیت میکرد، روى شریفش را به جانب قبله میگرداند و مىگفت:
«اللَّهُمَّ أَهِلَّهُ عَلَیْنَا بِالْأَمْنِ وَ الْإِیمَانِ وَ السَّلامَةِ وَ الْإِسْلامِ وَ الْعَافِیَةِ الْمُجَلَّلَةِ وَ دِفَاعِ الْأَسْقَامِ [وَ الرِّزْقِ الْوَاسِعِ] وَ الْعَوْنِ عَلَى الصَّلاةِ وَ الصِّیَامِ وَ الْقِیَامِ وَ تِلاوَةِ الْقُرْآنِ اللَّهُمَّ سَلِّمْنَا لِشَهْرِ رَمَضَانَ وَ تَسَلَّمْهُ مِنَّا وَ سَلِّمْنَا فِیهِ حَتَّى یَنْقَضِیَ عَنَّا شَهْرُ رَمَضَانَ وَ قَدْ عَفَوْتَ عَنَّا وَ غَفَرْتَ لَنَا وَ رَحِمْتَنَا.»(2)
خدایا این ماه را بر ما نو کن به ایمنى و ایمان و سلامت و اسلام و عافیت بزرگ، و دفاع در برابر بیماریها، و یارى بر نماز و روزه و شب زنده دارى و تلاوت قرآن. خدایا ما را براى ماه رمضان سالم گردان، و ماه رمضان را از ما سالم دریافت کن و ما را در آن تا از ما بگذرد به سلامت دار درحالیکه از گناهان ما درگذشته و ما را مورد آمرزش و رحمت خویش قرار داده باشى».
از حضرت امام صادق علیهالسّلام روایت شده: چون رؤیت هلال کردی بگو:
«اللَّهُمَّ قَدْ حَضَرَ شَهْرُ رَمَضَانَ وَ قَدِ افْتَرَضْتَ عَلَیْنَا صِیَامَهُ وَ أَنْزَلْتَ فِیهِ الْقُرْآنَ هُدًى لِلنَّاسِ وَ بَیِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَ الْفُرْقَانِ اللَّهُمَّ أَعِنَّا عَلَى صِیَامِهِ وَ تَقَبَّلْهُ مِنَّا وَ سَلِّمْنَا فِیهِ وَ سَلِّمْنَا مِنْهُ وَ سَلِّمْهُ لَنَا فِی یُسْرٍ مِنْکَ وَ عَافِیَةٍ إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَیْ ءٍ قَدِیرٌ یَا رَحْمَانُ یَا رَحِیمُ»(3)
خدایا ماه رمضان آمد، و تو روزه آن را بر ما واجب کرده اى، و قران را در آن براى هدایت و دلایلى روشن از هدایت و وسیله تشخیص حق از باطل نازل نمودهاى. خدایا ما را بر روزه اش یارى کن، و آن را از من بپذیر، و ما را در آن و از آن سالم بدار، و آن را براى ما سالم گردان، در آسانى و عافیت از جانب خویش، همانا تو بر هرچیز توانایىاى بخشندهاى مهربان».
مقدمات اعمال روز اول ماه رمضان
اول: غسل کردن در آب جارى و ریختن سى کف آب بر سر که باعث ایمنى از جمیع دردها و بیماریها است در تمام سال.
دوم: کفى از گلاب بر رو بزند تا از خوارى و پریشانى نجات یابد و قدرى هم بر سر خود بزند تا در آن سال از سرسام ایمن شود.
سوم: دو رکعت نماز اول ماه و تصدق را به عمل آورد.
چهارم: دو رکعت نماز کند، در رکعت اول حمد و إنا فتحنا و در رکعت دوم حمد و هر سوره که خواهد بخواند تا حق تعالى جمیع بدیها را در آن سال از او دور گرداند و در حفظ خدا باشد تا سال آینده.
پنجم: بعد از طلوع فجر این دعا بخواند: اللَّهُمَّ قَدْ حَضَرَ شَهْرُ رَمَضَانَ وَ قَدِ افْتَرَضْتَ عَلَیْنَا صِیَامَهُ وَ أَنْزَلْتَ فِیهِ الْقُرْآنَ هُدًى لِلنَّاسِ وَ بَیِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَ الْفُرْقَانِ اللَّهُمَّ أَعِنَّا عَلَى صِیَامِهِ وَ تَقَبَّلْهُ مِنَّا وَ تَسَلَّمْهُ مِنَّا وَ سَلِّمْهُ لَنَا فِی یُسْرٍ مِنْکَ وَ عَافِیَةٍ إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ(4)
دعای امام کاظم (علیه السلام) در روز اول ماه رمضان
علاّمه مجلسى در «زاد المعاد» فرموده که شیخ کلینى و شیخ طوسى و دیگران به سند صحیح روایت کردهاند که حضرت موسى بن جعفر علیهما السّلام فرمودند: در ماه مبارک رمضان در آغاز سال، یعنى روز اول این ماه – چنانکه علما فهمیدهاند – این دعا را بخوان، و فرمودند: هرکه این دعا را براى رضاى خدا، و بدون آمیختگى با اغراض ناپسند و ریا بخواند، در آن سال فتنه و گمراهى و آفتى که به دین یا بدنش ضرر برساند به او نرسد،و حق تعالى او را از شرّ آنچه از بلاها در آن سال واقع مىشود حفظ مىنماید. و دعا این است:
اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذِى دانَ لَهُ کُلُّ شَىْءٍ، وَبِرَحْمَتِکَ الَّتِى وَسِعَتْ کُلَّ شَىْءٍ، وَبِعَظَمَتِکَ الَّتِى تَواضَعَ لَها کُلُّ شَىْءٍ، وَبِعِزَّتِکَ الَّتِى قَهَرَتْ کُلَّ شَىْءٍ، وَبِقُوَّتِکَ الَّتِى خَضَعَ لَها کُلُّ شَىْءٍ، وَبِجَبَرُوتِکَ الَّتِى غَلَبَتْ کُلَّ شَىْءٍ، وَبِعِلْمِکَ الَّذِى أَحاطَ بِکُلِّ شَىْءٍ، یَا نُورُ یَا قُدُّوسُ، یَا أَوَّلُ قَبْلَ کُلِّ شَىْءٍ، وَیَا باقِیاً بَعْدَ کُلِّ شَىْءٍ؛
خدایا، از تو درخواست میکنم به آن نامت که همهچیز در برابرش فروتن شده و به رحمتت که همهچیز را فرا گرفته و به عظمتت که همهچیز در آستانش تواضع نموده و به عزّتت که بر همهچیز چیره گشته و به نیرویت که همهچیز در برابرش خضوع یافته و به جبروتت که بر همهچیز غالب گشته و به علمت که همهچیز را فرا گرفته، ای نور، ای قدوس، ای اول پیش از هر چیز، ای باقی پس از هر چیز؛
یَا اللّٰهُ یَا رَحْمٰنُ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى تُغَیِّرُ النِّعَمَ، وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى تُنْزِلُ النِّقَمَ، وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى تَقْطَعُ الرَّجاءَ، وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى تُدِیلُ الْأَعْداءَ، وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى تَرُدُّ الدُّعاءَ، وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى یُسْتَحَقُّ بِها نُزُولُ الْبَلاءِ؛
ای خدا، ای مهربان، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و از من بیامرز گناهانی را که نعمتها را دگرگون میسازد و بیامرز گناهانی را که کینهها را فرو میفرستد و بیامرز گناهانی را که امید به تو را قطع میکند و بیامرز گناهانی را که دشمنان را چیره میسازد و بیامرز گناهانی را که دعا را برمیگرداند و بیامرز گناهانی را که مردم به سبب آن سزاوار نزول بلا میشوند؛
وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى تَحْبِسُ غَیْثَ السَّماءِ، وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى تَکْشِفُ الْغِطاءَ، وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى تُعَجِّلُ الْفَناءَ، وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى تُورِثُ النَّدَمَ، وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى تَهْتِکُ الْعِصَمَ، وَأَلْبِسْنِى دِرْعَکَ الْحَصِینَةَ الَّتِى لَا تُرامُ، وَعافِنِى مِنْ شَرِّ مَا أُحاذِرُ بِاللَّیْلِ وَالنَّهارِ فِى مُسْتَقْبَلِ سَنَتِى هٰذِهِ؛
و بیامرز گناهانی را که بارش آسمان را باز میدارد و بیامرز گناهانی را که پردهها را کنار میزند و بیامرز گناهانی را که در نابودی شتاب میافکند و بیامرز گناهانی را که سبب پشیمانی میگردد و بیامرز گناهانی را که پردهها را میدرد و زره محکمت را بر من بپوشان زرهی که نفوذناپذیر است و مرا از شرّ آنچه در شب و روز و آینده این سال از آن حذر میکنم عافیت بخش؛
اللّٰهُمَّ رَبَّ السَّمَاواتِ السَّبْعِ، وَرَبَّ الْأَرَضِینَ السَّبْعِ وَمَا فِیهِنَّ وَمَا بَیْنَهُنَّ وَرَبَّ الْعَرْشِ الْعَظِیمِ، وَرَبَّ السَّبْعِ الْمَثانِى وَالْقُرْآنِ الْعَظِیمِ، وَرَبَّ إِسْرافِیلَ وَمِیکائِیلَ وَجَبْرَئِیلَ، وَرَبَّ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللّٰهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ سَیِّدِ الْمُرْسَلِینَ وَخاتَِمِ النَّبِیِّینَ، أَسْأَلُکَ بِکَ وَبِما سَمَّیْتَ بِهِ نَفْسَکَ یَا عَظِیمُ أَنْتَ الَّذِى تَمُنُّ بِالْعَظِیمِ وَتَدْفَعُ کُلَّ مَحْذُورٍ، وَتُعْطِى کُلَّ جَزِیلٍ، وَتُضاعِفُ الْحَسَناتِ بِالْقَلِیلِ وَبِالْکَثِیرِ وَتَفْعَلُ مَا تَشاءُ؛
خدایا؛ پروردگار آسمانهای هفتگانه و پروردگار زمینهای هفتگانه و آنچه در آنهاست و آنچه میان آنهاست و پروردگار عرش بزرگ و پروردگار سوره «حمد» و قرآن عظیم و پروردگار اسرافیل و میکاییل و جبرییل و پروردگار محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) آقای رسولان و پایانبخش پیامبران، از تو میخواهم به حق ذات پاکت و به حق آنچه خود را به آن نام نهادی، ای بزرگ تویی که به نعمت بزرگ تفضّل میکنی؛ و هر محذوری را دفع میکنی و هر نعمت برجستهای را عطا مینمایی و نیکیها را به کم و زیاد دوچندان میسازی و هرکاری که بخواهی انجام میدهی؛
یَا قَدِیرُ یَا اللّٰهُ یَا رَحْمٰنُ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَیْتِهِ، وَأَلْبِسْنِى فِى مُسْتَقْبَِلِ سَنَتِى هٰذِهِ سِتْرَکَ وَنَضِّرْ وَجْهِى بِنُورِکَ، وَأَحِبَّنِى بِمَحَبَّتِکَ، وَبَلِّغْنِى رِضْوانَکَ، وَشَرِیفَ کَرامَتِکَ وَجَسِیمَ عَطِیَّتِکَ، وَأَعْطِنِى مِنْ خَیْرِ مَا عِنْدَکَ وَمِنْ خَیْرِ مَا أَنْتَ مُعْطِیهِ أَحَداً مِنْ خَلْقِکَ، وَأَلْبِسْنِى مَعَ ذٰلِکَ عافِیَتَکَ؛
ای توانا، ای خدا، ای مهربان، بر محمّد و اهلبیتش درود فرست و در آیندهی این سال لباس سترت را بر من بپوشان و چهرهام را به نورت شاداب ساز و به دوستیات دوستم بدار و مرا به خشنودیات و شریفِ کرامتت و بزرگ عطایت برسان و به من عطا کن از بهترین چیزی که نزد توست و بهترین چیزی که به بندهای از بندگانت عطا میفرمایی و افزون بر این لباس عافیت و تندرستی بر من بپوشان؛
یَا مَوْضِعَ کُلِّ شَکْوىٰ، وَیَا شاهِدَ کُلِّ نَجْوىٰ، وَیَا عالِمَ کُلِّ خَفِیَّةٍ، وَیَا دافِعَ مَا تَشاءُ مِنْ بَلِیَّةٍ، یَا کَرِیمَ الْعَفْوِ ، یَا حَسَنَ التَّجاوُزِ، تَوَفَّنِى عَلَىٰ مِلَّةِ إِبْراهِیمَ وَفِطْرَتِهِ وَ عَلَى دِینِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سُنَّتِهِ وَ عَلَى خَیْرِ الْوَفَاةِ فَتَوَفَّنِی مُوَالِیاً لِأَوْلِیَائِکَ وَ مُعَادِیاً لِأَعْدَائِکَ؛
ای جایگاه هر شکایت، ای حاضر در هر گفتگوی پنهان، ای دانای هر نهان، ای دفع کننده بلاها آنگونه که خواهی، ای بزرگوار گذشت، ای نیکو درگذر، مرا بر آیین ابراهیم و بر فطرت او و بر دین محمّد (درود خدا بر او و خاندانش باد) و روش او و بر بهترین مرگها بمیران، بمیران درحالیکه دوستدار اولیایت و دشمن دشمنانت باشم؛
اللّٰهُمَّ وَجَنِّبْنِى فِى هٰذِهِ السَّنَةِ کُلَّ عَمَلٍ أَوْ قَوْلٍ أَوْ فِعْلٍ یُباعِدُنِى مِنْکَ، وَاجْلِبْنِى إِلىٰ کُلِّ عَمَلٍ أَوْ قَوْلٍ أَوْ فِعْلٍ یُقَرِّبُنِى مِنْکَ فِى هٰذِهِ السَّنَةَ، یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ، وَامْنَعْنِى مِنْ کُلِّ عَمَلٍ أَوْ قَوْلٍ أَوْ فِعْلٍ یَکُونُ مِنِّى أَخافُ ضَرَرَ عاقِبَتِهِ، وَأَخافُ مَقْتَکَ إِیَّاىَ عَلَیْهِ حِذارَ أَنْ تَصْرِفَ وَجْهَکَ الْکَرِیمَ عَنِّى فَأَسْتَوْجِبَ بِهِ نَقْصاً مِنْ حَظٍّ لِى عِنْدَکَ، یَا رَؤُوفُ یَا رَحِیمُ؛
خدایا، مرا در این سال از هر کار یا گفتار یا کرداری که از تو دورم میکند برکنار دار و به جانب هر عمل یا گفتار یا کرداری که مرا در این سال به تو نزدیک میکند جلب نما، ای مهربانترین مهربانان و بازدار مرا از هر عمل یا گفتار یا کرداری که از من سر میزند و من از سرانجام زیانبارش میترسم و از خشمت به خاطر آن بر خود بیمناکم، ترسم از این است که روی کریمانهات را از من بگردانی در نتیجه سزاوار کاستی بهرهای که پیش تو دارم گردم، ای پرلطف، ای مهربان؛
اللّٰهُمَّ اجْعَلْنِى فِى مُسْتَقْبَلِ سَنَتِى هٰذِهِ فِى حِفْظِکَ وَفِى جِوارِکَ وَفِى کَنَفِکَ، وَجَلِّلْنِى سِتْرَ عافِیَتِکَ، وَهَبْ لِى کَرامَتَکَ، عَزَّ جارُکَ، وَجَلَّ ثَناؤُکَ، وَلَا إِلٰهَ غَیْرُکَ؛
خدایا، در آینده این سال مرا در حفظ و پناه و حمایت خود قرار ده و پرده تندرستی را بر من بپوشان و از کرامتت بر من ببخش، عزیز است پناه تو و بزرگ است ثنای تو و معبودی جز تو نیست؛
اللّٰهُمَّ اجْعَلْنِى تابِعاً لِصالِحِى مَنْ مَضىٰ مِنْ أَوْلِیائِکَ، وَأَلْحِقْنِى بِهِمْ، وَاجْعَلْنِى مُسَلِّماً لِمَنْ قالَ بِالصِّدْقِ عَلَیْکَ مِنْهُمْ، وَأَعُوذُ بِکَ اللّٰهُمَّ أَنْ تُحِیطَ بِى خَطِیئَتِى وَظُلْمِى وَ إِسْرافِى عَلَىٰ نَفْسِى وَ اتِّباعِى لِهَواىَ وَاشْتِغالِى بِشَهَواتِى فَیَحُولُ ذٰلِکَ بَیْنِى وَبَیْنَ رَحْمَتِکَ وَرِضْوانِکَ فَأَکُونَ ُ مَنْسِیّاً عِنْدَکَ، مُتَعَرِّضاً لِسَخَطِکَ وَ نِقْمَتِکَ؛
خدایا مرا پیرو شایستگان از اولیای گذشتهات قرار ده و به آنان ملحقم فرما و تسلیم آنکه از آنان از طرف تو راست گفت قرارم ده، خدایا به تو پناه میآورم از اینکه خطایم و ستمم و زیادهروی بر نفسم و پیروی از هواوهوسم و سرگرمیام به شهوات بر من احاطه کند، در نتیجه همه اینها بین من و رحمت و خشنودیات دیوار گردد و من نزد تو فراموش شوم و در معرض خشم و کینهات قرار گیرم؛
اللّٰهُمَّ وَفِّقْنِى لِکُلِّ عَمَلٍ صَالِحٍ تَرْضىٰ بِهِ عَنِّى، وَقَرِّبْنِى إِلَیْکَ زُلْفىٰ. اللّٰهُمَّ کَما کَفَیْتَ نَبِیَّکَ مُحَمَّداً صَلَّى اللّٰهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ هَوْلَ عَدُوِّهِ، وَفَرَّجْتَ هَمَّهُ، وَکَشَفْتَ غَمَّهُ، وَصَدَقْتَهُ وَعْدَکَ، وَأَنْجَزْتَ لَهُ عَهْدَکَ؛
خدایا مرا برای هر عمل شایستهای که به سبب آن از من خشنود شوی موفق بدار و مرا به مقام قربت نزدیک کن. خدایا چنانکه از پیامبرت محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) هراس از دشمنش را کفایت کردی و اندوهش را برطرف نمودی و غمش را زدودی و وعدهات را به او وفا کردی و پیمانت را برایش به پایان آوردی؛
اللّٰهُمَّ فَبِذٰلِکَ فَاکْفِنِى هَوْلَ هٰذِهِ السَّنَةِ وَآفاتِها وَأَسْقامَها وَفِتْنَتَها وَشُرُورَها وَأَحْزانَها وَضِیقَ الْمَعاشِ فِیها، وَبَلِّغْنِى بِرَحْمَتِکَ کَمالَ الْعافِیَةِ بِتَمامِ دَوامِ النِّعْمَةِ عِنْدِى إِلىٰ مُنْتَهىٰ أَجَلِى، أَسْأَلُکَ سُؤالَ مَنْ أَساءَ وَظَلَمَ وَاسْتَکانَ وَاعْتَرَفَ، وَأَسْأَلُکَ أَنْ تَغْفِرَ لِى مَا مَضىٰ مِنَ الذُّنُوبِ الَّتِى حَصَرَتْها حَفَظَتُکَ وَأَحْصَتْها کِرامُ مَلائِکَتِکَ عَلَىَّ، وَأَنْ تَعْصِمَنِى إِلٰهِى مِنَ الذُّنُوبِ فِیما بَقِىَ مِنْ عُمْرِى إِلىٰ مُنْتَهىٰ أَجَلِى؛
خدایا، به همانگونه هراس این سال و آفات و امراض و فتنهها و شرور و اندوهها و تنگی معیشت را در آن از من کفایت کن و به رحمتت مرا به کمال عافیت، با کامل کردن ریزش نعمت بر من تا پایان عمرم برسان، از تو درخواست میکنم درخواست کسی که بد کرده و ستم روا داشته و درمانده شده و اعتراف به گناه نموده است و از تو درخواست میکنم که مرا بیامرزی از آنچه از گناهان بر من گذشته که آنها را نگهبانانت ثبت نموده و بزرگوار فرشتگانت برشمردهاند و اینکه خدایا در آنچه از عمرم باقی مانده تا پایان عمر مرا از گناهان نگاه داری؛
یَا اللّٰهُ یَا رَحْمٰنُ یَا رَحِیمُ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَیْتِ مُحَمَّدٍ وَآتِنِى کُلَّ مَا سَأَلْتُکَ وَرَغِبْتُ إِلَیْکَ فِیهِ فَإِنَّکَ أَمَرْتَنِى بِالدُّعاءِ، وَتَکَفَّلْتَ لِى بِالْإِجابَةِ، یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.(5)
ای خدا، ای بخشنده، ای مهربان، بر محمّد و اهلبیت محمّد درود فرست و هر آنچه از تو خواستم و در طلب آن به جانب تو رغبت نمودم به من عنایت فرما، بهدرستی که تو مرا به خواستن فرمان دادی و برایم عهدهدار اجابت شدی، ای مهربانترین مهربانان.
نماز مستحبی روز اول هر ماه (مفاتیح الجنان)
اعمال هر ماه نو چند چیز است، از جمله؛ در روز اول، دو رکعت نماز کند؛ در رکعت اول بعد از حمد، سی مرتبه توحید (اخلاص) و در رکعت دوم، بعد از حمد، سی مرتبه سوره قدر را بخواند و بعد از نماز تصدقی کند، چون چنین کند، سلامتی خود را در آن ماه از حق تعالی بخرد.
نماز شب دوم ماه رمضان (بلدالامین)
نماز شب دوم؛ چهار رکعت در هر رکعت بعد از حمد بیست مرتبه سوره قدر.
حضرت امام علی (علیه السلام) درباره ثواب این نماز میفرمایند خدای تعالی تمام گناهان فرد را میآمرزد، رزقش وسیع میشود و کفایت کرده میشود کار سالش.
توصیه معنوی
امام خمینی (رحمه الله) درباره ورود به ماه مبارک رمضان بیان نمودند:
«خدایا ما بندگان ضعف هستیم که هیچ نداریم. ما هیچیم و هر چه هست تویی. ما اگر چنانچه خلاف می کنیم نادانیم، تو بر ما ببخش[گریه حضار]، تو ما را به این ماه مبارک رمضان وارد کن، به طوری که با رضای تو بر او وارد بشویم. خدایا تو ما را لیاقت بده که در این مهمانی که از ما [دعوت] کردی به طور شایسته وارد شویم.» (6)
پینوشتها:
1.اصول کافی، ج 4، ص 87
2.فرهنگ نامه امنیت ملّی، محمّد محمّدی ری شهری، صفحه 32
3.ماه خدا جلد اوّل،محمّد محمّدی ری شهری، صفحه 222
4. دعاى چهل و چهارم صحیفه کامله، صفحه 246
5. ماه خدا جلد اوّل، محمّد محمّدی ری شهری، صفحه 222
6. هیات محبان حضرت امام مهدی عجل الله فرجه
منابع:
1. بیتوته / اعمال روز اول ماه رمضان
2. پورتال النهار/ اعمال روز اول ماه رمضان
3. پایگاه عرفان / اعمال روز اول ماه رمضان
4. تسنیم / اعمال شب و روز اول ماه رمضان
5. سایت اهل البیت علیهم السلام / شرح دعای روز اول ماه مبارک رمضان
6. هیات محبان حضرت مهدی عجل الله فرجه/ سخنان امام خمینی رحمه الله