امام محمد باقر (ع) در تاریخ هفتم ذی الحجه سال 114 هجری قمری در سن 57 سالگی به وسیله زهرى که ابراهیم بن ولید عبدالملک، در ایام خلافت هشام بن عبدالملک، به آن حضرت خورانید به شهادت رسید.

تمامی امامان قطعا به شهادت رسیده اند

بر اساس احادیثی که از ائمه نقل شده است می توان قبول کرد که همه ائمه اطهار (ع) با شهادت از دنیا رفته اند نه با مرگ طبیعی. امام رضا (ع) فرمودند: «به خدا سوگند از ما (ائمه) نیست مگر این که مقتول و شهید می‌شود».

متاسفانه جزئیات تاریخ شیعه، با توجه به عواملی از جمله دشمنی‌ها، سخت‌گیری‌ها، عدم اهتمام برخی، نبود امکانات لازم و… آن طور که باید به دست ما نرسیده است. از این رو، درباره شهادت امام محمدباقر (ع) اطلاعات زیادی در دست نیست.

مسموم شدن امام محمد باقر

آن چه مسلم است این است که امام باقر (ع) با طرح مرموز و مخفیانه هشام بن عبدالملک، مسموم شده و به شهادت رسیده است؛ ولی عامل و چگونگی آن به روشنی مشخص نیست.

نحوه شهادت امام محمد باقر

شهادت امام محمد باقر (ع) در ایام خلافت هشام بن عبدالملک بود و گفته شده که ابراهیم بن ولید بن عبدالملک بن مروان، امام (ع) را به زهر، شهید کرده و این کار احتمالاً به امر هشام بوده است.

بعضی می نویسند: زید بن حسن به دستور هشام، زهر را به زین اسب مالید و اسب را به حضور امام باقر (ع) آورد و اصرار کرد که آن حضرت بر آن سوار گردد، آن حضرت ناگزیر بر آن سوار شد و آن زهر در بدن او اثر کرد، به گونه ای که ران هایش متورم شد و سه روز به سختی در بستر بیماری افتاد و سرانجام به شهادت رسید.

ابن شهر آشوب نقل کرده است که شهادت امام باقر (ع) به دست ابراهیم بن الولید بود که به واسطه زهر، امام را مسموم کرده است. همین قول را علامه مجلسی نیز نقل کرده است.

بعضی فقط شهادت امام باقر (ع) را به دست بنی امیه نقل کرده‌اند و گفته اند که امام را مسموم نموده‌اند؛ همانطور که پدر بزرگوارشان امام سجاد (ع) را مسموم نمودند. بحرانی نیز ضمن نقل شهادت امام توسط بنی امیه، معتقد است که شهادت ایشان توسط فرد دیگری از مأمورانانجام شده است.

وصیت امام محمد باقر

امام باقر (ع) به پسرش امام صادق (ع) وصیت کرد و فرمود: «مرا در لباسى که روز جمعه با آن نماز مى‌‏خواندم کفن کن و عمامه‏‌ام را بر سرم بپیچ و قبرم را چهارگوش کن و به اندازه چهار انگشت از زمین، بلند گردان، هنگام دفن، بندهاى کفنم را باز کن».

روایت شده که امام صادق (ع) فرمود: پدرم در وصیت خود نوشت: او را در سه جامه کفن نمایم، یکى از آنها روپوشى بود که آن حضرت در روز جمعه با آن نماز مى‌‏خواند و دیگرى جامه‏‌اى بود و سومى پیراهن بود. من به پدرم عرض کردم: این مطلب را چرا مى‏‌نویسى؟ (نیاز به نوشتن نیست)، فرمود: از آن مى‌‏ترسم که مردم در مورد تکفین من با تو ستیز کنند، اگر آنها گفتند پدرت را با چهار یا پنج کفن، تکفین کن سخن آنها را گوش نکن، عمامه‌‏ام را بر سرم بپیچ و عمّامه جزء کفن به شمار نمى‏‌آید، بلکه کفن آن است که بدن به آن پیچیده شود.

نیز روایت شده که امام صادق (ع) فرمود: پدرم به من فرمود: «اى جعفر! 800 درهم از اموال مرا وقف گریه کنندگان کن تا ده سال در سرزمین منى، هنگام اعمال منى (در حج) براى من گریه کنند».

همچنین نقل شده: امام باقر (ع) هشت درهم براى مراسم عزادارى خود، وصیت کرد و آن حضرت، این کار را از «سنت» مى‏‌دانست، زیرا پیامبر اکرم (ص) (در ماتم شهادت جعفر طیار) فرمود: «براى آل جعفر، غذا تهیه کنید، زیرا آنها به عزادارى اشتغال دارند».

منبع: سایت ستاره