خانه » همه » مذهبی » اهداف و ارزشهايي كه انقلاب اسلامي به منظور تحقق آن به وقوع پيوست چيست؟ و نسل امروز چگونه مي توانند با ارزشهاي آن دوره آشنا شوند و به حفظ آن ارزشها بپردازند؟

اهداف و ارزشهايي كه انقلاب اسلامي به منظور تحقق آن به وقوع پيوست چيست؟ و نسل امروز چگونه مي توانند با ارزشهاي آن دوره آشنا شوند و به حفظ آن ارزشها بپردازند؟

پيروزي انقلاب اسلامي در ايران، حادثه مهم و حيرت‎انگيزي براي جهان بود، كه مي‎توانست در رابطه با مسايل سياسي جهان و منطقه، ايفاگر نقش تعيين كننده، و تحولات غيرقابل پيش‎بيني باشد. اين حادثه بزرگ، از يك سو معادلات سياسي استكبار را در ادامه سياست سلطه و تقسيم استعماري جهان بهم زد؛ و از سوي ديگر در يكي از استوارترين رژيم‎هاي وابسته كه از حمايت قدرت‎هاي بزرگ برخوردار بود، تحولي سياسي ـ مردمي و عظيم بوجود آورد.
مهم‎تر از اين دو، روند انقلاب اسلامي با آگاهي‎هاي عميقي كه در ميان ملت‎هاي مسلمان جهان به ويژه در كشورهاي اسلامي بوجود آورد، زمينه تحولات سياسي ريشه‎دار و بينش‎ها و گرايش‎ها و حركت‎ها و سازماندهي‎هاي سياسي چشمگيري را فراهم آورد.
برخي ازاهداف وارزشهايي كه باعث خيزش عمومي مردم به رهبري روحانيّت در ايران شد عبارتند از:
1. احياء تفكر ديني و نشانه‎هاي محو شده راه خدا، همان اصول واقعي اسلام است که در اثر دور بودن منابع فكري و علمي ما در قبل از انقلاب از منابع اصيل اسلامي بدعت‎ها و انحرافات اعتقادي رواج يافت از اين رو، از مهمترين اهداف انقلاب بازگشت به اسلام راستين و اصلاح اعتقادات مردم است.[1]2. در اثر عدم حاكميت اسلام در نظام حكومتي قبل از انقلاب، ساختار حكومتي، سازمان‎ها، نهادها و همه ارگان‎هاي مهم دولتي بر اساس قوانين غير اسلامي اداره مي‎شد، لذا يكي از مهمترين اهداف انقلاب اسلامي حاكميت ارزشهاي اسلامي و به پاي داشتن مقررات و احكام تسهيل شده الهي حاكم بر زندگي فردي و اجتماعي مردم است به نحوي كه نظامات حقوقي و مدني در سطح خرد و كلان منشعب از اسلام بشود.[2]3. در اثر بي‎كفايتي مسئولين و وابستگي نهادهاي تصميم گيرنده در نظام شاهنشاهي، بخش‎هاي مهم اقتصادي اعم از توليد و توزيع دچار اختلال شده و كشور به واقع ثروتمند ايران جزء فقيرترين كشورهاي جهان بودو سرمايه‎هاي مردم به دست استعمارگران چپاول مي‎شد. يكي از مهمترين اهداف انقلاب ايجاد يك ساختار درست اقتصادي در جهت توليد در سطح بالا و توزيع عادلانه ثروت بين مردم بوده است.[3]4. عامل اصلي تمام آنچه گفته شد، علاوه بر ضعف هاي داخلي حضور استكبار و استعمار با هدف چپاول منابع سرشار كشور بوده است، از اينرو از مهمترين اهداف انقلاب اسلامي كوتاه كردن دست مستكبران ظالم از مملكت و رهايي مردم از يوق چپاولگران استعمار بوده است.[4] لذا اهداف انقلاب در يك نماي كلي در كلام رهبر كبير انقلاب امام خميني (ره) اين چنين آمده است: «اساس كار جمهوري اسلامي تأمين استقلال مملكت و آزادي ملت‎ها و مبارزه با فساد و فحشا و تنظيم و تدوين قوانين است كه در همه زمينه‎هاي اقتصادي، سياسي، اجتماعي، و فرهنگي به معيارهاي اسلامي، اصلاحات لازم را به عمل آورد كه اين اصلاحات با مشاركت كامل مردم (جمهوريت) خواهد بود و اهدافش قبل از هر چيز از بين بردن فقر و اصلاح شرايط زندگي براي اكثريت قاطع مردم است كه از همه جهت مورد ظلم واقع شده‎اند.»[5] مقام معظم رهبري نيز در مورد اهداف و ويژگي هاي انقلاب اسلامي فرموده اند: انقلاب بزرگ ما خصوصياتي مخصوص به خود داشت، اين خصوصيات اولين بار در يك انقلاب مشاهده مي شد، تكيه بر اسلام، هدف گيري ايجاد حكومت اسلامي، تجديد نظر در مفاهيم سياسي عالم، مثل آزادي و استقلال و عدالت اجتماعي و چيزهاي ديگر و حركت به سمت دنيا و جامعه اي كه بر پايه ارزشهاي اسلامي بنا شده باشد.[6] همان طور كه ملاحظه مي‎فرماييد شعارهاي مردم كه بارزترين آن استقلال، آزادي، جمهوري اسلامي، مي‎باشد در كلام معمار انقلاب و مقام معظم رهبري نهفته است.
حال اين اهداف واين ارزشهاي مقدس انقلاب كه حاصل خونهاي شهيدان و فداكاري‎هاي جانبازان و اسراي ما در طول چند دهه گذشته بوده است ،چگونه به نسل‎هاي بعدي انتقال پيدا مي‎كند؟ به نظر مي‎رسد براي انتقال ارزشهاي ياد شده. راهها و شيوه‎هاي متفاوتي قابل اجرا است كه به بعضي از آنها به اختصار اشاره مي كنيم:
1. انتقال سينه به سينه (شفاهي). 2. انتقال از طريق آثار مكتوب؛ 3. از طريق رسانه‎ها، 4. تقويت تشكل‎هاي سنتي، 5. پايگاه‎هاي بسيج، 6. احزاب و گروه‎هاي مذهبي، 7. از طريق مسايل هنري (نظير عكاسي، نقاشي، بازيگري و…)، 8. شناخت روحيات جوانان و انتقال ارزش‎ها از طريق راه‎هاي درست، 9. به روز كردن مبلغين ديني، 10.حل مشکلات اقتصادي جهت زمينه سازي براي گسترش ارزشهاي و…
1. انتقال سينه به سينه يا همان خانواده:خانواده نقش تعيين كننده‎اي در جامعه پذيري و انتقال ارزش‎ها داراست. جامعه‎شناسان نيز خانواده را به عنوان تنها باقيمانده ثبات اجتماعي به حساب مي‎آورند كه براي ثبات و انتقال ارزش‎ها نقش اساسي ايفا مي‎كند.[7]2. از طريق آثار مكتوب (كتاب‎ها، مجلات، روزنامه‎هاو…):
كه هر كدام در حوزه خود نقش مهمي را ايفا مي‎كنند، براي مثال كتاب براي انتقال ارزش، نقش بسيار مهمي را دارد، كتاب‎ها در دو حوزه قابل طرح هستند. يكي كتاب‎هايي كه معين و معرف مكتب اسلام و ابعاد آن به زبان روزهستند ، مانند كتاب‎هاي شهيد مطهري، كه به فرموده امام خميني (ره) تمام كتاب‎هاي ايشان بدون استثناء خوب هستند،و كتاب‎هاي علامه طباطبايي و آيت الله مصباح و… و ديگري كتاب‎هايي كه بطورمستقيم بيانگر مسايل و هدف‎هاي انقلاب مي‎باشند، يا در مورد تاريخ انقلاب نوشته شده اند براي نمونه مثل كتاب بررسي تحليل نهضت امام خميني (ره) [8] و انقلاب اسلامي و ريشه هاي آن و… [9]3. انتقال ارزش‎ها از طريق رسانه‎هاي جمعي :راديو، تلويزيون، اينترنت و… بايد ارزش هاي نسل اول انقلاب را براي نسل‎هاي جديد باز توليد كنند. از واقعيت‎ها پرده بردارند، اسلام ناب را به جوانان انتقال دهند، چشم بينا و همه‎نگر جامعه باشند و فرايند نظارت نخبگان جامعه را سامان دهند.
4. تقويت تشكل‎هاي مذهبي: هيئات مذهبي ومنبر با همان شيوه‎هاي سنتي نقش بسيار مهمي در انتقال ارزش‎ها دارند. همانطور كه مقام معظم رهبري فرمودند: «امروز تبليغ دين با شيوه‎هاي معمول و سنتي، هيئات مذهبي، همان اعتبار و تأثيري را دارد كه چهل، پنجاه سال پيش داشت. هيچ كس گمان نكند كه اهميت منبر، مسئله گويي و جلسات گوناگون روحانيون، امروز كمتر از ديروز است، نه بنده با وسايل ارتباطات جمعي آشنا هستم، تلويزيون و بقيه چيزها را مي‎شناسم و تأثيرات آنها را مي‎دانم؛ اما معتقدم جلسه‎اي كه يك روحاني بنشيند و عده‎اي روبه‎روي او قرار گيرند و او با آنها حرف بزند، همچنان جايش در كل تبليغات مدرن امروزي خالي است؛ ما اين را نداريم؛ اين بارسانه‎هاي جمعي نيز امكانپذير نيست.»[10]

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. مطهري، مرتضي، پيرامون انقلاب اسلامي، تهران، چاپ اول، انتشارات صدرا، 1368.
2. رفيع پور، فرامرز، كندوكاوها و پنداشت‎ها.
3. آسيب‎شناسي تربيت ديني جوانان، سلسله نشست‎هاي كانون گفتمان ديني، شمارة 22.
4. نقش رسانه‎ها در تربيت ديني جوانان، سلسله نشست‎هاي كانون گفتمان ديني، شمارة 31.
5. ذوعلم، علي، انقلاب و ارزش‎ها، چاپ اول، پژوهشكده فرهنگ و انديشه اسلامي.

پي نوشت ها:
[1] . برگرفته از: ماهيت و اهداف انقلاب اسلامي، شهيد مرتضي مطهري جمهوري اسلامي، 6،7،8/11/81.
[2] . همان.
[3] . همان.
[4] . همان.
[5] . صحيفة نور، مصاحبه با تلويزيون سراسري ايتاليا، امام خميني ، ج 4، 11/9/57.
 [6]. حديث ولايت، ج4، ص278.
[7] . اعزاري، شهلاء ، جامعه‎شناسي خانواده، انتشارات روشنگران و مطالعات زنان، چاپ دوم.
[8] . روحاني، سيد حميد، بررسي و تحليلي از نهضت امام خميني دو جلد، انتشارات راه امام، چاپ يازدهم.
[9] . عميد زنجاني، عباسعلي، انقلاب اسلامي و ريشه هاي آن، تهران، كتاب طوبي، 1376.
[10] . متن كامل سخنان مقام معظم رهبري در جمع روحانيون استان گيلان 11 الي 16 ارديبهشت ماه 1380 (فيض حضور ولايت)، ص 33، انتشارات دفتر تبليغات اسلامي ، چاپ اول.

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد