اولین ترجمه قرآن به زبان فارسی در عهد منصور بن نوح سامانی و با دستور او (تا فهم قرآن برای آنان که زبان قرآن را نمی دانند میسر شود) توسط علمای ماوراء النهر در قالب ترجمه ی تفسیر طبری به انجام رسید.از دیگر ترجمه های قدیمی ترجمه ی فارسی که به دست دانشمند فقیه حنفی ابوحفص نجم الدین عمر بن محمد نسفی از علمای ماوراء النهر انجام گرفته است می باشد.برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید به کتاب تاریخ قرآن تألیف محمد هادی معرفت مراجعه کنید.