اگر خداوند به پیامبر و یا بندگانش گفته که إیاک نعبد و إیاک نستعین بگویند، پس چرا کلمه “قل” ذکر نشده است؟

بدون تردید، پروردگار، این آیه را خطاب به بندگان خویش نازل نموده، تا از آن در عبادات و نمازهای خود استفاده نمایند و هرچند که در موارد مشابه، به صورت معمول، کلماتی مانند “قل” و “قولوا” و … در آغاز کلام قرار می گیرد، اما با مطالعه ای در ادبیات عرب و نیز آنچه در گفتگوهای موجود در تمام زبانها مشاهده می شود، به این نکته پی خواهیم برد که اگر قرائن و شواهدی قطعی وجود داشته باشد که با کمک آنها بتوان، برخی کلمات را حذف نمود، بدون آنکه آسیبی به معنای اراده شده وارد آید، ایرادی ندارد که چنین کاری را انجام دهیم و از طرف دیگر، چنین حذفی در موارد دیگری از قرآن هم به چشم آمده و با فصاحت و بلاغت آن نیز منافاتی نخواهد داشت، و اصولا سخن گفتن با شیوه های مختلف، بر شیوایی و زیبایی کلام خواهد افزود.