مراجع عظام تقلید، نماز و روزۀ افرادی که به موجب شغل، سفر میکنند را تمام میدانند. اما در این باره که تعداد سفرهای این افراد چه مقدار باشد تا نمازشان کامل شود، اختلاف نظر دارند و حداقل، آن را هر ده روز یک بار میدانند. پس بر فرض سؤال، گرچه اقتضای شغل شما سفر کردن است، اما چون تعداد روزهای آن کم میباشد، در روزهایی که به سفر میروید نمازتان شکسته و از روزه گرفتن باید خودداری کنید، مگر این که تا قبل از اذان ظهر به وطن خود یا جایی که قصد دارید حداقل ده روز بمانید برسید.
ضمائم:
حضرت آیت الله خامنه ای (دامت برکاته):
اگر فاصله وطن فعلی شما تا محل کارتان 20.5 کیلومتر یا بیشتر باشد و شما حداقل هفتهای یک بار یا هر ده روز یک بار به آنجا میروید به عنوان دائم السفر(کسی که شغل او در سفر است)، نمازتان کامل و روزه گرفتن شما صحیح است.[1]
حضرت آیت الله سیستانی (دامت برکاته):
عنوان کثیرالسفر بر کسى صدق مىکند که حداقل در هفته سه روز یا در ماه ده روز در مسافرت باشد و تصمیم بر ادامهی این وضع براى حداقل شش ماه در سال و یا سه ماه در دو سال به بالا داشته باشد (البته در ماه اوّل باید احتیاطاً بین شکسته و تمام جمع کند)، ولى کسى که در هفته یک روز در سفر است عنوان کثیر السفر بر او صدق نمىکند و اگر در هفته دو روز در سفر باشد بنا بر احتیاط واجب هم شکسته بخواند هم تمام.[2]
حضرت آیت الله سبحانی (دامت برکاته):
هرگاه فردى به طور مرتب در هر هفته یا ده روز دو روز به سفر مىرود و به وطن برمىگردد و این کار دو ماه ادامه پیدا کند، باید نماز خود را تمام بخواند و روزه بگیرد. البته در سفر اول، حکم مسافر دارد و در سفر دوم احتیاط کند (نماز را هم تمام و هم شکسته بخواند) و در سفر سوم به بعد، نماز او تمام است.[3]
حضرت آیت الله صافی گلپایگانی (رحمةالله علیه):
دائم السفر یعنى کسى که بدون توقف ده روز در یکجا (وطن و یا غیر وطن) مسافرت کند و معلم و یا محصّل که شغل او در سفر است و هر هفته به شهر یا روستاى خود برمىگردد،نماز او تمام و روزه او [حتی در مسیر راه] صحیح است.[4]
حضرت آیت الله مکارم شیرازی (دامت برکاته):
چنانچه حداقل دو ماه و هر ماه سه روز درهفته در رفت و آمد باشید (در ماه 12 روز)، در حکم کثیرالسفر هستید و نماز و روزهی شما در بین راه و محل کار کامل است در غیر این صورت شکسته میباشد.[5]
حضرت آیت الله بهجت (رحمةالله علیه):
کثیرالسّفر کسى است که غالباً در کمتر از ده روز به حدّ مسافت شرعى رفت و آمد کند. به حدّى که عرفاً مصداق کثیر السّفر شود.[6]
حضرت آیت الله تبریزی (رحمةالله علیه):
چنانچه براى کار که مدت آن دو ماه یا بیشتر باشد بین محل کار و وطن به اندازهی مسافت شرعى حداقل هفتهاى یک بار تردد کند نمازش در این سفرها تمام و روزهاش صحیح است.[7]
حضرت آیت الله گلپایگانی (رحمةالله علیه):
در صورتى که تصمیم دارد در مدّت قابل اعتنائى هر هفته، مسافرت مزبور را ادامه دهد، حکم دائم السّفر را دارد و روزه و نمازش کامل است.[8]
حضرت آیت الله نوری همدانی (دامت برکاته):
اگر فاصله وطن فعلی تا محل کار 22.5 کیلومتر یا بیشتر است و حداقل هر ده روز یک بار به محل کار رفت و آمد باشد، فرد، کثیر السفر محسوب شده و -در غیر سفر اول- نمازش کامل و روزهاش صحیح است.[9]
حضرت آیت الله مظاهری (دامت برکاته):
اگر مسافر حداقل هر ده روز یک بار به سفر رود، کثیر السفر محسوب شده و نمازش کامل و روزهاش صحیح است. فرقی هم نمیکند که سفرش به جهت کار باشد یا به جهتی دیگر.[10]
حضرت آیت الله وحید خراسانی (رحمةالله علیه):
چنانچه فرد، بیشتر روزهاى هفته را در محلّ مىماند و برنامه سفر او دو سال یا بیشتر ادامه دارد، آن محل در حکم وطن وی بوده و نمازش در آنجا کامل و روزهاش صحیح است.[11]
[2]. امام خمینى، توضیح المسائل (محشّى)، ج 1، ص 704، دفتر انتشارات اسلامى ، قم، چاپ هشتم، 1424ق؛ سایت معظم له، به نشانی: www.sistani.org/index.php?p=827020&id=915&perpage=32#12834.
[3]. بر گرفته از سایت آیت الله سبحانی.
[4]. صافى گلپایگانى، لطف الله، جامع الأحکام، ج1، ص 114 و 116، انتشارات حضرت معصومه سلام الله علیها، قم، چهارم، 1417 ه ق.
[5]. استفتا از دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی)، توسط سایت اسلام کوئست؛ بر گرفته از نمایه 16403.
[6]. بهجت، محمد تقى، استفتاءات، ج2، ص 425، دفتر حضرت آیة الله بهجت، قم، اول، 1428 ه ق.
[7]. تبریزى، جواد، استفتاءات جدید، ج 2، ص 81، قم، چاپ اول، بی تا.
[8]. گلپایگانى، سید محمد رضا، مجمع المسائل، ج 1، ص 212، دار القرآن الکریم، قم، چاپ دوم، 1409ق.
[9]. ر. ک: نورى همدانی، حسین، هزار و یک مسئله، ج 1، ص 42، س 175، نشر موعود، قم، بیتا.
[10]. ر.ک: پایگاه اطلاع رسانی حضرت آیت الله مظاهری.
[11]. ر.ک: بخش استفتائات سایت رسمی دفتر آیت الله وحید خراسانی، س 39.