جوشن کبیر یعنی چه؟

مرحوم شیخ عباس قمی در مفاتیح الجنان در مورد دعای جوشن کبیر می گوید : پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) در یکی از جنگ ها جوشن و زره سنگینی پوشیده بود که آن حضرت را ناراحت کرده بود.

جبرییل این دعا را برای آن حضرت آورد و به پیامبر عرض کرد : این زره را از بدنت بیرون بیاور و به جای آن این دعا را بخوان که برای تو و امت تو امان است.

و شرح مفصلی در مورد این دعا ذکر کرد از جمله این که نوشتن آن بر کفن موجب می گردد که خداوند انسان را به آتش جهنم عذاب نکند و هر که آن را در اول ماه رمضان بخواند درک شب قدر روزی او خواهد شد. {1}
 

فضیلت دعای جوشن کبیر

در روایاتی که از معصومین به ما رسیده مکرراً این مطلب دیده می شود که خداوند دارای 99 اسم است که هر کسی او را به این نامها بخواند، دعایش مستجاب و هر که آنها را شماره کند اهل بهشت است.

گویا مراد از شماره کردن این نامها فقط خواندن آنها نیست بلکه درک کردن مفاهیم و تخلق یافتن به این اسماء است.

این‌ دعا صد بند دارد و هر بند حاوی‌ ده‌ اسم از اسمای‌ خداست‌، به‌ جز بند 55 که‌ یازده‌ اسم‌ باریتعالی در آن‌ آمده‌ است‌؛ بنابراین‌، درمجموع‌، این‌ دعا حاوی‌ هزار و یک‌ «اسم‌» خدای‌ متعال‌ است. در باب فضیلت خواندن این دعا چنین آمده است:

1ـ هر که این دعا را هنگام خروج از منزل بخواند،خداى تعالى عمل او را به عملهاى نیکو لاحق مى‏سازد.

2ـ حضرت رسول (صلى الله علیه و آله) فرمودند که: هیچ بنده‏اى از امّت من نیست که این دعا را در ماه مبارک رمضان سه مرتبه یا یک مرتبه بخواند مگر آنکه به تحقیق که خداى تعالى بدن او را بر آتش حرام مى‏کند و بر او بهشت واجب میشود.

3ـ خداى تعالى در آسمان چهارم خانه‏اى بنا کرده که نامش بیت المعمور است؛ به آن خانه در هر روزى هفتاد هزار فرشته داخل میشوند و از آن بیرون میروند و دیگر به سوى آن تا روز قیامت بر نمیگردند و خداى عزّ و جلّ به صاحب این دعا ثواب این فرشتگان را میبخشد.

4ـ کسى که این دعا را در ظرفى پاکیزه به آب باران و زعفران بنویسد و آن را بیاشامد به قدرى که نوشیدن آن را توانا باشد، خداى تعالى او را از هر دردى و هر بیمارى شفا می‏دهد.

5ـ هر کسى که این دعا را بخواند، مثل مردن شهدا می‏میرد. خداى تعالى براى او ثواب هفتصد هزار شهید از شهیدان صحرا را می‏نویسد.

7ـ در شبى که شخص این دعا را بخواند خداى تعالى به او روى میآورد و به سوى او نظر التفات می‏کند و تمامی حاجتهاى دنیا و آخرت او را برآورده می سازد.

8ـ در شبى که این دعا را می‏خواند خداى تعالى از او شرّ شیاطین و مکر ایشان را دفع میکند و عملهاى او را همگى قبول میکند و مال او را پاکیزه میکند.

9ـ اگر کسى این دعا را در جامى به کافور و مشک بنویسد و آن را بشوید و آن را بر کفن مرده‏اى بپاشد خداى تعالى در قبر او صد هزار نور نازل می‏سازد و ترس از منکر و نکیر را از او دفع می‏کند و از عذاب قبر ایمن میگردد و خداى تعالى به سوى او در قبر هفتاد هزار فرشته بر میانگیزاند که با هر فرشته طبقى از نور باشد که آن نور را بر او میپاشند و او را بر میدارند و به سوى بهشت میبرند و به او می‏گویند: خداى تعالى ما را امر کرده که مونس تو تا روز قیامت باشیم و خداى تعالى قبر او را گشاده میگرداند چندان که چشم کار کند و براى او درى در بهشت گشوده مى‏ شود.

10ـ خدای تعالى به خواننده این دعا، به عدد هر حرف دو حوریه بهشتی میبخشد. پس هر گاه از خواندن این دعا فارغ شود، خداى تعالى براى او خانه‏اى در بهشت بنا میکند و او را ثواب حرفهاى تورات، انجیل، زبور و قرآن عظیم میبخشد و به او مثل ثواب ابراهیم خلیل، موسى ،عیسى و رسول الله میدهد.

11ـ کسى که این دعا را بخواند، خداى تعالى بر او دو فرشته موکّل میکند که او را از گناهان نگاه دارند و خداى تعالى را تسبیح گویند و تنزیه کنند و او را از همه بلاها محافظت نمایند و براى او درهاى بهشت را بگشایند و بر او درهاى جهنم را ببندند و تا زمانی که زنده باشد پس او در حفظ و امان خدا خواهد بود و همچنین در نزد وفات. {2}
 

مضامین بلند دعای جوشن کبیر

در تلاوت قرآن خدا با ما سخن می گوید و در دعا، ما با خدا سخن می گوییم، دو شکل دعا وجود دارد یکی خواسته ها و نیازهای عادی مردم است و دیگری سلسله دعاهایی داریم که از ائمه معصومین رسیده و ذخیره ای است برای ما.

این دعاها در مرحله اول نقش معرفت افزایی دارد و معرفت ما را به خدا زیاد می کند، دعای جوشن کبیر دارای صد بند صفات و ویژگیهای خداست که موجب نزدیک شدن دل به خدا می گردد؛ این دعا خیلی خالص و ناب است؛ زیرا صحبت هیچ چیز جز محبوب در آن نیست.

کسانی که معرفت کافی را کسب کرده باشند می توانند به ژرفای این دعا پی ببرند.

خدا باید حلاوت ذکرش را به دل بچشاند تا انسان حال اولیاء خدا را در اسماء خداوند بفهمد و درک کندکه هر کدام از این اسماء با دل انسان چه می کند.

اگر دل پاک شده و نوری از توحید بر دل تابیده باشد، وقتی این دعا را می خواند مثل شخصی است که به بوستان بزرگی رسیده که هر بخشی از این بوستان پر است از گلهای رنگارنگ که یک اسم در این اسماء تجلی دارد.

توجه دقیق و عمیق به اسماء حضرت باری تعالی، به طرز عمیقی نور معرفت را در ظاهر و باطن ذاکر پراکنده می سازد.

همچنین ذکر اسماء حضرت رب العالمین با آنکه در زمانهائی خاص بیشتر توصیه شده اما مقید به ایام مشخص نیست بنا بر این در همه حال با حضور قلب و فارغ از اندیشه های دنیوی می توان بر این اذکار مداومت کرد. {3}

پی نوشت:
1.www.porseman.com
2.www.beytoote.com
3.www.article.tebyan.com