بقعه شاه پیر غیب – چاه خره
بقعه شاه پیر غیب در شهرستان دشتی، بخش کاکی، دهستان چغاپور، حدود سیصد متری غرب روستای چاه خره و ۳۷ کیلومتری جنوب غرب خورموج واقع شده است. ارتفاع آن از سطح دریا، ۴۵ متر می باشد و روی طول جغرافیایی ۵۱ درجه و ۲۰ دقیقه و عرض جغرافیایی ۲۸ درجه و ۲۵ دقیقه قرار دارد. نخلستان روستا در کنارش واقع شده و در فصل زمستان و بهار، چشم اندازی زیبا دارد.
مدفون در بقعه، شاه ابراهیم معروف به شاه پیر غیب است. برخی وی را از نوادگان امام صادق علیه السلام و برادر بی بی حوریه مدفون در کوه های غرب روستای فقیه احمدان دشتی به حساب آورده اند اما در این باره سندی ارائه نمی دهند. آقای محمد عوض پور کارمند بازنشسته یکی از دوائر دولتی که قبلا خادم این بقعه بوده، می گوید: شاه ابراهیم معروف به شاه پیر غیب از شیراز به دشتی آمده و دارای تذکره ای بوده که در بقعه دوقلوهای روستای حدکان نگهداری می شده است. نگارنده جهت به دست آوردن تذکره به آن بقعه مراجعه نمود اما چیزی به دست نیامد.
حدود یک قرن پیش، جد طایفه عوضی های ساکن روستای «زایر جافری» – که در جنوب بقعه است – اتاقی ساده بر مزار شاه پیر غیب بنا می کند. چند سال بعد، یکی از نوادگانش به نام «حاج عوض» آن را مرمت می کند. سال ۱۳۳۴ خورشیدی، حاج غلامحسین بهروزیان فرزند حاج عبدالله و نوه حاج عوض اقدام به بازسازی بقعه می کند. در حین بازسازی، کتیبه ای سرخ رنگ و به خطی شبیه به میخی آشکار می شود که متأسفانه توسط کارگران شکسته و از بین می رود. آخرین تعمیر این بقعه، مربوط به سال ۱۳۵۴ خورشیدی است که باز توسط فردی خیر از طایفه عوضی ها صورت گرفته است.
اتاق فعلی، از جنس سنگ و گچ و به ابعاد 550 در 650 سانتی متر است. در آن چوبی، به عرض ۷۵ سانتی متر است و درون ایوانی ساده در سمت شرق باز می شود. در دو طرف ایوان، دو سکو جهت نشستن قرار دارد. بقعه دارای چهار طاق نمای تزئینی در چهار جهت و سه طاقچه با طاق قوسی در اطراف است. دیوارهای بقعه از داخل و خارج کف مالی گچ شده و کف بقعه سیمانی و مفروش به قالی و موکت است.
بر فراز بقعه، گنبدی گچی با خیزی نسبتا زیاد و از نوع سرپوشی تعبیه شده که در جانبین آن دو گنبد کوچک دیده می شود. در زیر گنبد، قبر چهار گوش و گچی شاه پیر غیب قرار دارد. ارتفاع قبر ۷۵ سانتی متر و طول و عرضش ۲۰۸ در ۹۴ سانتی متر است.
اگر چه راه امامزاده خاکی می باشد و فاقد هرگونه امکانات رفاهی و تفریحی است، با این وجود، به واسطه کرامات فراوان، محل نذر و نذور روستاهای مجاور بوده و ایام پنج شنبه و دیگر ایام به زیارتش می روند.
زمین زیارتگاه، ۹۰۰ متر مربع است و چند قبر در آن دیده میشود. در محوطه بقعه، علاوه بر نخلستان، درختان کنار (سدر) و گز دیده می شود که در فصل بهار و تابستان، زوار از سایه خنک آنها بهره می برند.
منابع:
1. ناصر زنگنه، پژوهشی در شناسایی و معرفی بقاع متبرکه استان بوشهر، ج ۱، ص ۲۵۰.
2. غلامحسین هادی نژاد، زیارتگاه های استان بوشهر، دفتر دوم، ص ۱۲۸.
3. گفتگو با مشهدی حسین دارابی، متولد ۱۳۰۷، فقیه احمدانی اصل، ساکن خورموج، مورخ ۱۳۸۷/1/8
۴. گفتگو با محمد عوض پور، مطلع ، دشتی اصل، ساکن بوشهر ، مورخ ۱۳۸۹/2/1
5. گفتگو با حاج غلامحسین بهروزیان، ۶۰ ساله، ساکن خورموج، مورخ ۱۳۸۵/4/5
6 . مشاهدات نگارنده، مورخ ۱۳۸۶/11/2
منبع: زیارتگاههای استان بوشهر، دفتر سوم، غلامحسین هادی نژاد دشتی، انتشارات وثوق، چاپ اول، قم، 1388ش، صص 74-72