بنده عينكي هستم و در مدرسة ممتازين تحصيل مي کنم. براي رسيدن به شاگرد اول ها، بايد خيلي تلاش كنم اما مي ترسم براي چشم من ضرر داشته باشد چون عينکي و از طرفي هم دلم نمي خواهد خانواده ام ناراحت شوند و من شاگرد اول نباشم. در اين صورت خواهش مي كنم مرا راهنمايي كنيد؟

قبل از بيان پاسخ بايد متذکر شد که، دو امر در شما قابل ستايش است:
1. جستجوي راه هاي رسيدن به موفقيت (از جمله چگونگي مطالعه با شرايط موجود و …..)
2. توجه به پدر و مادر.
در پاسخ به اين سوال به نکاتي اشاره مي شود:
1ـ  هشياري نسبت به نگراني خود
اگر شما واقعاً احساس مي‌کنيد که تلاش زياد به سلامتي چشم شما آسيب مي‌رساند، بايد سلامتي خود را حفظ کنيد. زيرا سلامتي مهم‌تر از هر چيز ديگر است. اما بايد به اين نکته توجه داشته باشيد که گاهي انسان به طور ناخودآگاه از «مکانيزم‌هاي دفاعي» استفاده مي‌کند. به عبارت ديگر در وجود انسان مکانيزم‌هايي وجود دارند که در شرايط خاص فعال مي‌شوند. به عنوان مثال زماني که شما به شدت تلاش مي‌کنيد، يکي از اين مکانيزم‌ها فعال مي‌شوند تا شما را از زير بار فعاليت زياد نجات بخشد. در اين صورت شما به صورت نا هشيار سعي مي‌کنيد به دليل توجه به سلامتي چشم، خود را از زير بار تلاش و کوشش رها سازيد. در روان‌شناسي به اين مکانيزم‌ها «مکانيزم دفاعي» گفته مي‌شوند زيرا از انسان در برابر سختي‌، فشار رواني و اضطراب دفاع مي‌کنند. پس شما حواس تان جمع باشد تا نگراني شما در باره سلامتي يک نوع مکانيزم دفاعي نباشد.
2ـ  استفاده از وسايل صوتي
اگر شما نگران چشم خود هستيد، مي‌توانيد از وسايل صوتي مانند ضبط صوت، mp3، موبايل يا وسايل ديگر استفاده کنيد. يعني مطالب مهم را ضبط کنيد و گاهي به جاي چشم از گوش استفاده کنيد. تا چشم شما استراحت کند. بدين طريق مطالب نيز بيشتر در ذهن مي‌ماند چون سمعي  بصري مي‌شود و مطالبي که از چندين کانال وارد ذهن شوند، بيشتر به خاطر مي‌مانند.
3ـ  استفاده از روش مرور ذهني
براي درس خواندن خوب لازم نيست انسان همواره چشم روي کتاب داشته باشد. در بسياري از درس‌ها خصوصا درس‌هايي که مفهومي هستند، انسان مي‌تواند در ذهن خود مطالبي را که يک بار خوانده يا سر کلاس آنها را ياد گرفته مرور کند. در باره مسائل و جزئيات آن فکر کند. اين فکر را در حال راه رفتن يا نشستن در يک فضاي راحت و آرام مي‌تواند انجام دهد. با استفاده از اين روش مطالب بيشتر دروني مي‌شود. پس از آنکه مطالب را در ذهن مرور کرد، موارد را که نياز به کتاب داشت، مراجعه مي‌کند.
4ـ به کارگيري روش گفتاري
گفتن مطالب و تکرار آنها به زبان محلي يکي از روش‌هايي است که مي‌تواند در حفظ و درک مطالب بسيار مفيد باشد. در روش گفتاري نيازي نيست که انسان مدام چشم به کتاب بدوزد، بلکه در باره مطالب آموخته شده با خود صحبت مي‌کند. اگر فضا و مکان اجازه مي داد مي‌توان با صداي بلند آنها را تکرار کرد در غير اين صورت با صداي پائين. و فقط در مواردي که مشکل داشت به کتاب يا يادداشت خود مراجعه مي‌کند. اين روش براي «درس زبان انگليسي يا عربي» يکي از بهترين روش‌هاست زيرا درس‌هاي زبان و جملات آن هر چه بيشتر با زبان گفته شود، بيشتر ذهني مي‌شوند و فرد به يادگيري زبان نزديکتر مي‌شود.
5ـ استفاده از خواندن جمعي (مباحثه)
يكي از شيوه هايي كه مي تواند به شما در امر تحصيل كمك كند شيوه مباحثه و مطالعه گروهي است با اين روش شما مي توانيد با دو يا سه نفر از دوستان زحمت كش خود به شكل گروهي درس بخوانيد، يعني آنهايي كه مطالعه كرده اند در جمع شما درس را بيان مي‌كنند و شما نيز به آنها گوش مي كنيد و نكات مبهم را از آنها مي‌پرسيد اين روش براي شما كه ترس از آسيب چشم داريد، از طرفي ديگر اين روش مورد تأييد روان شناسان تربيتي است چون با اين شيوه مطالب دروني مي شود و دير فراموش مي گردد.
6ـ به کارگيري از روش‌‌هاي متفاوت مطالعه
مطالعه تلاش زياد نيست. تلاش اثر زيادي در موفقيت دارد ولي اگر همين تلاش با مهارت‌هاي صحيح مطالعه و شيوه‌هاي درست يادگيري آميخته شود، مطمئناً نتايج سريع‌تر به دست مي‌آيد و مطالعه راحت‌تر مي‌گردد. بنابراين بهتر است دركنار تحصيل و تلاش زياد خودتان که شيوه‌هاي مطالعه را نيز ياد بگيريد.[1] يکي از روش‌هاي مطالعه روش تندخواني است، با استفاده از اين روش شما مي‌توانيد در مدت کم مطالب بيشتري را مطالعه کنيد. و بعد براي جلوگيري از فراموش شدن، در باره آنها بيانديشيد.
7ـ مشاوره با چشم پزشک
امروزه دانش پزشكي و چشم پزشكي پيشرفت هاي قابل توجه اي كرده است. يكي از بهترين كارهايي كه مي توانيد در اين راستا انجام دهيد؛ اين است كه پس از پرس و جو از افراد معتبر، نشاني يك چشم پزشك متخصص و خوب را بگيريد و مسأله را با ايشان مطرح كنيد و از او راهنمايي بخواهيد که با عينک چند ساعت در يک شبانه روز مي‌توان درس خواند. جايي نگراني نيست چرا كه دانشمندان و علماء زيادي داشته ايم كه با عينك مطالعه كرده اند و به مدارج بالايي رسيده اند و آثاري ارزشمند بجاي گذاشته اند(مثل شهيدمطهري)
8ـ تمرکز روي وظيفه نه شاگرد اول شدن
درمطالعه و تلاش علمي خود را با ديگران مقايسه نكنيد(رقابت منفي). مهم آن است كه با توجه به استعدادها و توانايي هايتان تلاش كنيد. اين امر يعني همان انجام وظيفه. نبايد براي چند سال محدود برنامه داشته باشيد. به خواست خدا در آينده نيز بايد به كارهاي تدريس و تحقيقات خود و …. نيز ادامه دهيد، پس نه افراط كنيد و نه تفريط. گاهي مواقع فشار زياد از توان، باعث مي شود كه انسان وسط راه بِبُرد پس اگر افرادي در كلاس باشند كه از نظر توانايي ها از شما بالاتر باشند، شما بايد اين واقعيت را بپذيريدكه توانايي هاي آنها بيشتر است، در عوض خداوند نيز به شما استعدادهاي ديگري عطا كرده كه بايد آنها را شناسايي كنيد. پس در حد توانايي ها و ظرفيت هايتان تلاش كنيد و پدر و مادرتان نيز اطمينان دهيد كه به اندازه توان خود زحمت كشيده ايد. آنها نيز نبايد بيش از توان شما، انتظار داشته باشند. چرا كه اين امر به سلامت شما ضرر مي رساند بنابراين تلاش كنيد با زبان محبت و به تدريج آنها را با اين واقعيت روبرو كنيد. كه آنچه مهم است عمل به وظيفه، تلاش به اندازة توان و توكل به خداست.
9ـ معنويت و درخواست کمک از خداوند
بدون ترديد کمک خدا و اولياي خدا نقش زيادي در موفقيت انسان دارد. همواره تلاش زياد نيست که انسان را به نتيجه مي‌رساند، بلکه ياري خدا و کمک او باعث مي‌شود که انسان با تلاش کمتر هم به نتايج بالاتر برسد. لذا براي موفقيت خود اين عامل مهم را هيچگاه فراموش نکنيد. لذا توصيه مي‌شود ضمن توجه کافي به انجام اعمال عبادي، از دعاي مطالعه استفاده کنيد، به خدا توکل داشته باشيد و به ائمه معصومين (ع) متوسل شويد.

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. چگونه مطالعه كنيم تا دانشجوي موفقي شويم، ترجمه عبدالحسين ال رسول، انتشارات كتاب زمان.
2. عوامل موفقيت در تحصيل، مرتضي نظري، انتشارات مدرسه.
 
پي نوشت ها:
[1] . مي توانيد به کتاب: خادمي، عين الله؛ مطالعه روشمند، نوشتة انتشارات پارسايان و كتاب هاي مشابه در اين زمينه مراجعه کنيد.