بهترین دلیل بر اینکه در زمان امام صادق(ع) علوم عقلی نضج گرفت چیست؟

بهترین دلیل این است که در تمام کتب حدیث اهل تسنن: صحیح بخاری، صحیح مسلم، جامع ترمذی، سنن ابی داوود و صحیح نَسائی، جز مسائل فرعی چیز دیگری نیست: احکام وضو این است، احکام نماز این است، احکام روزه این است، احکام حج این است، احکام جهاد این است؛ و یا سیره است، مثلاً پیغمبر در فلان سفر این طور عمل کردند، و در فلان جا چنین عمل کردند ولی شما به کتابهای حدیث شیعه که وارد می شوید می بینید اولین مبحث و اولین کتابش «کتاب العقل و الجهل» است. اصلاً این جور مسائل در کتب اهل تسنن مطرح نبوده. البته نمی گوئیم منشأ همة اینها امام صادق بود؛ ریشه اش امیرالمؤمنین است و ریشة ریشه اش خود پیغمبر است، ولی اینها این مسیر را ادامه دادند. امام صادق بود که چون در زمان خودش این فرصت را پیدا کرد مواریث اجداد خودش را حفظ کرد و بر آن مواریث افزود. بعد از «کتاب العقل و الجهل» وارد «کتاب التوحید» می شویم. ما می بینیم صدها و بلکه هزارها بحث در باب توحید و صفات خداوند و مسائل مربوط به شؤون الهی و قضا و قدر الهی و جبر و اختیار و مسائل تعقلی در کتب حدیث شیعه طرح است که در کتب دیگر طرح نیست. اینها سبب شده که گفته اند اولین کسی که مدارس فلسفی را (مدارس عقلی را) در دنیای اسلام تأسیس کرد امام جعفر صادق بود.مجموعه آثار شهید مطهری ج18ـ سیری در سیره ائمه اطهار(ع) صفحه77 ـ 78.