مولتیپل میلوما

مولتیپل میلوما یا میلوما متعدد یک سرطان است که نوعی از گلبول های سفید خون به نام سلول پلاسما را درگیر می کنند. سلول های پلاسما با ساخت آنتی بادی در مبارزه با عفونت ها به بدن کمک می کنند.

مولتیپل میلوما باعث جمع شدن سلول های سرطانی در مغز استخوان می شود. در این صورت بدن به جای تولید آنتی بادی های مفید، سلول های سرطانی پروتئین های غیر طبیعی تولید می کنند که می تواند عوارض زیادی ایجاد کند.

در بیشتر مواقع بیماران مبتلا به مولتیپل میلوما علائم خاصی را تجربه نمی کنند و نیازی به درمان ندارد.

برای مبتلایان به مولتیپل میلوما که نیاز به درمان دارند، روش های درمانی برای کمک به کنترل بیماری انجام می گیرند.1

علائم مولتیپل میلوما

علائم مولتیپل میلوما در افراد مختلف، متفاوت می باشد و بیماری در مراحل اولیه بیماری ممکن است هیچ علائمی نداشته باشد.

در صورت بروز علائم، آن ها می توانند شامل موارد زیر باشند:

یبوست

خستگی

کاهش وزن

حالت تهوع

سردرگمی ذهنی

عفونت های مکرر

تشنگی بیش از حد

از دست دادن اشتها

ضعف یا بی حسی در پاها

درد استخوان به خصوص در ستون فقرات یا قفسه سینه.1

علل بیماری

علت میلوم متعدد مشخص نیست. جهش های پیکری که تغییرات ژنتیکی هستند که ارثی نیستند اما طی زندگی فرد در سلول های خاصی ( در این مورد پلاسماسل ها ) ایجاد میشوند ، در افراد مبتلا به میلوم متعدد شناسایی میشوند.

برخی از این تغییرات ژن هایی را تحت تاثیر قرار می دهند که در تنظیم تقسیم سلولها از طریق ممانعت از تقسیم بسیار سریع یا کنترل نشده سلول ها  ، نقشی اساسی ایفا می کنند. جهش دراین ژن ها ممکن است در کنترل مناسب (تنظیم ) رشد و تقسیم ( تکثیر ) سلول تداخل ایجاد کند و این امر منجر به تکثیر بیش از حد پلاسماسل ها می شود که مشخصه میلوم متعدد می باشد.

تبادل غیرطبیعی ماده ژنتیکی بین کروموزوم ها ( جابجایی ها ) رخدادهای پیکری شایعی در میلوم متعدد هستند. جابجایی ها اغلب شامل تبادل ماده ژنتیکی بین کروموزوم 14 و یک کروموزوم دیگر می باشند. 

ژن هایی که رشد و تقسیم سلولها را کنترل میکنند احتمالا تحت تاثیر این جابجایی ها قرار میگیرند. محققان در حال تلاشند تا تعیین کنند که این تغییرات ژنتیکی و کروموزومی چه نقشی در ایجاد و پیشرفت میلوم متعدد ایفا می کنند. خویشاوندان نزدیک افراد مبتلا به میلوم متعدد دارای افزایش خطر ابتلا به این بیماری میباشند ، دانشمندان پیشنهاد می دهند که واریانت های ارثی ژن های خاصی ممکن است در ایجاد این اختلال در برخی افراد مشارکت کنند.

در مقابل ، به نظر میرسد ، دیگر واریانت های ژنتیکی ارثی ویژه خطر ابتلا به میلوم متعدد را کاهش می دهند. عوامل غیرژنتیکی که خطر ابتلا به میلوم متعدد را افزایش میدهند شامل قرار گرفتن در معرض پرتو ها ، مواد شیمیایی ویژه از جمله بنزن می باشند. بنزن یک ماده سرطان زا ( کارسینوژن ) شناخته شده و یک محصول نفتی است که به طور گسترده به عنوان حلال صنعتی و افزودنی به گازوئیل مورد استفاده قرار می گیرد.2
 

عوامل خطر مولتیپل میلوما

عواملی که ممکن است خطر ابتلا به مولتیپل میلوما را افزایش دهند، عبارتند از:
 

جنسیت

احتمال بروز این بیماری در بین مردان نسبت به زنان بیشتر است.
 

نژاد

افراد سیاه پوست تقریباً دو برابر بیشتر نسبت به افراد سفیدپوست مبتلا می شوند .
 

سابقه خانوادگی

اگر برادر، خواهر یا والدین فرد به مولتیپل میلوما مبتلا باشند، خطر ابتلا فرد بیشتر خواهد بود.
 

تاریخچه MGUS نامشخص

هر ساله 1 درصد از مبتلایان به MGUS در ایالات متحده مبتلا به میلوما مولتیپل می شوند.
 

افزایش سن

بیشتر افراد در اواسط دهه 60 به بیماری میلوما مبتلا می شوند. احتمال ابتلا به بیماری با افزایش سن، بیشتر می شود.1
 

تشخیص میلوم مولتیپل

 در رادیوگرافی ساده این تومور بصورت نواحی متعدد تیره شدن استخوان بصورت دایره شکل دیده میشود. از نواحی که تغییرات استخوانی در رادیوگرافی بطور شایعی دیده میشود استخوان جمجمه است. گاهی اوقات در اسکن استخوانی نقاط متعدد درگیری استخوان ها دیده میشود.

در آزمایش خون و ادرار گاهی میتوان مقادیر بالایی از آنتی بادی را دید که به تشخیص بیماری کمک میکنند. کم خونی، کاهش تعداد کل گلبول های سفید خون، کاهش تعداد پلاکت های خون و بالا رفتن کلسیم خون از دیگر علائم این بیماری هستند و میتوان آنها را با آزمایش خون کشف کرد.3

درمان میلوم مولتیپل

 راه های درمان این تومور عبارتند از :
 

شیمی درمانی

از داروهای به نام های پردنیزون و ملفالان بطور عمده در درمان این بیماری استفاده میشود.
 

پیوند سلول های پلاسماسل (پلاسموسیت)

سلول های پلاسما سل بیمار را گرفته و آنها را در مجاورت مقادیر بسیار بالایی از داروی ملفالان قرار میدهند و سپس مجدداً آنها را به بیمار تزریق میکنند.
 

رادیوتراپی

با این روش میتوان اندازه توده های دردناک استخوانی را کاهش داد.
 

دارو

داروهایی مانند بی فسفونات ها، اریتروپویتین، کورتیکوستروئیدها، داروهای ضد درد و واکسن های مختلف برای کاهش احتمال عفونت در این بیماران استفاده میشود.
 

جراحی

در نواحی از استخوان که آنقدر ضعیف شده که خطر شکسته شدن قریب الوقوع است پزشک جراح اروپد استخوان را با کارگذاری وسایل فلزی در آن تقویت میکند.3
 

عوارض مولتیپل میلوما

عوارض بیماری میلوما شامل موارد زیر است:
 

عفونت های مکرر

سلول های میلوما توانایی بدن در مبارزه با عفونت ها را کاهش می دهند.
 

مشکلات استخوانی

مولتیپل میلوما می تواند روی استخوان های بیمار تأثیر بگذارد و منجر به درد و ضعف استخوان ها و شکستن آن ها شود.
 

کاهش تعداد گلبول های قرمز خون (کم خونی)

از آنجا که سلول های میلوما سلول های خونی طبیعی را جمع می کنند، این بیماری می تواند باعث کم خونی و سایر مشکلات خونی شود.
 

کاهش عملکرد کلیه

مولتیپل میلوما ممکن است در عملکرد کلیه اختلال ایجاد کند و باعث نارسایی کلیه شود. افزایش سطح کلسیم در خون می تواند باعث ضعف استخوان ها و اختلال در عملکرد کلیه ها شود. پروتئین های تولید شده توسط سلول های میلوما می توانند مشکلات مشابهی ایجاد کنند.1
 

مقابله و پشتیبانی

تشخیص سرطان می تواند تکان دهنده و ویران کننده باشد. با گذشت زمان، روش هایی برای مقابله با استرس و عدم اطمینان زندگی با سرطان پیدا خواهید کرد. تا زمانی که دریابید که چه چیزی برای شما بهتر است، سعی کنید:
 

در موردبیماری خود به اندازه کافی یاد بگیرید

در مورد مولتیپل میلوما به اندازه کافی بیاموزید تا بتوانید در تصمیم گیری در مورد درمان و مراقبت خود شرکت کنید. در مورد گزینه های درمانی و عوارض جانبی آن ها از پزشک خود سؤال کنید.
 

یک سیستم پشتیبانی قوی را تشکیل دهید

داشتن یک سیستم پشتیبانی قوی می تواند به شما در مقابله با مسائل و اضطراب کمک کند.
 

اهداف منطقی تعیین کنید

داشتن اهداف به شما کمک می کند تا احساسات خود را کنترل کنید و به شما انگیزه بدهد. اما اهدافی را که احتمالاً نمی توانید به آن ها برسید انتخاب نکنید.
 

برای خود وقت بگذارید

خوب غذا خوردن و استراحت کافی می تواند به مبارزه با استرس و خستگی سرطان کمک کند. همچنین، در صورت نیاز به استراحت بیشتر یا محدود کردن کارهایی که انجام می دهید، برنامه ریزی مناسبی را در نظر بگیرید.2

پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.mendel-lab.com
3.www.iranorthoped.com