امروزه بسیاری از کارشناسان مباحث مهدوی فقدان استراتژی آینده نگرانه و جامع انتظار را به موازات ترویج انتظار عامیانه در مقابل انتظار حکیمانه را آسیب جدی مباحث مهدویت می دانند.
با گذشت زمان ضرورت طرح مباحث محتوایی مهدویت در کشورمان بیشتر نمایان می شود درک این ضرورت وقتی بیشتر جلوه می کند که به انواع انحرافات روی داده در سالیان اخیر پیرامون موضوعات مهدوی بیشتر توجه کنیم .
در حقیقت تنوع حاکم بر فضای منحرف در چگونگی و اهداف طرح مباحث دکترین متعالی مهدویت در داخل و خارج از کشور نشان از حرکات گسترده ای دارد که در صددند به هر طریق ممکن و حتی با روش های آزمون و خطا و مسبوق به سابقه هر طور که می توانند به راه سبز انتظار آسیب بزنند و در این مسیر اغلب با موجه جلوه دادن مسیر و اهداف خود رندانه پیچ های خطرناک اعتقادی را در جریانات خود طراحی می کنند که گرایش بدان عملا” انتظار سازنده را به انحرافی زیانبار دچار خواهد کرد.
جریان سازی های رسانه ای اخیر پیرامون یک لوح فشرده با موضوع مهدویت گرچه دستاوردهای روشنگرانه ای را داشت اما این جریانات بیشتر از آنکه به اطلاعات افزایی مهدوی منجر شوند به انتقام های سیاسی ختم شدند و عملا” بدون توجه به متون پر عمق مهدوی در ظواهر ماجراها مغفول ماندند.
مدتهاست که استفاده از ظرفیت رسانه ای کشور در طرح و پیگیری موضوعات مهدوی محدود در اینگونه جریان های تصنعی و زودگذر مانده است و پس از اندکی باز موضوع مهدویت فراموش می شود تا نیمه شعبان.
خبرنگار سرویس اندیشه آینده روشن در گزارش پیش رو سعی کرده است تا بدور از جنجال های اخیر مهمترین آسیب های پیش روی مهدویت از دیدگاه جمعی از کارشناسان را مورد طرح، نقد و بررسی قرار داده و در این میان اولویت های مد نظر هرکدام از کارشناسان را نیز مطرح کند.
حجتالاسلام و المسلمین محمد کفیلویی استاد حوزه و دانشگاه ارومیه معتقد است بصیرت، دشمن شناسی، شبهه شناسی و حرکت آگاهانه در مسیر دست یابی به جامعه ایدهآل مهدوی را از ضرورت امروز زمان ماست.
او می گوید: انتظار عامیانه، جاهلانه و دگراندیشانه موانع اصلی انتظار حقیقی را شکل می دهد و در این میان برخورد خرافی و سطحی نگری با موضوع ظهور منجی موعود از جمله آسیب های جدی اندیشه مهدوی در عصر حاضر است.
وی می افزاید: زمانی که بصیرت و معرفت حقیقی به فلسفه وجودی مسائل از بین میرود مسلما بسیاری از اندیشههای حیات بحش دین مبین اسلام دستخوش انحرافات و تحریفات جدی خواهد شد از این رو برای مقابله با ورود خرافات به درون اندیشه والای مهدوی ابتدا باید مسلط به بصیرت دینی باشیم ثانیا باید براساس مبانی صریح اسلام و احکام موجود حرکت کنیم و در نهایت مشکلات موجود را شناخته و در برابر آن ایستادگی کنیم و نگذاریم دشمن از خلاءهای موجود در راستای رسیدن به اهداف شوم خود و به دست گرفتن آینده جهان استفاده کند.
به اعتقاد وی انتظار حقیقی باید در تمامی ابعاد رفتاری، گفتاری و عملی فرد منتظر ظهور و تجلی یابد و در حال حاضر دشمن درصدد است با طرح مسائلی چون موانع اقتصادی و سرگرم ساختن مردم به موضوعات پیش پا افتاده اقتصادی و سیاسی جهان را از مسیر حقیقی خود که همانا حرکت برای رسیدن به آیندهای بهتر در زیر لوای منجی موعود حضرت مهدی(عج) است دور سازد.
او در عین حال با اشاره به نقش فرق ضاله و مکاتب خود ساخته در منحرف ساختن اندیشه مهدوی، می افزاید: باید با این مسئله ریشهای، اصولی و کاربردی مقابله شود چراکه جزئی نگری در اندیشه مهدوی آسیبی است که پیامدهای آن به زودی جبران نمیشود.
حجت الاسلام کفیلویی می افزاید: تحریف و انتخاب جانشین برای منجی موعود یکی از راهبردهای دشمن برای انحراف اندیشه مهدوی است و این درحالی صورت می گیرد که تمامی مکاتب انحرافی و ساخته افکار بشری همه در شکل یک مجمع الجزایر متحد برای یارگیری و ایجاد نظامی متحد برای مقابله با اندیشه ظهور منجی موعود حرکت میکنند .
این استاد حوزه و دانشگاه آگاهیبخشی را تنها راهکار مقابله با این حجمه فکری واعتقادی دانسته و کارهای برخی به بهانه ترویج اندیشه مهدویت در جامعه به افراد به ویژه نسل جوان را به مثابه آدرس نادرست دادن تشبیه می کند چراکه به گفته او این امر باعث رواج شهوت پرستی و بی بند وباری اخلاقی و اجتماعی میشود و در این صورت زمانیکه در جامعه مبانی اخلاقی و دینی به خوبی اجرا نشود مسلما ساختار حقیقی جهان برای رسیدن و برپایی حکومتی سراسر عدالت و آزادی در پرتو حضور مبارک منجی موعود حضرت مهدی قائم(عج) با مشکلات جدی مواجه میشود.
نکته اساسی که این کارشناس مهدوی تاکید دارد آن است که باید راهبردهای دشمن را بشناسیم و برای هر یک از آنان راه حلهایی متناسب با شرایط و اقتضائات موجود ارائه دهیم.
اما در اندیشه یونس رنجی یکی دیگز از اساتید الهیات ومعارف اسلامی دانشگاه ارومیه، ترویج انتظار سازنده و دوری گزینی از مباحث عامیانه مهدوی راهکار مقابله با انحرافات است و به اعتقاد او اولین و بارزترین وظیفه منتظران شناخت امامزمان(ع) خود است چراکه دستیابی به سعادت اخروی بدون کسب معرفت و بصیرت دینی نسبت به امام عصر(عج) ناممکن است.
او در تشریح این دیدگاه خود می گوید: انتظار فرج به معنای امید به آیندهای روشن و تحقق ارزشها وخوبیها است و چنین نگاهی به انسانها شور ونشاط حرکت میبخشد وچنین فردی نه تنها خود را از انحرافات اعتقادی دور نگه میدارد بلکه سعی در ساختن جامعه خود نیز دارد و آنچه از تاریخ امتها استفاده میشود این است که مسأله آمدن مصلحی در آخرالزمان، به نام منجی موعود به قدری اصیل است که در اعماق دل ملتها وپیروان همه ادیان الهی قرار گرفته است تا جایی که در طول تاریخ بشریت، انسانها در فراز و فرود و نشیبهای زندگی، پیوسته خود را از یأس وناامیدی بدین وسیله نجات میدادند.
بنا بر اظهارات وی انتظار نیز باعث استقامت مسلمانان در برابر فشارها وسختیها میشود و بدین ترتیب راه برای غلبه و پیروزی آنان هموارتر میگردد و از این رو اولین و بارزترین وظیفه شخص منتظر کسب معرفت نسبت به امامزمان(عج) و حجت خداست که در مقام تکوین و تشریع است یعنی واسطه فیض خدا با مردم و امام امین رازهای خدا است و بدین منظور به آفتاب در پس ابر تشبیه شده است.
به اعتقاد او در مقام تشریع، امام والی و مایه امید جوامع علیالخصوص جوامع اسلامی است چنانکه از امام صادق(ع)روایت شده که شناخت حق تعالی تنها با شناخت امامعصر(عج) هر زمانی میسر است.
او تصریح دارد که تخلق به کرامات اخلاقی دومین وظیفه منتظران حقیقی است یعنی اگر کسی به حقیقت منتظر محبوب خود باشد پیوسته در اندیشه او خواهد بود منتظر واقعی سعی میکند در همه حال به یاد آن بزرگوار باشد و اعمال خود را از انحراف و کجرویها حفظ کند وآنگاه که آمادگی با اهداف متعالی در تعارض باشد آمادگی برای ظهور تدافعی را با تهاجمات نظامی پاسخگو است.
این استاد دانشگاه ارومیه می گوید: انتظار پویایی و تلاش در همه جنبهها را در پی دارد و منتظر واقعی با درک صحیح معنای انتظار میکوشد زمینه ظهور امامزمان(عج) را تقویت کند بنابراین هم به اصلاح خویش پرداخته و هم در اصلاح جامعه میکوشد به رغم برخی پندارها که تشکیل حکومت مهدوی را بازگشت به شیوه زندگی اولیه میدانند عصر نورانی ظهور مبارکش، دوران شکوفایی بشر در صنعت وتکنولوژی وتوسعه همه جانبه است فقط بین این حکومت مهدوی و حکومت جهانی تفاوتی بنیادین است.
حجت الاسلام و المسلمین سید رضی موسوی شکوری امام چمعه خوی و رئیس حوزه های علمیه این شهر نیز موضوع مخالفان امام عصر (عج) را پر اهمیت می انگارو از این رو طی چند سرفصل به بررسی و معرفی ویژگی های مخالفان می پردازد و می گوید: مخالفان امام در مخالفت خود در دو مرحله اقدام می کنند اول اخلال در مقدمات انقلاب و دوم تلاش در نابودی آن بعد از پیروزی.
او تصریح دارد که مخالفان حضرت حجت(عج) بر دو گروه هستند گروه نخست کسانیکه از ابتدا مخالفت می کنند و دوم اشخاصی که ابتدا موافق بوده لکن بعداً به مخالفت می پردازند آنچنانکه امام صادق (ع) :می فرمایند ، اذا خرج القائم (عج) خرج من هذا الامر من کان یری من اهله بدین معنی که زمانیکه قائم (عج) قیام می فرماید عده ای از کسانیکه به نظر میرسید موافق آن بزرگوار بودند علیه او مبارزه می کنند.
به عقیده امام جمعه خوی کافران و مشرکان نخستین مخالفان مهدویتند چراکه به گفته او از روایات استفاده می شود در آخر الزمان کافران ادعای سرکردگی جهان را می کنند و در مقابل انقلاب آن حضرت صف آرایی می نمایند ، امام صادق (ع) فرمود ، اذا خرج القائم لم یبق مشرک بالله العظیم و لا کافر الا کره خروجه ، یعنی زمانیکه آن حضرت قیام می کنند همه مشرکان و کافران به مخالفت می پردازند.
بنا بر گفته های او منافقان ذومین گروه از مخالفان دکترین متعالی مهدویت را تشکیل می دهند چراکه منافقان ابتدا تلاش خواهند کرد تا پست هایی را اشغال کرده و خود را موافق نشان دهند ، ولی در نهایت با امام زمان (عج) درگیر می شوند و در تائید این نکته امام باقر (ع) می فرماید ، وقتی امام به کوفه می رسد۱۰ هزار نفر در خارج کوفه با ایشان به جنگ می پردازند بعد از شکست ، امام داخل کوفه می شود ، ثم یدخل الکوفه فیقتل بها کل منافق مرتاب و یهدم قصورها ، یعنی سپس داخل کوفه شده و تمامی منافقین را به قتل رسانده و قصرهایشان را نابود می سازد.
بنا بر اظهارات حجت الاسلام شکوری، جموداندیشان گروه بعدی از مخالفان حضرت مهدی (عج) هستند چراکه مدام در جامعه اسلامی بودند کج اندیشانی که به نام دین در برابر دین قرار گرفتند همانگونه که محمد بن مسلم از امام صادق (ع) نقل می کند ، قال لم یکن رسول الله (ص) یصوم فی السفر تطوعاً و لا فریضة یکذبون علی رسول الله (ص) نزلت هذه الآیة (فمن کان منکم مریضاً او علی سفر فعدة من ایام اخر) و رسول الله بکراع الغمیم (موضع بین مکه و المدینة)عند صلاة الفجر فدعا رسول الله (ص) باناء فشرب فامر الناس أن یفطروا قال قوم: قد توجه النهار و لو صمنا یومنا هذا فسماهم رسولالله (ص) العصاة ، در زمان امیرمؤمنان (ع) نیز خوارج چنین بودند چون خوارج در ظاهر اهل عبادت و تهجد بودند و به قدری عبادت کرده بودند که پیشانیشان پینه بسته بود ولی در عین حال در یکنصفه روز امیرمؤمنان (ع) همه آنان را از دم تیغ گذراند و بعد فرمود: من بودم که چشم فتنه را کور کردم.
امام جمعه خوی در این ارتباط می افزاید: از امام صادق (ع) روایت شده که فرموده اند ف ان قائمنا اذا قام إستقبل من جهلة الناس أشد مما إستقبله رسول الله (ص) من جهال الجاهلیة فقلت: و کیف ذلک؟ قال: إن رسول الله (ص) اتی الناس و هم یعبدون الحجرة … و الخشب المنحوتة و إن قائمنا اذا قام اتی الناس و کلهم یتاول علیه کتاب الله و یحتج علیه به ، یا باز امام صادق (ع) خطاب به شیعیان و پیروان خود فرمود ف یحدثکم بحدیث لا تحتملونه و تخرجون علیه فتقاتلونه فیقاتلکم فیقتلکم ، یعنی سخنان او را تحمل نمی کنید و بر علیه او (امام عصر) قیام کرده و جنگ می کنید و او نیز با شما جنگ خواهد کرد و در نهایت شما را خواهد کشت.
به زعم این کارشناس دینی راحت طلبان گروه دیگر از مخالفان قائم آل محمد(عج) را تشکیل می دهند چراکه انسانهای راحت طلب دارای ویژگی ها و خصوصیات زیر هستند:
۱- موضوعات و پدیده های پیرامونی را به نفع خود توجیه می کنند
۲- دین را به گونه ای تفسیر می کنند که با رفاه خودشان در تزاحم نباشد
۳- به دنبال احکام ساده و بدون دردسرمی روند که دنیای آنها به خطر نیافتد
۴- در مواجهه با موضوعاتی مانند مبارزه ، جهاد ، امر به معروف و نهی از منکر به تقیه متوسل می شوند.
مرجع : خبرگزاری آینده روشن