تطبیق هایی که کرده اند در حکم توقیت است و توقیت حرام است

تطبیق هایی که کرده اند در حکم توقیت است و توقیت حرام است.

آیت الله شیخ علی کورانی با تکذیب اظهارات منتسب به ایشان درباره سید خراسانی، شعیب ابن صالح و… در فیلم ” ظهور بسیار نزدیک است” از سوء استفاده دست اندرکاران این مستند از بیانات ایشان انتقاد کرد.

به گزارش آینده روشن، سایت خبری خبرآنلاین گفت و گویی با آیت الله شیخ علی کورانی درباره اظهارات منتسب به ایشان درباره سید خراسانی، شعیب ابن صالح و… در فیلم ” ظهور بسیار نزدیک است” انجام داده اند که متن آن بدین شرح است:

محمدرضا اسدزاده – کارگردان و دست اندرکاران فیلم “ظهور بسیار نزدیک است” یک ماه است که با تمام توان سعی کرده اند اظهارات این فیلم را مستقیما به تحقیقات علمی آیت الله شیخ علی کورانی نسبت بدهند. پس از اعتراض تند مراجع قم به تولید و توزیع فیلم “ظهور بسیار نزدیک است” و تکذیب چهره های مختلفی که تولید کنندگان از نام های آنها سوء استفاده کرده اند، این “علی اصغر سیجانی” کارگردان فیلم بود که در گفت و گو با خبرآنلاین تا توانست از نام شیخ علی کورانی بهره گرفت تا این فیلم سیاسی را مستند علمی جلوه دهد.

سیجانی در قسمتی از گفت و گوی خود با خبرآنلاین تاکید کرده بود: ” ما محققی مثل علامه کورانی را داریم که در کتاب عصر ظهورش تطبیق را بارها انجام داده … ایشان گفتند که تطبیق اشکال ندارد…. ” او در جای دیگری از گفته هایش تصریح می کند:” ما هیچ دلیل روایی و عقلی نداریم که نباید تطبیق صورت بگیرد.” و از سویی اظهار کرده است : ” کتاب عصر ظهور نوشته علامه کورانی که از برجسته ترین اندیشمندان مباحث مهدوی است، یکی از منابع اصلی ما در ساخت این مستند بوده است. … کمتر کسی مانند علامه کورانی وجود دارد که تمام عمر علمی خود را صرف این موضوع تخصصی کرده باشد و قطعا ایشان بهتر می توانند در این زمینه اظهار نظر کنند….”

ابتدا تا انتهای کتاب “عصر ظهور” نوشته ” آیت الله شیخ علی کورانی” را که خواندیم، هیچ اثری از مصادیق و تطبیق دادن های مدل این سی دی نیافتیم.

همچنین در گفت وگوی منتشر شده با استاد کورانی توسط سایت ظهور نیز ایشان هیچگونه تصریحی بر مصادیق نداشته اند. مصاحبه شونده می پرسد:” آیا انطباق احتمالی نشانه های روایی شعیب بر دکتر احمدی نژاد امکان پذیر است؟ با توجه به اینکه ایشان مکررا بشارت نابودی اسرائیل را می دهند و همچنین بشارت های ایشان بر بسیار نزدیک بودن ظهور و تحقق وعده های الهی در سال های آینده ، این انطباق تا چه اندازه امکان پذیر است؟”جواب جناب کورانی به این سوال یک کلمه و واژه مرسوم طلبگی است : “ان شاء الله”

بعد سیجانی کنار این جواب در پرانتزی توضیح داده : ( قابل ذکر است که ذکر ” ان شاالله ” و تایید ضمنی و احتمالی شعیب بودن دکتر احمدی نژاد توسط محقق محتاط و دقیقی مانند علامه کورانی بسیار قابل تامل ، مهم و پرمعنا می باشد )

این ها بود که در ادامه روشنگری در خصوص این مستند سیاسی غیرعلمی، راهی قم شدیم تا از نزدیک با استاد کورانی دیدار و گفت و گو کنیم. روحانی ای که متولد جنوب لبنان است، در نجف درس خوانده و شاگرد آیت الله خویی و آیت الله شهید صدر بوده است. او از آنجا که به زبان انگلیسی و عربی و نیز استفاده از کامپیوتر مسلط بوده، در سال ۱۳۶۹ با دعوت آیت الله گلپایگانی به ایران آمد تا مرکز معجم فقهی را در مدرسه بزرگ تاسیس کند. این محقق علوم اسلامی پس از آن با ایجاد بنیاد معارف اسلامی، به تالیف مجموعه معجم احادیث امام مهدی (عج) پرداخت که تاکنون ۸ جلد آن منتشر شده است. از این استاد حوزه بیش از ۵۰ جلد کتاب به زبان های مختلف منتشر شده است. دیدار ما با او در “مرکز المصطفی” بیش از ۳ ساعت به طول انجامید. دیداری که در آن به بحث و بررسی احادیث ظهور و مسائل مطرح از سوی دست اندرکاران سی دی “ظهور بسیار نزدیک است”، پرداختیم.

بخشی از گفت وگوی گروه اندیشه خبرآنلاین را با این محقق مهدویت و عصرظهور می خوانید:

کورانی:

در کتاب “عصرظهور” که امروز مورد استناد و تاکید دست اندرکاران سی دی ظهور شده است، شما اساسا به تحلیل و بررسی منابع احادیث تاکیدی نداشته اید و بیشتر سعی کرده اید تا احادیث را جمع آوری کنید. این درست است؟

بله. اما برای ما منابع درجه اول با درجه دوم و درجه سوم مشخص است. آنجا که قطعی بوده، گفته ام.

اما خواننده کتاب خیلی با اینکه کدام حدیث از منابع درجه اول است یا کدام حدیث از منابع غیر موثق نقل شده روبرو نمی شود؟ شما فقط ذکر منابع کرده اید که فلان حدیث از منبع “غیبت طوسی” است یا حدیث دیگری از منبع”بشارت الاسلام” و همچنین دیگر منابع. مخاطب کتاب از کجا باید صحیح یا غیر صحیح بودن حدیث را تشخیص بدهد؟

درست است اما می دانید که احادیث کتاب “غیبت طوسی” درجه اول است. کتاب “قول المختصر” درجه دوم است و کتاب “بشارت الاسلام” متعلق به متاخرین است که احادیثش درجه سه است که جمع آوری شده است. اما منابع صحیح و اصلی ما “کمال الدین” صدوق و “غیبت الطوسی” و”غیبت النعمانی” هستند که منابع شیعی هستند.

اما شما در کتابتان، احادیثی نقل کرده اید که منبع آن ها به کتاب” ابن عساکر” برمی گردد که اساسا معتبر نیست.

بله. خب تاریخ موید است. تاریخ ابن عساکر هفتاد جلد است. انواع دارد. من برخی را موید آورده ام. ما یک حدیث از اهل بیت می آوریم بعد برای تاییدش از این کتاب می آوریم. به اصطلاح به عنوان کمکی می آوریم.

جناب استاد! ببینید مثلا روایات “اخنس مصر” در کتاب “ابن عساکر” که پیشامدهای کشور مصر در آخرالزمان گفته می شود و دست مایه برخی اظهارات این آقایان در سی دی ظهور شده، اصلا سندیت ندارند و حتی مرحوم علامه عسگری که عالم بزرگ رجالی هم بودند، این احادیث را معتبر نمی دانستند. آیا شما این احادیث را قبول دارید یا صحیح می دانید؟

من هم مستند نمی دانم. فقط آورده ام و گفته ام که روایتی هست. من اینگونه احادیث را نیاوردم به عنوان اینکه اعتقاد دارم. گفته ام که روایتی هست به عنوان اخنس مصر. در این کتاب، سیاق حرف مرا نگاه کنید. ضمن اینکه تطبیق هم نمی شود. اما کاری که در این سی دی کرده اند تطبیق می کنند که غلط است.

اینجا به انطباق احادیث اشاره کردید که بحث اصلی ما هم همین است که در گفت و گویی هم آقای کارگردان به نقل از شما گفته اند که تطبیق را صحیح می دانید. اساسا اگر از مستند بودن یا نبودن احادیث ظهور بگذریم، شما بحث این تطبیق دادن ها را که هدف این سی دی ظهور هم همین تطبیق هاست، چگونه می بینید؟ آیا به نظر شما کاری که در سی دی ظهور در مورد این تطبیق دادن ها شده، درست است؟ چه به جهت سبک و سیاق و چه به جهت علمی و معرفت دینی.

نه. به هیج وجه کاری که در این سی دی کردند درست نیست. از من پرسیدند، گفتم اگر به عنوان رجا و امیدواری شخصی شماست، ایرادی ندارد. اما اینکه اینگونه به عنوان قطعیت آورده اند، درست نیست. این کاری که کرده اند تعیین است و تعیین به معنای توقیت و وقت معین کردن است و این اصلا حرام است. چون توقیت، منهی عنه است. اهل بیت نهی کرده اند که کسی برای ظهور وقت معین کند یا مصداق معرفی کند.

پس شما این تطبیق هایی را که در این سی دی به نام شما هم مطرح می کنند، تایید نمی کنید؟

نه من اصلا تایید نمی کنم. من می خواستم بیانیه بدهم که تایید نمی کنم. تطبیق هایی که کرده اند در حکم توقیت است و توقیت حرام است. حتی ما داریم در احادیث کسی که وقت معین می کند لعن شده است. پس من چطور به خودم اجازه می دهم که این گونه تایید کنم یا تطبیق کنم.

حضرت آقای کورانی در مصاحبه ای که اینها با شما در سایتشان منتشر کرده اند، اجازه بدهید عین متن را برای شما بخوانم. سوال کننده از شما می پرسد” آیا انطباق احتمالی نشانه های روایی شعیب بر دکتر احمدی نژاد امکان پذیر است؟ با توجه به اینکه ایشان مکررا بشارت نابودی اسرائیل را می دهند و همچنین بشارت های ایشان بر بسیار نزدیک بودن ظهور و تحقق وعده های الهی در سال های آینده ، این انطباق تا چه اندازه امکان پذیر است؟” و بعد شما یک کلمه جواب داده اید: ان شاء الله. بعد این آقای مصاحبه کننده حتی کاری کرده و در مصاحبه خودش پرانتز باز کرده و اینگونه توضیح داده (قابل ذکر است که ذکر ” ان شاالله ” و تایید ضمنی و احتمالی شعیب بودن دکتر احمدی نژاد توسط محقق محتاط و دقیقی مانند علامه کورانی بسیار قابل تامل ، مهم و پرمعنا می باشد ) نظرتان درباره این مصاحبه با شما که در سایت همین گروه آمده است، چیست؟

غلط است. قطعا سوء استفاده کرده اند. من گفته ام ” ان شاء الله” آخر این جواب یعنی تایید است؟ ان شاء الله به دو معنی است. یکی معنی شرط است. یکی معنای رجاء و امید است. یک کلام طلبگی است. نه جواب علمی است. نه پاسخ حدیثی و روایی است. نه سند آورده ام. این “ان شاء الله” که جواب تطبیق نمی شود.

من تاکید کرده ام که تطبیق درست نیست. اینها خودشان هم می دانند که این تطبیق ها درست نیست. اینها بعد از این کاری که کردند دو گروه ساخته اند. یک عده در تایید و یک عده در مخالفت. حالا می خواهند از ما سوء استفاده کنند.

خب شما چرا به عنوان یک محقق اهل علم اجازه می دهید از شما سوء استفاده بشود؟

من چه کار کنم. یک سوال کرده اند، من یک جمله طلبگی گفته ام ” ان شاء الله” این یعنی تایید یا یعنی تطبیق؟ یعنی حرف علمی مستند؟

چرا اگر قبول نداشتید تاکنون علیه کاری که کردند چیزی ننوشتید یا تکذیب نکردید؟

نوشتم. اما خواستم منتشر کنم آمدند گفتند منتشر نکنید. من هم متوقف کردم. بنویسیم سوء استفاده می کنند. ننویسیم سوء استفاده می کنند. والله چه کنیم.

اما همین کلمه “ان شاء الله” شما به عنوان یک محقق اهل علم، الان دستمایه سیاسی کاری آقایان قرار گرفته است. به نظر شما این تطبیق ها که حالا به اسم شما هم هست آیا به اصل مفاهیم ظهور آسیب نمی زند؟

من گفتم ان شا الله. اما تنها جواب من ان شاء الله نیست. خودشان معنی کرده اند که این جواب تاییدی باشد. شما شیوه سوال کردن را ببینید. گفتند احتمالش هست؟ من گفتم ان شاء الله. خب احتمال مطلق که اشکال ندارد. این جواب که تایید تطبیق دادن نیست. من اساسا با تطبیق دادن مخالفم. این کار را نفی کرده ام. البته این تطبیق ها را عده ای عوام شاید باور کنند اما خواص و اهل علم می دانند که این طور نیست.

یعنی شما رسما نفی می کنید؟

قطعا نفی می کنم.

پس تطبیق های دست اندرکاران سی دی ظهور مورد تایید شما نیست؟

نه. من اصلا نمی شناسم اینها کی هستند. از نظر علمی کار اینها مذموم است. اینها کار علمی نکردند. کار تطبیق قطعی و جزمی کردند که تطبیق ها هم درست نیست. گفته اند سفیانی یعنی ملک عبدالله. با وجودی که سفیانی حاکم سوریه است از نسل ابوسفیان. گفته اند یمانی یعنی سید حسن نصرآلله. خب. سید حسن در عراق است با وجود اینکه یمانی در خود یمن خواهد بود نه در لبنان، نه در عراق. بعد تطبیق کرده اند که خراسانی یعنی مقام معظم رهبری . شعیب ابن صالح یعنی رئیس جمهور آقای احمدی نژاد. این تطبیق ها را نمی شود قبول کرد. تطبیق قطعی و تعیین این معنی اش توقیت یا وقت تعیین کردن است. این یعنی زمان ظهور حضرت را معین کردن. ما در احادیث صحیح و متواتر اهل بیت داریم که این کار حرام است و روایات کسانی که این کار را می کنند لعن کرده اند.

البته من گفتم به عنوان امید که این انقلاب منجر به ظهور حضرت امام زمان صلوات الله علیه می شود ، این اشکال ندارد. به عنوان امید است اما تعیین و تطبیق علمی و صحیح نیست.

می دانید که نام سی دی را هم گذاشته اند” ظهور بسیار نزدیک است”. در این کلمه “بسیار” هم خودش به نوعی اشاره به زمان آینده نزدیک و قریب به این زمان ما را دارد. یعنی شما در آثارتان درباره این تعیین و تطبیق اشخاص چیزی ننوشتید؟ یعنی از نظر شما نادرست است؟

حتما. اشخاصی را که در سی دی نامشان برده شده خودشان تکلیفشان را می دانند که چه بگویند. اما من نه در کتابم و نه در سخنانم هیچ کس یا هیچ وقتی را تعیین نکرده ام و این کار را حرام می دانم. تاکید می کنم تطبیق شخصیت هایی مثل یمانی، خراسانی، شعیب ابن صالح و کسانی که حضرت را همراهی می کنند و تطبیق و معین کردن اینها به شیوه قطعی به اعتقاد من کار حرامی است. چرا؟ چون موجب توقیت و وقت معین کردن می شود. از نظر علمی، غیر علمی و از نظر شرعی حرام است.

اجازه بدهید به عنوان آخرین سوال یک بحث دیگر هم در همین رابطه مطرح است. آقای جعفریان که از محققان تاریخ اسلام هستند در مقاله ای آورده اند که علامه مجلسی هم این تعیین مصداق را انجام داده اند و از علامه مجلسی نقل کرده اند که دولت صفویه مقدمه دولت امام زمان است. نظر شما در این باره چیست؟ و اگر به قول شما این تطبیق ها حرام است پس آیا علامه مجلسی، کار حرام کرده است؟

این طور نیست. سخن علامه مجلسی هم از روی رجاء و امیدواری بوده است. این سخن از روی رجاء گفته شده نه اینکه قصد تطبیق و توقیت داشته باشد. اظهار امیدواری کرده اند که ان شاء الله مقدمه زمان ظهور باشد. حتی ابن طاووس هم – خدا رحمتش کند- شبیه این را دارد. اما او حتی خودش را می گوید که آماده کننده ظهور است. اینکه خودش را گفته به معنای امید است. نه تطبیق و تعیین.

با تشکر از فرصتی که به ما دادید، در پایان اگر سخنی دارید بفرمایید؟

از شما که زحمت کشیدید تا اینجا آمدید تشکر می کنم. اجازه ندهید با فکر عوام بازی کنند. این کارها را نفی کنید. اسلام با حرف و سخن عقلی و منطقی و علمی پیش رفته و پیش خواهد رفت. .