تفسیر به رأی
حدیث میفرماید: کسی که با رأیش قرآن را تفسیر کند هر چند به حقیقت پی ببرد ولی اجر و ثوابی نخواهد داشت و اگر خطا کند گناه آن به گردن خودش است. منظور از تفسیر به رأی چیست؟ تفسیر به رأی یعنی این که انسان برای
نویسنده: سیدمحمد عبداللهزاده
امام صادق (علیه السلام) میفرمایند: «مَن فَسَّرَ القُرآنَ بِرأیِهِ فَأصابَ لم یُوجَر، وَ اِن أخطَأَ کانَ إثمُهُ عَلَیهِ؛ کسی که قرآن را به رأی خود تفسیر کند و تفسیرش درست باشد مأجور نیست و اگر نادرست باشد گناهش به گردن اوست.» (1)
قرآن مهمترین سند اسلام و مهمترین وسیله رابطهی ما با خداست. در اسلام چیزی با اهمیتتر از قرآن نداریم، قرآن کلام خداست و همان طوری که ذات خداوند نامتناهی است کلام خدا هم نامتناهی است. دریای بیکرانی است که عمق آن حدی ندارد و هر چه در آن اندیشه کنیم به انتها نخواهیم رسید. بنابراین هر کدام از ما به اندازهی پیمانهی وجودی و فهممان از آن بهره میبریم.
حدیث میفرماید: کسی که با رأیش قرآن را تفسیر کند هر چند به حقیقت پی ببرد ولی اجر و ثوابی نخواهد داشت و اگر خطا کند گناه آن به گردن خودش است. منظور از تفسیر به رأی چیست؟ تفسیر به رأی یعنی این که انسان برای پیشداوری خود از قرآن شاهدی بیاورد، مثلاً در مورد مسألهای تحقیق میکند و برای اینکه نظر خاص خودش را اعمال کند در قرآن جستجو میکند و برای موضوع بحث خود شاهدی پیدا میکند؛ در هر حال منظور او این نیست که از قرآن چیزی بفهمد و هادی خود قرار دهد. بسیاری از مذاهب انحرافی که در جامعه به وجود آمده به دلیل همین پیش داوریها دربارهی قرآن بود که به جای این که خود را بر قرآن عرضه کنند، قرآن را بر خود عرضه میکنند؛ در صورتی که باید ببینیم قرآن چه میگوید نه اینکه ما چه میگوییم.
امید داریم که همهی ما عامل به قرآن باشیم و مورد شفاعت آن در روز قیامت قرار گیریم.
قرآن مهمترین سند اسلام و مهمترین وسیله رابطهی ما با خداست. در اسلام چیزی با اهمیتتر از قرآن نداریم، قرآن کلام خداست و همان طوری که ذات خداوند نامتناهی است کلام خدا هم نامتناهی است. دریای بیکرانی است که عمق آن حدی ندارد و هر چه در آن اندیشه کنیم به انتها نخواهیم رسید. بنابراین هر کدام از ما به اندازهی پیمانهی وجودی و فهممان از آن بهره میبریم.
حدیث میفرماید: کسی که با رأیش قرآن را تفسیر کند هر چند به حقیقت پی ببرد ولی اجر و ثوابی نخواهد داشت و اگر خطا کند گناه آن به گردن خودش است. منظور از تفسیر به رأی چیست؟ تفسیر به رأی یعنی این که انسان برای پیشداوری خود از قرآن شاهدی بیاورد، مثلاً در مورد مسألهای تحقیق میکند و برای اینکه نظر خاص خودش را اعمال کند در قرآن جستجو میکند و برای موضوع بحث خود شاهدی پیدا میکند؛ در هر حال منظور او این نیست که از قرآن چیزی بفهمد و هادی خود قرار دهد. بسیاری از مذاهب انحرافی که در جامعه به وجود آمده به دلیل همین پیش داوریها دربارهی قرآن بود که به جای این که خود را بر قرآن عرضه کنند، قرآن را بر خود عرضه میکنند؛ در صورتی که باید ببینیم قرآن چه میگوید نه اینکه ما چه میگوییم.
امید داریم که همهی ما عامل به قرآن باشیم و مورد شفاعت آن در روز قیامت قرار گیریم.
پینوشتها:
1. بحارالانوار، ج92، ص 110.
منبع مقاله :
عبداللهزاده؛ محمد، (1393)، گفتار معصومین (ع)، قم: انتشارات امام علی بن ابی طالب (ع)، چاپ سوم.