جرم گوش

جرم گوش (earwax) یا سرومن (cerumen) ماده‌ای متمایل به زرد داخل مجرای گوش است که از غده سباسه در مجرای گوش ترشح می‌شود.

جرم گوش پوشش مجرای گوش را چرب، تمیز و محافظت می‌کند. این کار را با دفع آب، به دام انداختن خاک و جلوگیری از ورود حشرات، قارچ‌ها و باکتری‌ها به مجرای گوش انجام می‌دهد.

جرم گوش عمدتا از لایه‌های پوست تشکیل شده است.

آن شامل:

کراتین: 60 درصد

اسیدهای چرب اشباع‌شده و اشباع‌نشده با زنجیره بلند، اسکوالین (squalene) و الکل؛ 12-20 درصد

کلسترول: 6-9 درصد

جرم گوش کمی اسیدی است و خاصیت ضدباکتریایی دارد. بدون جرم گوش، مجرای گوش خشک، مرطوب و مستعد ابتلا به عفونت می‌شود.

با‌ وجود این، هنگامی که جرم گوش جمع می‌شود و یا سفت می‌شود، می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی از جمله کم شنوایی شود.1
 

علائم جرم گوش چیست؟

جرم گوش در صورت تجمع آزار دهنده است و افزایش آن می تواند باعث بدتر شدن و آسیب رساندن به بافت های حساس گوش شود.

تجمع بیش از حد جرم گوش می تواند یک پلاتین ایجاد کرده و باعث انسداد آن شود. انسداد گوش ممکن است دردناک باشد و بر شنوایی تأثیر بگذارد.

انسداد موم گوش می تواند منجر به بروز علائم زیادی شود، از جمله:

خارش

گوش درد

عفونت گوش

احساس پری در گوش

وزوز گوش که صدای زنگ زدن در گوش است.

سرفه، به دلیل فشار ناشی از انسداد، باعث تحریک عصب در گوش می شود.

سرگیجه یا احساس عدم تعادل که می تواند منجر به سرگیجه شدید و حالت تهوع شود.

هنگام تلاش برای پاک کردن جرم گوش، هرگز نیازی نیست چیزی را درون گوش خود قرار دهید. قرار دادن گوش پاک کن و سایر اشیاء در گوش می تواند موم گوش را بیشتر به داخل کانال فشار دهد و مشکل را بدتر کند.2

علل ایجاد جرم گوش

برخی از افراد مستعد تولید بیش از حد جرم گوش هستند. با این حال، جرم اضافی به طور خودکار منجر به انسداد نمی‌شود. در حقیقت، شایع‌ترین علت انسداد کانال گوش، درمان‌های خانگی برای خارج کردن جرم گوش است. استفاده از گوش پاک کن پنبه‌ای، شمع یا سایر اشیا می‌تواند جرم را در کانال گوش به عقب هل دهد و انسداد ایجاد کند.

همچنین در صورت استفاده مکرر از هدفون، احتمال تولید جرم نیز بیشتر است. آنها می‌توانند سهواً مانع از بیرون آمدن جرم گوش شوند و باعث انسداد شوند.
علائم ایجاد جرم گوش شامل موارد زیر است:

· کم شنوایی ناگهانی یا جزئی، که معمولاً موقتی است

· زنگ زدن یا وزوز گوش است

· احساس پر بودن در گوش

· درد گوش

ایجاد جرم گوش غیرمترقبه می‌تواند منجر به عفونت شود. که علائم زیر را ایجاد می‌کند:

· درد شدید در گوش

· درد گوش که فروکش نمی‌کند

· ترشح از گوش

· تب

· سرفه

· کم شنوایی مداوم

· بویی از گوش شما می‌آید

· سرگیجه

توجه به این نکته ضروری است که کاهش شنوایی، سرگیجه و گوش درد دلایل زیادی دارد. اگر هر یک از این علائم مکرر است به متخصص مراجعه کنید. ارزیابی کامل شنوایی می‌تواند در تعیین اینکه آیا این مشکل ناشی جرم گوش باشد، کمک می‌کند.3
 

عوامل خطر

برخی از افراد نسبت به سایرین مشکل بیشتری با جرم گوش دارند. این افراد معمولا یکی از ویژگی‌های زیر را دارند:

افرادی که مجرای گوش آن‌ها باریک است یا کاملاً تشکیل نشده است

افرادی که مجرای گوش‌شان خیلی مو دارد

افراد مبتلا به استئوما (Osteoma) یا رشد خوش‌خیم استخوان که در قسمت خارجی مجرای گوش وجود دارد

کسانی که بیماری پوستی خاصی دارند، مانند اگزما (eczema)

افراد مسن‌تر، زیرا جرم گوش با افزایش سن، خشک و سفت‌تر می‌شود و این باعث افزایش احتمال فشردگی و تجمع جرم گوش می‌شود

مبتلایان به عفونت‌های مکرر گوش و جرم گوش فشرده (impacted earwax)

افراد مبتلا به لوپوس یا سندرم Sjogren

افرادی که مشکل یادگیری دارند، اغلب دچار مشکلات جرم گوش هستند، اما دلیل این امر نامشخص است.1
 

درمان پزشکی جرم گوش چیست؟

اگر درمان های خانگی جواب نداد، باید به یک پزشک مراجعه کنید. پزشک برای معاینه گوش از ابزار پزشکی به نام اوریسکوپ یا اتوسکوپ استفاده می کند. آنها بر اساس تجمع موم گوش، آن را مورد بررسی قرار می دهند و سپس دارو تجویز می کنند.

جرم گوش معمولاً به خودی خود برطرف می شود. تنها در صورت انسداد موم گوش، باعث درد یا کاهش شنوایی می شود. در این موارد درمان ضروری است؛ و احتمالا پزشک ً جرم گوش را برمی دارد.

چندین روش که معمولا پزشک از آن برای معالجه جرم گوش استفاده می کند، عبارتند از:

قطره گوش

پزشک از قطره گوش برای نرم کردن موم و برداشتن آسان تر آن استفاده می کند. فرد مبتلا به لاله گوش سوراخ دار یا عفونت گوش فعال نباید از قطره گوش استفاده کند.
 

شست و شوی گوش

اگر قطره گوش موثر نباشد، پزشک ممکن است روشی را توصیه کند که به شست و شوی گوش معروف است. پزشک جریان آب را با فشار زیاد به مجرای گوش وارد می کند تا موم و پلاگین خارج شود.

در گذشته پزشکان برای شست و شوی گوش از سرنگ فلزی استفاده می کردند که خطر کمی آسیب دیدگی وجود داشت؛ اما اکنون، دستگاه های شستشوی الکترونیکی گوش وجود دارد که با کنترل دقیق جریان آب به داخل کانال گوش در دمای بدن، گوش را شست و شو می دهند.

کنترل فشار، فشار اولیه را تا حد ممکن پایین نگه می دارد. برای اطمینان از رسیدن مایعات به هر قسمت از مجرای گوش، ممکن است لازم باشد گوش را در زوایای مختلف نگه دارید. اگر فرد به شدت تحت تأثیر موم گوش قرار گرفته باشد، ممکن است لازم باشد پزشک طی مراحل آبیاری چندین بار داخل گوش را با اوریسکوپ نگاه کند. آبیاری گوش دردناک نیست، اما ممکن است آب به داخل گوش سرازیر شود.

گاهی اوقات ممکن است فرد علائم دیگری را گزارش کند، در این صورت پزشک ممکن است تحقیقات بیشتری را برای بررسی وجود عفونت انجام دهد.

در صورت عدم موفقیت، پزشک ممکن است بیمار را به متخصص گوش، حلق و بینی (گوش و حلق و بینی) ارجاع دهد.2
 

درمان‌های خانگی

یک راه برای از بین بردن جرم گوش اضافی در خانه، تمیز کردن قسمت بیرونی گوش با لیف است.

از طرف دیگر، داروساز می‌تواند در مورد درمان‌های مناسب بدون نسخه شما را راهنمایی کند.

افراد همچنین می‌توانند با استفاده از راه‌حل‌های زیر که معمولا در داروخانه‌ها در دسترس هستند، استفاده کنند:

پراکسید هیدروژن، ضدعفونی‌کننده ملایمی است که برای تمیز کردن زخم‌ها مفید است

روغن کودک، روغن بادام یا روغن زیتون

گلیسرین

روغن معدنی

برای استفاده از قطره‌های گوش، افراد باید سر خود را کج کنند تا گوش به سمت بالا قرار گیرد، یک یا دو قطره بریزید و 2-1 دقیقه در این حالت صبر کنید. سپس باید سر خود را کج کنند به‌طوری‌که گوش رو به پایین باشد تا اجازه دهد مایع خارج شود.

اگر افراد این کار را دو بار در روز انجام دهند، معمولا ظرف 2 هفته جرم گوش بیرون می‌آید. معمولا درحالی‌که فرد در خواب است، جرم‌ها به‌تدریج بیرون می‌آیند.

هرگز نباید از گوش پاک‌کن یا کالای دیگری استفاده کنید که جرم گوش را بیرون بیاورید. وارد کردن اشیا داخل مجرای گوش می‌تواند به بافت‌های حساس در گوش آسیب برساند و وضیعت را بدتر کند.3

پینوشتها
1.www.samaksaee.com
2.www.pezeshket.com
3.www.mehrnews.com