نقش خوش اخلاقی در رزق و روزی انسان

انسان برای به دست آوردن رزق و روزی تلاش و کوشش فراوان می کند، اما اگر برای به دست آوردن رزق فقط اسباب ظاهری و مادی آن را مدنظر قرار دهد و از عوامل معنوی آن غفلت کند ممکن است علاوه بر کم شدن رزق، دچار مشکلات دیگری نیز بشود. چنانچه به آموزه های قرآن کریم و اهل بیت (علیهم السلام) توجه کند خواهد دید که علاوه بر عوامل مادی و ظاهریِ رزق، به اسباب معنوی آن نیز نیازمند است، لذا در زندگی خود باید به امور معنوی نیز بپردازد و رزق و روزی خود را در اسباب مادی محدود نداند. رزق انسان به وسیله اسباب مختلف معنوی می تواند افزایش یابد، یکی از آن اسباب، خوش اخلاقی است. حضرت امام جعفر صادق (علیه السلام) می فرمایند: “حُسْنُ الْخُلْقِ مِنَ الدّینِ وَهُوَ یَزیدُ فِى الرِّزْقِ”، “حسن خلق جزئى از دین است و روزى را زیاد مى‌کند”.[1]

سوء استفاده دشمن از نیازهای طبیعی انسان

از آنجا که دشمن، دشمن است نه دوست، هرگز به فکر خدمت، حفظ حقوق، آسایش، آرامش و رفاه بشر نیست و به هیچ وجه نمی تواند چنین خدماتی به انسان ها کند، زیرا کفر، نفاق و دشمنی او فقط برای اغوای فکر مردم، غارت کردن اموال آنها و به یغما بردن امکانات، آرامش و آسایش حقیقی انسان هاست. اساساً اهداف او کاملاً در جهت خلاف آرامش و ضد رفاه حقیقی بشریت است، اما چون انسان طبیعتاً مشغول کسب کار و در نتیجه آن به دنبال آسایش، آرامش و رفاه است، دشمن از این هدف انسان، سوء استفاده کرده مشاغل کاذب، آسایش و آرامش توام با تنبلی و رفاه آلوده به اموال حرام را جایگزین آن می کند. حضرت امام جعفر صادق (علیه السلام) می فرمایند: “کَثرَةُ السُحتِ یَمحَقُ الرِّزقَ”، “حرام خوارى زیاد، روزى را مى بَرد”.[2]

علت این جایگزینی توسط دشمن آن است که او می خواهد به هر نحوی به اهداف پلید خود دست یابد، نه آنکه هدف او ایجاد آرامش و رفاه برای مردم باشد. او به نام حقوق بشر، علاوه بر پایمال کردن حقوق بشر، خود بشر را نیز نابود می کند، با عنوان استعمار و آبادانی، منابع و ذخایر کشورها را سرقت کرده ضربه های سنگینی به آن کشور وارد می سازد و به بهانه اصلاح، فساد می کند و حتی به نام دین، عقاید مردم را دچار شک و تردید می کند.
 

ایجاد مشاغل کاذب برای چپاول اموال عمومی توسط دشمن

دشمنان اسلام برای منحرف کردن جوانان و جوامع بشری راه های درآمد لغو و مشاغل کاذب را ایجاد کرده اند که برخی از مردم وارد آن راه های گمراه کننده می شوند و تصور می کنند که از آن طریق ثروتمند خواهند شد، غافل از اینکه این راه کسب و کار را دشمن برای فریب انسان ها طراحی کرده است تا به سودهای کلان و حرام دستیابی پیدا کند، جیب مردم را توسط خود آنها خالی کند، دارایی های مردم را با ترفندهای پیچیده و مرموز سرقت کند، اموال عمومی را با ایجاد فضایی پر از حرص و طمع چپاول کند، با تبلیغات به ظاهر زیبا و فریبنده سودهای هنگفت دریافت کند، در قبال تبلیغات پوچ و بی نتیجه مبالغ کلان را برباید، با ایجاد جاذبه های کاذب و جلوه های پوشالی، مردم را به سوی مادیگرایی، مصرف گرایی و ریخت و پاش تشویق کند. او به وسیله این گونه فریب ها و انواع گوناگون حیله ها درصدد تغییر طرز فکر مردم، خارج ساختن آنان از معنویت و وارد کردن آنها در مادیت و ظاهرگرایی است.
 

جابجایی ارزش ها و ضدارزش ها توسط دشمن

دشمن نتیجه کارهای بی ارزش را بزرگ جلوه می دهد و آنها را تبدیل به ارزش می کند. بجای اشتغال زایی که حقیقتاً به نفع افراد جامعه باشد و استعداد و توانایی های آنها شکوفا شود، دشمن با ایجاد مشاغل کاذب نه تنها استعداد فکری و بدنی آنها را نابود می کند، بلکه روش کلاهبرداری و حقه بازی را ترویج می کند و حقوق مردم را از بین می برد. رسول خدا (صلّی الله علیه وآله وسلّم) می فرمایند: “مَن حَبَسَ عن أخیهِ المسلمِ شیئاً مِن حَقٍّ حَرَّمَ اللّه ُ علَیهِ بَرَکةَ الرِّزقِ إلاّ أن یَتوبَ”، “هرکه حقّى از حقوق برادر مسلمان خود را از او باز دارد، خداوند برکت روزى را بر او حرام گرداند مگر آن که توبه کند”.[3]

بجای اینکه مشکلات اقتصادی مردم را حل کند، با نیرنگِ رنگ آمیزی شده و حیله های جدید به گونه ای مشکلات اقتصادی جامعه را افزایش می دهد که مردم را سرگرم کارهای بیهوده می کند و ذهن آنها را به پوچ گرایی سوق می دهد.

بجای شکوفا کردن توانایی های جوانان، فکر آنها را به شکلی متحول می کند که آنها در زندگی روزمره خود به سستی، تنبلی و غفلت روی آورند.

بجای ایجاد فضای مناسب در خانواده و تحکیم نظام خانواده، افراد خانواده را به بی بندوباری می کشاند به طوری که هر فرد با سایر افراد خانواده، براساس غرض خود سخن می گوید و طبق هوس خود برخورد می کند، نه مطابق با عقل، فطرت و انسانیت.

بجای گام برداشتن در راستای اهداف بلند خلقتِ انسان، روش های تبعیت از گام های شیطانِ رانده شده را طراحی و ترویج می کند.

بجای فعالیت فکری و بدنی، ابزاری را ایجاد کرده است که در اثر آن نه تنها بدن انسان از فعالیت لازم باز می ماند بلکه قدرت فکری و ذهنی او را نیز سلب می کند و راه پیشرفت و کمال را به روی او مسدود کرده فکر او را به انواع بازی ها سرگرم کرده است.

اهداف پوچ و خیالی که توسط دشمن برای نابود ساختن ارزش های انسانی به صورت نامحسوس طراحی و برنامه ریزی شده است، افراد جامعه برای رسیدن به این اهداف توخالی، نسبت به یکدیگر با بداخلاقی، خودپسندی، تکبر و تنفر برخورد می کنند. آنها به خاطر تاثیر پذیری از فرهنگ منحط غربی نه احساس رسیدگی به مشکلات یکدیگر می کنند و نه براساس فطرت انسانی نسبت به نیازمندان و مستضعفان احساس عاطفه و دلسوزی می کنند.

برخی از آثار شوم این راه های درآمد به قدری زیانبار است که انسان، خالق و رازق خود را فراموش می کند و برخلاف ارزش های اخلاقی و انسانی خود و دیگران تلاش می کند. وقتی با مردم روبرو می شود هدف او پول و منافع شخصی اوست و در نظر او خوش اخلاقی و رفتار نیکو با مردم اهمیتی ندارد، اما شخصی که متدیّن باشد دقت می کند که براساس احکام و دستورات الهی چگونه به کسب رزق و روزی حلال کوشش کند، او اسباب ظاهری و مادی و راهکارهای مشروع را بکار می برد و با ایمان به خدا به فعالیت و تلاش می پردازد. نبی اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلّم) می فرمایند: “العِبادَةُ عَشرَةُ أجزاءٍ تِسعَةُ أجزاءٍ فی طَلَبِ الحَلالِ”، “عبادت ده جزء دارد، که نُه جزء آن طلب [روزى] حلال است”.[4]