شناسنامه سوره شمس

دارای ۱۵ آیه است.

سوره ۹۱ قرآن مجید است که بین سوره‌های قدر و بروج قرار دارد.

در جزء ۳۰ قرآن قرار دارد.

سوره‌ای مکی است.

از نظر ترتیب نزول سوره ۲۶ است. این سوره بعد از سوره قدر (و به نقل بعضی، بعد از سوره حج) در سال دوم بعثت نازل شده است.

بیشترین سوگند‌های پشت سر هم قرآن (۱۱ سوگند) در این سوره آمده است.

وجه‌ تسمیه سوره شمس

علت نام‌گذاری این سوره به خاطر اولین آیه آن است که خداوند در آن به خورشید (شمس) قسم خورده است. نام دیگر این سوره «ناقه صالح» است که علت آن بیان داستان حضرت صالح (ع) و ناقه او می‌باشد.

محتوای سوره شمس

در این سوره به نکته‌های زیر اشاره شده است:

انسان با الهام خدایی، کار نیک را از کار زشت تشخیص می‌دهد.

اگر انسان بخواهد رستگار شود باید باطن خود را تزکیه کند و با انجام کار‌های نیک، آن را پرورش دهد تا به سعادت برسد.

بیان داستان قوم ثمود و تکذیب او توسط قومش و کشتن ناقه او که عذاب الهی را در پی داشت.

ثواب خواندن سوره شمس

مستحب است که در رکعت دوم و بنا بر بعضی دیگر از قول‌ها در رکعت اول نماز عید فطر و نماز عید قربان سوره شمس خوانده شود.

همچنین توصیه شده است که در روز دحوالارض (۲۵ ذی‌القعده) هنگام بالا آمدن خورشید دو رکعت نماز بخوانید و در هر رکعت بعد از سوره حمد پنج بار سوره شمس را قرائت کنید.

پیامبر اکرم (ص) به اصحاب و یاران خود توصیه می‌کرد که در نماز‌های مختلفشان سوره شمس را بخوانند و همچنین در جای دیگری فرمود: هر کس سوره شمس را قرائت کند مانند آن است که به اندازه آنچه خورشید و ماه بر آن تابیده صدقه داده است.

امام صادق (ع) فرمود: هر کس سوره شمس را قرائت کند در روز قیامت تمامی اعضای بدن او و اشیای کنار او به سود او گواهی می‌دهند و خداوند می‌فرماید شهادت شما در مورد بنده‌ام را می‌پذیرم و به او پاداش می‌دهم، او را تا بهشت همراهی کنید تا هر آنچه دوست دارد برگزیند، نعمت‌های بهشتی بر او گوارا باشد.

آثار و برکات سوره شمس

۱. موفقیت در کار‌ها و تقویت حافظه

پیامبر اکرم (ص):

هر کس که کم توفیق است، در قرائت سوره شمس مداومت ورزد، زیرا خداوند او را به هر سو که رو کند موفق می‌دارد و این کار موجب تقویت حافظه و مقبولیت و بلندی جایگاه او نزد مردم می‌شود و منفعت‌های زیاد دیگری در آن نهفته است.

۲. افزایش روزی

امام صادق (ع):

برای کسی که روزی و توفیقش کم است و در کارش زیاد ضرر می‌کند و حسرت و افسوس در کارش زیاد دارد پسندیده است که بر قرائت سوره شمس مداومت داشته باشد، زیرا موجب افزایش روزی و توفیق او می‌شود.

ختم سوره شمس

برای برآورده شدن حاجت و رهایی از دست دشمن به مدت ۳ روز (چهارشنبه، پنج‌شنبه و جمعه) هنگام طلوع آفتاب ۳ بار سوره شمس را بخوانید و زمانی که به عبارت «فَأَلْهَمَهَا» رسیدید حاجت خود را بر زبان بیاورید.

متن و ترجمه سوره شمس

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان

وَالشَّمْسِ وَضُحَاهَا ﴿۱﴾
سوگند به خورشید و تابندگى‏ اش (۱)

وَالْقَمَرِ إِذَا تَلَاهَا ﴿۲﴾
سوگند به ماه، چون پى [خورشید]رود (۲)

وَالنَّهَارِ إِذَا جَلَّاهَا ﴿۳﴾
سوگند به روز، چون [زمین را]روشن گرداند (۳)

وَاللَّیْلِ إِذَا یَغْشَاهَا ﴿۴﴾
سوگند به شب چو پرده بر آن پوشد (۴)

وَالسَّمَاءِ وَمَا بَنَاهَا ﴿۵﴾
سوگند به آسمان و آن کس که آن را برافراشت (۵)

وَالْأَرْضِ وَمَا طَحَاهَا ﴿۶﴾
سوگند به زمین و آن کس که آن را گسترد (۶)

وَنَفْسٍ وَمَا سَوَّاهَا ﴿۷﴾
سوگند به نفس و آن کس که آن را درست کرد (۷)

فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقْوَاهَا ﴿۸﴾
سپس پلیدکارى و پرهیزگارى‏ اش را به آن الهام کرد (۸)

قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَکَّاهَا ﴿۹﴾
که هر کس آن را پاک گردانید قطعا رستگار شد (۹)

وَقَدْ خَابَ مَنْ دَسَّاهَا ﴿۱۰﴾
و هر که آلوده‏ اش ساخت قطعا درباخت (۱۰)

کَذَّبَتْ ثَمُودُ بِطَغْوَاهَا ﴿۱۱﴾
[قوم]ثمود به سبب طغیان خود به تکذیب پرداختند (۱۱)

إِذِ انْبَعَثَ أَشْقَاهَا ﴿۱۲﴾
آنگاه که شقى‏ ترینشان بر [پا]خاست (۱۲)

فَقَالَ لَهُمْ رَسُولُ اللَّهِ نَاقَةَ اللَّهِ وَسُقْیَاهَا ﴿۱۳﴾
پس فرستاده خدا به آنان گفت: زنهار ماده‏ شتر خدا و [نوبت]آب‏خوردنش را [حرمت نهید](۱۳)

فَکَذَّبُوهُ فَعَقَرُوهَا فَدَمْدَمَ عَلَیْهِمْ رَبُّهُمْ بِذَنْبِهِمْ فَسَوَّاهَا ﴿۱۴﴾
و [لى]دروغزنش خواندند و آن [ماده‏ شتر]را پى کردند و پروردگارشان به [سزاى]گناهشان بر سرشان عذاب آورد و آنان را با خاک یکسان کرد (۱۴)

وَلَا یَخَافُ عُقْبَاهَا ﴿۱۵﴾
و از پیامد کار خویش بیمى به خود راه نداد (۱۵)

منبع: سایت ستاره