غریزه جنسى یکى از توانمندى هاى طبیعى انسان است و انسانى که از نظر جسمى و روحى سالم باشد داراى چنین کششى مىباشد و این خود یکى از نعمتهاى خدادادى به بشر است . در نتیجه آن چه تا حدى مقدور است کنترل آن و استفاده صحیح و معقول از این میل است و این که انتظار داشته باشیم با رعایت نکات اخلاقى و عرفانى به کلى نسبت به این مسأله بىاحساس شویم ، انتظارى واقعبینانه نیست . طبیعت اشخاص هم در سردى و گرمى مزاج و شدت غریزه جنسى متفاوت است و بر همین اساس مقایسه خود با دیگران نیز کار درستى نیست و ممکن است احیاناً به یأس آدمى منجر گردد . بدون تردید غریزه جنسى و غریزه خوردن و آشامیدن در انسان از قدرت فوق العاده اى برخوردارند و تأثیر فراوان آن ها در چرخه زندگى و نقش بنیادى و بسیارى قوى آنها در رفتار و افکار و فعالیت هاى فردى و اجتماعى آدمى ، امرى غیر قابل انکار است و شاید مبناى دو مکتب « فرویدیسم » و « مارکسیسم » حاصل نگرش افراطى این دو رویکرد به این غرایز باشد . مکتب فرویدیسم با مهم جلوه دادن بیش از حد غریزه جنسى و اصالت دادن به آن و مارکسیسم با اصالت دادن به نیازهاى طبیعى و مادى مانند غذا و مسکن ، بیش از یک قرن در عرصه حیات فکرى بشر جولان دادند و در بیشتر عرصه هاى علمى تأثیرگذار بودند . این دو مکتب سایر نیازهاى بشر را متفرع و شعاعى از این دو دسته نیاز مى دانند البته هر دو تفکر بدلیل رویکرد افراط گونه خود به غرایز در حال حاضر منسوخ شدند و فاقد اعتبار علمى هستند اما واقعیت این است که قطع نظر از افراط و تفریط هایى که در زمینه غرایز جنسى و غیر جنسى شده است باید اذعان کرد که نیازهاى جنسى نقش فوق العاده اى در فعالیت هاى فردى و اجتماعى بویژه در زندگى مشترک و دوام آن دارد . اما این غریزه اگر افسار گسیخته گردد ، همچون موریانه که بىرحمانه بر درختان تناور هجوم مىآورد و از درون آن ها را پوک و تهى مىسازد ، جسم و جان آدمى را به تحلیل برده و رفته رفته به ویرانى و سقوط مىکشاند .
توانمندى جوان در حفظ پاکدامنى :
بدون تردید اگر خداوند غریزه جنسى را در انسان قرار داده قدرت و توان مقابله با گناه را نیز در وجود وى قرار داده است بنابراین هر انسانى باید با عزم و همتى سترگ به مبارزه با گناه برخیزد و همواره کوشش کند که براى اولین بار که میل به گناه آمد با جدیت تمام در برابر آن مقاومت کند آن گاه به تدریج مبارزه آسان خواهد شد .
گاهى اوقات ممکن است براى بعضى از افراد واقعا امکان ازدواج به هیچ وجه فراهم نشود ، در این صورت ، قرآن کریم دستور به پاکدامنى و عفاف مى دهد و مىفرماید : « ولیستعفف الذین لایجدون نکاحا حتى یغنهمالله من فضله » 1 « و کسانى که امکانى براى ازدواج پیدا نمى کنند باید پاکدامنى پیشه کنند تا خداوند از فضل خود آنان را بى نیاز کند » . خداوند در این آیه ، صریحاً دستور به عفاف و خودنگهدارى مىدهد و این بهترین شیوه و روشى است که با به کار بستن آن روح ایمان و تقوا در انسان پرورش مىیابد و سبب تقویت اراده و تسلط بر نفس مىشود و روحیه عفت در انسان زنده مىگردد . در عین حال منافاتى ندارد که انسان سعى و تلاش خویش را مبذول دارد تا زمینه ازدواج رافراهم نماید بله آدمى باید تا هنگامى که ازدوا ج نکرده عفاف و پاکدامنى را پیشه نماید .
موثرترین راهکار :
ازدواج گاهى بر انسان واجب مى شود ، در این صورت اقدام به ازدواج به صورت یک وظیفه شرعى در مى آید که تخطى از آن گناه محسوب مى شود . در مورد ازدواج تمامى مراجع عظام تاکید مى کنند که اگر چه اصل ازدواج در اسلام واجب نیست و از مستحبّاتى است که به آن بسیار سفارش شده است ولى اگر کسى به واسطه نداشتن همسر ، به حرام و گناه بیفتد ، ازدواج بر او واجب مىگردد و حق ندارد مجرد بماند .
ممکن است بگویید : به لحاظ اقتصادى و شرایط تحصیلى و یا خانوادگى فعلا امکان این کار نیست ، این ، ممکن است ناشى از نوعى ترس از فقر منفى باشد . توجه داشته باشید که مؤمن یعنى کسى که به خدا و توانایى او اعتماد دارد و در مشکلات زندگى به او توکل مى کند ، هرگز نسبت به انجام وظایف شرعى خود به خاطر ترس از فقر و اینکه شاید شغلى گیرم نیاید و یا هزینه آن را چگونه تهیه کنم ، کوتاهى نمى کند . شما به وظیفه خود به خاطر خدا اقدام مى کنید ، خداى متعال هم وظیفه خود را که روزى رسانى به بندگان است مى داند و هرگز بنده مؤمن خود را رها نمى کند . کسانى که ازدواج مى کنند اکثرا امکانات کاملى براى زندگى نداشته اند ، ولى به تجربه دریافته اند که مشکلات حل مى شود و حتى به صورتى که شاید قابل محاسبه و پیش بینى هم نبوده ، امکانات ازدواج و ادامه زندگى برایشان فراهم شده است .
قرآن کریم در سوره نور پس از اینکه به مؤمنان دستور ازدواج مى دهد ، مى فرماید : اگر فقیر باشند خداى متعال از فضل و کرم خویش ایشان را بى نیاز مى کند و خداوند وسعت دهنده و بسیار دانا است . « ان یکونوا فقراء یغنهم الله من فضله و الله واسع علیم » 2 چند نکته و دستور مهم در این آیه شریفه وجود دارد :
. 1 زنان و مردان مجرد باید ازدواج کنند .
. 2 در راه ازدواج از فقر نترسند زیرا خداوند آنها را از فضل خودش غنى و بىنیاز خواهد ساخت .
بدون شک کسى که براى حفظ ایمان و پاکى نفس خود اقدام به ازدواج نماید امدادهاى الهى به کمک او مى آیند و خداوند گره از مشکلات او خواهد گشود « من یتق الله یجعل له مخرجا » . 3 و باز تجربه نشان داده تا زمانى که شخص مجرد است احساس مسؤولیت نمىکند و ابتکار و نیروى خود را به اندازه کافى براى کسب درآمد به کار نمىگیرد و همچنین اگر درآمدى پیدا کرد در راه حفظ و بارور ساختن آن و مصرف صحیح نمىکوشد اما بعد از ازدواج شخصیت انسان تبدیل به یک شخصیت اجتماعى مىشود و خود را مسؤول حفظ همسر و آبروى خانواده و تأمین وسایل زندگى مىبیند و بدین سبب است که پیامبر اکرم ( ص ) فرمودند : « رزق همراه زنان است زن بگیرید تا روزى شما فراوان گردد . » و ازدواج بر خلاف تصوراتى که در ذهن وجود دارد کار چندان مشکلى نیست مشروط به اینکه از آداب و رسوم دست و پاگیر و هزینههاى تشریفاتى پرهیز شود و براى این منظور مىتوان همسر خود را از خانوادههاى مؤمن و عفیف و متوسط اجتماع و کم توقع انتخاب کرد و به طور قطع انتخاب همسر شایسته و با ایمان و عفیف هیچ گاه پشیمانى به دنبال نخواهد داشت پشیمانى وقتى پیش مىآید که ازدواج از روى هوا و هوس و با معیارهاى غیرمنطقى انجام گیرد . و چنان چه ازدواج الآن و در شرایط کنونى مقدور نباشد مى توان با اجراى عقد امر عروسى و ازدواج را تا فراهم شدن شرایط مساعد به تأخیر انداخت و از مزایاى دوران شیرین نامزدى بهره مند شد و راه حل دوم در آیه شریفه این است که اگر به هر دلیلى قدرت بر ازدواج فراهم نشد باید عفاف را پیشه خود ساخت و خود را از آلوده شدن به گناه حفظ کرد تا خداوند گشایشى در کارها حاصل نماید .
راه حل مشکلات :
ما همه مى دانیم که جوان براى ازدواج با مشکلات عدیده اى مانند شغل , مسکن , تحصیل , آداب و رسوم و مهریه هاى سنگین روبرو است .
بدون تردید براى حل اساسى مشکلات ازدواج جوانان ، باید موانع ازدواج که به برخى از آنها اشاره شد از سر راه جوانان برداشته شود و انجام چنین کارى نیاز به یک عزم ملى و برنامه ریزى صحیح از ناحیه همه مسئولین نظام اسلامى بویژه قوه مجریه دارد . البته این بدان معنا نیست که خود جوانان ، خانواده ها و سایر نهادهاى فرهنگى – مذهبى مسئولیتى نسبت به ازدواج جوانان ندارند بلکه خود جوانان مهمترین نقش را مى توانند در حل این بحران داشته باشند در این جا به برخى از راه کارها اشاره مى شود :
. 1 پرهیز از تشریفات غیر ضرورى و کنار گذاشتن برخى از رسم و رسومات دست و پاگیر .
. 2 کاهش سطح توقعات و انتظارات .
. 3 تقویت فرهنگ ازدواج هاى ساده و کم خرج .
. 4 تقویت باورهاى دینى ، روحیه امید و توکل در جوانان .
آثار و عواقب طغیان شهوت و گناه خود ارضایى :
در اینجا توجه شما را به عواقب خودارضایى جلب مى نماییم تا با آگاهى از آنها بهتر بتوان از این گناه اجتناب ورزید . البته عواقب سوء و پیامدهاى منفى و عملى این گناه جداى از آن که معصیت است ، فراتر از آن است که بتوان آنها را برشمرد ، بلکه فقط به چند مورد از آن اکتفا مىکنیم :
1 – پیامدهاى جسمانى : تحلیل رفتن قواى جسمانى ، پیرى زودرس ، ضعف مفاصل ، لرزش دست ، از بین رفتن طراوت و نورانیت چهره .
2 – پیامدهاى روحى و روانى : ضعف حافظه و حواسپرتى ، اضطراب ، منزوى شدن و گوشهگیرى ، افسردگى ، بىنشاطى و لذت نبردن از زندگى ، پرخاشگرى و بداخلاقى و تندخویى ، کسالت دائمى ، ضعف اراده .
3 – عوارض اجتماعى : ناسازگارى خانوادگى ، بىمیل شدن به همسر و ازدواج ، بىغیرت شدن ، احساس طرد شدن ، از بین رفتن عزت ، پاکى ، شرافت و جایگاه اجتماعى .
{J چند راهکار کلى : J}
براى کنترل غریزه جنسى هم خود فرد و هم والدین و اطرافیان مسئولیت دارند . آن چه مربوط به خود فرد مىشود عبارتند از :
1 – برنامهریزى براى کار مداوم
جوانان و نوجوانان از نیروى سرشار و فوقالعادهاى برخوردارند . این نیرو اگر در زمینههاى دیگر مورد استفاده قرار نگیرد و به صورت مطلوب از آن استفاده نشود ، با توجه به شرایط سنى آنها در قالب امور جنسى و شهوانى ظاهر خواهد شد . اگر جوانان و نوجوانان به کار مداوم عادت کنند و نیرو و توان خود رادر این زمینه به مصرف برسانند تا حدودى از انحرافات اخلاقى و شهوت و غریزه جنسى در آنان پیشگیرى مىشود . کارهاى بدنى موجب تعادل جسم و روان مىشود . اگر نیک بنگریم افرادى که به کار مداوم مشغول هستند و نیرو و استعدادشان را در زمینههاى مثبت و سالم به کار مىاندازند ، کمتر دچار انحرافات اخلاقى و بحرانهاى روحى مىشوند . کار موجب مىشود نیرو و انرژى جوان قبل از آن که به چربىهاى اضافى تبدیل گردد و اختلالاتى در ساز و کار اندامهاى بدن ایجاد گردد ، از طریق سوخت و ساز مفید و سالم به مصرف برسد .
2 – تنظیم خواب
تحقیقات نشان مىدهد که بیشتر انحرافات به خصوص در زمینه مسایل جنسى از فکرهاى ناسالم و خیالپردازىهایى که جوانان قبل از خواب رفتن دارند ، ناشى مىشود . اگر جوان قبل از آن که به خواب برود ، فکرش به خودش و یک سرى مسایل و موضوعات مربوط به دوره جوانى ، معطوف گردد ، کم کم به انحرافات کشیده خواهد شد . بنابراین ، یکى از روشهاى پیشگیرى از انحرافات این است که برنامه خواب به صورت دقیق تنظیم شود و تا زمانى که خواب بر شما غالب نشده به رختخواب نروید . وقتى به رختخواب بروید که کاملاً خسته و آماده خواب هستید . لازمه این کار این است که در طول روز مشغول فعالیتهاى مهم بوده و به اندازه کافى کار کرده باشد .
طبیعى است اگر جوان با خستگى به رختخواب نرود ، به ناچار مدت زمانى را در بستر بیدار خواهد ماند تا به تدریج به خواب رود و چون افکار و اندیشههاى شهوانى و تحریکآمیز معمولاً در این مواقع به سراغ جوان مىآیند ، تنظیم ساعات خواب براى جوان ، ضرورت خاصى مىیابد . یکى از روان شناسان در این باره مىگوید : نیمه اول شب بیش از نیمه دوم آن به بدن نیرو مىدهد بنابراین باید از آن به نحوى مفید استفاده شود . و صبحگاهان به محض اینکه از خواب بیدار شدید . بىدرنگ از بستر برخیزید و توجه داشته باشید که بامدادان بیدار ماندن در بستر خواب ، بسیار زیانبار است ، جسم را سست و ناتوان مىسازد و وسوسههاى شوم در دل فرد ایجاد مىشود .
3 – دورى از محیطهاى آلوده و ناسالم
یکى از علل و عوامل انحرافات جنسى و به طور کل انحرافات اخلاقى ، محیط آلوده و محرکهاى شهوانى است . محیط از طریق وارد نمودن عناصر محرک در گرایشهاى انحرافى ، منجر به طغیان غریزه جنسى در جوان مىشود . مسایلى از قبیل بدحجابى ، روابط ناسالم و آزاد دختر و پسر ، برخى از سریالهاى تلویزیونى و فیلمهاى خارجى و هم چنین استفاده نادرست از اینترنت در تحریک شهوت و غریزه جنسى جوان مؤثر است شاید براى برخى از نوجوانان یادآورى و تذکر مسایل دینى و اخلاقى چیزى بیهوده و غیر ضرورى تلقى شود ، زیرا آنها نه در فکر سلامت خویش هستند و نه مسایل اخلاقى و دینى را مىپذیرند ، اما براى شما که روحیه مذهبى قوى دارید و همین مسأله باعث شد تا نگران آیندهتان باشید ، گفتن این مسایل مهم و ضرورى است . اگر واقعاً مىخواهید از جوانىتان به خوبى استفاده کنید و در راه درست و سالم گام بردارید ، سعى کنید از محیطهاى آلوده و دیدن عوامل تحریک کننده ، جداً پرهیز نمایید . و به خاطر داشته باشید که بسیارى از گناهان به وسیله چشم کلید مى خورد .
4 – استفاده درست و مطلوب از اوقات فراغت
یکى از زمینههاى پیدایش انحرافات در جوانان و نوجوانان ، استفاده نادرست آنها از اوقات فراغت است . اوقات فراغت طولانى و بىبرنامه نوجوانان را عاصى و سرگردان مىکند . آنها به تدریج سرخورده و مأیوس مىشوند و در نتیجه به دنیاى درون خویش پناه مىبرند و در کنج خلوت و انزوا راهى براى مشغولیت خود مىجویند .
5 – تسهیل و تسریع ازدواج
علاوه بر آن که جوان سعى در کنترل شهوت و غریزه جنسى مىکند ، باید براى ازدواج که یگانه راه درست ارضاى غریزه جنسى مىباشد ، نیز اقدام کند به این معنا که پسرها از 18 سالگى به بعد مىتوانند به فکر ازدواج باشند و اگر شرایط را مساعد مىبینید ، از همین سن مقدمات آن را فراهم کنند و دخترها هم چنان چه مورد مناسبى به خواستگارى آنها آمد به دلایل نوعاً غیر موجه و پوچ مثل هنوز زود است ، مىخواهم درس بخوانم ، داماد وضع مادى خوبى ندارد و . . . از ازدواج خوددارى نکنند و والدین هم سنگ اندازىهاى غیز منطقى نداشته باشند .
امید است با رعایت این نکات و به خصوص توجه به تقوا و نماز بتوانید غریزه جنسى و حس شهوت را در خویش کنترل و مهار نمایید و زمانى که فرصت مناسب براى ازدواج فراهم گردید ، به ازدواج اقدام کنید .
توصیه هاى کاربردى :
. 1 هر کارى که مى خواهید انجام دهید با دقت آن را ارزیابى کنید و سپس براى انجام آن تصمیم بگیرید .
. 2 از تقلید و پیروى کورکورانه از دیگران در هر کارى جداً اجتناب کنید .
. 3 از بیان جمله « نمى توانم » خوددارى و بجاى آن به خود تلقین کنید که « من به خوبى از عهده این کار بر مى آیم » .
. 4 براى شروع کار و تقویت اراده خود از کارهاى کوچک شروع کنید مثلا تصمیم بگیرید صبح ها در یک ساعت معینى از خواب بیدار شوید .
. 5 بعد از بیدار شدن از خواب و خواندن نماز صبح تصمیم بگیرید 10 دقیقه قرآن بخوانید .
. 7 بعد از هر موفقیتى خدا را شکر کنید و با خود عهد ببندید که به شکرانه موفقیتى که نصیب شما شده آن کار را ادامه دهید . اگر در تصمیم جدید ناکام شدید علل آن را بررسى کنید در صورت تنبیلى و کاهلى خود را جریمه کنید مثلا یک روز روزه بگیرید . یا یک ساعت صحبت نکنید و یا از خوردن غذایى که دوست دارید خوددارى کنید .
. 12 بعد از این که خود را در انجام برخى از کارهاى ایجابى مثل صبح زود بیدار شدن ، نماز سر وقت ، تلاوت قرآن و ورزش صبحگاهى ، موفق شدید براى انجام کارهاى سلبى تصمیم بگیرید یعنى تصمیم بگیرید کارهایى که نباید انجام دهید را بتدریج ترک کنید مثلا به عنوان نمونه مى خواهید غرایز جنسى خود را مهار کنید . در اینجا باید رفتارهایى که باعث شعله ور شدن شهوات مى شود را ترک کنید .
ابتدا نگاه خود را کنترل کنید و تصمیم بگیرید در برخورد با جنس مخالف نگاه خود را فرو بیندازید .
از گفتگو با جنس مخالف مگر در مواقع ضرورى و در حد ضرورت اجتناب کنید .
از پوشیدن لباس هاى تنگ که موجب تحریک شهوت جنسى مى شود خوددارى کنید .
از پرخورى بویژه غذاهاى مهیج شهوت مثل سیر ، پیاز ، فلفل ، تخم مرغ و . . . اجتناب کنید .
افکار خود را بتدریج کنترل کنید زیرا افکار منشاء رفتارند .
زشتى گناه را همواره مانند آبى آلوده و کثیف فرض کنید همانطور که حاضر نیستنید آب آلوده را بنوشید به خود تلقین کنید که من نفس و جان خود را با گناه آلوده نمى کنم .
شرکت در مراسم مذهبى مانند دعا ، نماز جماعت ، مجالس سخنرانى و موعظه و یا ذکر زندگى ، سیره ، مدح و مصائب اهل بیت ( ع ) ، زیارت اهل بیت ( ع ) و قرائت قرآن به صورت مداوم در هر روز و مانند آن نورانیتى را در انسان پدید مى آورد ، که باعث مى شود آدمى از تاریکى گناه بگریزد و به آسانى به سمت آن نرود . همه دستورات و احکام الهى داراى این خاصیت و ویژگى مى باشند و مجموعه معارف دین ، همگى همین هدف یعنى رسیدن انسان به اوج بندگى و کمال و معنویت و صفا و تلطیف روح و جان را دنبال مى کنند . البته اراده قوى و همت عالى و استقامت در راه هدف و نهراسیدن از مشکلات و پافشارى و ادامه عمل خیر و عبادت و توجه به خداوند و احساس حضور او شرط بهره بردن از این دستورات نورانى و رسیدن به نتایج خوب و شیرین خود سازى و نجات از فشار غریزه است .
پى نوشت ها
1 نور ( 24 ) ، آیه 2
. 33 نور ( 24 ) ، آیه 3
. 32 طلاق ( 65 ) ، آیه 2
توانمندى جوان در حفظ پاکدامنى :
بدون تردید اگر خداوند غریزه جنسى را در انسان قرار داده قدرت و توان مقابله با گناه را نیز در وجود وى قرار داده است بنابراین هر انسانى باید با عزم و همتى سترگ به مبارزه با گناه برخیزد و همواره کوشش کند که براى اولین بار که میل به گناه آمد با جدیت تمام در برابر آن مقاومت کند آن گاه به تدریج مبارزه آسان خواهد شد .
گاهى اوقات ممکن است براى بعضى از افراد واقعا امکان ازدواج به هیچ وجه فراهم نشود ، در این صورت ، قرآن کریم دستور به پاکدامنى و عفاف مى دهد و مىفرماید : « ولیستعفف الذین لایجدون نکاحا حتى یغنهمالله من فضله » 1 « و کسانى که امکانى براى ازدواج پیدا نمى کنند باید پاکدامنى پیشه کنند تا خداوند از فضل خود آنان را بى نیاز کند » . خداوند در این آیه ، صریحاً دستور به عفاف و خودنگهدارى مىدهد و این بهترین شیوه و روشى است که با به کار بستن آن روح ایمان و تقوا در انسان پرورش مىیابد و سبب تقویت اراده و تسلط بر نفس مىشود و روحیه عفت در انسان زنده مىگردد . در عین حال منافاتى ندارد که انسان سعى و تلاش خویش را مبذول دارد تا زمینه ازدواج رافراهم نماید بله آدمى باید تا هنگامى که ازدوا ج نکرده عفاف و پاکدامنى را پیشه نماید .
موثرترین راهکار :
ازدواج گاهى بر انسان واجب مى شود ، در این صورت اقدام به ازدواج به صورت یک وظیفه شرعى در مى آید که تخطى از آن گناه محسوب مى شود . در مورد ازدواج تمامى مراجع عظام تاکید مى کنند که اگر چه اصل ازدواج در اسلام واجب نیست و از مستحبّاتى است که به آن بسیار سفارش شده است ولى اگر کسى به واسطه نداشتن همسر ، به حرام و گناه بیفتد ، ازدواج بر او واجب مىگردد و حق ندارد مجرد بماند .
ممکن است بگویید : به لحاظ اقتصادى و شرایط تحصیلى و یا خانوادگى فعلا امکان این کار نیست ، این ، ممکن است ناشى از نوعى ترس از فقر منفى باشد . توجه داشته باشید که مؤمن یعنى کسى که به خدا و توانایى او اعتماد دارد و در مشکلات زندگى به او توکل مى کند ، هرگز نسبت به انجام وظایف شرعى خود به خاطر ترس از فقر و اینکه شاید شغلى گیرم نیاید و یا هزینه آن را چگونه تهیه کنم ، کوتاهى نمى کند . شما به وظیفه خود به خاطر خدا اقدام مى کنید ، خداى متعال هم وظیفه خود را که روزى رسانى به بندگان است مى داند و هرگز بنده مؤمن خود را رها نمى کند . کسانى که ازدواج مى کنند اکثرا امکانات کاملى براى زندگى نداشته اند ، ولى به تجربه دریافته اند که مشکلات حل مى شود و حتى به صورتى که شاید قابل محاسبه و پیش بینى هم نبوده ، امکانات ازدواج و ادامه زندگى برایشان فراهم شده است .
قرآن کریم در سوره نور پس از اینکه به مؤمنان دستور ازدواج مى دهد ، مى فرماید : اگر فقیر باشند خداى متعال از فضل و کرم خویش ایشان را بى نیاز مى کند و خداوند وسعت دهنده و بسیار دانا است . « ان یکونوا فقراء یغنهم الله من فضله و الله واسع علیم » 2 چند نکته و دستور مهم در این آیه شریفه وجود دارد :
. 1 زنان و مردان مجرد باید ازدواج کنند .
. 2 در راه ازدواج از فقر نترسند زیرا خداوند آنها را از فضل خودش غنى و بىنیاز خواهد ساخت .
بدون شک کسى که براى حفظ ایمان و پاکى نفس خود اقدام به ازدواج نماید امدادهاى الهى به کمک او مى آیند و خداوند گره از مشکلات او خواهد گشود « من یتق الله یجعل له مخرجا » . 3 و باز تجربه نشان داده تا زمانى که شخص مجرد است احساس مسؤولیت نمىکند و ابتکار و نیروى خود را به اندازه کافى براى کسب درآمد به کار نمىگیرد و همچنین اگر درآمدى پیدا کرد در راه حفظ و بارور ساختن آن و مصرف صحیح نمىکوشد اما بعد از ازدواج شخصیت انسان تبدیل به یک شخصیت اجتماعى مىشود و خود را مسؤول حفظ همسر و آبروى خانواده و تأمین وسایل زندگى مىبیند و بدین سبب است که پیامبر اکرم ( ص ) فرمودند : « رزق همراه زنان است زن بگیرید تا روزى شما فراوان گردد . » و ازدواج بر خلاف تصوراتى که در ذهن وجود دارد کار چندان مشکلى نیست مشروط به اینکه از آداب و رسوم دست و پاگیر و هزینههاى تشریفاتى پرهیز شود و براى این منظور مىتوان همسر خود را از خانوادههاى مؤمن و عفیف و متوسط اجتماع و کم توقع انتخاب کرد و به طور قطع انتخاب همسر شایسته و با ایمان و عفیف هیچ گاه پشیمانى به دنبال نخواهد داشت پشیمانى وقتى پیش مىآید که ازدواج از روى هوا و هوس و با معیارهاى غیرمنطقى انجام گیرد . و چنان چه ازدواج الآن و در شرایط کنونى مقدور نباشد مى توان با اجراى عقد امر عروسى و ازدواج را تا فراهم شدن شرایط مساعد به تأخیر انداخت و از مزایاى دوران شیرین نامزدى بهره مند شد و راه حل دوم در آیه شریفه این است که اگر به هر دلیلى قدرت بر ازدواج فراهم نشد باید عفاف را پیشه خود ساخت و خود را از آلوده شدن به گناه حفظ کرد تا خداوند گشایشى در کارها حاصل نماید .
راه حل مشکلات :
ما همه مى دانیم که جوان براى ازدواج با مشکلات عدیده اى مانند شغل , مسکن , تحصیل , آداب و رسوم و مهریه هاى سنگین روبرو است .
بدون تردید براى حل اساسى مشکلات ازدواج جوانان ، باید موانع ازدواج که به برخى از آنها اشاره شد از سر راه جوانان برداشته شود و انجام چنین کارى نیاز به یک عزم ملى و برنامه ریزى صحیح از ناحیه همه مسئولین نظام اسلامى بویژه قوه مجریه دارد . البته این بدان معنا نیست که خود جوانان ، خانواده ها و سایر نهادهاى فرهنگى – مذهبى مسئولیتى نسبت به ازدواج جوانان ندارند بلکه خود جوانان مهمترین نقش را مى توانند در حل این بحران داشته باشند در این جا به برخى از راه کارها اشاره مى شود :
. 1 پرهیز از تشریفات غیر ضرورى و کنار گذاشتن برخى از رسم و رسومات دست و پاگیر .
. 2 کاهش سطح توقعات و انتظارات .
. 3 تقویت فرهنگ ازدواج هاى ساده و کم خرج .
. 4 تقویت باورهاى دینى ، روحیه امید و توکل در جوانان .
آثار و عواقب طغیان شهوت و گناه خود ارضایى :
در اینجا توجه شما را به عواقب خودارضایى جلب مى نماییم تا با آگاهى از آنها بهتر بتوان از این گناه اجتناب ورزید . البته عواقب سوء و پیامدهاى منفى و عملى این گناه جداى از آن که معصیت است ، فراتر از آن است که بتوان آنها را برشمرد ، بلکه فقط به چند مورد از آن اکتفا مىکنیم :
1 – پیامدهاى جسمانى : تحلیل رفتن قواى جسمانى ، پیرى زودرس ، ضعف مفاصل ، لرزش دست ، از بین رفتن طراوت و نورانیت چهره .
2 – پیامدهاى روحى و روانى : ضعف حافظه و حواسپرتى ، اضطراب ، منزوى شدن و گوشهگیرى ، افسردگى ، بىنشاطى و لذت نبردن از زندگى ، پرخاشگرى و بداخلاقى و تندخویى ، کسالت دائمى ، ضعف اراده .
3 – عوارض اجتماعى : ناسازگارى خانوادگى ، بىمیل شدن به همسر و ازدواج ، بىغیرت شدن ، احساس طرد شدن ، از بین رفتن عزت ، پاکى ، شرافت و جایگاه اجتماعى .
{J چند راهکار کلى : J}
براى کنترل غریزه جنسى هم خود فرد و هم والدین و اطرافیان مسئولیت دارند . آن چه مربوط به خود فرد مىشود عبارتند از :
1 – برنامهریزى براى کار مداوم
جوانان و نوجوانان از نیروى سرشار و فوقالعادهاى برخوردارند . این نیرو اگر در زمینههاى دیگر مورد استفاده قرار نگیرد و به صورت مطلوب از آن استفاده نشود ، با توجه به شرایط سنى آنها در قالب امور جنسى و شهوانى ظاهر خواهد شد . اگر جوانان و نوجوانان به کار مداوم عادت کنند و نیرو و توان خود رادر این زمینه به مصرف برسانند تا حدودى از انحرافات اخلاقى و شهوت و غریزه جنسى در آنان پیشگیرى مىشود . کارهاى بدنى موجب تعادل جسم و روان مىشود . اگر نیک بنگریم افرادى که به کار مداوم مشغول هستند و نیرو و استعدادشان را در زمینههاى مثبت و سالم به کار مىاندازند ، کمتر دچار انحرافات اخلاقى و بحرانهاى روحى مىشوند . کار موجب مىشود نیرو و انرژى جوان قبل از آن که به چربىهاى اضافى تبدیل گردد و اختلالاتى در ساز و کار اندامهاى بدن ایجاد گردد ، از طریق سوخت و ساز مفید و سالم به مصرف برسد .
2 – تنظیم خواب
تحقیقات نشان مىدهد که بیشتر انحرافات به خصوص در زمینه مسایل جنسى از فکرهاى ناسالم و خیالپردازىهایى که جوانان قبل از خواب رفتن دارند ، ناشى مىشود . اگر جوان قبل از آن که به خواب برود ، فکرش به خودش و یک سرى مسایل و موضوعات مربوط به دوره جوانى ، معطوف گردد ، کم کم به انحرافات کشیده خواهد شد . بنابراین ، یکى از روشهاى پیشگیرى از انحرافات این است که برنامه خواب به صورت دقیق تنظیم شود و تا زمانى که خواب بر شما غالب نشده به رختخواب نروید . وقتى به رختخواب بروید که کاملاً خسته و آماده خواب هستید . لازمه این کار این است که در طول روز مشغول فعالیتهاى مهم بوده و به اندازه کافى کار کرده باشد .
طبیعى است اگر جوان با خستگى به رختخواب نرود ، به ناچار مدت زمانى را در بستر بیدار خواهد ماند تا به تدریج به خواب رود و چون افکار و اندیشههاى شهوانى و تحریکآمیز معمولاً در این مواقع به سراغ جوان مىآیند ، تنظیم ساعات خواب براى جوان ، ضرورت خاصى مىیابد . یکى از روان شناسان در این باره مىگوید : نیمه اول شب بیش از نیمه دوم آن به بدن نیرو مىدهد بنابراین باید از آن به نحوى مفید استفاده شود . و صبحگاهان به محض اینکه از خواب بیدار شدید . بىدرنگ از بستر برخیزید و توجه داشته باشید که بامدادان بیدار ماندن در بستر خواب ، بسیار زیانبار است ، جسم را سست و ناتوان مىسازد و وسوسههاى شوم در دل فرد ایجاد مىشود .
3 – دورى از محیطهاى آلوده و ناسالم
یکى از علل و عوامل انحرافات جنسى و به طور کل انحرافات اخلاقى ، محیط آلوده و محرکهاى شهوانى است . محیط از طریق وارد نمودن عناصر محرک در گرایشهاى انحرافى ، منجر به طغیان غریزه جنسى در جوان مىشود . مسایلى از قبیل بدحجابى ، روابط ناسالم و آزاد دختر و پسر ، برخى از سریالهاى تلویزیونى و فیلمهاى خارجى و هم چنین استفاده نادرست از اینترنت در تحریک شهوت و غریزه جنسى جوان مؤثر است شاید براى برخى از نوجوانان یادآورى و تذکر مسایل دینى و اخلاقى چیزى بیهوده و غیر ضرورى تلقى شود ، زیرا آنها نه در فکر سلامت خویش هستند و نه مسایل اخلاقى و دینى را مىپذیرند ، اما براى شما که روحیه مذهبى قوى دارید و همین مسأله باعث شد تا نگران آیندهتان باشید ، گفتن این مسایل مهم و ضرورى است . اگر واقعاً مىخواهید از جوانىتان به خوبى استفاده کنید و در راه درست و سالم گام بردارید ، سعى کنید از محیطهاى آلوده و دیدن عوامل تحریک کننده ، جداً پرهیز نمایید . و به خاطر داشته باشید که بسیارى از گناهان به وسیله چشم کلید مى خورد .
4 – استفاده درست و مطلوب از اوقات فراغت
یکى از زمینههاى پیدایش انحرافات در جوانان و نوجوانان ، استفاده نادرست آنها از اوقات فراغت است . اوقات فراغت طولانى و بىبرنامه نوجوانان را عاصى و سرگردان مىکند . آنها به تدریج سرخورده و مأیوس مىشوند و در نتیجه به دنیاى درون خویش پناه مىبرند و در کنج خلوت و انزوا راهى براى مشغولیت خود مىجویند .
5 – تسهیل و تسریع ازدواج
علاوه بر آن که جوان سعى در کنترل شهوت و غریزه جنسى مىکند ، باید براى ازدواج که یگانه راه درست ارضاى غریزه جنسى مىباشد ، نیز اقدام کند به این معنا که پسرها از 18 سالگى به بعد مىتوانند به فکر ازدواج باشند و اگر شرایط را مساعد مىبینید ، از همین سن مقدمات آن را فراهم کنند و دخترها هم چنان چه مورد مناسبى به خواستگارى آنها آمد به دلایل نوعاً غیر موجه و پوچ مثل هنوز زود است ، مىخواهم درس بخوانم ، داماد وضع مادى خوبى ندارد و . . . از ازدواج خوددارى نکنند و والدین هم سنگ اندازىهاى غیز منطقى نداشته باشند .
امید است با رعایت این نکات و به خصوص توجه به تقوا و نماز بتوانید غریزه جنسى و حس شهوت را در خویش کنترل و مهار نمایید و زمانى که فرصت مناسب براى ازدواج فراهم گردید ، به ازدواج اقدام کنید .
توصیه هاى کاربردى :
. 1 هر کارى که مى خواهید انجام دهید با دقت آن را ارزیابى کنید و سپس براى انجام آن تصمیم بگیرید .
. 2 از تقلید و پیروى کورکورانه از دیگران در هر کارى جداً اجتناب کنید .
. 3 از بیان جمله « نمى توانم » خوددارى و بجاى آن به خود تلقین کنید که « من به خوبى از عهده این کار بر مى آیم » .
. 4 براى شروع کار و تقویت اراده خود از کارهاى کوچک شروع کنید مثلا تصمیم بگیرید صبح ها در یک ساعت معینى از خواب بیدار شوید .
. 5 بعد از بیدار شدن از خواب و خواندن نماز صبح تصمیم بگیرید 10 دقیقه قرآن بخوانید .
. 7 بعد از هر موفقیتى خدا را شکر کنید و با خود عهد ببندید که به شکرانه موفقیتى که نصیب شما شده آن کار را ادامه دهید . اگر در تصمیم جدید ناکام شدید علل آن را بررسى کنید در صورت تنبیلى و کاهلى خود را جریمه کنید مثلا یک روز روزه بگیرید . یا یک ساعت صحبت نکنید و یا از خوردن غذایى که دوست دارید خوددارى کنید .
. 12 بعد از این که خود را در انجام برخى از کارهاى ایجابى مثل صبح زود بیدار شدن ، نماز سر وقت ، تلاوت قرآن و ورزش صبحگاهى ، موفق شدید براى انجام کارهاى سلبى تصمیم بگیرید یعنى تصمیم بگیرید کارهایى که نباید انجام دهید را بتدریج ترک کنید مثلا به عنوان نمونه مى خواهید غرایز جنسى خود را مهار کنید . در اینجا باید رفتارهایى که باعث شعله ور شدن شهوات مى شود را ترک کنید .
ابتدا نگاه خود را کنترل کنید و تصمیم بگیرید در برخورد با جنس مخالف نگاه خود را فرو بیندازید .
از گفتگو با جنس مخالف مگر در مواقع ضرورى و در حد ضرورت اجتناب کنید .
از پوشیدن لباس هاى تنگ که موجب تحریک شهوت جنسى مى شود خوددارى کنید .
از پرخورى بویژه غذاهاى مهیج شهوت مثل سیر ، پیاز ، فلفل ، تخم مرغ و . . . اجتناب کنید .
افکار خود را بتدریج کنترل کنید زیرا افکار منشاء رفتارند .
زشتى گناه را همواره مانند آبى آلوده و کثیف فرض کنید همانطور که حاضر نیستنید آب آلوده را بنوشید به خود تلقین کنید که من نفس و جان خود را با گناه آلوده نمى کنم .
شرکت در مراسم مذهبى مانند دعا ، نماز جماعت ، مجالس سخنرانى و موعظه و یا ذکر زندگى ، سیره ، مدح و مصائب اهل بیت ( ع ) ، زیارت اهل بیت ( ع ) و قرائت قرآن به صورت مداوم در هر روز و مانند آن نورانیتى را در انسان پدید مى آورد ، که باعث مى شود آدمى از تاریکى گناه بگریزد و به آسانى به سمت آن نرود . همه دستورات و احکام الهى داراى این خاصیت و ویژگى مى باشند و مجموعه معارف دین ، همگى همین هدف یعنى رسیدن انسان به اوج بندگى و کمال و معنویت و صفا و تلطیف روح و جان را دنبال مى کنند . البته اراده قوى و همت عالى و استقامت در راه هدف و نهراسیدن از مشکلات و پافشارى و ادامه عمل خیر و عبادت و توجه به خداوند و احساس حضور او شرط بهره بردن از این دستورات نورانى و رسیدن به نتایج خوب و شیرین خود سازى و نجات از فشار غریزه است .
پى نوشت ها
1 نور ( 24 ) ، آیه 2
. 33 نور ( 24 ) ، آیه 3
. 32 طلاق ( 65 ) ، آیه 2