داعش
چکیده
از جمله سازمانهایی که به تندروی و خون ریزی معروف میباشد، داعش است این سازمان بین المللی تلفیقی از حدود سیزده گروه و سازمان است و بیشترین افرادش تروریستهای خارجی، به ویژه سلفیهای عربستان تشکیل دادهاند. آغاز داعش با تشکیل «جماعهی التوحید و الجهاد» به رهبری ابومصعب زرقاوی (2004-2006 م) صورت گرفت و بعد از کشته شدن وی «أبوحمزهی المهاجر» (2006-2010 م) برای رهبران سازمان «القاعدهی فی بلاد الرافدین» انتخاب شد. در اواخر سال 2006 م از تشکیل دولت اسلامی عراق به رهبری أبوعمر البغدادی (2006-2010) که در کمین عملیات دقیق امنیتی کشته شد. و به دنبال آن، رهبری به ابوبکر بغدادی (2010م – تا به حال) منتقل شد. هدف این سازمان در اعاده احیای خلافت اسلامی و اجرای قانون شریعت در عراق و سپس در سوریه خلاصه میشود.
شیخ ایمن الظواهری تصریح کرد که داعش امتداد القاعده است و سازمان جدایی از القاعده نیست، هم چنین دست نشانده هم نیست همان گونه که برخی دیگر ادعا میکنند، الا این که در بسیاری از کارهایش دچار خطا شده است و به همین دلیل القاعده به صورت رسمی، آن را جزیی از خویش نمیداند.
داعش از جهت اعتقاد و هدف – که تشکیل و برپا کردن خلافت اسلامی است – با القاعده تفاوت ندارد، بلکه تنها در برخی اولویتها و تقسیم غنائم.
اختلافاتی وجود دارد که سبب شده تصور گردد داعش فرعی از القاعده نیست، در حالی که در واقع چنین نیست؛ البته نقش مهم استعمار، به ویژه امریکا در ایجاد تروریست در منطقه، از قبیل: سربازگیری و همکاری استراتژی و سیاسی و حتی نظامی به وسیله نوکران حلقه بگوش آن در (قطر و ترکیه) مخفی نیست. بلکه نقش بسیار سازنده امریکا در سربازگیری سازمانهای تروریستی مخصوصاً در زندانهای عراق، مانند: زندان «بوکا» که بارزترین مکان برای سربازگیری نیروهای القاعده و دولت اسلامی عراق بود، روشن است و دلیلش این میباشد که میان شیعیان و اهل سنت جنگ مذهبی راه بیندازند. و به مصالح و نفوذ ایران در منطقه ضربه وارد کنند و جنگ مذهبی و تمدن که مدت طولانی در پی راه انداختن آن بودند، تحقق یابد و از این طریق، قدرت مسلمانان در منطقه را به دلیل حفظ و امنیت اسرائیل، تضعیف کنند که متاسفانه برخی از دولتهای خاورمیانه به ویژه عربستان علاوه بر مساعدت سازمانهای تروریستی از ناحیه ایدیولوژی چنین طرحی را در خاورمیانه رهبری میکنند.
کلید واژه : داعش، ابوبکر بغدادی، ابومصعف زرقاوی، منابع مالی داعش، ساختار داعش.
مقدمه
داعش یا همان دولت اسلامی عراق و شام، فرعی از سازمان القاعده و تابع آن است و ایمن الظواهری بر چنین مطلبی در نامهاش که به «شهادهی حقن الدماء المجاهدین» معروف است، تاکید کرد و گفت رهبری «جماعهی قاعده الجهاد» و دولت اسلامی عراق بر همین اساس ارتباط دارند که: دولت اسلامی عراق بخشی از القاعده باشد. نمونههای متعددی برای اثبات این مطلب وجود دارد:
* نامهای که امریکائیها منتشر کردند از اسنادی میباشد که در خانه شیخ اسامه بن لادن یافتند و شماره آن: SOCOM-2012-0000011 Or میباشد.
نامه از شیخ عطیه الله خطاب به شیخ مصطفی ابویزید بود. وی به شیخ مصطفی ابو یزید تأکید کرده بود که واجب است نامههای توجیه کنندهی قاطعانهای را برای «کرومی» بفرستد، مقصودشان از نامه این بود که ابوحمزه مهاجر و ابوعمر را از ارتکاب اشتباهات سیاسی بترسانند.
هنگامی که ابوبکر بغدادی امارت را، اجازه ستاد فرماندهی (اسامه بن لادن) بر عهده گرفت، شیخ عطیه پیامی را به فرماندهی دولت اسلامی عراق در تاریخ 7 جمادی الاول 1431 فرستاد که در آن آمده بود: به برادران گرامی در فرماندهی پیشنهاد میدهم که فرمانده موقتی برای مدیریت امور، تا هنگامی که مشورت تمام شود، برگزینند و بهتر است منتظر بمانید و کسی را با رأی قاطع به عنوان امیر تعیین نکنید، و نامهای پیشنهادی را بفرستید و تمام موارد از جمله: نام، تعریفی از آنها و مدارک و … را برای ما ارسال کنید … و ما آن را برای شیخ اسامه برای مشورت دادن به شما، بفرستیم. شیخ اسامه پیامی برای شیخ عطیه الله در 24 رجب 1431 فرستاد که در آن آمده: «بهتر است که معلوماتی کامل از برادرمان ابوبکر بغدادی که به جای برادرمان ابوعمر بغدادی تعیین کردهاند و معاون اول او- ابوسلیمان ناصر دین الله – بفرستید و از تعداد زیادی برادران معتمد و معتبر دربارهی آنها بپرسید تا این امر را برای ما به طور گسترده توضیح دهند.
شیخ عطیه الله پیامی در تاریخ 20 شوال 1431 برای وزارت اعلام (رسانه) دولت اسلامی عراق فرستاد که در آن آمده: مشایخ از شما میخواهند که معرفی نامه مختصری از مشایختان از فرماندهان جدید: ابوبکر بغدادی امیرالمؤمنین در دولت اسلامی عراق و معاون او و وزیر جنگش و اگر شد دیگر مسئولان بفرستید و در صورت امکان مشایخ را درباره این امر خبر دهید.
نماینده شورای دولت اسلامی عراق در یکم ذی القعده 1431 جواب را این گونه فرستاد: برادر فاضلم پیام شما در مورخه رجب الحرام 1431 به ما رسید و هم چنین پیام قبلی که ضمن آن بعضی از توجیهات از مشایخ گرامی حظفهم الله حول وضعیت دولت و منتظر ماندن در تعیین امر جدید در آن بود، اما این پس از اعلام امارت جدید به ما رسید و به هر حال برادران در آغاز حرص بر مطلع کردن مشایخ در نزد شما، بر حقیقت وضعیت، همان گونه که هست، تصمیم گرفتند. و سپس افزود: به اطلاع شما مشایخ گرامیمان و متولیان امرمان میرسانم که دولت اسلامیتان در سرزمین رافدین در سلامت و منسجم است، سپس افزود: شیوخ محترم و عالی قدرمان! بعد از قتل دو شیخ، مجلس شورای تلاش کرد که اعلام امیر جدید را به تأخیر بیندازد تا دستوری از سوی شما پس از برقراری ارتباط برسد، اما به دلایل مختلف که مهم ترین آنها در کمین بودن دشمنان در داخل و خارج بود، نتوانستیم زمان اعلام امیر را طولانی تر کنیم، سپس افزود: برادران در این جا با سرپرستی شیخ ابوبکر توافق کردند و هیچ مانعی برای برپایی امارت موقت وجود ندارد و فرستادن شخصی از سوی مشایخ برای ما، اگر دریافتیم که با پژوهش کامل صورت گرفته است امارت را به او تسلیم میکنیم و اعتراضی از سوی ما وجود ندارد و ما همگی سربازانی برای او خواهیم بود و اطاعت او بر ما واجب است و این چیزی است که همهی مجلس شورا و شیخ ابوبکر حفظهم الله به آن ملتزمند.
بعد از کشته شدن شیخ اسامه، ابوبکر بغدادی بیانیهای صادر کرد که در آن آمده بود: من و کسانی که با من هستند اطمینان داریم که شهادت شیخ جز انسجام و ثبات بر برادران مجاهدمان نمیافزاید، پس من به برادرانمان در جماعت القاعده به رهبری شیخ ایمن الظواهری و برادران او در فرماندهی جماعت میگویم خداوند به شما اجر بزرگ عطا کند و عزای شما را در این مصیبت نیکو گرداند و به برکت خدا بنگرید در آنچه از نتیجه دستورهایتان دیده میشود و بشارت باد بر شما که همانا برای شما در دولت اسلامی عراق مردانی وفادار هستند که در راهشان بر حق باقیاند و آرام نمینشینند و از آن کوتاه نمیآیند و به خدا سوگند خون شما، خون ما و از بین رفتن شما، از بین رفتن ماست.
ایمن الظواهری در ادامه میگوید: بعد از کشته شدن اسامه بن لادن، امارت را بر عهده گرفتم و ابوبکر بغدادی من را به صفت امیر خود، خطاب میکرد حتی در آخرین پیام او به من، در تاریخ 29 جمادی الاول 1434 که آن را با این گفته آغاز کرده بود «برای امیر و شیخ محترمان» … رسید.
وی در ادامه تصریح کردند با این که با ستاد فرماندهی القاعده و امیر آن (اسامه بن لادن) در تعیین ابوبکری بغدادی به عنوان امیر دولت اسلامی مشورت نکرده بودند و تعیین آن از سوی القاعده صورت نگرفته بود، الا این که صلاح را در آن دیدیم که بدان اعتراف کند و رسماً اعلام نماید، زیرا میان دولت اسلامی عراق و داعش فرقههای مختلفی وجود دارد.
در این مقاله درباره هویت این سازمان (داعش) بحث میکنیم؛ آیا این سازمان از فروع القاعده است یا نه؟ یا همان گونه که برخی ادعا میکنند ساخته امریکا است و هیچ گونه ربطی به سازمانهای جهادی ندارد؟ اعتقادات این سازمان و رهبرانش چه کسانی هستند؟ ارتباط داعش با دیگر سازمانهای تروریستی چگونه است؟ به ویژه در وضعیت فعلی که مرتکب اعمالی وحشیانه شدهاند، از جمله: قتل عام و ترساندن مسلمان و فراری دادن ایشان از خانه مسکونی شان به تهمت ارتداد و شرک، و کشتن زنان و کودکان و افراد سال خورده و دیگر اعمالی که چهره اسلام را تاریک و سیاه نشان داده است.
داعش
برای بهتر شناختن دولت اسلامی عراق و شام لازم است به چند سؤال پاسخ دهیم: داعش چیست؟
عقاید و افکار این سازمان تروریستی چیست؟ ارتباط این سازمان با گروههای تروریستی در عراق و سوریه چگونه است؟
لفظ داعش برگرفته شده از چهار کلمهی «الدول#»، «الأسلامی#»، «العراق»، الشام» است یا اشاره به کلمه دولت، که همان سازمانی است که از گروههای مسلح غیر نظامی با گرایش سلفی – جهادی – تکفیری تشکیل شده است.
برخی این دولت را بین پرانتز قرار میدهند و تعبیر از آن نمیکنند، عدهای آن را سازمان دولت اسلامی عراق خطاب میکنند و بعضی نیز آن را به همین نام (دولت اسلامی عراق و شام) خطاب میکنند و برخی دیگر اصرار دارند همان سازمان القاعده است هر چند عناوین متعددی به خود گیرد و حق این است که نام گذاری در شناخت آن بی تأثیر نیست، ولی مهم آن است که محقق بتواند سازمان داعش را بررسی و هویتش را شناسایی کند و بدون شک بیشتر این نام گذاریها سیاسی است و بهتر از هر چیز شناخت محتوای سازمان و ایدئولوژی آن است.
داعش با تشکیل گروهی به نام التوحید و الجهاد به رهبری موسس آن ابومصعب زرقاوی کارش را آغاز کرد و در آن زمان بیشتر نیروهای تروریستیاش عرب زبان بودند، سپس این گروه گسترش یافت و تبدیل به «قاعدهی الجهاد فی بلاد الرافدین» گردید، تا در این زمان دربردارنده نیروهای تروریستی عربی و عراقی و غیره یا به عبارت دیگر شامل مهاجرین و انصار شود و بیعت خود را با رهبر القاعده اعلام کرد، سپس این سازمان در اواخر سال 2005 م. و ابتدای سال 2006 م. از تشکیل مجلس شورای مجاهدین به امارت شیخ عبدالله رشید بغدادی خبر داد و تعدادی از گردانهای و دستههای تروریستی را ضمیمیه خود کرد. (2) در 9 یونیو سال 2006 م ابومصعب زرقاوی در شهر بعقوبه به وسیله بمباران آمریکاییها کشته شد. سپس در اکتبر سال 2006 م مجلس شورای مجاهدین منحل گردید و ائتلاف المطیبین با همکاری برخی از عشایر به وجود آمد و در این راستا ابوحمزه مهاجر به عنوان امیر سازمان القاعده در عراق تعیین شد و به دنبال آن دولت عراق اسلامی به رهبری ابوعمر بغدادی تشکیل و گردید.
در 19 آبریل 2010 م. نیروهای اشغالگر امریکایی عملیات نظامی به راه انداختند که منجر به قتل ابوعمر بغدادی و ابوحمزه مهاجر گردید و به دنبال آن در 16 ایار / مایو 2010 م با ابوبکر بغدادی به عنوان امیر القاعده و وزیر جنگش الناصر لدین الله سلیمان بیعت کردند. (3)
بنابر اطلاعات متعدد به دست آمده، این سازمان علاوه بر گروه القاعده، حدود 13 گردان دیگر را زیر لوای خویش جمع کرده است که میتوان به گروهها ذیل اشاره نمود: “«جیش الطائفهی المنصورهی»، «جیش أهل السنهی و الجماعهی»، «جیش الفاتحین»، «جماعهی جند الصحابهی»، «سرایا الجهاد الإسلامی»، «سرایا فرسان التوحید»، «سرایا ملهی إبراهیم»، «کتائب کردستان»، «کتائب المرابطین»، «کتائب أنصار التوحید»، «کتائب أنصار التوحید و السنهی»، «کتائب الأهوال»، «کتائب الغرباء» (به رهبری عبدالله الجبوری)، «کتائب من الجیش الإ سلامی» و «أنصار السنهی» و برخی دیگر مانند «کتائب جیش المجاهدین» و «ثورهی العشرین و عصائب العراق الجهادیهی». (4)
هنگام اعلان دولت اسلامی عراق، ابوحمزه مهاجر اعلام کرد که تعداد نیروهای این سازمان 12 هزار سرباز است و البته چنین نیرویی کم نیست، اما القاعده در عراق به تنهایی آن سازمان (دولت اسلامی عراق) را تشکیل نمیدهد و از لحاظ منطقی و منهجی سخت است داعش را در تنظیم قاعده خلاصه کرد، زیرا واقعاً این گونه نیست، از این رو نام گذاری این سازمان به «دولت» به واقع نزدیک است تا این که جمع زیادی از گروهها و گردانها را در بر گیرد. بخصوص این که فعالیت اغلب نیروها و گروههای جهادی بنابر توان مادی و بشری شان را نمیتوان در یک منطقه منحصر کرد. (5) بعد از اشغال عراق در سال 2003 م. به وسیله امریکایها مسئله جهاد و مقابله با اشغال گران به وجود آمد و بارزترین گروه «الجبههی الإسلامیهی للمقاومهی العراقیهی (جامع)» پدیدار شد و از آن زمان ابومصعب زرقاوی اردنی از تشکیل جریان «التوحید و الجهاد فی بلاد الرافدین» یا «قاعدهی الجهاد فی بلاد الرافدین»، خبر داد و بعد از آن سازمان القاعدهی فی بلاد الرافدین به وجود آمد.
ابوبکر بغدادی
یک منبع اطلاعاتی در وزارت کشور عراق در گفت و گو با شبکه السومریهی نیوز گفت حازم عبدالرزاق الزاوی، وزیر امنیت در دولت اسلامی عراق و شام که توسط نیروهای عراقی در الرمادی بازداشت شد و در بازجوییها، هویت حقیقی ابوبکر بغدادی و و زیر جنگش الناصر لدین الله را برملا کرد. این منبع اطلاعاتی که نخواست هویتش فاش شود بیان کرد که آن چه حازم عبدالرزاق اعتراف کرد – البته بعد تائید صحت اظهاراتش – این است که ابوبکر بغدادی همان دکتر ابراهیم عواد ابراهیم سامرائی و ملقب به ابو دعاء، «الدکتور إبراهیم»، الحسینی، القرشی است؛ (6) و وزیر جنگ ابوبکر بغدادی ملقب به الناصر لدین الله همان «نعمان سلمان منصور الزیدی» ابوابراهیم است که قبلاً والی الانبار بود. این منبع تصریح کرد که آنها در زندان بوکا (7) در بصره بازداشت بودند و در آن جا به وسیله رهبران سازمان القاعده که در آن زندان بودند از افکار و اعتقادات سلفی جهادی تکفیری سیراب شدهاند و هم چنین وی اضافه کرد که تحرکات بغدادی و الناصر لدین الله در حال حاضر محدود به شمال بغداد است.
بنابراین ابوبکر بغدادی همان إبراهیم بن عواد بن إبراهیم عبدالمومن علی البدری السامرائی است که در شهر سامرا سال 1971 م در یک خانواده مذهبی با گرایش سلفی به دنیا آمد آنها از خانوادههای سرشناس منطقه و از قبیله البوبدری است که نسب آن به قریش بر میگردد. (8) عموهای ابوبکر بغدادی از مبلغان اسلام در عراق شمرده میشوند، خانم او از عشایر معروف ابوالفرج است. در زمان صدام حسین امامت مسجد جامع احمد بن حنبل در سامرا بر عهده داشت. وی هم چنین امام جماعت و سخنران در مسجد جامع الکبیسی در منطقه طویجی در بغداد بود. در سال 2003 م. امام و خطیب در یکی از مساجد شهر فلوجه بود. ابوبکر بغدادی فارغ التحصیل دانشگاه اسلامی در بغداد میباشد و در همان جا کارشناسی و کارشناسی ارشد و دکترا را به اتمام رسانید، وی هم چنین به عنوان استاد، معلم، مبلغ در تکریت فعالیت کرد. کما این که با فرهنگ اسلامی و علم و فقه شرعی آشنایی داشت و دربارهی علوم دیگر از قبیل: علم انساب و تاریخ دارای آگاهی گستردهای میباشد. ابوبکر بغدادی قبل از این که سازمان داعش را تشکیل دهد با تعداد زیادی از سازمانهای سلفی جهادی دیگر در عراق ارتباط داشته است. نیروهای ائتلاف در سال 2004 م. او را بازداشت کردند و در کانون اول سال 2006م. از زندان آزاد شد. اولین سازمانی که ابوبکر بغدادی همراه با برخی از دوستان خود – که سلفی جهادی بودند – تاسیس کرد سازمان «جیش أهل السنهی و الجماعهی» که از نظر جایگاه، وی در سازمان فرد دوم به شمار میرفت کما اینکه والی ولات و رئیس کل همه ولایات به حساب میآمد. عملیات تروریستی در بغداد، سامرا، دیالی و برخی دیگر از مناطق سنی را انجام داد و سپس طولی نکشید که همراه با سازمان خود به مجلس شورای مجاهدین منضم شد. و به عنوان عضو مجلس مشغول به فعالیت شد. در سال 2006 م. به دولت اسلامی عراق ملحق شد و در ابتدا به عنوان عضو و سپس در سال 2008 م. ریاست اداره عملیات تروریستی در عراق را به عهده گرفت. وی هم چنین در غرب و وسط عراق فعالیت کرد و امارت شرعی الانبار، فلوجه، دیالی، و سپس امارت شرعی بغداد به عهده گرفت. در سال 2010 م. امارت دولت اسلامی عراق را بر عهده گرفت و در زمان حیات زرقاوی دست راست وی شمرده میشد. میان ابوبکر بغدادی و ابوعمر بغدادی ارتباط تنگاتنگی بود تا حدی که ابوعمر بغدادی وصیت کرد که بعد از خود، ابوبکر بغدادی به عنوان خلیفه، رهبری دولت اسلامی عراق را به عهده بگیرد و اتفاقاً همین جریان در أیار /مایو 2010 م اتفاق افتاد و ابوبکر بغدادی امیر دولت اسلامی عراق شد و در سال 2014 بعد از اعلام دولت اسلامی عراق و شام، خود را خلیفه مسلمانان خواند. (9)
جایگاه اجتماعی ابوبکر بغدادی
ابوبکر بغدادی متاهل و همسر وی از شهر فلوجه به نام اسماء محمد الکبیسی از عشایر الکبیسات است؛ عشیره کلبیسات دومین عشیره بزرگ الانبار است که بعد از عشیره الدیلم از لحاظ جمعیت رتبه دوم دارد. ابوبکر بغدادی از این خانم 5 فرزند دارد. (10)
نقد نسب رهبر داعش ابوبکر بغدادی
متأسفانه عدهای وجود دارند که از بی اطلاعی مردم سوء استفاده کرده و چیزهایی را بر زبان جاری میکنند که عاری از هر نوع دلیل و برهان است؛ از باب مثال میتوان به ابوبکر بغدادی رهبر القاعده اشاره کرد؛ وی خود را حسینی و قرشی معرفی میکند، گویا ابوبکر بغدادی فراموش کرده که محققان توانمندی وجود دارند که قدرت بررسی ادعاها و کشف حقایق دارند و به راحتی میتوانند ادعاهای دروغ و بی اساس او را روشن کنند.
گویا ابوبکر فراموش کرده که اسم اصیلش ابراهیم عواد ابراهیم البدری از منطقه سامراست، نه از عشیره البدور که در منطقه ذی قار ساکن هستند. عشیره البوبدری ادعای سیادت خویش را در اواخر دوره عثمانیه که در این دوره انساب متعدد و دروغی ادعا شده بود، مطرح کردهاند، در این زمان عثمانیها برخی از عشایر را بجهت تحقق مصالح و خواستههایشان به دام میانداختند. و این برگرفته از اختلافات میان عثمانیها و صفویها است. از این رو اساتید انساب همانند: ابن عنبهی الحسنی (813) هـ و ابن الطقطقی الطبطبائی 702 هـ چنین انساب غیر واقعی را رد کردهاند؛ نسب ابوبکر همانند دیگر انساب ادعا شده، صحیح نیست و با زور آن را به مردم قبولاندند، زیرا عشیره البوبدری اگرچه ادعا میکنند که نسباش حسینی و قرشی است و به امام محمد جواد (علیه السلام) بر میگردد و از ذریه یحیی فرزند امام جواد (علیه السلام) هستند چنین نسبی صحیح نیست؛ ابن حزم الاندلسی (سنی) 400 هـ در کتاب جمهرهی أنسالب العرب تصریح دارد که اولاد امام جواد (علیه السلام) 1- امامهادی (علیه السلام) و 2- برادرش موسی هستند و اسمی از یحیی به میان نیاورده است؛ هم چنین فخر رازی (سنی) 600 هـ در کتاب الشجرهی المبارکهی آورده است که یحی اصلاً فرزندانی ندارد و نسبش منقرض شده است و همین مطلب را عالم انساب عبدالرزاق کمونهی بدان تصریح کرده است. بنابراین عشیره کاملی، نسبی را ادعا میکند که اصلاً وجود خارجی ندارد و یحیی فرزند امام جواد (علیه السلام) اصلاً فرزندی نداشته است و به گفته اهل فن سالبه به انتفای موضوع است به وضوح مشخص گردید که چنین نسبی باطل و دروغ است و هیچ سندی ندارد. البته همین مطلب را دیگران از قبیل: دکتر نبیل الکرخی دو سال قبل از سقوط صدام بیان کردهاند.
علمای نسب که از آنها به النسابه تعبیر میکنند، نسبت به نسب عشیره البوبدری اشکالات زیادی مطرح کردهاند، که سبب آن چند چیز است:
1. ادعا کردهاند که نسبشان به یحیی فرزند امام جواد (علیه السلام) بر میگردد و به اجماع نسابه (علمای نسب) عقب یحیی منقرض شده است؛
2. نسب خود را حسینی و به امیر حمیضه ابی محمد بن الامیر محمد ابی نمیالاول متصل میکنند در حالی که دلیلی اقامه نکردهاند؛
3. ادعا کردهاند که نسبشان به (یحیی بن شریف بن بشر بن صاعد بن عطیهی نبن یعلی بن زوید بن ماجد بن عبدالرحمن بن القاسم بن ادریس بن جعفر ذی الکرین بن الامام علی الهادی (علیه السلام) میرسد در حالی که منبع و مصدر قدیمی که آن را تأیید کند، بیان نکردهاند و تنها به مصادر جدید استناد کردهاند که قابل استناد نیستند. البته احتمالات دیگری هست، مثلاً شاید خانواده ایشان در منطقه آن عشیره بزرگ شده اما واقعاً از ایشان نیست، بلکه چون همپیما آنها است، به آن قبیله معروف شده است، مانند: فصیله البوحمدان که به البومفرج میرسند. (11)
أبوطلحهی مالک إحسان العُتیبی؛ یکی از افراد جدا شده از سازمان داعش – ذیل نامه ابواحمد که درباره داعش منتشر کرده است – مینویسد: ابوبکر بغدادی نه دکتر و نه بغدادی و نه قرشی و نه از نسب امام حسن و امام حسین (علیهم السلام) است و داعش به دروغ از آن، برای بهره برداری استفاده میکند. (12)
بنابراین این نسب محل اشکال است و نمیتوان تأیید کرد، اگرچه حق این است که نمیتوان به طور جزم به بطلان و یا عدم بطلان آن پی برد. اما آن چه از کلام بزرگان علم نسب استفاده میشود، عدم صحت این نسب است.
رهبران سازمان داعش
ابوعبدالرحمن البیلاوی
اسم آن «عدنان اسماعیل نجم» رئیس مجلس نظامی و عضو مجلس شورا است در سال 1971 در الانبار – الخالدیه به دنیا آمد، سال 2005م. در زندان بوکا بازداشت شد و درحال حاضر در سمت مجلس شورا دولت و عضو مجلس نظامی کل مشغول به فعالیت است. او گروههای ترویستی موجود در استان الانبار را اداره میکرد و دستور منفجر کردن مناطق متعددی از قبیل: مناطق تجاری و پلها و خیابانها … را صادر کرده است و از جمله رهبران القاعده در عراق شمرده میشد، او در عملیات الخالدیه به هلاکت رسید.
حاج سمیر: سمیر الخلیفاوی
در بخش ساخت سلاحهای شیمیایی و تجهیز سلاحهای مدرن کار میکند، او یک افسر بود. مسئولیت عملیاتهای تروریستی بغداد را بر عهده گرفته بود. بعد از کشته شدن ابوعمر بغدادی، مسئولیت مجلس نظامی و هم چنین وزارت تجهیز نظامی را در سال 2012 به دست گرفت. عراق را برای تجهیز نظامی سوریه ترک کرد و در سمت خلبان مشغول به فعالیت بود، در ابتدا با جیش اسلامی فعالیت میکرد و در زندان بوکا بازداشت شد و در زمان بازداشت در زندان با «زیاد الحدیثی ابوزینه» ملقب به «ابومحمد» برای ملحق شدن به سازمان القاعده بیعت کرد و در حقیقت در زندان، القاعدهای شد و چند ماه پیش در سوریه کشته شد.
ابوایمن العراقی: ابومهند السویداوی المعروف بابو ایمن العراقی
افسر سابق ارتش عراق و در سال 1965 م به دنیا آمد، ولایت بخشهای منطقه کرخ را بر عهده گرفت. سال 2007 م. به وسیله امریکائیها دستگیر گردید و در سال 2010م. آزاد شد. مسئولیت امنیت سازمان القاعده بر عهده گرفت، سپس در سالهای 2011 تا 2012 م به عنوان مبلغ به مناطق بغداد و دیرالزور فرستاده شد. در سوریه در منطقه ادلب و لاذقیه و رستای حلب به عنوان نفر اول نظامی محسوب میشد و به واسطه اعتقادی که به ابوبکر بغدادی داشت توانست هزار نیرو جهت بیعت با وی و جنگ در سوریه جمع آوری کند. (13)
رهبران دیگری وجود دارند که به جهت رعایت اختصار به ذکر نامهایشان اکتفا میکنیم:
دست راست ابوبکر بغدادی سرهنگ … «حاج بکر» معروف به «ابوبلال المشهدانی» و وزیر راه و مسئولیت هیئت و تجهیز کردن و ایجاد امنیت سازمان داعش، فلاح حسن جاسم، مسئول بمب گذاری منطقه جنوب – ناصریه و سماوه، طارق محمد امین البلاجلانی مسئول بمب گذاری بغداد، والی بغداد عبدالقادر الدلیمی ابراهیم شاکر شریف ملقب به «ابوعبدالرحمن»، سخن گوی دولت اسلامی عراق و شام، ابو محمد العدنانی، مسئول امور شرعی منطقه الانبار؛ ابومحمد المصری، والی نینوا الشیخ أبی طلحهی الأنصاری، (14) والی الانبار عبدالرزاق محمد فراس از منطقه خالدیه است، والی منطقه دیاله «اسماعیل الفهداوی» او از بزرگ ترین مجرمان القاعده است و ارتباط تنگاتنگی با زرقاوی داشت، محمد شراره از رهبران بزرگ القاعده وزیر جنگ، ملقب بالناصرلدین الله، ابوسلیمان همان نعمان سلیمان منصورالزیدی است، فرمانده قرارگاه ابوکرار از سوریه، مسئولی قرارگاه ابوحفص عربستانی و … . (15)
سازمان القاده و داعش
پرفسور «دانیال بایمان» استاد برنامههای امنیتی در دانشگاه جورج تاون درباره ارتباط داعش و القاعده میگوید: علاقه و ارتباط این دو سازمان به سالهای دور بر میگردد، آنها با هم پیمان قوی داشتند، اما به دلیل برخی از اختلافات به دشمن سرسخت تبدیل شدند. (16)
بعد از این که ابوبکر بغدادی از جمع بین دولت اسلامی عراق و جبههی نصره خبر داد، فرماندهی سازمان القاعده به رهبری ایمن الظواهری بیانیهای در فبرایر 2014م. در سایتهای جهادی در اینترنت منتشر کرد که در آن آمده است: القاعده اعلام میکند که هیچ گونه ارتباطی با الدولهی الإسلامیهی فی العراق و الشام ندارد و تأسیس آن بدون مشورت با القاعده صورت گرفته است، بلکه دستور منحل شدن داعش را داده ام، بنابراین داعش فرعی از القاعده نیست و هیچ گونه ارتباطی سازمانی بین آنها نیست و القاعده درباره عملکرد داعش مسئول نمیباشد؛ زیرا فروع القاعده تنها با اعلام و اعتراف فرماندهی القاعده ثابت میشود.
محمد العدنانی سخن گوی داعش در سخنرانی – که به وسیلهی سایتهای مختص به آنها منتشر شد – تحت عنوان «عذرا یا أمیرالقاعدهی» گفت: دولت اسلامی عراق و شام تابع القاعده نیست و هیچ وقت این گونه نبوده است، بلکه اگر زمانی خداوند مقدر کرد در سرزمین دولت اسلامی عراق قدم بردارید باید ابتدا بیعت کنید و سرباز ابوبکر بغدادی – رهبر دولت اسلامی عراق و شام – شوید همان گونه که در حال حاضر سرباز و زیر نظر ملا عمر هستید. (17)
العدنانی در ادامه خطاب به ایمن الظواهری میگوید: از تو (ایمن الظواهری) میخواهیم که روش خود را اصلاح کنی و ارتش پاکستان، مصر، لیبی، یمن، افغان، تونس و غیره را مرتداد بدانی و آن را اعلام کنی و با احکام و الفاظ شرعی بازی نکنی مانند این که بگویی حکم فاسد و قانون باطل است و لشکر خیانت کار است. (18)
میان داعش و القاعده اختلاف جوهری وجود ندارد، مگر در بکارگیری برخی از وسایل و غنائم و اولویتها و در واقع همانند اختلافی که میان ابومصعب زرقاوی و – در برههای از زمان – و القاعده صورت گرفته بود. برای نمونه در بخش اولویتها، ابومصعب زرقاوی معتقد است که باید در اولویت اول با شیعه جنگید، اما ایمن الظواهری معتقد است که اولویت اول با ایالات متحده امریکا مبارزه کرد. از این رو، اختلافات اساسی بیشتر در اولویتهاست نه در هدف، اگرچه اهداف شان را آشکارا نمیگویند، همان گونه که برخی از کارشناسان معتقدند بحث در اختلاف میان داعش و القاعده درباره اعتقادات و افکار، بحث اشتباهی است و تأکید میکنند که بین آن دو سازمان اختلاف در دیدگاههاست، اختلافات میان آنها ریشهای نیست و از طرف دیگری داعش تلاش میکند که دیگران را مطیع خود کند، به خلاف القاعده که تنها بنای برجهاد و مبارزه با دشمنان را در پیش گرفته و قصد مطیع کردن آنها ندارد. (19)
بنابراین فرق القاعده و داعش در تاکتیکها، استراتژیها و نحوه رهبری و اداره کردن است. ابوبکر بغدادی به دنبال کشتن و به دار آویختن مخالفان است و همین روش را بر مخالفان خود در منطقه تطبیق میکند، به خلاف عقیده رهبر سازمان القاعده که بر مبارزه با دشمن دور بنا شده است.
دکتر مصطفی العانی، رئیس بخش مبارزه با تروریست در مرکز خلیج فارس، معتقد است: «اصل داعش، سازمان القاعده در عراق است و از ابتدا به وسیله القاعده به وجود نیامده است و ابومصعب تلاش کرد که در ابتدا به طور مستقل از القاعده (افغانستان) کار کند و خبرگزاریها نیز به این مطالب اشاره کردند.
همین حالت دربارهی داعش که امتداد القاعده عراق است، به وجود آمد، بنابراین هیچ وقت از القاعده (افغانستان) تبعیت نکرد به خلاف جبهه النصره به دنبال قانونی و رسمی کردن خود در ابتدا با القاعده (افغانستان) پیمان بست.
این سوال مطرح میشود که آیا هنگامی که از داعش صحبت میشود، ارتباط میان آن و القاعده مطرح میشود یا نه و داعش سازمانی است که اصلاً ربطی به القاعده ندارد؟
بین داعش و سازمان القاعده ارتباط اعتقادی وجود دارد – از نظر اعتقادی مشترکند – و مباحث عقایدی به صورت مشترک میان آنها بازگو میشود، اما فقط همین مسائل مطرح میشود، و از زمان ابومصعب زرقاوی ارتباط حقیقی وجود ندارد بنابراین هیچ گونه ارتباط قوی بین این دو سازمان صورت نگرفته است.» (20)
سوالی که مطرح میشود این است که کدام یک از این سازمانها – داعش، القاعده – برای امنیت منطقه و جهان خطرناک تر هستند؟
برخی از کارشناسان سیاسی معتقدند که داعش به مراتب از القاعده خطرناک تر است؛ آقای «احمد رشید» نویسنده کتاب «الجهاد و طالبان» در یک برنامه تلویزیونی تصریح کرد: در حال حاضر معتقدم که سازمان داعش خطرناک ترین سازمان است، زیرا با کمک ارتباطات و فعالیتهای خود در منطقه توانسته تمام امکانات القاعده و طالبان را برای خود جمع آوری کند وی در ادامه میگوید: داعش از طریق ارتباط با القاعده توانسته با بکارگیری اعمال تروریستی و وارد کردن ضربه به مخالفان خود از طریق ایجاد رعب در دل آنها و اعمال خشونت آمیز از قبیل: جدا کردن سرها و از بین بردن مخالفان در هنگام رویارویی با یکدیگر بدست گیرد. کما این که از طریق ارتباط با طالبان تاکتیکهای نظامی – که به اعتراف امریکاییها مثل آن را در جای دیگر مشاهده نکردهاند و طالبان توانست بر بیشتر مناطق تسلط پیدا کند – یاد گرفتهاند. (21)
داعش و جیش الحر سوری
ارتباط میان داعش و جیش حر سوری از ارتباط میان القاعده به مراتب بدتر بوده، به گونهای که تا به حال بین شان نزاع خونین صورت گرفته است. سیاست داعش در تکفیر سازمانها و دولتها و گروهها به الجیش الحر سوری رسید و آن را نیز تکفیر کرده است. بین داعش و این گروه درگیریهای متعددی در مناطقی که از جهت مرزی به یکدیگر نزدیکند، یا در مناطقی که داعش آن جا را در ضمن حکومت خود – بر طبق نقشه اعلام شده – میداند، صورت گرفته است.
داعش جیش الحر را خارج از دین اسلام و مرتد میداند و دلیل حمله به لشکرها و یگانهای این گروه را همین سبب قرار داده است. در چارچوب تسلط بر مناطق نفتی و چاههای موجود در آن منطقه، از قبیل: منطقه حسکه و رقه و به ویژه در مناطق مرزی و در گذرگاه متصل به ترکیه از قبیل گذرگاه «باب السلامه» و گذرگاه «باب الهوی» جنگهای متعددی بین آنها صورت گرفت.
داعش در نیمه ماه ایلول / سبتمبر جنگ علیه جیش الحر را با شعار «نفی الخبیث» تستهدف «عملاء النظام، و من قام بالاعتداء السافر علی الدولهی الإسلامیهی فی العراق و الشام» اعلام کرد و درگیریهای متعددی به وجود آمد که سبب تضعیف بیشتر گردانهای جیش الحر، به ویژه گردانهای فاروق و نورالدین زنکی و قرارگاههای گروه احفاد الرسول و مراکز تابع تیپ الله اکبر در منطقه البو کمال و تیپ احرار شام گردید؛ علاوه بر آن منطقه اعزاز شاهد درگیری داعش و تیپ عاصفه الشمال بود، این گونه داعش توانست در مدت چند ماه اجزای وسیعی از ریف شرقی و ریف شمالی شهر حلب را به دست گیرد و علاوه بر آن توانست بر شهرکهای آزاد شده از شهر حلب تحت سیطره پیدا کند و از سوی دیگر داعش در روستاهای ادلب حضور و فعالیت داشت، به همین سبب توانست منطقه سیطره خود را از منطقه «دانه» تا «سرمدا» گسترش دهد.
داعش و جبهه النصره
در اواخر سال 2011 م از تشکیل جبهه النصره به رهبری ابومحمد الجولانی خبر داده شد و روشن شد که این سازمان دارای افکار و اعتقادات سلفی جهادی است و توانست در طول چند ماه به بزرگ ترین و قوی ترین نیروی نظامی تبدیل شود. النصره از جهت سازمانی با القاعده عراق مرتبط بود و جزئی از سازمان القاعده عراق به شمار میرفت و در سال 24 کانون الثانی (ینایر) 2012 م اولین بیانه خود را مبنی بر حمل سلاح و سقوط نظام بشاراسد صادر کرد.
ابومحمد جولانی با سازمان القاعده عراق همکاری میکرد، در سفری به سوریه بازداشت شد و به زندان افتاد و بعد از آزاد شدن به عراق برگشت و موارد سازمان القاعده وابسته به آن شد، فرماندهی سازمان القاعده عراق، او را مأمور کرد که به سوریه برگردد و تروریستهای سوری را جمع کند و گروهی تحت فرماندهی القاعده عراق تاسیس کند و به عنوان بخشی از القاعده عراق در سوریه با نظام بشاراسد بجنگد. در ابتدای تأسیس، در این گروه تنها تروریستهای افغانستان و عراق و چچن حضور داشتند، طولی نکشید که تبدیل به سازمان بزرگی شد که متشکل از جنسیات مختلف از قبیل: تروریستهای ترکیه، ازبکستان، تاجیکستان و تروریستهای اروپایی و بیشتر آنها از تروریستهای عربستان سعودی بودند و سازمان را از هر لحاظ – چه از لحاظ مالی، نظامی، و نیروهای تروریستی – حمایت میکردند، اما در اواخر فرماندهی آن تصمیم گرفت که دیگر از نیروهای بیگانه استفاده نکند و به نحوی از نیروهای قدیمی خود که بیگانه بودند رهایی یابد و البته به دلیل اسباب و شرایط و فشارهای داخلی و خارجی بوجود آمده بود. این سازمان در اواخر سال 2012م. در ضمن گروههای تروریستی قرار گرفت و در سال 2013 م شورای امنیت سازمان بین الملل بیانهای صادر کرد و النصره را در ضمن لیست گروههای تروریستی القاعده شمرد تا مشمول برخی از مجازات گروههای وابسته به القاعده شود. (22)
سازمان النصره در ابتدا درباره ملحق شدن به داعش ابراز تمایل کرد و عکس العمل خوبی نشان داد و دیگر سازمانها که به دنبال هر گونه کمک برای مقابله با نظام بشاراسد بودند همانند سازمان النصره همین گونه رفتار کردند، اما بعد از مدت کوتاهی رهبر النصره، ابومحمد جولانی، در یک ویدئو ضبط شده دربارهی مورد ارتباطش با داعش سخن به میان آورد، اما هر گونه اطلاعی – چه خود و چه مجلس شورای جبهه – در رابطه با انضمام النصره در داعش به وسیله ابوبکر بغدادی را نفی کرد و در همان ویدئو فکر تجمیع دو سازمان را رد کرد و بیعتش با رهبر القاعده، ایمن الظواهری، اعلام کرد. با این که این دو سازمان با هم عملیات مشترکی ضد نظام بشاراسد داشتند از زمان اعلام ابوبکر بغدادی جنگ سردی میان دو سازمان در سرزمینهای سوریه شکل گرفته است.
اختلافات از زمانی شروع شد که گروههای معارض از جمله النصره، داعش را به تک رویی و استبداد در حکومت و افراط در اجرای دین و اعدام کردن بدون دلیل متهم کردند، به ویژه که داعش آشکارا با درخواست ایمن الظواهری مبنی بر این که محدوده فعالیت داعش در عراق محدود گردد و سوریه را برای فعالیت جبههی النصره رها کند. (23)
ساختار داعش
ساختار تشکیلاتی دولت اسلامی عراق و شام متشکل از : خلیفه و مجلس نظامی، هیئتهای دینی، مجلس شورای، اطلاعات، موسسههای خبرنگاری و تعداد زیادی از انجمنها و سایتها خبری جهادی – از خلیج فارس و شمال افریقا – است که وظیفه آن یاری رساندن به سازمان داعش است.
خلیفه در هرم این دولت قرار میگیرد.
مجلس نظامی: ریاست آن بر عهده ابواحمد العلوانی و سه افسر سابق ارتش عراق است و این افراد از طریق خلیفه و به طور مستقیم انتخاب میشوند و از طرف مجلس شورا تایید میشوند و وظیفه آنان برنامه ریزی و اداره رهبران نظامی موجود در ولایات است و هم چنین غزواتی که به وسیله ابوبکر بغدادی انجام میشوند، پی گیری میکنند.
هئیت دینی: ریاست آن بر عهده ابومحمد العانی و به دو قسم اساسی یکی جهت قضاوت و حل و الفصل درگیریها و اختلافات و اجرای حدود و امر به معروف ونهی از منکر و دیگری برای ارشاد و سربازگیری و تبلیغ و پی گیری اخبار، تعیین شده است.
مجلس شورا: ریاست آن بر عهده ابوارکان العامری است و از وظایفش اعطای تائیدیه والیان امر و افراد مجلس نظامی و مجلس شورا جهت پذیرفتن منصب است. تعداد افراد این نهاد بین 9 تا 11 نفر هستند. که از رهبران دینی این سازمان هستند و از طرف ابوبکر بغدادی مشخص میشوند، البته این مجلس میتواند از ناحیه نظری ابوبکر بغدادی را – البته زمانی که وظایف خود را به نحوه مطلوب انجام ندهد – عزل کند و در واقع اجرای آن تقریباً محال است.
مجلس امنیت و اطلاعات: ریاست این نهاد بر عهده شخصی به نام ابوعلی الانباری است، وی افسر سابق در اطلاعات ارتش عراق بوده است، وظایف آن اماکن و محل رفت و آمد بغدادی را از ناحیهی امنیتی بررسی کرده و قرارهای صادره از ناحیه خلیفه را به سرانجام میرساند. این نهاد تصمیمهای ابوبکر بغدادی و میزان جریمه که برای برخی ولات معین کرده، دنبال میکند، کما این که بر اجرای احکام قضا و اقامه حدود و محافظت امنیتی سازمان از ورود افراد بیگانه (جاسوس) نظارت میکند.
مؤسسههای رسانه: ریاست این نهاد بر عهده شخصی ملقب به ابواثیر شامی که نام اصلیاش «عمر العبسی» است. نقش رهبری داعش در منطقه حلب بر عهده دارد و قبل از آن در زندان صدنایا بازداشت بود. بعد از شورشها از زندان آزاد گردید. این موسسه (رسانهها) به وسیلهی ارتشی از گردانهای و دنبال کنندگان رسانهی فضای مجازی – بیشتر آنها از ستون پنجم هستند، البته با همکاری برخی دیگر که از یاوران داعش میباشند – اداره میشود. (24)
منابع تامین مالی داعش
منابع مالی داعش کدامند و مهمترین گروه یا نهادی که داعش را از نظر مالی تامین میکند، کیست؟
مراکز تحقیق و پژوهش اتفاق نظر دارند که جمعیات خیریه اسلامی و ثروت مندان نقش بسیار مهمی در تامین مالی داعش دارند، بلکه در اعترافات برخی از ثروت مندان از قبیل محمد محمود عمر الدلیمی (25) روشن گردید، تنها ایشان ماهیانه چهار میلیون دلار بین ولایات سازمان داعش تقسیم میکند، و تاکید میکند که جمع آوری این اموال هنگفت از طریق مالیات گرفتن، کمکهای خارجی و صدقات به علاوه از راه قاچاق نفت و هم چنین سرقت خانههای مسئولان تأمین میشود.
بنابر گزارشی که از یک منبع اطلاعاتی نقل شد نحوه تقسیم منابع مالی در برخی از مناطق تحت نفوذ داعش از این قرار است. 700 دلار برای ولایت جنوب و 400 دلار برای ولایت بغداد و همین مقدار برای ولایت دیاله اختصاص داده شده است. این منبع تصریح کرد که با توجه به اعترافات تروریستها روشن گردید تزریق مالی از طریق راههای متعدد صورت میگیرد مهم ترین آن کمکهای مالی خارجی میباشد که به وسیله نهادهای موید تروریستها صورت می گیرد.
وی اضافه کرد که این کمکها بعد از حوادث امنیتی الانبار به نحو زیادی گسترش یافت. به گونه میلیونها دلار از طریق حوالههای مالی و پست چیان قابل اعتماد بعد از ورود به منطقه در طول روزهای کوتاهی جمع آوری گردید و البته بعد از تسلط سازمانهای تروریستی بر چاههای نفت در منطقه حسکه سوریه و قاچاق و فروش نفت به قیمتهای کم و مالیاتی که از مناطق نینوا از شرکتهای نقل تولیدات نفتی و ایستگاههای سوخت رسانی و تجار، بازارها و حتی داروخانهها و فروشگاهها و مخابرات – که هزینههای هنگفتی پرداخت میکنند – دریافت میکنند، درآمد آنان به مراتب زیاد شده است. (26)
بنابراین منابع مالی داعش را میتوان در چند منبع اساسی خلاصه کرد:
* افراد و برخی از سازمانهای معروف: اولین منبع تأمین مالی داعش، افراد و سازمانهای یاری کننده هستند. سازمان بین الملل برای شش فرد از آنان جریمه تعیین کرد و همه داراییهای آنها را بلوکه کرد و حق مسافرت کردن، حمل سلاح را از ایشان سلب کرد.
مهم ترین اشخاص عبارتند از:
1. أبومحمد العدنانی سخن گوی دولت اسلامی عراق و شام نام حقیقی آن «طه صبحی فلاح#»، سال تولد 1977 م، در یکی از روستاهای منطقه إدلب شمال سوریه.
2. عبدالرحمن محمد ظافر الدبیسی الجهنی، فرستاده القاعده در سوریه است و یکی از افرادی است که مورد تعقیب دولت عربستان است، در سال 2013 م برای کمک به داعش و النصره به سوریه مسافرت کرد.
3- حجاج بن فهد العجمی، این شخص منبع تامین مالی داعش و به ویژه النصره است مهندس عملیات تأمین مالی جبهه النصره در سوریه است، علاوه بر آن نقش سربازگیری، تامین نیروی نظامی برای سازمان النصره، در کویت را بر عهده دارد و بین کویت و سوریه تردد میکند.
4- عبدالمحسن عبدالله ابراهیم الشارخ، رهبر سازمان القاعده در سوریه، عربستانی و بیشتر به اسم سنافی النصر معروف است، ارتباط محکمی با گروههای تندرو پاکستان دارد و سازمان بین الملل او را به جهت ارتباط با جبهه النصره در لیست سیاه قرار داده است.
5. سعید عارف، مسئول سربازگیری جهادیین برای مبارزه در سوریه است، در الجزایر به دنیا آمده است و یکی از مهم ترین افراد خارجی در بخش سربازگیری جهت مبارزه در سوریه شمرده میشود. سازمان بین الملل به جهت ارتباط ایشان با النصره او را در لیست سیاه قرار داده است.
6- حمید حمدالعلی: سازمان بین الملل او را به جهت ارتباط با القاعده و گروههای مرتبط با آن در لیست سیاه قرار داده است. این شخص به تأمین مالی و برنامه ریزی و تسهیل و اجرای برخی از اعمال تروریستی برای داعش و القاعده متهم شده است.
* دومین و مهم ترین منبع، در تامین مالی داعش و دیگر سازمانهای تروریستی نفت است. این سازمان توانست بر قسمتهای وسیعی از شرق سوریه و عراق که شامل مناطق الرقهی، دیرالزور، حسکهی تا تکریت، موصل، ودیالی در عراق تسلط پیدا کند.
از زمانی که تروریستها بر حدود 90 چاه نفتی در شمال عراق مسلط شدند به قاچاق و فروش آن به کشورهای مجاور از قبیل ترکیه با قیمتهای اندک پرداختند. یک واسطه در فروش نفت عراق و کارگر مورد اعتماد شرکتهای بخش حکومتی و خصوصی به نام الجبوری در گزارش خبرگذاری «روداو» کردی که شبکه «عین العراق نیوز» آن را ترجمه کرده است گفت: سازمانهای تروریستی داعش بر بیشتر چاههای نفتی الموصل و تکریت سیطره دارد و اضافه کرد که تروریستها دارای واسطه گرهای – برخی از کارگران در حکومت عراق – متعددی برای قاچاق نفت به ترکیه و کشورهای مجاور است و در ادامه گفت: تسلط داعش بر میدان نفتی عجیل – که به تکریت نزدیک است – استفاده از حدود 90 چاه نفتی را برای داعش آسان کرده است. داعش بعد از استخراج نفت از آن چاهها با روشی جدید با استفاده از ماشینهای حمل سوخت با وسعت حمل 36 میلیون گالون نفت را به کشور ترکیه و دولتهای مجاور به قیمت 10 هزار دلار به فروش میرسانند و این اقدام از طریق کرکوک – سلیمانیه به ترکیه و دیگر کشورهای صورت میگیرد.
یک واسطه متخصص در فروش نفت عراق به ترکیه و اردن که به محمد اللهیب معروف است گفت: آن بخشها (نفتی) را یک افسر مالی از داعش اداره میکند و یک کامیون را بین 10 الی 13 هزار دلار به فروش میرساند. این متخصص در ادامه تصریح کرد که یکی از رهبران داعش در میدان القیاره با من تماس گرفت و از من برای قاچاق نفت کمک خواست، اما بنده رد کردم و گفتم که قاچاق نفت در دین اسلام جایز نیست. (27)
داعش در هنگام ورود به عراق اضافه بر ذخایر و وسایل پیشرفته جنگی که ارتش عراق هنگام عقب نشینی بر جای گذاشته بود، پولهایی زیادی را از بانکها سرقت کرد، برای نمونه از بانک مرکزی الموصل بیشتر از 420 میلیون دلار سرقت کرده است.
* یکی دیگر از منابع مالی مالیات است، گرفتن مالیات از برخی از شرکتهای نفتی، پمپ بنزین و جایگاه سوخت، برخی از بازرگانها، داروخانهها، فروشگاهها، شرکت مخابرات و غیره؛
* از دیگر منابع تامین مالی داعش، زراعت و زمینهای کشاورزی است، که با تسلط بر اموال عمومی در مناطق تحت نفوذ خویش که شامل صدها هزار هکتار زمین زراعی که در کنارههای رود فرات در حلب، رقه، دیرزور قرار دارند این کار انجام میدهند. این سازمان مالیات 10 درصد بر درآمد این بخش اختصاص داده است؛ علاوه بر آن داعش بر ساختمانها و مجتمعهای مسکونی که ملکیت آنها به شهرداریها یا اوقاف اختصاص داشت، شده و آنها را به ساکنان اجاره داد. و اجاره آنها را غصب کردند؛ افزون بر این بر صومعهها و کارخانههای آرد و جایگاههای سوخت و دیگر موارد از قبیل مؤسسات حیاتی که درآمد زیادی روزانه را به دنبال دارد تسلط پیدا کرد. (28)
بنابراین کارشناسان – دربارهی سازمانهای مسلح – تأکید کردند که داعش در تأمین مالی خود بعد از تسلط بر مناطق گستردهای از سوریه و عراق کارهای منحصر به فردی انجام داده است و بر گرفتن مالیات و فدیه اکتفا نکرد و امروزه از ثروتهای مناطق تحت سیطره خود مانند: نفط و محصول زراعت و آثار باستانی و غیره بهره میگیرد به گونهای که موسسه تحقیقی بروکینجز تأکید کرد که سازمان داعش اموال زیادی را از راه سرقت بانکها و قاچاق آثار باستانی و هم چنین فروش نفت از میدانهای نفتی سوریه و عراق به دست آورده است. (29)
عقیده داعشیها
بی شک دولت اسلامی عراق و شام از نظر اعتقادی صبغهی سلفی جهادی دارد و عقاید آن بر سلفی جهادی منطبق است، به همین سبب به نحوه اختصار به 19 بند از عقایدی که بدان تصریح کردهاند اشاره میکنیم: (30)
* تخریب همه مظاهر شرک واجب است و وسایلی که منجر به شرک میشوند حرامند، به دلیل حدیث ابی الهیاج اسدی که امام مسلم در صحیح خود بدان تصریح کرده است:
پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلم) خطاب به علی بن ابی طالب فرمود: قال لعلی بن ابی طالب رضی الله عنه الا ابعثک علی ما بعثتنی علیه (صلّی الله علیه و آله و سلم) الا تدع تمثالا الا طمسته ولا قبرا مشرفا الا سویته؛
* شیعهی روافض مشرک و مرتد (31) هستند و از اسلام خارجند و علاوه بر آن، آنان از اجرای بسیاری از شعایر اسلامی ممانعت میکنند؛
* ساحر کافر و مرتد است و کشتنش واجب است و توبه او بعد از تسلط بر روی مقبول نیست. دلیل آن: قال عمر بن خطاب: حد الساحر ضبهی بالسیف.
* هیچ فردی مسلمانی که به طرف قبله نماز میخواند، واسطه گناهان مانند: زنا و خوردن شراب و دزدی، تکفیر نمیکنیم. اعتقاد ما در ایمان میان قول خوارج – اهل غلو – و مرجثه – اهل تفریط – است؛ (یعنی اعتدال) هر کس کلمه شهادتین را بر زبان جاری کند و تظاهر به اسلام کرده و هیچ یک از نواقض اسلام را مرتکب نشود با او معامله مسلمان میشود و باطن او را به خدا واگذار میکنیم. هم چنین معتقدیم که کفر به دو گونه است: کفر اکبر و اصغر و حکم آن بر کسی که معتقد به چیز کفرآمیز و یا مرتکب قول یا عمل کفرآمیز شود، بار میشود، بنابراین دامنه کفر شامل: اعتقاد، قول، عمل است، اما تکفیر معین و حکم به تخلید آن در آتش، موقوف بر ثبوت شرایط و دفع موانع است.
* در هنگام اختلاف برای حل اختلاف باید به شرع خداوند رجوع کرد، و راه آن رفتن به محاکم شرعی که در دولت اسلامی عراق و شام وجود دارد، است و در صورت عدم علم به آن باید تحقق کند، زیرا تحاکم به طاغوت از قوانین جعلی و عشایر است که ناقض اسلامند. قال الله تعالی (وَمَن لَّمْ یَحْكُم بِمَا أَنزَلَ اللّهُ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْكَافِرُونَ) (32)
* تعظیم مقام پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلم) واجب است و پیشی گرفتن بر پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) حرام است هر کس به مقام پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) یا اهل بیت آن و یا به صحابه راشدین و یا دیگر صحابه، بدگویی کند، کافر و مرتد است. قال الله تعالی: (إِنَّا أَرْسَلْنَاكَ شَاهِدًا وَمُبَشِّرًا وَنَذِیرًا
لِتُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَتُعَزِّرُوهُ وَتُوَقِّرُوهُ وَتُسَبِّحُوهُ بُكْرَهی وَأَصِیلًا
) (33)
و قال: (مُّحَمَّدٌ رَّسُولُ اللَّهِ وَالَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَیْنَهُمْ تَرَاهُمْ رُكَّعًا سُجَّدًا یَبْتَغُونَ فَضْلًا مِّنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا سِیمَاهُمْ فِی وُجُوهِهِم مِّنْ أَثَرِ السُّجُودِ ذَلِكَ مَثَلُهُمْ …
) (34)
* سکولاریسم بر تمام اقسام و مذاهب آن مانند ملی گراها، کمونیستها، بعثیها و … کفر آشکاری است. با اسلام در تناقض است و خارج کنندهی از اسلام است و بنابراین هر کس که در فرآیند سیاسی مشارکت کند، همانند: حزب مطلق و الدلیمی وهاشمی و غیره کافر و مرتد هستند، زیرا در این فرآیند سیاسی شرع الهی تغییر داده میشود (از شرع خدا منحرف میشوند) و باعث مسلط شدن دشمنان خدا – صلیبیان، روافض و سایر مرتدین – بر مومنان و بندگان خدا میگردد.
قال تعالی: (وَإِنَّ الشَّیَاطِینَ لَیُوحُونَ إِلَى أَوْلِیَآئِهِمْ لِیُجَادِلُوكُمْ وَإِنْ أَطَعْتُمُوهُمْ إِنَّكُمْ لَمُشْرِكُونَ
) (35)
هم چنین روش الحزب الاسلامی کفر و ارتداد است و طریق آن با بقیه روشهای کفار و مرتدین از قبیل حزب جعفری، العلاوی، تفاوت ندارد، بنابراین تمام رهبران آنان مرتد هستند و در کافر بودنشان میان مسئول و یا مدیر بخش، فرقی نیست، اما عموم مردم که عضو این احزاب هستند تا زمانی که حجت بر آنان تمام نشود، کافر شمرده نمیشوند.
* هر کس که به آشغال گر کمکشان کند به هر نحوی، مانند: تهیه لباس، غذا، مداوا کردن، و مانند آن که باعث کمک و تقویت شان گردد، چنین شخصی مهدورالدم و خونش مباح است.
* جهاد در راه خدا از زمان سقوط حکومت اندلس برای آزادسازی کشورهای اسلامی وجوب تعیینی د ارد و این جهاد با هر فرد مومن و کافر محقق میگردد و بدترین گناهان بعد از کفر به خداوند، نهی از جهاد در زمان وجوب آن است. ابن حزم معتقد است که: هیچ گناهی بعد از کفر به خداوند از گناه نهی جهاد با کفار بالاتر نیست… .
* اگر در کشورهای اسلامی قوانین کفر غلبه کرد به گونهای که قوانین کفار اجرا شود و دستورهای اسلام رها گردد، این کشورها، مناطق کفر شمرده میشوند و این به معنای تکفیر ساکنان آن منطقه یا کشور نیست. از آن جا که احکامی که امروزه غلبه دارد احکام طاغوت هستند، به اعتقاد ما همهی احکام و ارتشهای آن کشورها کافر و مرتد هستند و جنگ با آنها از جنگ با اشغال گر صلیبی واجب تر است، بنابراین لازم است این نکته و یادآور شویم که هر نیرویی که با دولت اسلامی عراق و شام مبارزه میکند، با آن میجنگیم، اگرچه خود را عربی یا اسلامی بنامد و آنها را نصیحت و بر حذر میداریم که قربانی اشغال گران قرار نگیرند، کما این که روش اشغالگر صلیبی در عراق همین بوده است. (36)
* جنگ با نیروی نظامی طاغوت و مرتدین و هر کس که در راستای آنان کار کند واجب است، از این رو مبارزه با نیروهایی که از تأسیسات نفتی و غیره حمایت میکنند واجب میباشد، کما این که تخریب و نابودی هر ساختمان یا مؤسسهای که برای ما روشن گردد که مقری برای طاغوت مقری برای میباشد، واجب است.
* طوایف اهل کتاب و غیره مانند: طائبه برای دولت اسلامی عراق و شام اهل حرب شمرده میشوند و هیچ گونه امانی ندارند؛ این گروهها معاهده خویش راس به دلایلی متعددی و غیر قابل شمارش نقض کردهاند، بنابراین اگر امان بخواهند باید دوباره طبق شروط امری که نقض کردهاند، با دولت اسلامی عراق و شام پیمان ببندند.
* نیروهای گروههای جهادی موجود در صحنه جنگ، برادر دینی ما شمرده میشوند و آنان را متهم به کفر و فجور نمیکنیم، مگر این که در نظر ما خطاکار و عاصی شمرده شوند، زیرا از واجب حال حاضر و جمع شدن زیر یک پرچم، سرباز زدهاند.
* هر کس یا هر گروهی که با اشغال گر پیمان ببندد، چنین پیمانی برای ما الزام آور نیست، بلکه باطل و مردود است. بنابراین اشغال گر را از بستن قرارداد بدون اذن دولت اسلامی عراق و شام برحذر میداریم.
* وجوب تعظیم علمای عامل و اهل صدق سلفی و دفاع از آنان. در مشکلات و حوادث، در صورت خطا، از آنان گذشتن و هر کس که بر روش طاغوت مشی کند را بر حذر میداریم.
* هر کس که در مسئله جهاد بر ما پیشی گیرد، حقش را ضایع نمیکنیم و قدر آن را میشناسیم و از جایگاهش پایینتر نمیآوریم و در غیاب او از مال و خانوادهاش به بهترین وجه رفتار خواهیم کرد.
* آزادی اسیران و حریم مسلمانان از دست کفار – چه با جنگ محقق شود یا با فدیه – واجب است، زیرا پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: «فکوا العانی» هم چنین باید خانوادههایشان و خانواده شهدا را تحت تکفل قرار داد. پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: «من جهز غازیا فقد غزا و من خلف غازیا فی اهله بخیر فقد غزا.»
* یادگیری امور دینی بر مسلمانان واجب است و هم چنین یادگیری مقداری از علم دنیوی که نیاز مسلمانان است، و غیر آن یادگیریاش مباح است، تا زمانی که از ضوابط شرع خارج نشود؛
* هر آن چه مسلمانان را به انجام فواحش دعوت یا کمک کند، حرام است مانند: استفاده از ماهواره و هم چنین بر زن واجب شرعی است که صورتش را از نامحرم بپوشاند و از اختلاط با مردان دوری کند و عفت را در پیش گیرد. (37) قال تعالی: (إِنَّ الَّذِینَ یُحِبُّونَ أَن تَشِیعَ الْفَاحِشَهی فِی الَّذِینَ آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَهی وَاللَّهُ یَعْلَمُ وَأَنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ) (38)
* روش دولت اسلامی عراق و شام همان گونه که سایتهای جهادی از قبیل: المنبر الاعلامی الجهادی بیان کردهاند عبارتند از:
منبع استنادات و برداشتهای آنان: قرآن کریم، سنت و فهم سلف صالح در سه قرن اول است.
……………. : جهاد تا قیام قیامت باقی است چه امام باشد یا نه، عادل باشد یا جائر. در صورت نبود امام، جهاد به تأخیر نمیافتد، زیرا مصلحت جهاد تقویت میگردد و در صورت به دست آمدن غنیمت بر اساس قوانین اسلام تقسیم میشود. بر مسلمان واجب است که با دشمنان اسلام مبارزه کند، گرچه تنها بماند.
…………. : خون مسلمانان، مال و آبروی آنها حرام است و هیچ کس حق مباح کردن آن را ندارد، مگر مواردی که شرع تجویز کرده است. اگر کفار بر مسلمانان حمله کرده و تعدی نمایند، جهاد وجوب تعیینی پیدا میکند و برای حضور در آن هیچ شرطی مطرح نیست، زیرا دشمنی که دین و دنیا را به فساد میکشاند، هیچ وجوبی بالاتر از – بعد از ایمان – وجوب جهاد با وی نیست.
نقد:
این مطلب صرفاً یک ادعاست و در عمل روزانه هزاران شخص مسلمان را بدون هیچ دلیلی قتل عام میکنند، بلکه بالاتر، حتی به افراد سالخورده، زنان و کودکان رحم نمیکنند و بعد از کشتن شان بدن آنها را مثله میکنند. این سازمانها از هند جگرخوار صفات متعددی از جمله تکه تکه کردن مرده، و هتک حرمت به آن را به ارث بردهاند. برخی از اعمالی که اینها مرتکب میشوند، هیچ مسلمانی قدرت تصور آن را ندارد تا چه برسد که مرتکب شود و اگر در تاریخ این سلفیها چنین جریاناتی وجود نداشت نمیتوانستیم آنها را مسلمان بدانیم، مگر این که اینان واقعاً نطفههای کثیف آن سلف منحرف هستند.
معتقدند: کفر ردهی شدیدتر از کفر اصلی است، بنابراین جنگ با مرتدین نزد ما از جنگ با کافر اصلی اولویت دارد.
……… : امامت برای کافر منعقد نمیشود و امام در صورتی که کفری بر او عارض شود (کافر شود) ولایت آن ساقط و دیگر واجب الاطاعه نیست. بر مسلمان واجب است که بر او قیام کند و او را از منصب خود خلع کنند و امام عادلی – در صورت امکان – نصب نمایند.
………. : قیام دین به قرآن هدایت گر و شمشیر یاور است، از این رو جهاد با شمشیر، نیزه و حجت محقق میشود.
……. : هر کس دیگران را به غیر اسلام دعوت کند یا در دین ما اشکال کند و یا شمشیر بر علیه ما بکشد محارب شمرده میشود؛
……. : در مسائل اجتهادی هیچ مسلمانی را گنه کار ندانسته و آن را طرد نمیکنیم. (39)
استراتژی داعش و القاعده در بنای دولت خلافت راشده تا سال 2020 م
سیاست داعش و القاعده بر گسترش دادن دایره جهاد، هم کمی و هم نوعی است تا تمام جهان در بر گیرد و معتقدند که جهاد کمک میکند تا امت اسلامی هیبتش، را نشان داده و دشمنان را بترساند و در نهایت آنها را مجبور به عقب نشینی از ثروتها و قدرتهای مسلمانان کند. نقشه داعش و القاعده بر هفت مرحله زمانی تقسیم میگردد که مدت آن بیست سال است:
1. مرحله بیداری
این مرحله با انفجار دو برج دو قلو که در 11 سپتامبر سال 2000 م واقع و یا تجاوز امریکاییها به عراق در سال 2003/4/9 م شروع گردید؛
2. مرحله چشم باز کردن
این مرحله بر حسب برنامه ریزی متفکران القاعده مدتش 3 سال است و تقریباً در اواخر سال 2006 م تمام میشود، در این مرحله امت اسلامی با حقایق آشنا میگردند و امور مبهم برای آنان آشکار میگردد کما این که توطئهها و نقشههای دشمن برای آنان برملا میشود؛ (40)
داعش و القاعده در مرحله به دنبال این موارد است:
* به آتش کشیدن نفت منطقه عربی (خلیج فارس) و محروم ساختن غرب و سازمانهای نوکر از استفاده کردن از این منابع و خیرات؛
* آمادگی برای جنگ در فضای مجازی از طریق شبکه اینترنت و اهمیت دادن به آن تا تاثیرش در مرحله سوم مشاهده گردد؛
* ادامه حرکت و ساخت آرام و هدفمند بناههای مخصوص القاعده در جهان اسلامی و عربی که نسل دوم القاعده آن را بر عهده گیرند، تا در قالب القاعده حرکت کنند؛
* عراق به عنوان قرارگاه برای تربیت ارتش جدید از جوانان برای جهاد که در زمان شروع مرحله سوم در کشورهای همجوار منتشر گردد و در ضمن چارچوب مشخص عمل کنند.
تهیه مقالات در زمینه امور دینی – که به زودی در مناطق پخش گردد – که نحوه زکات و صدقه دادن به مجاهدان را یاد دهد تا وسایل و اسلحه لازم برای تحقق طرحشان در منطقه به دست آورند و عکس العمل خوبی در قبال امریکا در بلوکه کردن منابع مالی داعش و القاعده نشان دهند، و هزینه آن از طریق همین موارد جبران گردد.
3. مرحله قیام و برپای خویش ایستادن
کارشناسان برای تحقق این مرحله حدود 3 سال زمان تعیین کردهاند که از ابتدای سال 2007 م شروع و در ابتدای سال 2010 م تمام شود.
4. مرحله استعاده عافیت و قدرتمند شدن جهت ایجاد تغییر
این مرحله طبق برنامه ریزی صورت گرفته از سال 2010 م شروع میگردد و در ابتدای سال 2013 م به پایان میرسد. این مدت به دنبال اسقاط نظامهای موجود در منطقه – که از طریق جنگ مستقیم – هستند.
5. مرحله اعلان دولت
طبق استراتژی القاعده و داعش این مرحله در ابتدای سال 2013 م شروع و تا سال 2016 م به پایان برسد. اعلام دولت، یک هدف استراتژی برای القاعده و داعش قلمداد میشود زیرا میتوانند از طریق آن:
– رهبری و حکومت کنند؛
– یک توازن بین المللی استراتژی برای القاعده و داعش ایجاد شود. که تجاوزگران را به عقب برانند؛
– حق را (به زعم آنان) برپا دارند و آزادی و برابری را در کره زمین منتشر کنند، و عده الهی خرا – به زعمشان – (وَنُرِیدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمّهی وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ) (41) تحقق یابند.
– تشکیل دولت باعث نابودی تمام نظامهای فساد در کشورهای اسلامی خواهد شد.
6. مرحله رویارویی جامع
متفکران القاعده و داعش معتقدند که ابتدای سال 2016 م شروع رویارویی میان نیروی اسلام و کفر خواهد بود. آنها معتقدند این رویارویی بلافاصله بعد از تشکیل حکومت اسلامی آغاز خواهد شد.
7. مرحله پیروزی نهایی
کارشناسان القاعده و داعش معتقدند که این مرحله در مدت کوتاهی که از چند سال تجاوز نمیکند به پایان خواهد رسید. (42)
زندان بوکا (43) مهم ترین مکان جهت سربازگیری عناصر القاعده و داعش
نکته اساسی در بحث این است که این سازمانها از رحم دولتهای استعمارگر برای تضعیف قدرت ارتشهای منطقه و جهت ایجاد شورش و ترس برای تقسیم کشورهای اسلامی منطقه به وجود آمدهاند.
مدیر سازمان مبارزه با تروریسم معتقد است که راه اندازی زندان بوکا در ام قصر به رهبری ارتش امریکا در مدت بین 2003 م تا 2009 م یک خطای بزرگی بود. او زندان بوکا را محل سربازگیری و رشد نیروهای القاعده و داعش دانست.
آقای ماهر نجم عبدالحسین در گفت و گوی تلویزیونی گفت: بیشتر از 90% از نیروهای القاعده که در حال حاضر در عملیاتهای تروریستی شرکت میکنند در برههای از زمان در همین زندان – یعنی زندان بوکا که در ام قصر استان بصره قرار دارد – زندانی بودند. وی در ادامه افزود که برپا کردن چنین زندانی نظامی به وسیله نیروهای امریکایی خطای فاشی بود؛ ایشان چنین زندانی را به عنوان محل پرورش القاعده و داعش دانست. این زندان به مثابه یک شبکه ترورسیتی بود که بیشتر افراد در آن جا به خدمت القاعده و داعش درآمدند.
مدیر مبارزه با تروریسم گفت که اقدامات امنیتی که در قبال القاعده و داعش صورت گرفت، آنها را مجبور کرد که به نیروهای عراقی کمتر اعتماد کنند و تنها به ایشان اکتفا نکنند. و ادامه گفت این سازمانها اماکن متروک در زمان صدام حسین را جهت پیش برد اهداف و اجرای عملیات تروریستی برگزیدهاند. (44)
بنانبراین آن چه امروز در عراق اتفاق میافتد بانی آن امریکاست، زیرا قبل از خروجش این را برنامه ریزی کرده است و امروزه به بهانه مبارزه با تروریسم دوباره میخواهد وجودش در عراق را تقویت کند. این گروههای تروریستی ساختهی امریکاست و از طرق آن حمایت مالی و سیاسی میشوند، اگرچه این گروهها از نظر اعتقادی از افکار خشک و خشن سلفیت تغذیه می کنند. داعش یکی از سازمانهایی است که به تندرویی و رادیکالی معروف است و بهترین دلیل برای اثبات این که داعش دست ساخته آمریکا، تغییر اولویت از آمریکا به شیعه است، یعنی دشمن اصلی مسلمان که آمریکا است و به تعبیر امام خمینی شیطان بزرگ است به شیعه تبدیل شده است و داعش به جای این که با آمریکا بجنگد با شیعیان میجنگد، برای این که جنگ مذهبی و تمدنها را به وجود آورد. برخی کارشناسان معتقدند که آمریکا درصدد به وجود آوردن داعش نبود، بلکه دچار خطای امنیتی شده است، زیرا تمام مبارزه با استعمار را در یک زندان و بر اساس منطقه، مذهب، گروهها و سازمانها جمع آوری کرده بود. در واقع امریکائیها به دنبال جلوگیری از تبعات خلط بین زندانیان، چنین تقسیمی کردند و درست است که امنیت نسبی در زندانها به وجود آورد، اما گروههای تروریستی از این فرصت استفاده کردند و یک سازمان بزرگ و کاملی در زندان تاسیس کردند و هنگامی که درب زندانها باز شد، سازمان توانست بعد از یارگیری وارد صحنه سیاسی شود و مسیر خود را ادامه دهد. (45) البته این دیدگاه بعید به نظر میآید.
ایدئولوژی رسانهای سازمانهای ترویستی از قبیل القاعده و داعش
به شکل عام زبان اساس ارتباط است و عنصر گیرا و موثر در ترویج ایدئولوژی سیاسی، فرهنگی، دینی و غیره است. به ویژه زبان رسانه، زبان سازندهای است که میتواند فرد رسانهای از طریق آن دیگران را اقناع کند و راه آنان را بر طبق ایدئولوژی رسانه به شکل عام چند بخش هستند تقسیم که شامل ایدئولوژی: متن، عکس، زبان، رسانه میشود.
1. ایدئولوژی متن
متن رسانهای ایدئولوژی مستقیم و غیر مستقیم، ظاهر و مخفی را در بردارد و خواننده متون رسانه ای، سازمانهای سلفی جهادی – داعش و القاعده – متون غیر مستقیم را مشاهده میکند، این متون در ظاهر صرف متون جهادی را نشان میدهند البته یک بعد سیاسی را به دنبال دارند که در آن افکار رهبران القاعده و داعش – آن هم به بهانه اعاده خلافت اسلامی – را به خورد آنان میدهد. متون آنها به پیشرفت تکنولوژی از هر حیث (نوشتاری، شنیداری، دیداری) تغییر و پیشرفته تر شده است، میتوان به سه قسم آن اشاره کرد: (46)
متن نوشتاری
این بخش شامل کتابها، منشورات، نامهها، گفتگوها، اخبار، مقالات، بیانیهها، گزارشها میشود و سازمان توانسته به کمک تکنولوژی جدید و پیشرفته، متون نوشتاری را با استفاده از برخی عومل فنی داخلی و خارجی که متخصص در بخش تولید، طراحی، عکس و تهیه کتب در فضای مجازی هستند، به راه بیندازد. همه این موارد متون سازمانهای سلفی جهادی را به بهترین شکل به مخاطبان خویش برسانند. (47)
متن شنیداری
این متن شامل بیانیهها، سرودها، سخنرانیها، قصهها، خطبهها، گفتگوها، مناظرات که در غرفههای مجازی پالتوک یا موسسات رسانهای که به این سازمانها متعلق است آنها را تولید می کنند یا این که تولید برخی از موسساتی که با این سازمانها هماهنگ هستند و یک هدف را دنبال میکنند و یا به دست برخی از اشخاص از قبیل برخی از علمای سلفی و برخی از مبلغان سلفی جهادی که با آنها همکاری میکنند، تولید میشود.
این موارد به سبب تکنولوژی جدید و پیشرفته و با استفاده از بهترین تکنیکهای تبلیغی بیشترین تأثیر در دل و عقل خوانندهها و مخاطبان این سازمانها گذاشته است.
متن دیداری:
این بخش شامل عکسهای متحرک و ثابت مانند عکسهای فتوگرافی، فیلمهای جهادی و عملیات تروریستی فیلم برداری شده، دیدارهای صورت گرفته با رهبران این سازمانها یا دوستان و هم زمان آنان، دروس تعلیمی مبارزه با دشمن که ضبط شده یا عکس برداری شده … می شود. این بخش نقش بسیار مهمی دارد و عاملان این بخش تخصص عالی دارند. این بخش سمعی و بصری است. عکس بیشترین تأثیر خود را بر مخاطب دارد.
2. ایدئولوژی عکس
عکس همان گونه که دکتر غذامی میگوید یک علامت و شعار فرهنگی است و محل استقبال و تاویلات خواهد بود. همین عکس به تدریج و به صورت ریشهای ذهن بشر و مخاطبان را تغییر خواهد داد. عکس تاثیر فراوانی دارد، بگونهای که یک افق ذهنی را برای مخاطب باز میکند و از طریق آن تصورات و ایدئولوژیها را تغییر میدهد. (48)
3. ایدئولوژی زبان
زبان ساختار تشکیل دهنده معنی است؛ مقصود از زبانی که در این جا مطرح است زبان رایج در عامه (دارجه) نیست، بلکه مقصود مضامین فکری و اعتقادی مشخصی است که به همان حالت خطابی خاص مو به کیفیت موجود رسانهها را در بر داشته باشد. همین روش را میتوان در روش تبلیغ سازمانهای القاعده و داعش مشاهده میکنیم.
و شامل دو نوع خطاب است:
1. سخنرانی تحریک آمیز؛
2. سخنرانی حماسی (49)
4. ایدئولوژی تبلیغ
حضور رسانهای سازمانهای تروریستی در مناسبتها و غیره یک نوع تبلیغ شمرده میشود، که آن را دنبال میکنند. بنابراین حضور همیشگی ایمن الظواهری تبلیغ به حساب میآید و وجود سازمان القاعده را بیش از بیش تثبیت میکند. ایمن الظواهری به همین مطلب در یک سخنرانی اذعان میکند: «نصف بیشتر جنگ ما، در فضای رسانهای صورت میگیرد، زیرا ما در حال مبارزه رسانهای جهت به دست آوردن قلوب و عقول مسلمانان هستیم.»
در فیلمی که از زرقاوی قبل از کشته شدنش به تصویر کشیده شده است و مهارتهای نظامی را در به کارگیری اسلحه نمایش میدهد، یک نوع تبلیغ رسانهای برای سازمان القاعده محسوب میشود. (50)
رسانه جهادی سازمانهای تروریستی
در خلال چند سالی که از کار رسانهای میگذشت، فرماندهی مرکزی سازمان القاعده به منزله قطب نمایی بود که مسیرهای بیشتر سازمانهای جهادی را در پخش اخبار و بیانیهها مخصوص جهادگران معین میکرد. اولین سایت در فضای مجازی سال 2000 م به نام «معالم الجهاد» راه اندازی شد.
مراقبان سیاسی در معتبر بودن بیانههایی که در سایتهای سلفی جهادی غیر اصلی ظاهر میشدند به ویژه در فعالیتهای مربوط به القاعده ابراز تردید میکردند.
این سیطره بر رسانهها فرصت را برای فرماندهی القاعده – که آن زمان اسامه بن لادن بود – فراهم کرد تا بر تمام آن چه در فضای مجازی پخش میشود کنترل داشته باشند، از طرف دیگر در ابتدای کار به دلیل محدود بودن این فعالیتها فرصت را برای مراکز اطلاعاتی غربی فراهم کرد که بتوانند از طریق فعالیتهای القاعده اعلام شده، آنها را رصد و پی گیری – به ویژه دربارهی به تهدیدهای القاعده – کنند. از سایتهای مخصوص این کار میتوان به سایت آمریکا که برای محققان در مراکز و افرادی که در این مجال فعالیت میکردند، هزینه هنگفتی پرداخت میکرد. البته نهاد دیگری نیز هست که فعالیتهای القاعده را دنبال و بررسی میکرد که نسبت به نهاد قبلی از تخصص کمتری برخوردار بود، به نام «جهاد ووتش» این نهاد خدمات رایگانی را که غالباً از برخی سایتهای غیر جهادی دریافت میکند میدهد. و هم چنین سایتهای دیگری مانند: «کومبا تینغ تیروریزم سینتر» که معمولاً تحلیلها و پژوهشهای آکادمیک که دربارهی قضایای تروریست مطرح شده، را ارائه میدهند. (51)
انجمنها در فضای مجازی (اینترنت) مهم ترین منابر برای تبلیغ سلفی جهادی شمرده میشد. این انجمنها یک جامعه فرضی کامل و شامل برای فعالیت این سازمان تشکیل داده بود. البته بعد از به وجود آمدن برخی از وسایل ارتباطی جدید مانند: تویتر، فیسبوک نقش اولی خود را از دست دادند. و بعد از این که مراجعه به انجمنها کم رنگ شد در این اواخر به عنوان آرشی و جامع برای افراد موید و قلم زن در تویتر با حفظ ویژگی (بهترین وسیله جهت عرضه کردن مطالب نوشتاری طولانی و وجود تنوع در توزیع مطالب) کاربرد داشت، زیرا سایتهای متخصص در تولید این مطالب وجود دارد که درحال حاضر میتوان به «الفجر للاعلام» که شباهت به یک شرکت تولید کننده این موارد دارد و بعد از آن سایتهای تخصصی مانند: شبکه شموخ الاسلام و بعد از آن سایتهای متعدد ویژه نمایش و پخش مطالب همچون «انا المسلم» و «المنبر الاعلامی الجهادی» و «وکاله الانباء الاسلامیه حق» هستند.
همه این منابر تبلیغی در برخی از موارد اساسی مانند: بیانیههای سیاسی و افتا متحد هستند و هر گونه بیانیهای که از فرماندهی سازمان القاعده صادر میگردد، این سایتها و وسایل تبلیغ آن را گرفته و پخش میکنند. (52)
سایتهای وابسته و یا موید دولت اسلامی عراق و شام
1. موسسه الاعتصام للانتاج الاعلامی http://goo.gl/S2CaL8
2. منتدیات شموخ الاسلام. http://goo.gl/k4HCCm.http://goo/gl/9Ow3o5
3. موسسه الفرقان للانتاج الاعلامی http://goo/gl/1Fmqzh, http://goo.gl/70n9sG
4. موسسه البتار الاعلامیه: http://goo.gl/j2R8tE
5. موسسه باقیهی للانتاج الاعلامی: http://goo.gl/OfGAMy
6. موسسه الوفاء للانتاج الاعلامی: http://twitter.com/alwafaa_4
7. من داخل جبهه الجولانی: http://goo.gl/5Oz9zz
8. شبکه دولهی الخلافهی: http://goo.gl/bVLSER
9. حقیقهی شرعی جبهه النصره: http://goo.gl4m2v24
10. منبر الجهاد: http://goo.gl/BeX15q
11. موسسه اجناد للانتاج الاعلامی : http://goo.gl/Iu7PXA
12. موسسهی عزام – باقیهی: http://goo.gl/HJEkLk
13. الدولهی السلامیهی (مدونه):http://goo.gl/rqzdzJ
14. وکالهی جهاد نیوز: http://goo.gl/Xi0KkC
15. عبوهی لاصقهی: http://goo.gl/R6Z9SR
16. شبکهی دولهی الاسلام: http://goo.gl/YrM5Z7
مشهورترین نظر دهندگان و مویدین دائمی دولت اسلامی عراق و شام
1. ترجمان الاساورتی: http://goo/gl/tnGBoz
2. یمنی و افتخر باسلامی: http://goo.gl/KTEcUC
3. العراقی المزمجر:http://goo.gl/Dn6gZ0
4. المرتقب الشامی: http://goo.gl/uEunqP
5. ابوحمزهی المهاجر: http://goo.gl/7NxdbN
6. د.ولیم حمدان: http://goo.gl/x6Q4va
7. الفجر الباسم: http://goo.gl/61U11i
8. ابوالبشری الهاجری: http://goo.gl/zVKGB
9. م. غریب الاخوان: http://goo.gl/BwulW2
10. ابواسامه النرجسی:http://goo.gl/0s77X
11. ترکی البنعلی: http://goo.gl/Jg21Q
پیشنهادات
وزیر دفاع سابق امریکا «دونالد رامسفیلد» گفت: ایالات متحده امریکا در جنگ با القاعده و گروهها و سازمانهای دیگر (53) که در امتداد این سازمان هستند مانند: دولت اسلامی عراق و شام دچار شکست شده و باید اعتراف کنیم این سازمان در صحنه رسانه و تبلیغ پیروز شده است و همین نکته مثبتی برای ماست که از تجربه آنان در ردشان استفاده کنیم و در مقابله با ایشان از تجربه رسانهای آنها استفاده کرده با همان استراتژی پاسخ دهیم و این پاسخ میتواند به چند روش صورت میگیرد:
ایجاد یک مرکز تبلیغی – رسانهای دانشگاهی که دانشجویان دانشکده بخش رسانه بتوانند از طریق آن فعالیت رسانهای در فضای مجازی داشته باشند و در این بین بتوانند تبلیغات رسانهای القاعده و داعش را با همان روش تبلیغ آنان خنثی و باطل کنند. ساختار این مجلس به این گونه است:
* مجلس اجرایی: شامل تعدادی از اعضای هیئت تدریس در بخش رسانه و برخی از دانشجویان حرفهای است. وظیفه این مجلس اداره مرکز و ریاست بر منشوراتی است که از طریق مرکز منتشر میگردد. این مجلس منابعی که بخواهد از طریق این مرکز داده شود، زمان مناسب انتشار آن و دیگر نکات مربوط را معین میکند.
* هر یک از دانشگاهها گروه رسانهای داخلی تشکیل دهند و به عنوان روزنامه نگار در فضای مجازی شروع به فعالیت کنند. مواد آماده شده که شامل نوشتاری، شنیداری و تصویری است، از طریق شبکه داخلی یا از طریق پست الکترونیکی به مرکز اصلی ارسال کرده و مرکز، این مواد تولید شده را در سایتها و فضایهای مجازی سلفیهای جهادی وارد کند. این مطالب باید در سایتهای ورزشی و سایت عمومی که استقبال عامه مردم را در بر دارد منتشر شود تا بتوانیم با این روش با مؤسسات رسانهای سازمانهای تروریستی (همانند القاعده) از قبیل: موسسه السحاب، وصدی الملاحم، الفرقان … مقابله شود و سپس آنها را به cd تبدیل کرده و توزیع شود. البته میتوان آنها را در مدارس تخصصی عرضه کرد.
* رصد حوادث، اتفاقات و شبهات و رد به روز آنها.
* فایدههای این مرکز زیاد است و علاوه بر وظایف رسانه ای، در مواجهه با سازمانهای تروریستی نمود دارد، فرهنگ، کار گروهی و گروه واحد مشترک بین دانشجویان دانشکده رسانه را رشد خواهد داد و باعث ایجاد انگیزه و مسابقه بین گروههای دیگر خواهد شد و این جنب و جوش و سبقت گرفتن در نهایت به نفع همه خواهد بود. (54)
دیدگاه برخی از علما و مبلغان سلفیت جهادی در قبال کارکرد دولت اسلامی عراق و شام
عکس العمل علمای سلفی جهادی درباره اعمالی که از داعش در حق صفوف مبارزان آنها صادر گردید، البته بعد از تحقیق از صحت چنین اعمال و تجاوزها در حق مبارزان در سرزمینهای شام (سوریه) روشن و دندان شکن بود.
این عکس العمل در فتوا شیخ أبی عبدالله المصری که از سازمان داعش جدا شده، آشکار بود: روش برخورد بسیاری از عناصر و رهبران دولت اسلامی عراق و شام با مبارزان اهل شام بر بی احترامی استوار بود و آنها را به گمراهی در روش و اعتقاد متهم میکردند. وی دربارهی داعش گفت: این گروه خیلی زیاد کلمه کفر را در مورد مبارزان اهل شام و جیش حر اطلاق می کردند، او معتقد است آنها از لحاظ نظری مذهب خوارج را برنگزیدهاند، اما در مرحله عمل افغان خوارج را انجام میدادند. آنها مسلمانان را بدون ورع و تحقیق، تکفیر میکردند، بلکه مؤمنان را به مجرد مخالفت با آنان تکفیر میکنند؛ که امروزه به خوبی مشهود است. بیشتر آنان معتقدند که اصل در اهل شام کفر است و آنها مرتد هستند و برای تکفیر خویش بهانههایی میتراشند. اینان سلاح را به کوچک ترین سبب و ناچیزترین شی بر مسلمانان میکشند تا ترس را بر آنان حاکم کرده و سیطره خویش را تثبیت کنند.
هم چنین در بیانیه هیئت «الروابط العلمیهی والهیئات الإسلامیهی السوریهی» وضعیت داعشیها این گونه توصیف شده است: مخالفان خویش را به نوکری و خیانت در جهاد خطاب میکنند، اگرچه آن شخص از اهل علم بوده و سابقه جهاد داشته باشد؛ گردانهای مبارزه را با درگیریها که تنها هدف آنها وسیع کردن دایره حکومت شان است و گرفتن بیعت است. مشغول میکنند. این مشغولیت، گردانها را از مبارزه با دشمن مشترک، باز میدارد. مناطقی که به وسیلهی برخی از گردانها آزاد میشود، اشغال کرده و بر منابع اقتصادی و مراکز نظامی چیره میشوند. مبارزان، مبلغان، خبر نگاران و فعالان را بازداشت کرده و بازجویی میکنند به اتهام خیانت و نوکری مانع کارهای تبلیغی و یاری رساندن به مبارزان میشوند و بر اساس همین اقدامات و تجاوزها، بزرگان و علمای سلفی جهادی فتاوایی صادر کردند تا دیدگاه شرع را درباره این سازمان بیان کنند:
1. شیخ عبدالعزیز الطریفی:
«جایز نیست که یکی از شما گروه خود را قله ولایت و عداوت قرار دهد و نتیجه آن، بشود که بیعت هیچ کس را – بجز رهبر خود – صحیح نداد و خلافت را تنها در او منحصر بداند و هر کس چنین تصوری داشته باشد مصداق آیه (إِنَّ الَّذِینَ فَرَّقُواْ دِینَهُمْ وَكَانُواْ شِیَعًا لَّسْتَ مِنْهُمْ فِی شَیْءٍ
) (55) قرار میگیرد.
با وضعیت کنونی که در حال مبارزه هستید صحیح نیست که شخصی با بیعت عمومی بر دیگران مسط شود و بیعت را از آن خود بداند، زیرا بیعتی که صورت میگیرد بیعت جهاد، مبارزه، ثبات، صبر و اصلاح است و هیچ کس حق ندارد از جماعت جدا شود، برای این که خلیفه شمرده شود و دیگران او را امیرالمؤمنین بنامند، چون نهایت مرتبه این شخص امیر ارتش یا … شمرده میشود و ولایات عمومی همه به شورای بر میگردد، نه این که بخواهد به شخص خاصی بر گردد؛ ولایت مطلق تنها از آن پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلم) است. (56)
2. شیخ سلیمان بن ناصر العلوان:
ابوبکر بغدادی خلیفه مسلمانان نیست تا چنین افعالی را انجام دهد بلکه او تنها رهبر گروههایی است، اما این که از دیگران بیعت بخواهد و اگر با وی بیعت نکنند با آنها میجنگد، چنین عملی صحیح نیست و از اهل خیر و صلاح شمرده نمیشود، زیرا این اعمال تنها از افراد باغی سر میزند. (57)
3. شیخ محمدبن صالح المنجد:
هر مجموعهای که معتقد است توانسته دولت اسلامی را برپا کند و رهبر خود را امیرالمومنین بشمارد نتیجه این است که معتقد میشود اطاعت و شنوایی از امیرالمؤمنین بر همه واجب است و هر کس تحت سیطره آن نباشد از اسلام خارج میباشد. مرزهایی برای خود مشخص و حاکمانی را منصوب میکند، حق تصرف در اموال عمومی از قبیل نفت، گندم، و غیره را دارد، معتقد است که این حق را دارد که دیگران را مطیع خویش گرداند و هر کس که بخواهند بازداشت کنند، حق برپا کردن محاکم شرعی دارند، هر دادگاهی، به غیر از دادگاه و محاکم خود شرعیت ندارد … این انحراف است و بی شک سبب سبقت گرفتن بر مناطق و اقالیم و جنگ و خون ریزی خواهد بود و به دنبال آن فتنه بزرگی خواهد آمد که خونهای بی گناهی را خواهد ریخت. (58)
4. حسن بن صالح الحمید:
هر کس بخواهد برای جهاد به شام برود تا با گروه داعش حتی یک لحظه بماند و همکاری کند، معذور نیست، این گروه فتنه است، هر وقت به محکمه شرعی دعوت شوند سرباز میزنند و هرگاه صلح پیش آید شعله جنگ را برافروخته میکنند. (59)
5. أبو قتادهی الفلسطینی
در خطاب به نیروهای داعش در سوریه: بر شما واجب است که از سوریه و از سازمان داعش خارج شوید و هر کس در کنار این گروه بماند، گنه کار است. (60)
6. حدود 40 نفر از علمای عربستان سعودی در بیانهای عملکرد داعش را محکوم کردند. (61)
7. شیخ یوسف الأحمد در تایید کلام علمای عربستانی مینویسد: هر آنچه علمای عربستانی بدان تصریح کردهاند، تائید میکنیم.
8. أبو بصیر الطرطوسی:
ابوبصیر سازمان داعش را به خوارج تشبیه کرد و گفت: گروه داعش که به دولت اسلامی عراق و شام معروف است از خوارج و غالیان شمرده میشوند، بلکه به سبب اخلاق و اعمالی که مرتکب شدهاند در بسیاری از موارد (اخلاقاً و اعمالاً) از خوارج پیشی گرفتهاند، این گروه، غلو، کودنی، تجاوز به دیگران و خون ریزی به ناحق را در خود جمع کردهاند؛ وی در ادامه افزود که اگر آنها از اعمالشان دست برندارد بر همه مبارزان واجب است که با آنان مبارزه و جهاد کنند و در آن صورت شهادت خواهیم داد که مبارزان و مجاهدان با داعش شهید و مأجورند و کشته شدگان دولت عراق و شام (داعش) گنه کار و در آتشاند، بلکه از سگان اهل آتشاند. (62)
9. شیخ حمود بن علی العمر:
در حقیقت هر قطره خونی که بین گروهها ریخته شود، سبب آن عدم قبول تحکیم شرعی به وسیلهی بغدادی است و عامل اساسی این بدعت خود بغدادی است. (63)
10. شیخ عبدالله السعد:
از کسانی که منتسب به این جماعت هستند میخواهم که از سازمان خارج و دوری کنند. (64)
11. شیخ أسامهی الرفاعی رئیس «رابطهی علماء الشام الطریق للعودهی للمسار الصحیح» دربارهی داعش میگوید: داعشیها باید در بزرگ داشتن و محترم دانستن خون مسلمانان به علمای اسلام، کتاب خداوند و سنت رسول برگردند. (65)
12. سازمان «الروابط العلمیهی و الهیئات الإسلامیهی السوریهی» مدعی شد:
رهبران داعش باید به حق برگردند به کلام اشخاص مخلص و مربیان گوش دهند، اشتباهات خویش را تصحیح کرده و تا زمانی که این اشتباهات تصحیح نشده است بر سربازان و اتباع آنان لازم است که این سازمان را ترک کنند. (66)
13. عدنان العرعور:
شیخ عدنان العرعور درباره حقیقت داعش گفت: دولت اسلامی عراق و شام از طرف نظام سوریه و اطلاعات ایران اداره میشود. (67)
14. دکتر عبدالعزیز الفوزان
دکتر عبدالعزیز الفوزان، أستاذ فقه مقارَن عربستان، تاکید کرد که دولت عراق و شام که به داعش معروف است دست ساخته اطلاعات سوریه و ایران و با هدف از بین بردن انقلاب مردم سوریه به وجود آمده است … وی هم چنین تأکید کرد که داعش برای جذب مبارزان تلههایی گذاشته است وی معتقد است، که باید نیروهای مخلص داعش برای حفظ دین خود و ملحق شدن به دیگر گروهها از این سازمان فرار کنند. (68)
نتیجه
دولت اسلامی عراق و شام با تشکیل «جماعهی التوحید و الجهاد» به رهبری ابو مصعب زرقاوی (2004-2006 م) فعالیت سیاسی خود آغاز گردید، سپس گسترش یافت و تبدیل به سازمان «القاعدهی فی بلاد الرافدین» شد. در اواخر سال 2005 و ابتدای سال 2006 م مجلس شورای مجاهدین به رهبری عبدالله رشید البغدادی تشکیل یافت. بعد از کشته شدن ابو مصعب زرقاوی مجلس شورای مجاهدین منحل و پیمان المطلبین (حلف المطلبین) با همکاری برخی از شیوخ عشایر تشکیل شد. ابوحمزه مهاجر به عنوان امیر سازمان القاعده در عراق منسوب شد و بعد از آن دولت اسلامی به رهبری ابوعمر بغدادی تشکیل شد. بعد از کشته شدن ابوعمر بغدادی، ابوبکر بغدادی به عنوان امیر این دولت انتخاب شد وی دولت اسلامی عراق که بیشتر به یک سازمان القاعده معروف بود، پس از اضافه کردن حدود 13 گروه و سازمان دیگر به دولت اسلامی عراق و شام تغییر نام داد. فهرست گروههای ملحق شده به دولت اسلامی عراق عبارتند از: «جیش الطائفهی المنصورهی»، «جیش أهل السنهی و الجماعهی»، «جیش الفاتحین» (الشائع انضمام أربع کتائب من أصلا خمسهی)، «جماعهی جند الصحابهی»، سرایا الجهاد الإسلامی»، «سرایا فرسان التوحید»، «سرایا ملهی إبراهیم»، «کتائب کردستان»، «کتائب المرابطین» ، «کتائب أنصار التوحید»، «کتائب أنصار التوحید و السنهی»، «کتائب الأهوال»، «کتائب الغرباء (کان یقودها محارب عبدالله الجبوری)، «کتائب من الجیش الإسلامی» (فی عدهی قواطع أبرزها قاطع الأنبار) و «أنصار السنهی» و بعض «کتائب جیش المجاهدین» و «ثورهی العشرین و عصائب العراق الجهادیهی».
رهبر دولت اسلامی عراق و شام – که به داعش معروف است – ابوبکر بغدادی است. وی ادعا می کند که حسینی و قرشی است، اما بنابر تحقیق محققان و کارشناسان چنین نسبی صحیح نیست و بسیاری از اهل نسب و کارشناسان در مبحث انساب اشکالات عمدهای را بدان وارد کردهاند که به حق صحبت انتساب ایشان به این نسب را زیر سؤال میبرد.
دربارهی ساختار این سازمان باید گفت که از خلیفه به ریاست ابوبکر بغدادی و مجلس نظامی به ریاست ابواحمد العلوانی، هیئتهای دینی به ریاست ابومحمد العانی، مجلس شورا به ریاست ابو ارکان العامری، اطلاعات به ریاست ابوعلی الانباری، موسسههای خبرنگاری به ریاست ابواثیر الشامی و انجمنها و سایتها خبری جهادی مختلف تشکیل میشود.
در بخش تأمین منابع مالی میتوان به برخی از افراد و سازمانهای معروفی که در عربستان، قطر، ترکیه، کویت وجود دارند اشاره کرد. علاوه بر آن مالیات بستن، فدیه گرفتن، درآمد کشاورزی و اجاره دادن منازل دولتی و بیشتر از همه در دست داشتن حدود 90 حلقه چاه در سوریه و عراق این سازمان را در شمار ثروت مندترین سازمان تروریستی قرار داده است.
آنها دارای عقاید خشک و خشن سلفی جهادی هستند. جهاد بر خشونت این گروه افزوده است و به اسم اسلام و با شعار سنت گرایی خون و جان و مال مسلمانان را به ناحق میریزند. مسئله این مسیری که داعش دنبال میکند همان مسیر القاعده است، جز این که داعش توانسته با ایجاد برخی از زمینهها و تحقق برخی از شرایط، سازمانش را گسترش کرد و خود را سازمانی جدا معرفی کند، البته القاعده نیز به دلیل برخی رویکردهای این سازمان نتوانسته آشکارا این سازمان را از خود بداند و حتی در برخی از مواضع ارتباطش را با داعش نفی کرده است، شاید مهم ترین دلیل اختلاف داعش و القاعده در اولویت است، ولی در اعتقادات و هدف کلی که ایجاد خلافت راشده است متفق هستند.
بنابراین میتوان گفت همان گونه که ابومحمد العدنانی، از رهبران داعش، تصریح کردند: اختلاف میان داعش و القاعده اختلاف در منهج و روش است.
یکی از موسسان این سازمان تروریستی امریکا است. هسته اولیه آن در برخی از زندانهای عراق مانند: بوکا تشکیل شده است و هدایت گر اصلی آن همین استمارگران هستند، اما انصافاً اعتقادات و افکار خشک و خشن سلفی جهادی تاثیر فراوانی در تاسیس و بقای این سازمان تروریستی داشته است. البته تبلیغ زیاد در فضای مجازی کمک زیادی به تعدیل وجهه این سازمان داشته است.
استراتژی این سازمان و سازمان القاعده ایجاد خلافت راشده بعد از طی هفت مرحله و در طول 20 سال است.
پینوشتها:
1. پژوهشگر مؤسسه تحقیقاتی دارالإعلام لمدرسة اهل البیت.
2. اکرم حجازی، مشهد النشاقات و التخالفات مو المرجعیات الایدیولوجیه 2، للجماعات الجهادیه، ص 2، 2007/5/14.
3. أحمد عبدالحافظ، الدولة الإسلامیة فی العراق و الشام… داعش، http://islamstory.jcom/ar.
4. اکرم حجازی، مشهد النشاقات و التخالفات والمرجعیات الایدیولوجیه 2، للجماعات الجهادیه، ص 2، 2007/5/14.
5. نفس المصدر.
6. الکشف عن هویة زعیم تنظیم القاعدة فی العراق – أبوبکر البغدادی. سایت السومریة العراقیة/ الأربعاء 1 کانون الأول 2010 م http://www.alsumaria.tv/news/34784.
7. زندان بوکا مهم ترین منبع تولید تروریستهای القاعده.
8. البته این نسب مورد تردید است و علمای انساب خلاف آن را متذکر شدهاند.
9. العربیه، صناعه الموت، ب، برنامه تلفزیونی که آقای عندنان الاسدی، وزیر اسبق کشور عراق، مهمان آن بوده است: هذه «داعش» و هولاء قادنها و یکمن تحصل علی المقطع ممن الفیدیو فی الیوترب بنفس العنوان.
10. http://www.muslm.org/vb/archive/index/php/t-465377.html.
11. http://alhoussainy.net/?p=742,http://tanzeeh.nabilalkarkhy.com/trips/iraq_trips/badry/htmجمعیه تنزیه
؛:النسب العلوی http://www.awda-dawa.com/Pages/Articles/Default/aspx?id=26410 الدررالشامیه.
12. http://www.awda-dawa.com/Pages/Articles/Defrault/aspx?id=26410.
13. العربیه، صناعه الموت، برنامه تلفزیونی که آقای عدنان الاسدی، وزیر اسبق کشور عراق، مهمان آن بوده است: هذه «داعش» و هولاء قادتها و یکمن تحصل علی المقطع من الفیدیو فی الیوترب بنفس العنوان.
14. موسسه الاعتصام: http://botshikan.wordpress.com/2014/04/19 ولایته نینوی مالشیخ أبی طلحة الأنصاری.
15. برنامج صناعه الموت، قاده القاعده فی العراق کشف ابومحمد العدنانی، نوار ضبط شده به همین عنوان در یوترب یافت میشود.
16. www.masralarabia.com.
17. مؤسسة الرفقان: سخن رانی صوتی بعنوان عذراً أمیر القاعة للشیخ المجاهد أبی محمد العدنانی الشامی.
18. مؤسسة الفرقان تقدم کلمة للشیخ المجاهد: أبی محمدٍ العدنانی الشامی المتحدث الرسمی للدولة الإسلامیة فی العراق و الشام – بعنوان: ((عُذراً أمیرَ القاعدة)).
http://www.hanein.info/vb/showthread.php?t=366.303$page=5؛ القاعدة تعلن أن لا صلة لها بتنظیم «داعش»، موقع فرانس 24، 3 فبرایر 2014م.
19. دکتر مختار محمد کارشناس سیاسی www.masralarabia.com مصر العربیه.
20. دکتر مصطفی العانی، مدیر بخش مبارزه با تروریست در مرکز پژوهشی خلیج در گفتگو با شبکه العربیه در مورد ساختار داعش 8 مارس 2014.
21. www.masralarabia.com.
22. http://www.alhejaz.org/seyasah/0113605.htm.
23. جبهة النصرة لأهل الشام، تقاریر- موقع الجزیرة نت، 8 مایو 2012م.
24. دکتر مصطفی العانی، مدیر بخش مبارزه با تروریست در مرکز پژوهشی خلیج در گفتگو با شبکه العربیه درباره ساختار داعش، 8 مارس 2014.
25. الدلیمی مکنی بأبوهاجر، اسم سازمانی ان «قاسم» است و او جز سازمان القاعده و در شهرستان حدیثه ساکن بود. این شخص از نزدیکان ابوعمر بغدادی مسئول سازمان القاعده در عراق، بود.
26. http://arabic.cnn.com/middleeast/2014/04/16/iraq-isis-money.
27. http://aynaliraqnews.com/index.php?aa=news$id22=18346 مصادر کردیة تکشف عن مصادر تمویل داعش
28. http://www.alaan.tv/news/world-news/111765/secunity-council-imposes-sanctions-isis-nusra-front.
29. http://www.alsumeria.tv/news/105125/report-how-does-isis-get-its-funding.
30. هذه عقیده الدوله الاسلامیه فی العراق و الشام و لم یبقی لکذاب عذر نوار ضبط شده mp4، این نوار را میتوان به همین عنوان از یوترب دانلود کرد.
31. کافر مرتد به اجماع از کافر اصلی عقوبتش شدیدتر است، بنابراین مبارزه با او از مبارزه با کافر اصلی اولویت دارد. «کفر الردّة أغلظ بالإجماع من الکفر الأصلی؛ لذا کان قتال المرتدین أولی عندنا من قتال الکافر الأصلی.»
http://alplatformmedia.com/vb/showthread.php?p=253835.
32. مائده، آیه 44.
33. فتح، آیات 8-9.
34. همان، آیه 29.
35. الانعام، آیه 121.
36. هذه عقیده الدوله الاسلامیه فی العراق و الشام و لم یبقی لکذاب عذر نوار ضبط mp4، به همین عنوان در یوتوب یافت میشود.
37. هذه عقیده الدوله الاسلامیه فی العراق و الشام و لم یبقی لکذاب عذر نوار ضبط mp4، به همین عنوان در یوتوب یافت میشود.
38. نور، آیه 19.
39. http://alplatformmedia.com/vb/showthread.php?p=253835.
40. فواد حسن، الزرقاوی الجیل الثانی للقاعده، ص 89-96.
41. قصص، آیه 5.
42. فواد حسن، همان، ص 89-96.
43. زندان بوکا از زندانهایی که تا آخر در دست آمریکاییها باقی ماند. این زندان در منطقه ام قصر در استان بصره واقع است. در ابتدای تاسیس به نام زندان کامب فریدی معروف بود و در دست نیروهای انگلیسی جهت اسیران جنگی عراقی اختصاص داشت و بعد از این که ارتش آمریکایی در نیسان سال 2003 بر آن چیره شد اسم آن را رونالد بوکا نام گذاری کردند.
44. مدیر مبارزه با تروریسم و جرایم سازمان یافته در وزارت داخلی عراق سرتیب ماهر نجم عبدالحسین.
45. دکتر مصطفی العانی، مدیر بخش مبارزه با تروریست در مرکز پژوهشی خلیج در گفت و گو با شبکه العربیه درباره ساختار داعش 8، مارس 2014.
46. احمد بن حسن الموکلی، الایدیولوجیه الاعلامیه لتنظیم القاعده تحدیات الامن الفکری علی شبکه الانترنت، تحقیق و پژوهش مختص به اولین کنفرانس امنیت داخلی، 22-25 جمادی الاول 1430، ص 27.
47. همان، ص 26-27.
48. الغذامی، عبدالله، الثقافه التلفزیونیه سقوط النخبه و بروز الشعبی – 2004- المرکز الثقافی العربی.
49. احمدبن حسن الموکلی، الایدیولوجیه الاعلامیه لتنظیم القاعده تحدیات الامن الفکری علی بکه الانترنت، تحقیق و پژوهش مختص به اولین کنفرانس ا منیت داخلی، 22-25 جمادی الاول 1430، ص 31.
50. همان، ص 35.
51. حسین جمو، قرائه فی انحیازات الاعلام الجهادی علی ارش الشام مرکز داراسات الجمهوریه الدیمقراطیه ص 4.
52. حسین جمو، همان، ص 5.
53. روزنامه الریاض 20 محرم 1427 ه مطابق 19 با فبرایر 2006 م شماره 13754.
54. احمد بن حسن الموکلی، الایدیولوجیه الاعلامیه لتنظیم القاعده تحدیات الامن الفکری علی شبکه الانترنت، تحقیق و پژوهش مختص به اولین کنفرانس امنیت داخلی، 22-25 جمادی الاول 1430، ص 45.
55. انعام، آیه 159.
56. رسالة إلی أهل الثغور فی الشام: عبدالعزیز الطریفی 17 / من ذی القعدة / 1434 هـ:
http://www.saaid.net/rasael/773.htm?print_it=1
-http://youtu.be/wEEBasEUbUg, http://www.youtube.com/watch?v=4yj3bNo-Z60&feature=youtu.be.
57. البغدادی لیس خلیفة المسلمین حتی یفعل الأفاعیل و إنما هو قائد جماعات،http://youtu.be/1Cr3Ws-Nbp0″ أما أنه یطلب البیعة من الآخرین، إذا ما بایعوا قاتلهم فهذا عمل البغاة و لیس عمل أهل الخیر و الصلاح.
http://www.elaph.com/Web/news/2014/869353.html,https://www.youtube.com/watch?v=waU-a7JumAA.
58. http://ar.islamway.net/article/22203. تمحیص جهاد الشام محمد صالح المنجد.
59. د.الحمید: لا عذر لمجاهد أن یبقی لحظة واحدة مع جماعة البغدادی
http://www.islammemo.cc/akhbar/syria-althawra/2014/01/08/191698.html.
60. http://www.aljazeera.net/news/pages/0a0f9 أبو قتادة یهاجم “تنظیم الدولة ” و یدعو للخروج علیه.
61. بیان بشأن وضع الجهاد الشامی و المخاطر المحیطة به http://www.almoslim.net/node/198272.
62. عبدالمنعم مصطفی حلیمة أبوبصیر الطرطوسی، 1435/3/13 هـ 2014/1/15 م:
http://www.almoumnoon, com/t10998-topic , http://islamion.com/news/12629.
63. https://twitter.com/Alkareemiy/status/419077562191847424.
64. بیان العلامة عبدالله السعد بشأن تجاوزات تنظیم الدولة
201/2/6 http://alfetn.com/vb3/showthread.php?p=884414.
65. http://twitmail.com/email/7810.
66. صدی الشام – وکالات http://sadaalshamm.net/addons/News/views/Default/Home/web/3166.
67. www.islammemo.cc.akhbar/syria-althawra/2014/01/13/191997.html العوعور یفجر حقیقة داعش … و یؤکد: الاقتتال بینهما و بین الحر لیس فتنة
68. http://www.almasryalyoum.com/news/details/371306 داعیة سعودی: «داعش» من صنیعة «المخابرات السوریة و الإیرانیة »؛ https://www.facebook.com/AlArabiy/bosts/640169552707949.
منابع تحقیق :
حجازی، اکرم، مشهد النقاشات و التخالفات و المرجعیات الایدیولوجیه 2، للجماعات الجهادیه، ص 2، 2007/5/14.
ـــــــــــــــــ ، مسائل جوهریه فی فکر السلفیه الجهادیه من التوحید الی صناعه القیاده، تشرین الاول / اکتوبر 2007.
ــــــــــــــــ ، مدخل الی السلفیه الجهادیه و مشروعها الجهادی (نموذج العراق)، المعهد العربی للبحوث و الدراسات الاستراتیجیه عمان – الاردن، 11 شباط / فبرایر 2008.
ـــــــــــــــ ، صدی التحالفات الجهادیه الجدیده بین العذر و الادانه، 2007/10/20م.
الکشف عن هویة زعیم تنظیم القاعدة فی العراق – أبوبکر البغدادی. سایت السومریة العراقیة/ الأربعاء 1 کانون الأول 2010م.
حمزه مصطفی المصطفی، جبهه النصره لاهل الشام: من التسیس الی الانقسام داراسات (سیاسات عربیه) الدوحه، قطر، العدد 5: تشرین الثانی نوفمبر 2013.
حجازی، اکرم، «رحله فی صمیم عقل السلفیه الجهادیه القاعده نموذجا»، مجموعه مقالات منشوره فی صحیفه القدس العربی، 2006م.
شهادة حقن الدماء بالشام، کتبها ایمن الظواهری الی ابوبکر البغدادی عندما حدث الاختلاف بینهم. میتوان در سایت موسسه خبری السحاب. ویوتوب آن را دانلود کرد:
http://www.youtube.com/wetch?v=rfvgCLq-BBY
العربیه، صناعه الموت، برنامه تلفزیونی که آقای عدنان الاسدی وزیر اسبق کشور عراق، مهمان آن بوده است: هذه «داعش» و هولاء قادتها و یکمن تحصل علی المقطع من الفیدیو فی الیوترب بنفس العنوان.
A-shagaq، شفق نیوز، داعش تکشف هویة زعیمها، بدری، دکتوراه من بغداد. اعتقل قبل الزعامه و افرج عنه امیرا، الخمیس، 31 تشرین الاول/ اکتوبر.
عبدالنّعم مّصطفی «حّلیمة أبوبّصیرالطرطوسی، استراتیجیّة جّهاد الّأمّة و استراتیجیّة جهاد العصابة «1434/5/15 ق.
حجازی، اکرم، الثورة السوریة و مسارات التدویل، عضو الأمانة العامة لمنتدی المفکرین المسلمین، 2012م.
حلیمه، عبدالمنعم مصطفی «ابوبصیر الطروسی»، وقفات مع. کلمه الشیخ ایمن الظواهری «شهادة حق الماء المجاهدین بالشام»، 1435ق.
www.abubaseer.bizland.com
ــــــــــــــــــ ، هذه خصال الخوارج فاحذورها، چاپ اول، 1434ق.
www.abubaseer./bizland/com
الشیخ ابی قتادة الفلسطینی، رساله الی اهل الجهاد و محبیه، تاریخ النشر: 28 جمادی الاخری 1435ق.
حلیمه، عبدالمنعم مصطفی، الشیعه8 الروافض طائفه شرک وردة، منبر التوحید و الجهاد.
http://www.tawhed.ws/r?i=nv82hyh4
العربیه، صناعه الموت، برنامه تلفزیونی که آقای عدنان الاسدی، وزیر اسبق کشور عراق، مهمان آن بوده است: هذه «داعش» و هولاء قادتها و یکمن تحصل علی المقطع من الفیدیو فی الیوترب بنفس العنوان.
برنامه صناعه الموت، قاده القاعده فی العراق کشف ابومحمد العدنانی، فیلم ضبط شده تحت همین عنوان در یوتوب یافت می شود.
القاعدة تعلن آن لا صلة لها بتنظیم «داعش»، موقع فرانس 24، 3 قبرایر 2014 م.
جبهة النصرة لأهل الشام، تقاریر – موقع الجزیرة نت، 8 مایو 2012 م.
العانی، مصطفی، مدیر وحده مکافحه الارهاب بمرکز الخلیج للابحاث یتحدث لقناه الربیه عن هیکله تنظیم داعش 8 مارس 2014.
«هذه عقیده الدوله الاسلامیة فی العراق و الشام و لم یبقی لکذاب عذر» فیلم ضبط شده mp4 به همین نام در یوتوب است.
فواد حسن، الزرقاوی الجیل الثانی للقاعده، ص 89-96.
موسسة الفرقان: http://botshikan.wordpress.com/tag
موسسه الاعتصام: http://botshikan.wordpress.com/2014/04/19
منتدیات شموخ الاسلام: https://shamikh1.info/vb
مدیر مکافحة الارهاب و الجریمة المنظمة فی وزارة الداخلیة العراقیة العمید ماهر نجم عبدالحسین، العانی، مصطفی، مدیر مرکز مبارزه با تروریست در خلیج فارس در شبکه العربیه، ساختار داعش 8 مارس 2014.
البشر، محمدبن سعود (ایدیولوجیا الاعلام – 2008)
الغذامی، عبدالله (الثقافه التلفزیونیه سقوط النخبه و بروز الشعبی م- 2004 – المرکز الثقافی العربی.
جمو، حسین، قرائه فی انحیازات الاعلام الجهادی علی ارش الشام مرکز داراسات الجمهوریه الدیمقراطیه، بص 4.
جریده الریاض، 20 محرم، 1427 ق، الموافق 19 فبوایر، 2006 م، العدد 13754
الموکلی، احمد بن حسن، الایدیولوجیه الاعلامیه لتنظیم القاعده تحدیات الامن الفکری علی شبکه الانترنت، بحث مقدم للموتمر الوطنی الاول للامن الفکر «المفاهیم و التحدیات» فی الفتره من 22- 25 جمادی الاول 1430ق.
الکشف عن هویة زعیم تنظیم القاعدة فی العراق – أبوبکر البغدادی. سایت السومریة العراقیة / الأربعاء 1، کانون الأول، 2010م.
انظر: من هی «داعش»؟ و ما هی أهدافها ؟ سایت شبکه العالم، 7 ینایر، 2014 م.
الأحمد، محمدعلی: تنظیم الدولة الإسلامیة فی العراق و الشام «داعش» النشأة – التوسع – الدور المرسوم لها ضد الثورة السوریة، سایت التاریخ، 2 مارس، 2014 م.
أبوبکر البغدادی أخطر رجل فی العالم، سایت النبأ الإخباری الدعوی.
جبهة النصرة لأهل الشام، تقاریر – سایت الجزیرة نت، 8 مایو 2012 م.
الدولة الإسلامیة فی العراق و الشام، تقاریر، سایت الجزیرة نت، 14 یونیه 2014 م.
یاسیر الزعاترة: تنظیم الدولة فی مواجهة غیر مدروسة، سایت الجزیرة نت، 19 ینایر، 2014 م.
القاعدة تعلن آن لا صلة لها بتنظیم «داعش»، سایت فرانس 24، 3 فبرایر، 2014م.
داعش تهاجم الظواهری و تنفی أنها فرع للقاعدة و تبین موقفها من أحداث مصر، سایت عربی CNN، 12 مایو، 2014م.
هشام أبومالک: داعش ما لها و ما علیها، صحیفة الأمة الالکترونیة، 14 یونیه، 2014م.
الائتلاف السوری یتهم “داعش” بأنها علی “علاقة عضویة مع النظام، سایت جریدة الحیاة الالکترونیة، 1 ینایر 2014 م.
أخبار متفرقة حول الوضع فی العراق سایت: الجزیرة – سایت شبکه التغییر- مفکرة الإسلام – المسلم.
رسائل عاجلة إلی ثوار العراق، سایت رسمی هیئة علماء المسلمین فی العراق.
الاتحاد یحمل حکومة المالکی المسئولیة عما وصل إلیه العراق، سایت رسمی اتحاد جهانی علما مسلمان.
بیان ثوار العشائر فی الأنبار، شبکههای ماهوارهای آن را منتشر کردند. فایل صوتی و تصویری آن بر روی صفحه فیس بوک شیخ علی الحاتم أمیرالدلیم، موجود است.
بیانیه مفتی کشور عراق علامة رافع الرفاعی درباره حوادث جاری 2014/6/11 م
مفتی کشور عراق – “زمان الوصل”: هذه ثورة :سنة العراق” لا “داعش”، جریدة زمان الوصل الالکترونیة، 12 یونیه 2014 م.
ابوماریه القرشی، نورالیقین شرح عقیده تنظیم القاعده فی بلاد الرافدین، نشر و توزیع دار الجبهه، متن العقیده نشر فی منبر التوحید و الجهاد.
http://www.tawhed.ws/f?text
حجازی، اکرم، مشهد النشاقات و التخالفات و المرجعیات الایدیولوجیه 2، للجماعات الجهادیه، ص 2، 2007/5/14.
عبدالحافظ، أحمد، الدولة الإسلامیة فی العراق و الشام … داعش، http://islamstory.com.ar
سایتها و روزنامهها
جریده العالم
http://www.alaalem.com/index.php?news
http://alplatformmedia.com/vb/showthread.php?p=253835
http://alplatformmedia.com/vb/showthread.php?p=253835
http://www.alsumeria.tv/news/105125/report-how-does-isis-get-its-funding
http://www.alaan.tv/news/world-news/111765/security-council-imposes-sanctions-isis-nusra-front
http://aynaliraqnews.com.index.php?aa=news&id22=18346
مصادر کردیة تکشف عن مصادر تمویل داعش
http://arabic.cnn.com/middleeast/2014/04/16/ioraq-isis-money
http://www.alhejaz.org/seyasah/0113605.htm
www.masralarabic.com
الدکتور مختار محمد المحلل السیاسی /www.masralarabia.com
مصرالعربیه
www.masralarabia.com
http://www.muslm.org/vb/archive/index.php/t-465377.html
http://alhoussainy.net/?p=742,
http://tanzeeh.nabilalkarkhy.com/trips/iraq_trips/badry.htm
جمعیه تنزیه النسب العلوی.
http://www.awda-dawa.com/Pages/Articles/Default.aspx?id=26410
الدرر الشامیه
www.muslm.org/vb/archive/index.php/t-465377.html
http://www.awda-dawa.com/Pages/Articles/Default.aspx?id=26410
http://www.alsumaria.tv/news/34784
أحمد عبدالحافظ، الدولة الإسلامیة فی العراق و الشام… داعش،
http://islamstory.com/ar
http://www.tawhed.ws/f?text
و منابع متعدد دیگری که در مقاله هستند، اما به جهت اختصار در کتاب نامه ذکر نشده است.
منبع مقاله :
به کوشش مهدی فرمانیان؛ (1393)، مجموعه مقالات کنگره جهانی «جریانهای افراطی و تکفیری از دیدگاه علمای اسلام» جلد هشتم، قم: دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیه السلام)، چاپ اول