دام هايي كه شيطان براي جوانان گسترده است كدامند و چگونه مي‌توان از دام ها فرار كرد؟

براي پاسخ به اين سؤال، به قرآن كه هدايت كنندة ماست مراجعه مي كنيم و پاسخ را از خود قرآن طلب مي نماييم، قرآن كه شفا بخش دل و رحمت براي مؤمنان است.
با توجه به آيات نوراني قرآن كريم، در مي يابيم راه‌هاي گمراه کردن شيطان عبارتند از:
1.       شيطان امر به فحشاء و كارهاي زشت مي كند.«الشَّيْطانُ ……… وَ يَأْمُرُكُمْ بِالْفَحْشاءِ ……» بقره/ 268
«فَوَسْوَسَ إِلَيْهِ الشَّيْطانُ …..» طه/ 120
2.       از راه شراب، قمار، …… اينها از كارهاي شيطان است.
«…. إِنَّمَا الْخَمْرُ وَ الْمَيْسِرُ وَ الْأَنْصابُ وَ الْأَزْلامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطانِ …..» مائده/ 90
3.       از راه زيبا جلوه دادن اعمال زشت انسان در نظر انسان.
«…. وَ زَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطانُ ما كانُوا يَعْمَلُونَ » انعام/ 43
«…. فَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطانُ أَعْمالَهُمْ …..» نحل/ 63
«…. وَ زَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطانُ أَعْمالَهُمْ …..» نمل/ 24
شيطان عمل زشت انسان را زيبا جلوه مي دهد و تا وقتي كه انسان نفهمد كه عمل او زشت و نادرست است دست از كار بدش برنمي دارد، در نتيجه توبه نمي كند و اينگونه شيطان باعث گمراهي انسان مي شود.
4.       باعث فراموش كردن ياد خدا مي شود «…. فَأَنْساهُ الشَّيْطانُ ذِكْرَ رَبِّهِ ……» يوسف/ 42
«اسْتَحْوَذَ عَلَيْهِمُ الشَّيْطانُ فَأَنْساهُمْ ذِكْرَ اللَّهِ أُولئِكَ حِزْبُ الشَّيْطانِ ……» مجادله/ 19
5.       ايجاد نزاع و دشمني ميان شما «…. إِنَّ الشَّيْطانَ يَنْزَغُ بَيْنَهُمْ ….» اسراء/ 53
6.       كسي كه اسراف مي كند برادر شيطان است. «إِنَّ الْمُبَذِّرِينَ كانُوا إِخْوانَ الشَّياطِينِ ……» اسراء/ 27
حال چگونه از دام‌هاي شيطان و از تأثيرات او بر خودمان جلوگيري كنيم.
ـ بايد بدانيم كه شيطان دشمن ماست و خير خواه ما نيست بلكه بد ما را مي خواهد، مي خواهد ما اهل دوزخ شويم پس ما هم با او دشمني كنيم.
«إِنَّ الشَّيْطانَ لَكُمْ عَدُوٌّ فَاتَّخِذُوهُ عَدُوًّا إِنَّما يَدْعُوا حِزْبَهُ لِيَكُونُوا مِنْ أَصْحابِ السَّعِيرِ» فاطر/ 6
به درستي كه شيطان دشمن شما است، پس شما هم او را دشمن خود بگيريد او همچنان حزب و سپاهش را براي اغواي شما مهيّا ساخته تا همه را (مانندخود) اهل دوزخ گرداند.
ـ شيطان را عبادت نكنيم «…. لا تَعْبُدِ الشَّيْطانَ …..» مريم/ 44 و در آيه هاي 60 و 61 سورة ياسين مي فرمايد«أَ لَمْ أَعْهَدْ إِلَيْكُمْ يا بَنِي آدَمَ أَنْ لا تَعْبُدُوا الشَّيْطانَ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبِينٌ (60) وَ أَنِ اعْبُدُونِي هذا صِراطٌ مُسْتَقِيمٌ (61)»
(خدا مي گويد) اي فرزندان آدم آيا با شما عهد نبستم كه شيطان را نپرستيد زيرا دشمني او با شما آشكار است و مرا پرستش كنيد (و اطاعت مرا كنيد) اين راه مستقيم است.
ـ از گام هاي شيطان پيروي نكنيد، هر كس قدم به قدم از شيطان پيروي كند شيطان او را به كار زشت و منكر وا ميدارد «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّيْطانِ …..» نور/ 21
ـ آنچه لازم است به آن توجه كنيم آن است كه اگر فضل و رحمت خداوند نبود احدي پاك و پاكيزه نمي شد و اگر فضل و رحمت خداوند نبود همه شيطان را پيروي مي كردند ولي فضل و رحمت خداوند بر بندگان هست و خداوند انسانها را ياري مي دهد به عنوان مثال در ماه مبارك رمضان شيطان در غل و زنجير است و نمي تواند انسان ها را گمراه كند ولي اين را بدانيد كه غير از شيطان، نفس امّارة انسان نيز، به بدي امر مي كند و انسان اگر از دست شيطان هم رهايي يابد مبارزه با هوا و شهوت هنوز باقي مانده، يعني انسان بايد هم با شيطان و هم با هواي نفس و شهوات مبارزه كند.
ـ نكته ديگر اينكه مكر و كيد شيطان ضعيف است «…. إِنَّ كَيْدَ الشَّيْطانِ كانَ ضَعِيفاً» نساء/ 76
ـ پرهيزكاران هنگامي كه از شيطان وسوسه و خيالي به دل آنها برسد همان دم خدا را به ياد مي آورند و همان لحظه بصيرت و بينايي پيدا مي كنند. (اعراف/ 21)
پس با ياد خدا مي توانيم از وسوسه هاي شيطان رهايي يابيم.
ـ از شر شيطان به خدا پناه مي بريم، حتي مي توانيم از خداوند بخواهيم كه فرزندان ما را از شر شيطان در پناه خود در آورد. اگر به خدا ايمان داشته باشيم و از شر شيطان به خدا پناه ببريم و بر او توكل كنيم شيطان نمي تواند بر ما تسلطي داشته باشد در اين رابطه مي توانيد به آيه هاي 36 آل عمران، 98 نحل و 97 مؤمنون مراجعه كنيد.
براي اينكه فريفتة نفس امّاره و شيطان نشد بايد حبّ دنيا را از دل كَند و به دنيا به چشم ابزاري براي رسيدن به آخرت نگريست. شيطان بوسيلة حبّ ما به دنيا و جلوه هاي آن، ما را مي فريبد. ديگر اينكه به ياد خدا باشيم، به نماز اهمّيت بدهيم كه نماز از بديها و فحشاء باز مي دارد. هر چه در نماز توجه به خدا بيشتر باشد تأثير آن در بازدارندگي از بديها بيشتر است.
دوستان نيز در تكامل و سقوط انسان نقش زيادي دارد. همان طور كه شياطين وسوسه كننده داريم انسانهاي وسوسه كننده هم داريم (به سورة ناس مراجعه نمائيد)، از شر شيطان و از شر انسان هاي بد و وسوسه كننده به خدا پناه ببريم و در انتخاب دوست دقت كنيم كه مبادا گمراه شويم. از شراب و مواد مخدّر و غيره كه هوش و عقل انسان را ضايع مي كنند بپرهيزيم چون كسي كه عقل او درست كار نكند دست به كارهاي ناشايست مي زند. ديگر آنكه از قمار بازي و شرط بندي پرهيز كنيم.

معرفي منبع جهت مطالعه بيشتر:
1.  گناهان كبيره، شهيد دستغيب، انتشارات تربيت.