جامعه اي به رشد و كمال درآمده و به پيشرفت رسيده و به قله هاي توسعه يافتگي صعود نموده است كه مراتب و مراحل بالايي از علم و دانش را در همه فنون و رشته ها و تخصص ها طي كرده باشد و اعضاي آن همواره در حال كاوش و كنكاش هاي علمي و تحقيق و پژوهش و اكتشاف و اختراع باشند. امروز براي هيچ كشوري در گستره جغرافيايي جهان اين واقعيت پوشيده نمانده است كه علم ودانش داراي نقش حياتي و زيربنايي مي باشد و همچون آب و هوا براي « بقا » ضرورت دارد. ملت و كشوري كه به علوم و دانش هاي گوناگون گرايش نيابد مرده است اگر چه زنده مي نماياند كه علم موجب « حيات » است همچنان كه « جهل » عامل مرگ و نابودي است .
از زاويه اي ديگر اين واقعيت قابل نفي و انكار نيست كه ضعف نيروي عقل و خرد كه به جمود و سطحي نگري و قشري گرايي مي انجامد با فقدان علم و دانش پيوستگي دارد زيرا علوم و دانش ها باعث شكوفايي عقل و نيروي درك و فهم آدمي مي گردد و هر چه دانش و دانايي فزوني يابد شكفتگي عقل و خرد نيز بيشتر مي شود و به اين وسيله راه هاي نفوذ جمود و تصلب و تعصب هاي كور و هر نوع سطح انديشي به محيط ذهن فكر و عمل مسدود مي گردد و انديشه ورفتار و تحركات انسان با شعور و شناخت و آگاهي قرين و همراه مي شود. موضوع مهم ديگر اين است كه علم و دانش در صورتي مفيد و ثمربخش و راهگشاي رشد و كمال و پيشرفت و اكتشاف است كه با مطالعات كثير و در عين حال دقيق و غني و ژرف نگري همراه باشد و در محفوظات ذهني محدود و محصور نشود.
بسيارند دانش آموختگاني كه نمي توانند از آموخته هاي خود كه در طول سالهاي طولاني وبا تحمل سختي هاي مراحل مختلف تحصيل به دست آورده اند بهره كافي به جامعه و كشور برساند و زمينه ساز رفع مشكلات و موانع گردند. مشكل اصلي اين دانش آموختگان تحصيلات فاقد بينش و ژرف نگري است و آنان دانش را نه براي رسيدن به شناخت و بينش و كشف حقايق علمي كه براي انباشته كردن محفوظات در خزانه ذهن وفكر و گرفتن مدرك آموخته اند و به همين دليل به ژرفاي « دانش » در هر رشته و تخصص راه نيافته اند و نمي توانند نظرات و ديدگاه هاي تازه و بديع و تحول زا ارائه دهند و موجب رشد و بالندگي و پويايي گردند.
در كلامي گهربار از حضرت امام جعفر صادق (ع ) آمده است :
« مطالعه بسيار و پي گير و ژرف نگري در مسائل علمي باعث شكفتگي عقل و نيروي فكر و فهم مي گردد. »
اين سخن نغز همه نگرش هاي سطحي و فصلي و مدرك گرايانه فاقد ژرفا را نفي مي نمايد و به علم و دانشي نظر مي گسترد كه از سطح بگذرد و به كشف حقيقت برسد تا به اين وسيله راهي به سوي رشد و پيشرفت بگشايد و جامعه و كشور را به قلل رفيع كمال و پويايي و سعادت و سلامت صعود دهد.
بر اساس اين رهنمود عميق و ژرف علم و دانش « وسيله » است و « هدف » شكوفايي عقل و خرد و تقويت و استحكام نيروي ادراك و فهم دقيق مسائل و حقايق علمي مي باشد.
آنچه مهم است و بايد به آن توجه ونظر كافي نمود اين است كه كدام علم ودانش وسيله و ابزار براي شكوفايي عقل و نيروي فهم مي باشد
آيا آن علم ودانشي راه گشا و كمال ياب است كه آموزنده آن فقط به حفظ كردن واژه ها و عبارات و جملات و فرمول هاي علمي براي گرفتن « نمره » و پس از آن اخذ « مدرك » و به دنبال آن به دست آوردن « شغل » و انباشتن « پول » مي انديشد و برخلاف استعدادهاي خدادادي و دروني خود كه او را به انتخاب رشته علمي منطبق با واقعيت دعوت مي نمايد به گزينش رشته اي مي پردازد كه جلب كننده « درآمد بيشتر » براي « آسايش فزون تر » مي باشد و هيچ سنخيتي با استعدادهاي طبيعي و فطري او ندارد !
حضرت امام جعفر صادق (ع ) به ما صريح و روشن پاسخ مي دهد كه آنچه در علم آموزي و دانش اندوزي حائز اهميت است و جامعه و كشور را به رشد و پيشرفت و توسعه مي رساند « نظر دقيق در علم و ژرف نگري در دانش » است و اين مهم با مطالعه دقيق و عميق براي كشف حقايق علمي به وجود مي آيد نه مطالعات سطحي و عبور سريع از آموخته ها و يافته ها و دل بستن به آنها فقط در حد دانستن و نه دريافتن و فهم و درك ژرف و همه جانبه .
اين نوع نگرش و احساس مسئوليت نسبت به علم آموزي اگر چه در درجه اول متوجه هرفرد فراگيرنده علوم مي باشد و هر دانشجو و علم اندوز بايد از ابتداي تحصيل با چنين ديدگاه و نگرشي گام در اين عرصه مهم بگذارد لكن نظام آموزشي كشور نيز در جاي خود بايد با برنامه ريزي هاي صحيح زمينه هاي لازم براي تحقق اين ديدگاه و گرايش نسبت به علم و علم آموزي را فراهم آورد و تا آنجا در اين حركت پيش تازد كه به مرور آن را در همه سطوح و رشته ها و تخصص ها نهادينه نمايد.
نگرش دقيق به علم و احساس مسئوليت نسبت به علم آموزي عميق و جامع اگرچه در درجه اول متوجه هر فرد فراگيرنده علوم مي باشد لكن نظام آموزشي كشور نيز بايد با برنامه ريزي صحيح زمينه هاي لازم براي تحقق اين ديدگاه و گرايش نسبت به علم و علم آموزي را فراهم آورد.
آنان كه علم و دانش را نه براي رسيدن به بينش و كشف حقايق علمي كه براي انباشتن محفوظات در خزانه ذهن و گرفتن مدرك آموخته اند به ژرفاي « دانش » راه نيافته اند و نمي توانند تحول زا و موجب رشد و بالندگي گردند
منبع:www.jomhourieslami.com
ارسال توسط کاربر محترم سایت : amirpetrucci0261
/ج