همه چیز درباره گلومرولونفریت
دلایل گلومرولونفریت
بسیاری از شرایط میتوانند موجب گلومرولونفریت شوند. گاهی اوقات این بیماری در بین اعضای خانواده مشاهده میشود و دلیل آن در بعضی موارد ناشناخته است.
بیماریها و شرایطی که میتوانند منجر به التهاب گلومرولهای کلیه شوند عبارتند از:
گلومرولونفریت پس از استرپتوکوک
گلومرولونفریت ممکن است یک یا دو هفته پس از بهبودی از گلودرد استرپتوکوکی یا در موارد نادر یک عفونت پوستی (زرد زخم) بروز پیدا کند.
برای مبارزه با عفونت، بدن پادتن های اضافه تولید میکند که در نهایت وارد گلومرولها شده و موجب التهاب میگردند.
اندوکاردیت باکتریایی
باکتریها گاهی اوقات میتوانند در جریان خون گسترش پیدا کرده و وارد قلب شوند که این امر موجب عفونت یک یا چند دریچهی قلب میگردد.
در صورت داشتن یک نارسایی قلبی مانند دریچهی آسیبدیده یا مصنوعی قلب، خطر ابتلا به این مشکل بیشتر میباشد.
اندوکاردیت باکتریایی مرتبط با بیماریهای گلومرولی است اما نحوه ارتباط بین آنها نامعلوم است.
عفونتهای ویروسی
عفونتهای ویروسی مانند ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV)، هپاتیت ب و هپاتیت سی میتوانند عامل ایجاد گلومرولونفریت باشند.
لوپوس
یک بیماری التهابی مزمن است که میتواند بر بسیاری از بخشهای بدن از جمله پوست، مفاصل،کلیهها، سلولهای خونی، قلب و ریهها تاثیر بگذارد.
سندروم گودپاسچر
یک اختلال خودایمنی ریوی نادر که میتواند شبیه به ذاتالریه باشد، موجب خونریزی در ریهها و نیز گلومرولونفریت میگردد.
نفروپاتی ایمونوگلوبین آ
این بیماری اصلی گلومرولی که خصوصیت آن دورههای بازگشتی خون در ادرار است، در اثر تجمع ایمونوگلوبین آ در گلومرولها پدید میآید.
نفروپاتی ایمونوگلوبین آ میتواند سالها بدون هیچ علائم قابل توجهی پیشرفت کند.
پلیآرتریت
این نوع واسکولیت (التهاب رگها) بر عروق خونی کوچک و متوسط در بسیاری از بخشهای بدن مانند قلب، کلیه و رودهها اثر میگذارد.
گرانولوماتوز با پلیآنژئیت
این نوع واسکولیت که قبلاً تحت عنوان گرانولوماتوز وگنر شناخته میشد، بر عروق خونی کوچک و متوسط در ریهها، دستگاه تنفسی فوقانی و کلیهها اثر میگذارد.1
انواع گلومرونفریت
♦ گلومرونفریت حاد
اصطلاحی است که مجموعهای از بیماریها را در بر میگیرد که اکثریت آنها ناشی از یک واکنش ایمونولوژیک میباشد که به نوبه خود موجب تغییرات تکثیر سلولی و التهابی در ساختمان گلومرول میشوند. گلومرونفریت حاد دو نوع است:
نوع اول
گلومرونفریت پس از عفونت: بطور کلاسیک یک عفونت استرپتوکوکی بتاهمولتیک (یک نوع باکتری) در جای دیگر از بدن وجود داشته است.
بطور معمول 21 ساعت پس از عفونت تنفسی یا پوستی روی میدهد. عمدتا در بچهها است (95 درصد)، در بزرگسالان 30 درصد موارد منجر به نارسایی مزمن کلیه میشود.
نوع دوم
گلومرونفریت عفونی: در ارتباط با عفونتهای باکتریال، ویروسی یا انگلی در جای دیگری از بدن است که طی چند روز پس از فرآیند عفونی اولیه ایجاد میگردد.
♦ گلومرونفریت مزمن
مجموعه متنوعی از بیماریها با علل گوناگون را در بر میگیرد. با نابود شدن گلومرولها و توبولها به واسطه فرآیندهای پاتولوژیک، کلیهها کوچک میشوند و به شدت جمع میگردند. بافت فیبرواسکار جانشین بافت کلیوی میگردد. اسکلروز عروق خونی کلیوی نیز روی میدهد. به همین صورت باعث عفونت کلیه میشود.
علایم شایع گلومرولونفریت
گلومرلونفریت خفیف هیچ علامتی ایجاد نمیکند و تشخیص آن تنها با آزمایش ادرار میسر میشود.
گلومرولونفریت شدید علایم زیر را ایجاد میکند:
• ادرار تیره یا کمی قرمز
• احساس کسالت
• خوابآلودگی
• تهوع یا استفراغ
• سردرد
• گاهی تب
• بیاشتهایی
• کاهش ادرار
• تنگی نفس
• بالارفتن فشار خون
• وجود پروتئین در ادرار
• اختلال بینایی (به علت بالا بودن فشار خون)
• جمعشدن مایع در بدن، خصوصاً پف کردن چشمها و ورم مچ پا. 2
عوارض گلومرولونفریت
عوارض گلومرولونفریت عبارتند از: نارسایی حاد کلیه، نارسایی مزمن کلیه، افزایش فشار خون، سندرم نفروتیک.
تشخیص پیلونفریت
تشخیص پیلونفریت از طریق تعیین وجود باکتری ها در ادرار و وجود گلبول های سفید خون در ادرارکه در مشاهده با میکروسکوپ به شکل قالب های لوله ای شکل موسوم بهکست(cast) دیده می شوند داده می شود. در صورتی که عفونت به راحتی درمان نشود باید با انجام رادیوگرافی،ناهنجاری های احتمالی کلیه، حالب و مثانه را تشخیص داد.
درمان
درمان گلومرولونفریت و نتیجهی آن بستگی به موارد زیر دارد:
ابتلا به نوع حاد یا مزمن بیماری
دلیل زمینهای
نوع و شدت علائم و نشانهها
درمان پزشکی
برخی از موارد گلومرولونفریت حاد بخصوص مواردی که پس از یک عفونت استرپتوکوکی رخ میدهند، ممکن است بدون نیاز به درمان بهبود پیدا کنند.
اگر یک دلیل زمینهای مانند فشار خون، عفونت یا بیماری خودایمنی وجود داشته باشد، درمان آن بر بیماری زمینهای متمرکز میشود.
بطور کلی هدف از درمان، محافظت از کلیهها در برابر آسیبهای بیشتر است.
برای گلومرولونفریت حاد و نارسایی حاد کلیه، دیالیز میتواند مایعات اضافه را خارج کرده و فشار خون بالا را کنترل نماید.
تنها درمان درازمدت برای مرحلهی نهایی بیماری کلیوی، دیالیز و پیوند کلیه است.
اگر پیوند کلیه ممکن نباشد، که اغلب به دلیل وضعیت بد سلامتی است، دیالیز تنها گزینه پیش رو میباشد.
شیوه زندگی و درمانهای خانگی
اگر دچار بیماریهای کلیوی باشید، پزشک ممکن است توصیه به ایجاد برخی تغییرات در شیوه زندگی کند:
محدود کردن مصرف نمک برای پیشگیری یا به حداقل رساندن احتباس مایعات، تورم و فشار خون بالا.
مصرف پروتئین و پتاسیم کمتر برای کاهش تجمع ضایعات در خون
حفظ وزن سالم
کنترل میزان قند خون در صورت داشتن دیابت
ترک سیگار
پیشگیری
ممکن است راهی برای پیشگیری از بیشتر انواع گلومرولونفریت نباشد. هر چند در ادامه برخی اقداماتی که ممکن است مفید واقع شوند ارائه شده است:
برای پیشگیری از عفونتهایی که میتوانند منجر به برخی انواع گلومرولونفریت شوند مانند HIV و هپاتیت، از روشهای بیخطر برای برقراری رابطه جنسی استفاده کنید و از مواد مخدر تزریقی پرهیز نمایید.
کنترل فشار خون بالا که احتمال آسیب به کلیهها در اثر فشار خون را کاهش میدهد.
کنترل قند خون برای کمک به پیشگیری از نفروپاتی دیابتی. 3
پی نوشت:
1.www.drnamdari.com
2.www.beytoote.com
3.www.drvariani.ir