اصطلاح جنگ های صلیبی به لشکر کشی های اروپای غربی به رهبری پاپ و کلیسای کاتولیک در فاصله 1096م تا 1291م، به مشرق زمین و جهان اسلام اطلاق می شود که میان پیروان دو دین بزرگ و قدرتمند و در محدوده جغرافیای بسیار وسیع واقع شد.
این جنگ ها با توجه به زمینه های مهمی که داشت (و ما در پاسخ تفصیلی تعدادی از آنها را ذکر کردیم) با سخنرانی پاپ در همایش کلرمونت در فرانسه که ندای آغاز جنگ علیه مسلمانان را سر داد، آغاز شد و حدود دویست سال نیز طول کشید. مورخان این جنگ ها را به هشت دوره تقسیم می کنند که مهم ترین و اثر گذارترین آن، اولین حمله صلیبی ها بود که در نتیجه آن، بیت المقدس به تصرف مسیحیان در آمد. بیت المقدس 83 سال در تصرف مسیحیان باقی ماند، تا این این که صلاحالدین ایوبی (532 ـ 599 هـ. ق) با جمعآوری و سازماندهی نیروهای مسلمان، توانست آن جا را باز پس گیرد. اما این پایان جنگ نبود، بلکه صلیبیان تا سال 1291 جنگ هائی را بر جهان اسلام تحمیل کردند ولی هرگز موفق نشدند سرزمین قدس را از مسلمانان باز پس گیرند. البته بسیاری معتقدند در سال 1291 تنها وقفه ای در جنگ میان مسیحیان و مسلمانان ایجاد شد، اما هرگز این جنگ پایان نیافت بلکه حتی تا امروز نیز ادامه داشته و حمله به بوسنی و هرزگوین، لبنان، فلسطین، عراق و افغانستان نیز در راستای هدف صلیبی ها برای نابودی مسلمانان و غارت اموال آن ها بوده است.
این جنگ علاوه بر اثرات منفی که بر هر دو طرف وارد کرد، اثرات مثبت بسیاری را داشت که بیشتر آن برای جامعه مسیحی بوده است:
1. اصلاح ذهنیت مردم اروپا نسبت به اسلام و مسلمانان و پی بردن به تمدن عظیم اسلامی و آموزه های انسانی آن
2. مخالفت رسمی مسیحیان با کلیسای کاتولیک و بروز فریادهایی در اصلاح دین مسیحی که در آن کلیسای کاتولیک قدرتی نداشت.
3. شکل گیری تمدن غرب
جنگ های صلیبی یقینا یکی از علل اصلی شکل گیری تمدن غرب بوده است. این جنگ سبب شد تا اروپائیان با تمدن اسلامی آشنا شوند و در نهایت بن مایه های تمدنی جدید را پی ریزی کنند. این زمینه سازی را می توان در دو بخش پی گیری کرد: الف- شکوفائی علمی، ب- آثار اجتماعی
این جنگ ها با توجه به زمینه های مهمی که داشت (و ما در پاسخ تفصیلی تعدادی از آنها را ذکر کردیم) با سخنرانی پاپ در همایش کلرمونت در فرانسه که ندای آغاز جنگ علیه مسلمانان را سر داد، آغاز شد و حدود دویست سال نیز طول کشید. مورخان این جنگ ها را به هشت دوره تقسیم می کنند که مهم ترین و اثر گذارترین آن، اولین حمله صلیبی ها بود که در نتیجه آن، بیت المقدس به تصرف مسیحیان در آمد. بیت المقدس 83 سال در تصرف مسیحیان باقی ماند، تا این این که صلاحالدین ایوبی (532 ـ 599 هـ. ق) با جمعآوری و سازماندهی نیروهای مسلمان، توانست آن جا را باز پس گیرد. اما این پایان جنگ نبود، بلکه صلیبیان تا سال 1291 جنگ هائی را بر جهان اسلام تحمیل کردند ولی هرگز موفق نشدند سرزمین قدس را از مسلمانان باز پس گیرند. البته بسیاری معتقدند در سال 1291 تنها وقفه ای در جنگ میان مسیحیان و مسلمانان ایجاد شد، اما هرگز این جنگ پایان نیافت بلکه حتی تا امروز نیز ادامه داشته و حمله به بوسنی و هرزگوین، لبنان، فلسطین، عراق و افغانستان نیز در راستای هدف صلیبی ها برای نابودی مسلمانان و غارت اموال آن ها بوده است.
این جنگ علاوه بر اثرات منفی که بر هر دو طرف وارد کرد، اثرات مثبت بسیاری را داشت که بیشتر آن برای جامعه مسیحی بوده است:
1. اصلاح ذهنیت مردم اروپا نسبت به اسلام و مسلمانان و پی بردن به تمدن عظیم اسلامی و آموزه های انسانی آن
2. مخالفت رسمی مسیحیان با کلیسای کاتولیک و بروز فریادهایی در اصلاح دین مسیحی که در آن کلیسای کاتولیک قدرتی نداشت.
3. شکل گیری تمدن غرب
جنگ های صلیبی یقینا یکی از علل اصلی شکل گیری تمدن غرب بوده است. این جنگ سبب شد تا اروپائیان با تمدن اسلامی آشنا شوند و در نهایت بن مایه های تمدنی جدید را پی ریزی کنند. این زمینه سازی را می توان در دو بخش پی گیری کرد: الف- شکوفائی علمی، ب- آثار اجتماعی