دیورتیکولیت

دیورتیکول، کیسه های کوچک هستند که بافت پوششی دستگاه گوارش شما را تشکیل می دهند. آن ها اغلب در قسمت تحتانی روده بزرگ دیده می شوند. تشکیل دیورتیکول بیشتر بعد از 40 سالگی شروع شده و بندرت مشکلاتی ایجاد می کند.

هنگامی که دیورتیکول باعث ایجاد علائمی مانند درد در شکم تحتانی شود، به بیماری دیورتیکولی معروف است. اگر دیورتیکول ملتهب یا عفونی شود و علائم شدیدتری ایجاد کند، به آن دیورتیکولیت می گویند. دیورتیکولیت می تواند باعث درد شدید شکم، تب، حالت تهوع و تغییر چشمگیر در عادات روده شما شود.

دیورتیکولیت خفیف با استراحت، تغییر در رژیم غذایی و آنتی بیوتیک ها قابل درمان است. دیورتیکولیت شدید ممکن است به عمل جراحی نیاز داشته باشد.

ابتلا به دیورتیکولیت در افراد مسن نسبت به افراد جوان شیوع بیشتری دارد و معمولاً در مردان زیر 50 سال و زنان 50 تا 70 سال مشاهده می شود.1
 

به چه علت دیورتیکولیت رخ می دهد؟

پزشکان مطمن نیستند که یک چیز خاص علت دیورتیکولیت منجر باشد. آنها معتقدند که علت دیورتیکولیت انسداد مدفوع در روده و التهاب دیورتیکول ها و عفونت آنها باشد. با این حال، آنها فکر می کنند دلایل این انسداد می تواند از فرد به فرد متفاوت باشد.

به نظر می رسد عوامل متعددی علت دیورتیکولیت باشد. نظرات پژوهشگران در مورد علت دیورتیکولیت در طول سال ها تغییر کرده است. به عنوان مثال، یبوست را به عنوان یکی از علل و علت دیورتیکولیت شناخته می شود.

دیورتیکول ها هنگامی تشکیل می شوند که بخش هایی از روده بزرگ ضعیف می شوند و بر اثر فشار بیرون زدگی های کیسه مانندی به اندازه تیله از دیواره روده بیرون می زند. در صورتی که این بیرون زدگی ها پاره شوند باعث عفونت و التهاب می شوند. عوامل زیادی علت دیورتیکولیت هستند که شامل موارد زیر می شوند:
 

رژیم کم فیبر

از فقدان فیبر رژیمی غذایی به عنوان یک علت دیورتیکولیت نام برده می شود؛ اما تحقیقات نتایج متناقضی با هم داشته است.
 

وراثت

علت دیورتیکولیت به نظر می رسد یک لینک ارثی داشته باشد. مطالعه ات انجام شده نشان داد که بیش از 50 درصد احتمال بالقوه بیماری دیورتیکولیت در افراد منبع ژنتیکی دارد.
 

چاقی

چاقی یک عامل خطرناک برای دیورتیکولیت است. تحقیقات نشان داده است که چاقی خطر ابتلا به دیورتیکولیت و خونریزی را افزایش می دهد، اما محققان دلیل اصلی این ارتباط را نمی دانند.
 

فقدان ورزش و تحرک جسمی

​​تحقیقات نشان می دهد که ورزش باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری دیورتیکولیت می شود.

سیگار کشیدن

تحقیقات نشان می دهد که یکی از علت دیورتیکولیت سیگار کشیدن است.
 

مصرف برخی از داروها

یکی دیگر از عوامل و علت دیورتیکولیت مصرف برخی از دارو ها از جمله استفاده منظم از آسپیرین و دیگر داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) است که خطر ابتلا به دیورتیکولیت را افزایش دهد. استفاده از مواد مخدر و استروئید به نظر می رسد خطر پرفوراسیون را به همراه داشته باشد که عوارض جدی دیورتیکولیت است.
 

کمبود ویتامین D

یک مطالعه نشان داد افراد مبتلا به دیورتیکولیت پیچیده ممکن است سطح پایین ویتامین D خود را در مقایسه با افراد مبتلا به دیورتیکولوز بدون عارضه داشته باشند.
 

جنسیت

دیورتیکولیت به نظر می رسد در مردان نسبت به زنان کمی بیشتر است.2
 

علائم دیورتیکولیت

درد گوارشی، که ممکن است برای چند روز ثابت و پایدار باشد، یکی از علائم دیورتیکولیت است.

درد در سمت چپ پایین شکم بیشتر احساس می شود. با این حال، درد ناشی از دیورتیکولیت گاهی اوقات، به سمت راست شکم هم کشیده می شود.

احساس نفخ، یبوست و اسهال از علائم دیگر این بیماری هستند.

اگر دیورتیکول شما آلوده و ملتهب شود (دیورتیکولیت)، به طور ناگهانی ممکن است علائم زیر را تجربه کنید:

تب

کبودی پوست

خون ریزی رکتوم

درد مداوم و شدید

احساس بیماری یا استفراغ

احساس خستگی و ناخوشایندی

در صورتی احساس درد شکمی مداوم و غیر قابل توضیح به ویژه اگر همراه با تب و یبوست یا اسهال داشتید، سریعا به پزشکتان مراجعه کنید.1

عوارض جانبی دیورتیکولیت

حدود 25 درصد از افراد مبتلا به دیورتیکولیت حاد، عوارض ایجاد می کنند که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

تشکیل آبسه به علت تجمع چرک و عفونت در برآمدگی های تشکیل شده روی روده

انسداد روده بزرگ یا کوچک بر اثر پاره شدن دیورتیکول ها

تشکیل یک دهانه خارجی غیر عادی روی پوست (فیستول) در محل روده بزرگ یا بین روده بزرگ و مثانه

التهاب صفاق (پرده ی در برگیرنده ی اعضای داخلی بدن در حفره شکمی): این حالت بر اثر پاره شدن دیورتیکول ها و رها شدن عفونت در داخل حفره شکمی ایجاد می شود. التهاب پرده صفاق یک وضعیت اورژانسی است.2
 

تشخیص

روش های که برای تشخیص بیماری دیورتیکولیت روده بزرگ استفاه می شود، علاوه بر بررسی علایم و نشانه های ذکر شده در مقاله، شامل موارد زیر می باشد:

عکسبرداری با اشعه ایکس و تنقیه باریم

آندوسکوپی راست روده و قسمت پاینی روده بزرگ.3
 

درمان دیورتیکولیت

درمان دیورتیکولیت معمولا با روش های بدون جراحی انجام می شود، این روش ها عبارتند از:

در موارد خفیف‌، تغییر در رژیم‌ غذایی‌ و استفاده‌ از داروها و غذاهایی که باعث نرم‌ شدن مدفوع می شوند،‌ ممکن‌ است‌ کافی‌ باشد. در موارد حاد بیماری دیورتیکولیت، ممکن‌ است پزشک درمان با دارو، استراحت و در موارد نادری جراحی را تجویز نماید.

استفاده از پدهای گرمایی روی شکم به منظور رفع درد و اسپاسم.

بستری‌ شدن‌ در بیمارستان‌ تنها به‌ هنگام‌ بروز عوارض.

عمل جراحی در مواردی که عفونت دیورتیکول و یا خونریزی آن شدید می باشد. در این روش درمانی  قسمتی از روده بزرگ برداشته می شود.

در صورت بروز درد شدید و یا تب، استراحت کنید و فعالیت های خود را کنار بگذارید، هنگامی که علایم بیماری روبه بهبودی گذاشت، می توانید به مرور فعالیت های گذشته را از سر بگیرید.

دیگر روش های درمان بیماری دیورتیکولیت در ادامه شرح داده می شوند.
 

داروها

تجویز آنتی بیوتیک از سوی پزشک، هنگامی که دیوتیکول ها دچار عفونت شده باشند.

دارهایی که باعث نرم شدن مدفوع و راحتی در اجابت مزاج می شوند، تجویز می گردند.

در صورتی‌ که‌ نتوانید رژیم‌ غذایی‌ پرفیبر داشته‌ باشید، داروهای‌ مسهل‌ از نوع‌ حجیم ‌کننده‌های‌ مدفوع‌ ممکن‌ است‌ تجویز شوند. توجه‌ داشته‌ باشید که‌ از مصرف‌ داروهای‌ مسهل‌ بدون تجویز پزشک جدا خودداری کنید.

رژیم‌ غذایی‌

دربیماری دیورتیکولیت و به ویژه در زمانی که بیماری حاد باشد، استفاده از رژیم غذایی کم فیبر توصیه می شود. به منظور بهره مندی از مزایای این رژیم در ادامه توصیه هایی مطرح می شود:

فیبر رژیم غذایی را به کمتر از 20 گرم در روز کاهش دهید.

از سبزیجات و میوه حات فیبروز و خام پرهیز کنید.

از مصرف آجیل اجتناب کنید.

شیر را به میزان بیشتر از 2 لیوان در روز مصرف نکنید.

از خوردن غذاهای پرادویه و چرب اجتناب کنید.

پرهیز از مصرف سیب، زردآلو، آواکادو، توت، انبه، گلابی، انجیر، آلو و همچنین کشمش و خرمای خشک، آب آلو و کنسرو اناناس و گلابی

پرهیز از انواع گوشت های سرخ شده و پر ادویه

پرهیز از حبوبات به ویژه نخود و لوبیا

محدود کردن مصرف سبزیجات خام، اما در مورد استفاده از سبزیجات پخته شده و کنسرو شده، محدودیتی وجود ندارد.

سایر غذاهایی که محدود میشوند عبارتند از نارگیل ، شکلات، فلفل سبز تند، ادویه کاری، ترشی، نوشیدنی های الکلی، نان های حاوی دانه ها و سبوس

سعی‌ کنید که‌ هر روز سر یک‌ ساعت‌ معین‌ اجابت‌ مزاج‌ داشته‌ باشید. حداقل‌ 10 دقیقه‌ صبر کنید و به خود فشار نیاورید.اجابت‌ مزاج‌ را روزانه‌ از نظر خونریزی‌ کنترل‌ کنید. اگر اجابت‌ مزاج‌ سیاه‌ است‌، سریعا به پزشک مراجعه کنید.3

پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.drdr.ir
3.www.drrezadoost.ir