رعایت فاصله سنی مناسب چقدر در یک ازدواج موفق نقش دارد؟ اگر فاصله سنی مهم است چرا پیامبر(ص) با زنی ازدواج کردند که ۱۵ سال از خودشان بزرگتر بود در حالی که حتی شنیده شده در منابع دینی سفارش شده مرد بزرگتر از زن باشد و از طرفی دخترانشان را هم به افرادی دادند که حدود ۳۰ سال یا بیشتر از انها بزرگتر بودند؟

ازدواج یکی از مهمترین حوادثی است در زندگی انسان رخ می دهد و نقش تعیین کننده ای در رشد و تکامل و آینده او دارد لذا باید با دقت کامل انجام گیرد چه اینکه ازدواج نه تنها در سرنوشت زوجین نقش تعیین کننده دارد در شکل گیری نهاد خانواده به عنوان بنیادی ترین نهاد اجتماعی نیز نقش مهمی دارد بنابراین در شکل گیری یک جامعه ای سالم یا ناسالم تأثیر تعیین کننده دارد. عوامل مهمی در یک ازدواج موفق نقش دارد که شما قطعاً با مطالعه کتابهایی که در این زمینه تدوین شده با آگاهی کامل از آن عوامل اقدام به ازدواج خواهید نمود این عوامل بعضاً از اهمیت خیلی زیاد برخوردارند که به هیچ وجه نباید از آنها چشم پوشی کرد مانند مسائل اعتقادی، فرهنگی، خانوادگی، سلامت جسمانی و روانی اما بعضی از شرائط از جمله شرایط سنی از اهمیت کمتری برخوردار است و بیشتر جنبه ثانوی دارد به عبارت دیگر مسئله سن یا قیافه ظاهری بستگی به نوع سلیقه افراد و توافق یکدیگر دارد اما توجه به این نکته ضروری است که همین مسائل دست دوم نیز اگر در ازدواج لحاظ شود بهتر است بنابراین برای پاسخ دقیق تر به سئوال شما در مورد شرایط سنی ازدواج کمی به تحلیل فیزیولوژیکی و روان شناختی آن می پردازیم. از نظر فیزیولوژیکی و تجربی این مطلب به اثبات رسیده که معمولاً بلوغ دختران بویژه بلوغ جنسی آنها زودتر از پسران رخ می دهد و علائم جسمانی آن هم این مسئله را به خوبی تأیید می کند البته به طور دقیق نمی توان گفت چند سال یا چند ماه زودتر این مسئله اتفاق می افتد از نظر روان شناختی نیز مسئله حائز اهمیت است چه اینکه مسائل فیزیولوژیکی که در بدن دختر رخ می دهد و همچنین زایمانهای او بعد از ازدواج در جاذبه های ظاهری تأثیر می گذارد به عبارت دیگر کمی زودتر از پسرها شکسته می شوند و این مسئله ممکن است در سالهای اولیه ازدواج خیلی جلوه گر نباشد اما بتدریج علائم ظاهری آن در چهره و اندام زن نمایان می شود و چه بسا اگر زن و شوهر از جنبه های دیگر نیز کمی ناسازگاری داشته باشند این عامل ظاهری نیز بر عمق اختلافات بیفزاید و زمینه مسائل ناگواری را در زندگی مشترک آنها فراهم کند نکته مهم دیگری که از نظر روان شناختی و همچنین از جهات دیگری مانند مدیریت خانواده و مسائل تربیتی باید مورد توجه قرار گیرد اینست که در فرهنگ ما و بر اساس اعتقادات دینی ما زن و شوهر یک سلسله حقوقی نسبت به یکدیگر دارند و متقابلاً هر کدام مسئولیتها را باید در خانواده به عهده گیرند مثلاً نفقه زن اعم از تغذیه، پوشاک، مسکن و … به عهده مرد است در مقابل تربیت فرزند و مسائل عاطفی و تربیتی در خانواده بیشتر به عهده زنهاست همچنین مدیریت خانواده به عهده مرد است و زن باید بعنوان یک مشاور امین این مدیریت را بپذیرد اینگونه مسائل می طلبد که مرد از نظر سنی، فکری، علمی و تجربی آمادگی بیشتری باید برخوردار باشد تا بتواند این مسئولیت ها را انجام دهد و الا جایگاه زن و مرد در خانواده عوض می شود و بدون تردید در دراز مدت مشکلاتی را بدنبال خواهد داشت البته ممکن است یک موارد استثنایی پیدا شود که علیرغم بزرگتر بودن زن مشکلی را ایجاد نکند اما ما نباید استثناءات را ملاک قرار دهیم لذا توصیه ما به شما اینست که حداقل 2 سال و حداکثر 6 سال تفاوت سنی بین زن و شوهر اگر رعایت شود بهتر است یعنی مرد بزرگتر از زن باشد. البته همانطور که گفته شد موارد استثنایی نیز وجود دارد که زن و مرد هم سن هستند یا زن بزرگتر از مرد است ولی مشکلی هم ایجاد نمی شود مثل اینکه مرد علیرغم اینکه سن کمتری دارد ولی از توانایی و مدیریت بالایی برخوردار است و می تواند مدیریت خانواده و مسئولیت های دیگری که دارد به عهده گیرد، انجام دهد یا بالعکس مرد فرد ضعیفی است و توانایی فکری یا جسمانی او پایین است به گونه ای که نیازمند یک زن توانمند و با تجربه تر است تا کاستیهای او را در خانواده جبران کند در اینگونه موارد اشکالی ندارد که زن و مرد هم سن باشند یا حتی سن زن بیشتر از مرد باشد اما در غیر موارد استثنایی اینگونه ازدواجها توصیه نمی شود و بهتر است سن مرد کمی بیشتر از زن باشد. نکته دیگر این که احساسات و عواطفی که در آدمی در سنین جوانی نسبت به جنس مخالف به وجود می آید، به دلیل این که ریشه غریزی دارد، سطحی و غیر قابل اعتماد است و نمی توان به آنها دل بست چه بسا با گذشت زمان و با کوچکترین اتفاقی از بین برود و نیز هر چند به ظاهر بسیار سوزناک و قوی باشد، زیرا سن جوانی سن غلبه احساسات بر تعقل و شناخت است ولی به مرور زمان که افراد شناخت و تجربه بیشتری پیدا می کنند، ممکن است از احساسات گذشته خود دست بردارند. به همین دلیل در احادیث اسلامی آمده است: «الشباب شعبه من الجنون؛ حالات و احساسات جوانی شعبه ای از جنون (احساس بدون تعقل) است». بنابراین نباید به سادگی تسلیم احساسات خود شوید و درباره زندگی و آینده تان تصمیمی عجولانه بگیرید، بلکه باید به این مسأله خوب فکر کنید و با توجه به مطالب فوق و نیز با توجه به این که در انتخاب همسر ملاک هایی چون ایمان و تقوا و نیز پایبندی به اخلاق اسلامی اهمیت ویژه ای دارد، تصمیم مناسبی بگیرید که به صلاح دنیا و آخرت شما باشد، ضمنا در این تصمیم گیری حتما باید اجازه و مشورت خانواده هایتان رعایت شود و هرگز خودسرانه به هم قول یا امیدی ندهید، و به او دل نبندید زیرا دل بستن و عاشق شدن مانع از تصمیم گیری و انتخاب درست می شود. البته در اینجا باید از دقت خوب شما و کمک گرفتن از نظرات مشورتی افراد با تجربه و مشاوران مختلف از سوی شما، تقدیر کنیم و آن را می ستائیم. امید است این روحیه حق جویی، کمال طلبی و دقت در این امر مهم و سرنوشت ساز شما را در انتخاب شریک زندگی کمک کند. ضمنا دلسوزی تان نسبت به دیگر جوانان نیز تحسین برانگیز و قابل تقدیر است.
اما زندگی حضرت رسول (ص) خود یکی از ان موارد استثنایی است . ولذا اگر شرایط اساسی ایمان و خوش اخلاقی و اصالت خانوادگی و سلامت روحی و روانی رعایت شود برخی از این شرایط قابل چشم پوشی است البته با رعایت نکات جانبی دیگر مانند اینکه نباید اختلاف سنی به میزان یک نسل باشد به هر حال بیش از8 سال نباید برسد .