رفت و آمد و معاشرت با كساني كه دين ندارند چگونه است؟

اگر منظور شما از افراد بي دين، افراد لااُبالي نسبت به مسائل ديني است، مي‌توانيد در معاشرت‌هايتان از روش‌هاي زير استفاده كنيد:
1. رابطة خود را قطع نكنيد خصوصاً اگر ارحام شما باشند.
رسول اكرم ـ صلي الله عليه و آله ـ فرمودند: «لا تقطع رحمك و انْ قَطَعتْك»[1]از خويشاوندان خود مبر، گرچه او از تو ببرند.
2. سعي كنيد با كمك گرفتن از دستورات و آداب اسلامي خصوصاً رفتار ائمّه اطهار ـ عليهم السّلام ـ آنها را به مسائل ديني آشنا و نسبت به آن پايبند كنيد:
روزي امام كاظم ـ عليه السّلام ـ از كوچه‌اي مي‌گذشتند: صداي ساز و آواز از خانه‌اي بلند بود. امام ـ عليه السّلام ـ از كنيزي كه براي كاري از خانه بيرون آمده بود، پرسيدند: صاحبخانه بنده است يا آزاد؟ كنيز جواب داد: آزاد. امام ـ عليه السّلام ـ فرمودند: اگر بنده (بندة خدا) بود. اين بساط را پهن نمي‌كرد. صاحبخانه تا ماجرا را از كنيز شنيد، پا برهنه در ميان كوچه‌ها به دنبال حضرت ـ عليه السّلام ـ دويد و نزد آن حضرت توبه كرد و به افتخار آن روز كه با پاي برهنه در پي حضرت دويد و به شرف توبه نايل آمد، ديگر تا آخر عمرش كفش به پا نكرد و به بشر حافي (پا برهنه) مشهور گشت.[2]3. ارتباط و معاشرت با افراد لااُبالي در رفت و آمد منحصر نمي‌شود و اگر مي‌دانيد نشست و برخاست با آنها براي شما مضر است، مي‌توانيد تلفني و يا با نامه با آنها ارتباط برقرار كنيد.
پيامبر اكرم ـ صلي الله عليه و آله ـ فرمودند: صلة رحم كنيد اگر چه با سلامي.[3]4. از عامل تشويق حتماً استفاده كنيد و روي نكات مثبت آنها تأكيد كنيد. چرا كه اين كار موجب تقويت حس اعتماد به نفس آنها شده و محرّكي براي انجام دادن وظايفشان مي‌گردد.
5. در معاشرت‌ها اجازة ورود به بحث‌هاي فرعي و يا خداي ناكرده مسائلي مثل: غيبت و تهمت و … را ندهيد و در صورتي كه بحث به اين سو جهت پيدا كرد، با ذكر يك خاطره و يا تعريف كردن يك داستان و … بحث را دوباره به سمت اصلي سوق دهيد.
6. در صورتي كه افراد، در خفاء و پنهاني مرتكب معصيتي مي‌شوند خود را به تغافل بزنيد.
امام علي ـ عليه السّلام ـ مي‌فرمايد: تغافل كن، (كه اين) كار تو مورد ستايش قرار مي‌گيرد.[4]7. سعي كنيد عهده‌دار جلسه‌ها باشيد و با طرح مسائل علمي جلسه را از رفتن به انحراف، اداره كنيد.
8. در ايام خاص مثل: ماه مبارك رمضان، ماه محرّم، اعياد، وفيات و … كه اكثر دلها متوجّه بار خداي متعال است براي ارتباط و معاشرت استفاده كنيد.
9. در هر جلسة معاشرت مدّت زمان جلسه را طول ندهيد.
10. اگر مي‌دانيد شركت نكردن شما در بعضي جلسات باعث تحريك آنها بر انجام دادن و يا ترك محرّمات مي‌شود از اين عامل استفاده كنيد.
11. از بحث‌هاي بي‌فايده و جدال كردن خودداري كنيد.
12. از مسائل عادّي و حقوق شخصي خودتان تا حدّ امكان بگذريد.
13. در معاشرت‌ها اين مطلب را در نظر داشته باشيد كه آنها هم افرادي مثل ما هستند ولي به خاطر مسائل خانوادگي يا اجتماعي به مشكلات رفتاري و اعتقادي گرفتار شده‌اند. پس خودتان را از آنها بدانيد و براي داشتن اين نعمت خداوند را شكر كنيد.
14. توسّل به ائمة اطهار ـ عليهم السّلام ـ و دعا براي هدايت برادران ديني را فراموش نكنيد.
15. سعي كنيد فعاليّت هاي خود را، از جوانان و كودكاني كه قلبي پاك دارند و هنوز آلوده نشده‌اند شروع كنيد و بدانيد كه جوانان خود منشأ تحوّل در خانواده خواهند شد.
امام علي ـ عليه السّلام ـ مي‌فرمايد: انما القلب الحدث كالارض الخالية، ما القي فيها من شيء قبلته. همانا قلب نوجوانان همچون زمين بايري است كه هر چه در آن افكنده شود مي‌پذيرد.[5]امام صادق ـ عليه السّلام ـ فرمودند: … عليك بالاحداث؛ فانهم اسرع الي كل خيرٍ.[6]امام صادق ـ عليه السّلام ـ خطاب به يكي از يارانش فرمود: بر تو باد به نوجوانان، زيرا اين گروه در پذيرش هر نوع خوبي شتاب بيشتري نشان مي‌دهند.
16. خلاّقيت و ذكاوت شما در موفقيت شما تأثير به سزايي دارد. سعي كنيد با مطالعة كتاب‌هاي مفيد آن را بالاتر ببريد.
امّا اگر منظور شما از افراد بي‌دين، اشخاصي هستند كه هيچ گونه ديني ندارند و به هيچ كدام از شرايع اعتقادي ندارند، در صورتي كه ارتباط شما با حفظ احكام شرعي، مي‌تواند در اسلام آوردن آنها مؤثر باشد، با دقت و ظرافت خاصّي اقدام به اين عمل بكنيد. ناگفته نماند كه مطالعة كتاب‌هاي اعتقادي و اسلامي به اطّلاعات شما از اديان و دين اسلام كمك شايان و قابل توجّهي مي‌كند و به هنگام ضرورت مي‌توانيد از آن اطّلاعات كمك بگيريد.

پي نوشت ها:
[1] . محمدي ري شهري، محمد، منتخب ميزان الحكمة، ترجمه شيخي، دارالحديث، چاپ دوم، 1383، ج1، ص242، ح2542، تلخيص حسيني.
[2] . مطهّري، مرتضي، داستان و راستان، انتشارات صدرا، ج1، ص149.
[3] . منتخب ميزان، ج1، ص 232، ح 2547.
[4] . آمدي، غررالحكم و دررالكلم، دانشگاه تهران، چاپ سوم، ح4570.
[5] . محمدي ري شهري، محمد، منتخب ميزان الحكم، ترجمة شيخي، دار الحديث، ص289، ح3198، تلخيص حسيني.
[6] . همان، ح3199.