رقابت درسی-نیت تحصیل

رقابت اگر مثبت و سازنده باشد و عاملی برای پیشرفت و ترقی و جلوگیری از سستی و تنبلی باشد، امری مطلوب و نیکوست و اصلی است که در جهان امروز در بین صاحبان فکر سلیم و علما نیز پذیرفته است. البته اگر رقابت در اموری قابل قبول و مفید مثل رقابت در درس خواندن و یا حفظ قرآن و یا پیشرفت در رشته ای تخصصی و به طور کلی پیشرفت در خوبی ها و کمالات باشد، چنانچه قرآن کریم می فرماید: سابِقُوا إِلی مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّکُمْ ؛ از یکدیگر برای رسیدن به مغفرت و بخشش الهی سبقت بگیرید.(حدید، آیه 21). ولی اگر منظور از رقابت، خارج کردن حریف و رقیب و حسادت ورزیدن نسبت به او باشد، به طوری که خارج شدن او از گردونه رقابت و یا گرفتاری او، سبب خوشحالی گردد، این صفت مذموم و ناپسندی است که هم عقل و هم عرف و هم قرآن و روایات، آن را ناپسند می شمرند. در رقابت صحیح، انسان به فکر پیشرفت خود می باشد نه در اندیشه عقب ماندن دیگران و دوست دارد علاوه بر ترقی و پیشرفت خودش دیگران نیز راه کمال را بپیمایند و به اهداف والا و شایسته خود برسند.