اگر بخواهید کارکنان‌تان دید بازتری نسبت به مسائل اطراف داشته باشند و با به کار گرفتن خلاقیت‌شان بهترین نتایج را برای شما و سازمان‌تان به ارمغان بیاورند، چطور به آنها کمک خواهید کرد و برای داشتن این رویکرد به آن‌ها انگیزه خواهید داد؟ این سؤالی است که در بخشی از کتاب «دست‌یابی به موفقیت»، اثرِ اسکات دافی به آن پاسخ داده شده است و با استناد به آن، راهکارهایی در اختیارتان قرار خواهیم داد که باعث افزایش خلاقیت و نوآوری در کارمندان می‌شوند. بخش ابتدایی مقاله شرح‌حال کوتاهی است دربارهٔ یکی از موفق‌ترین افراد در حوزهٔ تبلیغات و اینکه چطور توانسته است با استفاده از مهارت خود، خلاقیت کارکنانش را شکوفا کند. پس از آن هم به ذکر راهکارها خواهیم پرداخت.

داستان شکوفایی خلاقیت یک تیم تبلیغاتی موفق

این شخص موفق در حوزهٔ تبلیغات که وظیفهٔ بازاریابی برای شرکتی تجاری را به عهده گرفته بود، قصد تغییر دادن رویهٔ بازاریابی و تبلیغات برای محصولات این شرکت را داشت. برای این کار، می‌بایست زیردستانش را متقاعد می‌کرد تا دید تازه‌ای نسبت به کارشان پیدا کنند و بتوانند جلوهٔ مشتری‌پسندتری برای محصولات آن شرکت تجاری در بخش تبلیغات به ارمغان بیاورند. این شد که تصمیم گرفت آن‌ها را به سفری به لاس‌وگاس ببرد.

او تقریبا به هیچ‌کس راجع به انگیزه‌اش از این سفر چیزی نگفت. پس از آنکه به لاس‌وگاس رسیدند، به اعضای تیم کاریش گفت که هیچ وظیفهٔ کاری بخصوصی ندارند و صرفا برای تفریح به اینجا آمده‌اند. سه روز اول سفر به خوش‌گذرانی و بازدید از مکان‌های تفریحی شهر گذشت.

روز چهارم اعضای تیم کاری خود را جمع کرد و به آن‌ها گفت: «باید جلوهٔ محصولات را در بخش تبلیغات تغییر بدهیم. باید خلاق، متفاوت و منحصربه‌فرد باشیم. محصول نهایی کارمان باید برای مخاطبان اصلی این شرکت تجاری که مردان جوان هستند، جذاب و اثرگذار باشد. مخاطبانی که وقت زیادی را صرف بازی‌های ویدئویی می‌کنند.».

در حالی که این صحبت‌ها را عنوان می‌کرد، اشخاصی با هماهنگی او در حال نصب کردن دستگاه‌های مخصوص بازی‌های ویدئویی در اتاق‌های اعضای تیم بودند. او به اعضای تیمش گفت که طی سه روز آینده، تنها وظیفه‌شان بازی کردن است. آن‌ها می‌بایست با دقت تمام به بازی‌ها توجه می‌کردند و درک جامع و دقیقی از آن پیدا می‌کردند. درکی که تمام جزئیات بازی را شامل طراحی گرافیکی، صداپردازی و آن دسته از شخصیت‌های بازی که بیشتر جلب‌توجه می‌کردند، در بر می‌گرفت.

او از اعضای تیمش خواسته بود که به چگونگی ارائهٔ محتوای بازی توسط طراحان آن دقت کنند. اینکه چطور ظاهر و احساس حاکم بر بازی را به‌گونه‌ای تغییر داده بودند تا جذابیت بیشتری پیدا کند. و اینکه طراحان بازی چطور با انتخاب جلوه‌های صوتی، تصویری و دیگر مهارت‌های‌شان توانسته بودند به این هدف برسند. اما مسئله‌ای که بیش از همه بر آن تأکید داشت این بود که اعضای تیمش در این فکر باشند که چطور با استفاده از نوآوری‌های دنیای بازی‌های ویدئویی قادر به ارائهٔ تصویری اثرگذارتر از محصولات شرکتی که برایش کار می‌کردند خواهند بود.

پس از سه روز باشکوه دیگر زیر آفتاب لاس‌وگاس که به بازی کردن گذشت، ایده‌های بسیار جالبی برای این کار به ذهن‌شان رسید. پس بدون اتلاف وقت، به سراغ عملی کردن این ایده‌ها رفتند. و نتیجه، تبلیغی با ظاهری بسیار زیبا و منحصربه‌فرد شد که آن‌ها را از تمامی اشخاص و گروه‌های فعال در بخش تبلیغات متمایز کرد و برای‌شان شهرت قابل‌توجهی به ارمغان آورد.

تأثیر تغییر محیط بر روحیهٔ کاری و تیمی و افزایش خلاقیت

اگر این تیم به‌جای لاس‌وگاس، در همان دفتر کارشان در نیویورک بازی می‌کردند هم این نتیجه حاصل می‌شد؟ خیلی بعید به نظر می‌رسد. کاری که این شخص موفق با بردن اعضای تیمش به لاس‌وگاس کرد این بود که ذهنیت پیش‌فرض آن‌ها را از حالت کار، به حالت تفریح و سرگرمی تغییر داد. او با کنار هم قرار دادن آن‌ها، فرصت تعامل در محیط اجتماعی را به آن‌ها داد. فرصتی که در محیط کار به‌خاطر کمبود وقت کمتر نصیب‌شان می‌شد. دورهٔ کوتاه گذراندن اوقات فراغت به تفریح و گردش در لاس‌وگاس، آن‌ها را به هم نزدیک‌تر کرد و انگیزهٔ بیشتری برای کار گروهی پیدا کردند. دو همکاری که در اتاق هتل مشغول بازی کردن هستند، در مقایسه با کسانی که در محیط کار هستند، مطمئنا دیدگاه متفاوتی نسبت به کارشان خواهند داشت.

البته منظور این نیست که حتما کارکنان‌تان را به سفری شش‌روزه به شهری دیگر ببرید. هدف نهایی و اصلی این است که روحیه و انگیزهٔ لازم برای کار تیمی و خلاقانه را در آن‌ها ایجاد کنید. برای این منظور باید راهی پیدا کنید تا آن‌ها را از دفتر یا ادارهٔ محل کار بیرون ببرید و با دور هم جمع کردن‌شان در محیطی جدید، امکان شکل‌گیری ذهنیت خلاقانه را در آن‌ها فراهم کنید. نباید از نبوغی که در تک‌تکِ کارکنان است غافل شد و گاه‌به‌گاه باید شرایطی برای بروز پیدا کردن این نبوغ فراهم کرد. خلاقیت به تمامی جنبه‌های کسب و کار مرتبط است. از ساختن محصولی کاربردی و خوب گرفته تا کنار زدن موانع موجود بر سر راه فروش محصولات. با بروز خلاقیت، می‌توان در تمامی جنبه‌های کسب‌وکار پیشرفت کرد.

حالا می‌رسیم به راهکارهایی که برای بروز خلاقیت کارمندان می‌توان مورد استفاده قرار داد:

گردهمایی گروه

هنگام راه‌اندازی محصول یا کسب‌وکار جدید، اعضای تیم به‌شدت مشغول می‌شوند. معمولا در چنین شرایطی سر همه پایین است و مشغول انجام وظایف خود هستند. اغلبِ وقت آن‌ها صرف کار با افراد دیگر بخش می‌شود. افراد خلاق و متخصص زمان زیادی برای برقراری ارتباط ندارند؛ اما می‌توان این روند را تغییر داد.
در شرکت Xoom، کارمندان هر جمعه ساعت سه بعدازظهر پیتزا و نوشیدنی می‌خورند. بدین‌ترتیب، بهانه‌ای برای تعامل گروه‌های مختلف در محیطی اجتماعی فراهم می‌شود. با توسعه‌ی شرکت، بعدازظهرهای جمعه به فرصتی برای ملاقات با اعضای جدید و توسعه‌ی چشم‌اندازی مشترک تبدیل شد. حتی درصورتی‌که دیدگاه افراد با مسئولیت‌های مختلف متفاوت باشد، در نشست پیتزا و نوشیدنی به ایده‌های خلاقانه دست می‌یابند.

مرتب بیرون بروید

سعی کنید زمانی را به استراحت اختصاص دهید و میز کار را ترک کنید. این فعالیت لزوما نباید پرهزینه یا غیرمنطقی باشد. می‌توانید ساعتی را برای سرگرمی یا گلف‌ مینیاتوری یا بازی‌های کوچک در نظر بگیرید. در چنین فضایی، کارمندان فرصت برقراری ارتباط و افزایش خلاقیت را پیدا می‌کنند. با خارج‌کردن کارمندان از محدوده‌ی آرامش و تشویق آن‌ها به ارتباط با یکدیگر، می‌توانید به احتمال‌های جدیدی دست پیدا کنید.

تشویق به پذیرش ریسک

در ازای هر بردی، باختی است؛ اما افراد معمولا برای پذیرش ریسک و افزایش خلاقیت به تشویق نیاز دارند. باید به آن‌ها اطمینان داد که حتی درصورت اشتباه، تجربیات آن‌ها بخش ارزشمندی از روند رشد کسب‌وکار است. یکی از راه‌های انجام این کار، تشویق تیم به اجرای پروژه‌های جانبی است.

بسیاری از این پروژه‌ها شکست می‌خورند؛ اما ممکن است حداقل یکی از آن‌ها به ایده‌ی بزرگ بعدی تبدیل شوند و حتی اگر خطایی رخ داد یا کار به‌نتیجه نرسید، تأثیری بر کار یا شخص نخواهد گذاشت. افراد خلاق و موفق معمولا ریسک‌پذیر هستند، تلاش می‌کنند، شکست می‌خورند و از خطاهای خود درس می‌گیرند. سعی کنید فضایی ایجاد کنید که در آن از نوآوری قدردانی شود، حداقل تا زمانی‌که بتوان چیزی از آن آموخت.

تشویق به کسب تجربه

قانونی بگذارید که چند ساعت در ماه، اشخاص حق استفاده از کامپیوتر یا تلفن هوشمند را ندارند. به‌جای صفحات نمایش، دفترهای کاغذی را دراختیار آن‌ها بگذارید و بخواهید زمانی را برای نوشتن و طراحی و نمودارسازی افکار و ایده‌های خود درباره‌ی نحوه‌ی پیشرفت و نوآوری کسب‌وکار صرف کنند. نوشتن با قلم روی کاغذ بر نحوه‌ی تفکر و تصمیم‌گیری افراد تأثیر می‌گذارد. پس از تمرین، آن‌ها را تشویق کنید صفحات دفتر را جدا کنند و آن را روی دیوار طوفان ذهنی بچسبانند.2

محیط کار انعطاف پذیر

همه به یک شیوه کار نمی‌کنند. برخی افراد به تنهایی بهتر کار می‌کنند؛ برخی نیز در محیط شرکت و در کنار همکاران تمرکز و آرامش بیشتری دارند؛ بعضی دیگر هم نمی‌توانند چند ساعت یک سره روی صندلی بنشینند. به هر حال هر کس سبک خود را در کار کردن دارد و و زمانی که نیازش برآورده شود بهتر کار می‌کند؛ بنابراین داشتن یک محیط کاری انعطاف پذیر به اعضای تیم شما کمک می‌کند که هر کدام راه خود را برای رسیدن به یک ایده جدید کشف کنند. شما باید محیط کاری را فراهم کنید که اعضای تیم و کارکنان بتوانند انتخاب کنند که کجا و چگونه کارشان را انجام دهند. در این صورت رضایت آن‌ها از کار بیشتر خواهد بود و در نتیجه بهره وری از کار نیز بیش‌تر می‌شود.

محیط کاری الهام بخش

تنها ۱۱ درصد از کارکنان از محیط کاری خود راضی هستند. با توجه به رابطه اثبات شده بین دکور اداری و بهره وری این عدد ناراضی کننده است.
مطالعات دانشگاه اکستر (Exeter) نشان داده است که افزودن ساده چند وسیله خانه در محل کار باعث افزایش ۱۵ درصدی بهره وری کار می‌شود؛ بنابراین ایجاد خلاقیت در محیط کار یک سرمایه گذاری جدی برای شما خواهد بود.

راه‌ حل‌های جدید برای آرامش کارکنان

استرس باعث سرکوب ایده‌های خلاقانه می‌شود. وقتی تیم شما تمام طول روز مشغول کار کردن باشد؛ وقت و زمان کافی برای افکار خلاقانه نخواهد داشت. خستگی ناشی از کار طولانی مدت برای اعضای تیم مضر است؛ بنابراین باید زمانی را به یافتن راه‌های خلاقانه برای آرامش اعضای تیم اختصاص دهید. مواردی از قبیل مبلمان راحتی، روشنایی خوب و وجود برخی گل و گیاه می‌تواند تفاوت عمده‌ای در محیط کار ایجاد کند و تا حدودی باعث حفظ آرامش کارکنان شود.

ایجاد حس مالکیت در کارکنان

ایجاد یک محیط کار راحت، اولین و عالی‌ترین گام برای تشویق اعضای تیم به نوآوری و ایده پردازی بیشتر است. اگر واقعاً می‌خواهید فرهنگ نوآوری و خلاقیت را در محیط کار خود ایجاد کنید؛ باید این فرصت را به اعضای تیم بدهید که بتوانند کمک بکنند. به عنوان مثال بهتر است که به اعضای تیم خود اجازه دهید که در مورد دکوراسیون محیط کار نظر دهند مثل محل قرار گیری میز کار، رنگ مبلمان و … . با اجازه دادن به کارکنان و اعضای تیم برای درست کردن محیط کاریشان، آن‌ها احساس راحتی و آرامش بیش‌تری خواهند داشت.

همچنین بهتر است به کارکنان اجازه دهید برخی وسایل شخصی خود مثل قاب عکس‌های خانوادگی‌شان را به سر کار بیاورند؛ این کار هزینه ای برای شما ندارد اما نتایج سودمندی خواهد داشت.

ساختن یک تیم متنوع

مشکل اکثر صاحبان کسب و کار، این است که برای تشکیل تیم خود تنها به دنبال کارکنان خوب یا کسانی که شباهت زیادی به خودشان دارند هستند. ولی این تفکر کاملاً اشتباه است؛ زیرا ممکن است مانع از رسیدن آن‌ها به هدفشان ‌شود.

اگر شما در تلاش برای ایجاد خلاقیت در کسب و کار خود هستید، بدانید که این روش اشتباهی است که بخواهید تنها افراد شبیه به هم را در کنار همدگر جمع کنید؛ بلکه باید به دنبال افراد با استعداد و فرهنگ‌های متفاوت باشید تا بتوانید تنوع بیش‌تری در تیم خود ایجاد کنید و شانس رسیدن به هدفتان را افزایش دهید.3

پی نوشت:
1.www.chetor.com
2.www.zoomit.ir
3.www.bornac.ir